Report plenary meeting

De heer Peeters heeft het woord.

Minister, de Vlaamse Regering nam in maart 2012 het besluit dat de jachtvoorwaarden en de jachtopeningstijden herzag, en meer bepaald nieuwe bepalingen invoerde met betrekking tot de periodes van sneeuw en vorst, zoals we er nu een kennen. We hebben nu, volgens het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI), te maken met een heuse koudegolf. Burgemeesters reiken vergunningen uit om te schaatsen op natuurijs, Nederland bereidt zich voor op een Elfstedentocht. En wat stellen wij vast in Vlaanderen? De jacht was tot en met gisteren niet opgeschort.

Deze situatie is ernstig. Wij hebben u bij de invoering van het nieuwe besluit gewaarschuwd dat het niet zou werken en dat het dode letter zou blijven. De dieren hebben een zwakke conditie. Bij de jacht in de sneeuw staan de dieren in een zwakke positie. Daarom moeten wij de jacht tijdelijk opschorten.

Ik wou u vragen waarom u dat nog niet had gedaan, maar ik moet mijn vraag bijstellen: mijn vraag is nu waarom u er zo laat bij was, en waarom schort u de jacht voor zo’n korte periode op? Als ik het goed heb begrepen, mag er dit weekend al opnieuw worden gejaagd?

De heer Martens heeft het woord.

Minister, het vriest al weken de stenen uit de grond. De dieren die in het wild leven hebben het in die omstandigheden zeer moeilijk om nog voedsel te vinden. Ze zijn sterk verzwakt. Zo’n reetje dat met knikkende knieën en bange oogjes voor de loop van een geweer verschijnt, heeft vandaag geen enkele kans. Om die reden heeft de Vlaamse Regering er goed aan gedaan om met het Jachtvoorwaardenbesluit in de mogelijkheid te voorzien om in die periode de jacht op te schorten.

Maar waarom heeft het zo lang geduurd? Het KMI bevestigde al van in het begin van vorige week dat we in een koudegolf zaten. Begin vorige week ook heeft Vogelbescherming Vlaanderen aan het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) verzocht om de jacht op te schorten. Men heeft er een week over gedaan om tot de opschorting van de jacht over te gaan.

Nog erger is dat men beslist om de jacht maar voor vier dagen op te schorten. Volgende zondag al mogen de jagers al opnieuw de bossen en de velden intrekken om opnieuw te gaan jagen. Minister, dat is veel te snel. De dooi zet pas zondag in. Zondag zal er nog een pak sneeuw liggen. De dieren zullen nog altijd zeer verzwakt zijn. Ze hebben nood aan een periode om te recupereren. Waarom heeft het ANB die opschorting niet veel langer gemaakt, zodat de dieren kunnen herstellen en recupereren?

Minister Schauvliege heeft het woord.

Mijnheer Martens en mijnheer Peeters, u zult het met mij eens zijn dat wij de regelgeving moeten respecteren. Vorig jaar heeft de Vlaamse Regering inderdaad het Jachtvoorwaardenbesluit gewijzigd. Ook de regeling bij natuurlijke vorst verloopt op een andere manier. Voor 2012 was er een heel ingewikkelde procedure. Er moest een advies zijn van de Milieu- en Natuurraad van Vlaanderen (Minaraad).

We stelden vast dat telkens wij de beslissing moesten nemen, het al veel te laat was. Op advies van de Minaraad hebben we dat systeem herzien. Dat is een bevoegdheid geworden van het ANB. Het is niet de minister of de regering, maar het hoofd van het ANB dat beslist of de jacht al dan niet bij langdurige vorst wordt opgeschort. De Minaraad vroeg om dat te doen op basis van transparante, zeer zichtbare en objectieve criteria.

