Report plenary meeting

De heer Martens heeft het woord.

Voorzitter, minister, collega’s, gisteren lazen we in de krant dat zowel de digitale milieuvergunningsaanvraag als de digitale bouwaanvraag nog een tijd op zich zullen laten wachten. Nochtans waren ze allebei aanvankelijk aangekondigd voor 2012. Er kunnen ongetwijfeld goede redenen zijn voor dat uitstel, maar ik wil toch wijzen op het belang van die digitalisering. Daar kunnen heel wat kosten mee worden uitgespaard.

Minister, u hebt zelf een lastenmeting laten doen, waaruit zou blijken dat bijna 7 miljoen euro jaarlijkse kosten kunnen worden uitgespaard door minder paperasserij, minder verzendingskosten, minder personeelskosten enzovoort. Het hoeft ook geen betoog dat het voor architecten, burgers en bedrijven die die aanvragen indienen, heel wat kostenbesparingen mee zal brengen doordat ze geen dikke papierenbundel en geen grote plannen meer moeten uitprinten en indienen. Het belang van zo’n digitalisering mogen we dus niet onderschatten.

Minister, komt die digitale bouwaanvraag er nog tijdens deze legislatuur? Zo ja, wanneer? Houdt u bij die digitale bouwaanvraag rekening met de omgevingsvergunning die er zit aan te komen? Vandaag zijn bouw- en milieuvergunning nog twee gescheiden werelden. Binnenkort worden ze ineengeschoven, wordt het één omgevingsvergunning met een ander procedureverloop.

En het zou toch al te gek zijn indien we op dat moment van nul zouden moeten beginnen met een nieuw informaticasysteem, met nieuwe software voor het digitaal indienen van de aanvragen voor vergunningen.

De vraag is dus klaar en duidelijk: wanneer komt die digitale aanvraag er?

Minister Muyters heeft het woord.

Het krantenartikel is gebaseerd op schriftelijke vraag nr. 156 van 4 december 2012 van de heer Sabbe. Ik wil eerst en vooral benadrukken dat ik die digitale bouwvergunning zeer belangrijk vind. Ik heb ook gezien dat onder meer de architecten dit als een van de grootste simplifiëringen zien voor de toekomst. Ik onderschrijf dat belang.

Wat zijn de redenen van de vertragingen? Ten eerste is er de ICT-dienstverlener. Nadat we gestart waren met de uitvoering, de programmatie en alles wat daarbij samenhangt, bleek dat de oorspronkelijke ICT-dienstverlener niet de kwaliteit kon leveren die nodig was, waardoor we een nieuwe ICT-dienstverlener hebben moeten aantrekken. U begrijpt dat zoiets altijd een verlies van tijd met zich meebrengt.

Wat ik daarnaast duidelijk naar voren wil brengen, is dat de complexiteit van die digitale bouwvergunning groter was dan verwacht. We zijn een voorloper. Er zijn niet veel digitaliseringen voor dat aspect. En dan blijkt dat op het moment dat we willen overgaan tot de uitvoering, bijvoorbeeld de dialoog met het kadaster veel moeilijker loopt tussen databanken dan verwacht. Bij de uittekening van de digitale bouwaanvraag heeft men de mogelijke problemen, bijvoorbeeld inzake de uitwisseling van data met het kadaster, de uitwisseling van data met andere databanken binnen de Vlaamse Regering, onderschat. Dat heeft mee te maken met het feit dat we de eerste zijn.

Daarenboven pleiten we nogal voor de participerende aanpak. Wat wil ik daarmee zeggen? We werken met iedereen samen: lokale besturen, de dienstverleners van lokale besturen, het kadaster, de architecten. Wat daarbij positief is, is dat op het moment dat het systeem in de markt wordt gezet, de dienstverleners het kennen en er ook mee kunnen werken. Het nadeel is dat rekening moet worden gehouden met wat zij inbrengen.

Wat zijn we nu aan het doen? We voeren de testen uit. Het gaat om heel grondige testen, met verschillende steden en gemeenten. De bedoeling is dat we op basis van die testen kunnen zien wanneer het systeem rijp is. We willen een trein die rijdt, maar ook een die blijft rijden. Ondertussen gebruiken we de tijd voor een subsidiebesluit om de gemeenten te helpen en om de omgevingsvergunning klaar te maken, zodat we, op het moment dat we de vergunning hebben, ze maximaal kunnen integreren.

Minister, ik dank u voor uw antwoord. Wat mij betreft, primeert kwaliteit op snelheid. Als u enige extra tijd nodig hebt om al te anticiperen op die omgevingsvergunning, graag. Liever dat dan dat we straks moeten vaststellen dat we wel een digitale bouwaanvraag hebben conform de oude procedure van bouwvergunning, maar dat die niet strookt met het nieuwe procedureverloop dat we voor die omgevingsvergunning in petto hebben.

Ik kijk met veel ongeduld en interesse uit naar het moment dat het effectief operationeel is, dat de testfases worden ingezet en dat we het veralgemeend kunnen uitrollen in heel Vlaanderen.

De heer Huybrechts heeft het woord.

Minister, op 3 maart 2011 stond in de krant dat de Vlaamse Regering ervoor wil zorgen dat de burgers, de architecten, de bedrijven in de toekomst hun bouwaanvragen digitaal zouden kunnen indienen. Op 28 juli 2011 stond het opnieuw in de kranten: “Wie gaat bouwen, kan vanaf eind 2012 zijn bouwaanvraag digitaal indienen. Het initiatief komt van de N-VA-ministers Bourgeois en Muyters.”