Dat is wat het ANB op dit moment doet en deze week heeft toegepast. Het hanteert het waarschuwingssysteem voor heel Vlaanderen van het KMI, dat verschillende codekleuren hanteert: groen, oranje en rood, op basis van het aantal dagen vorst en van hoe erg die vorst is. Het ANB doet dat op het advies van zijn provinciale directeurs. Die bekijken wat het KMI voorspelt.

Er is afgesproken dat pas bij code oranje de jacht zal worden opgeschort. De voorbije week is de code oranje nog geen enkele keer in het waarschuwingssysteem van het KMI verschenen. Ik daag u uit om dat na te gaan. Ook vandaag is er nog geen code oranje. Waarom heeft het ANB dan toch beslist om vanaf gisteren tot zaterdag de jacht op te schorten? Omdat die mensen de combinatie zien van de sneeuw, de langdurige vorst en de voorspellingen van vorst voor de komende dagen. Het agentschap heeft dus beslist om de jacht toch op te schorten.

Waarom gaat de jacht terug in op zondag? Ik daag u uit om de voorspeller van het KMI te bekijken: vanaf zondag zal het code groen zijn, zal het dooien en zullen de temperaturen boven nul stijgen. De beslissing is dus objectief genomen. Op basis van de regelgeving zoals die in de Vlaamse Regering is aangepast, op basis van de code van het ANB, heeft het hoofd van het ANB beslist om de jacht op te schorten van gisteren tot en met zaterdag.

U zegt dat het een schande is wat hier gebeurt. We zijn nochtans vooruitstrevend. In Wallonië bestaat geen opschorting van de jacht. In Frankrijk bestaat er geen opschorting van de jacht. In Nederland kan de jacht op grof wild niet worden opgeschort. Ik wil maar zeggen dat we niets doen wat niet kan en dat we onze verantwoordelijkheid nemen. Het ANB heeft op basis van de gegevens die er zijn een objectieve beslissing genomen. Het zou niet goed zijn dat wij op basis van emoties beslissen. Het is een regelgeving die de goedkeuring wegdraagt van de Minaraad.

Ik ben altijd bereid om na een aantal winters te evalueren en te onderzoeken of er moet worden bijgestuurd, maar ik denk dat een en ander heel correct is gebeurd op basis van objectieve gegevens en overeenkomstig de regelgeving die op dit moment bestaat.

Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik verwijs toch even naar de ontmoeting met Vogelbescherming Vlaanderen, enkele weken voor de totstandkoming van het nieuwe besluit. We hebben toen gezegd dat dit dode letter zou blijven, en de feiten geven ons gelijk. Het KMI sprak reeds voor het weekend van een koudegolf: vijf dagen nachtvorst en drie dagen dagvorst. U komt nu af met een code groen, rood, oranje. Dat kan allemaal best, maar de situatie op het veld is wat ze is en de dieren bevinden zich in een verzwakte positie.

De jacht is opgeschort tot en met zaterdag. Dat betekent dat er zondag in de ochtend onmiddellijk kan worden gejaagd terwijl de dooi zich nog moet inzetten en de dieren nog moeten recupereren. Minister, hoe evalueert u de wetgeving dan? U kunt toch niet enkel verwijzen naar het KMI als de feiten op het terrein anders zijn en tegenspreken dat er geen problemen zouden zijn. Het is uw taak als minister van Leefmilieu om erop toe te zien dat de jacht in ecologisch goede randvoorwaarden kan gebeuren en dat er moet worden ingegrepen wanneer blijkt dat de wetgeving niet deugt.

Minister, de codes waar u het over hebt, staan niet in het besluit van de Vlaamse Regering. Er staat dat het hoofd van het ANB de jacht kan opschorten in periodes van aanhoudende vorst. Het KMI stelde begin vorige week al dat er sprake is van een koudegolf, maar blijkbaar is dat voor het agentschap niet voldoende om tot opschorting over te gaan. Ik stel voor om de methodologie eens ten gronde te herbekijken. Als het zondag, wanneer de dooi pas zal inzetten, al code groen wordt, dan is het code groen voor de jagers maar niet voor de dieren die nog volop moeten recupereren, die het nog altijd zeer moeilijk zullen hebben om voedsel te vinden.