Op 28 februari 2012 stond op de officiële webstek van Bestuurszaken dat tegen eind 2012 burgers, architecten en bedrijven hun bouwaanvraag of melding kunnen indienen aan de hand van een internetlokaal.

Minister, ik begrijp ten volle dat het digitaliseren van dit project geen eenvoudige zaak is. Maar steeds opnieuw beloven, steeds opnieuw aankondigen dat alles in orde zal komen, en dan moeten toegeven dat het project momenteel nog maar in de ontwikkelingsfase zit, dat is natuurlijk wat van het goede te veel. Kwaliteit primeert inderdaad, maar we zouden toch graag zien dat er schot komt in de zaak.

De heer De Meulemeester heeft het woord.

Minister, het is een nobel doel dat de Vlaamse Regering de administratieve rompslomp bij vergunningsaanvragen wil verminderen. Dat zou een aanzienlijke besparing met zich meebrengen, zowel op financieel vlak als op het vlak van personeel. Vanaf het begin van deze legislatuur zegt u dat die digitalisering er komt. Eerst was ze beloofd tegen eind 2012. Dat bleek onmogelijk, om welbepaalde redenen. Daarna kregen we te horen dat het in orde zou zijn tegen het zomerreces van 2013. De laatste berichten uit de media leren ons dat het ook eind dit jaar of begin volgend jaar kan zijn. Minister, kunt u ons meedelen wanneer die digitalisering een feit zal zijn? Zijn daar ook financiële gevolgen aan verbonden?

De heer Vandaele heeft het woord.

We willen natuurlijk allemaal dat de zaken snel gaan, ook de digitale bouwaanvraag. We weten echter ook dat het een complexe oefening is. Minister, we moeten dan ook 200 of 300 procent zeker zijn dat het systeem werkt als we het invoeren. Al wie ermee moet werken, zoals de gemeenten, moet dat systeem beheersen. Als dat een paar maanden vertraging met zich meebrengt, dan is dat maar zo. Als we vandaag de digitale bouwaanvraag invoeren en nadien vaststellen dat het niet goed werkt, dan hebben we pas een probleem.

De heer Peeters heeft het woord.

Minister, als van uitstel geen afstel komt, is dat voor mij geen probleem, zolang het de kwaliteit ten goede komt. Ik wil echter even terugkomen op wat ik in de commissie al heb gezegd over deze problematiek. U hebt daar toen positief op gereageerd. Ik zou willen voorstellen dat u van het jaar extra tijd dat er nu nog is, echt goed werk maakt, zodat de digitalisering van de bouwaanvragen nuttig kan zijn en kan worden ingezet in het kader van het openbaar onderzoek. Daarnaast moeten burgers hun inzagerecht ook digitaal kunnen uitoefenen. Ook daar zit voor vele mensen nog een struikelblok gezien de paperassenwinkel en de openingsuren. Sommige mensen raken niet tijdig op het gemeentebestuur omdat ze overdag werken.

De heer Ceyssens heeft het woord.

Minister, in de commissie hebt u tijdens de bespreking van de beleidsbrief al ervaren dat wij grote voorstanders zijn van de digitale bouwaanvraag. Ik wil ook begrip opbrengen voor de meeste redenen die hier worden genoemd voor de vertraging. Misschien is de beste reden wel dat die aanvraag onmiddellijk is geschoeid op de leest waar ook de heer Martens naar heeft verwezen, met name van de omgevingsvergunning. Indien dat zou lukken, zouden wij zeker applaudisseren. Ik heb wel minder begrip voor het feit dat we niet de juiste IT-dienstverlener hebben. Daar kunnen volgens mijn twee redenen voor zijn. Ofwel voldeed het bestek niet, ofwel heeft wie zich heeft ingeschreven, dat niet correct gedaan. Wat is de reden en welke gevolgen worden daaraan gegeven?

De gevolgen zijn dat we vertraging hebben, dat is nogal duidelijk. De reden is dat de oplossingen die we kregen, niet kwaliteitsvol waren. We hebben op dat moment moeten vaststellen dat de keuze verkeerd was of dat er iets was misgelopen. Het is duidelijk dat we vertraging hebben. Mijnheer De Meulemeester, dat is ook de reden waarom ik geen nieuwe datum naar voren schuif. Wij willen nu primair goede en sterke testen doen. Op basis daarvan zullen we zien wanneer het systeem rijp is om op de markt te worden gebracht en uitgerold. Ik geef echter niet opnieuw een datum.

Ik zal de procedure van het openbaar onderzoek niet veranderen door ze te digitaliseren. We zullen de extra tijd die we nu hebben, gebruiken om na te gaan hoe we rekening kunnen houden met de omgevingsvergunning.

Minister, ik begrijp dat u geen concrete datum in het vooruitzicht wilt stellen. U begrijpt echter ook uit de reacties in dit halfrond dat we wel verwachten dat er dit jaar wordt opgeleverd en dat het dus niet alleen bij een aankondiging blijft maar dat dit ook effectief in de praktijk wordt gebracht.

Mijnheer Peeters, ook wij hebben in het verleden gesteld dat dit de aanleiding kan zijn om ook bezwaren en inspraakreacties allemaal digitaal te kunnen indienen. Die weg moeten we effectief bewandelen, want het kan ook de burger extra tijd en kosten uitsparen. Ik hoop dat de digitale aanvraag ook een opstap kan zijn naar een volledige digitalisering, waarbij ook ruimtelijke uitvoeringsplannen, verordeningen enzovoort allemaal digitaal raadpleegbaar zijn en ook openbare onderzoeken en de bezwaren en opmerkingen die daarover binnenkomen, digitaal kunnen gebeuren.