Minister, ik stel voor om misschien binnen de commissie Leefmilieu in een hoorzitting of een serieuze gedachtewisseling de methodologie eens tegen het licht te houden. Nu zondag al opnieuw code groen invoeren, houdt geen rekening met de verzwakte positie van de dieren in het wild.

De heer Sintobin heeft het woord.

Voorzitter, minister, onze fractie heeft enigszins begrip voor de vraagstellers – die vraag was natuurlijk ook te verwachten – maar ik vraag toch ook enige nuancering. Als ik de vraagstellers bezig hoor, dan zou men de indruk kunnen krijgen dat jagers niets liever doen dan op zwakke dieren te jagen. Dat klopt helemaal niet. Zelfs nog vooraleer hier de vraag is gesteld, heeft de jagersvereniging Sint-Hubertus maandag al een oproep gedaan aan haar leden om niet te jagen op zwakke dieren.

Ik citeer: “We vragen wel de ongeschreven wetten die jagers onder elkaar respecteren (…) toe te passen. Dat betekent (…) respect hebben voor wild dat het echt moeilijk heeft en dus dieren in nood niet te bejagen.”

Mevrouw Eerlingen heeft het woord.

Minister, de bedoeling van het bevoegd maken van het ANB voor de beslissing om de jacht op te schorten, was inderdaad dat er snel zou kunnen worden gereageerd. Ik neem aan dat in dezen een aantal criteria zijn gevolgd. Wat ik op de website van het KMI terugvind, zijn inderdaad die kleurencodes, maar die hebben vooral te maken met weersomstandigheden voor verkeershinder en dergelijke. In welke mate is dat ook toe te passen op de jacht?

Ik ben het eens met de collega’s dat nog eens moet worden bekeken of die criteria dan de juiste zijn. Mijn aanvoelen is immers ook dat die opschorting van de jacht er nu toch wel zeer laat is gekomen.

De heer Ceyssens heeft het woord.

Voorzitter, we kunnen altijd opnieuw gaan discussiëren over de methodologie. Dat is misschien ook verstandiger dan hier elke winter te discussiëren over iets wat we uiteindelijk hebben gedelegeerd aan het ANB, maar ik zou hier toch graag enkele nuances aanbrengen.

Ik begin de indruk te krijgen dat we in ons Vlaanderen, dat zo klein is, verschillende weertypes hebben. Mijnheer Peeters, ik hoor van al die schaatsvergunningen die worden verstrekt. Afgelopen weekend heb ik het ijs laten meten. Dat was amper 6 centimeter, terwijl we vorige winter ijsdiktes van meer dan 10 centimeter hadden. Ook ging het over meerdere weken. Volgens mij hebben we in Vlaanderen twee koude weekends achter de rug. Ik meen dat we ook in het achterhoofd moeten houden dat we een uitzonderlijk zachte decembermaand achter de rug hebben, en dat die dieren niet van de ene dag op de andere zonder reserves vallen.

Tot slot, ik heb de afgelopen twee weekends geen jagers gezien in een gebied waar normaliter zeer veel wordt gejaagd.

Geachte leden, als het over de jacht gaat, gaat dit altijd gepaard met heel veel emotie. Dat weten we allemaal. Een aantal leden spelen ook heel graag in op die emotie. Met die nieuwe regelgeving hebben we dit net objectief willen maken, hebben dit willen weghalen bij de politiek, bij dat proberen in te spelen, via dagjespolitiek, op die emotie van het publiek. We hebben beslist dit te delegeren aan het hoofd van het ANB. De Minaraad heeft daarmee ingestemd, want anders zou dat een veel te logge procedure zijn.

Het ANB moest echter voor zichzelf objectieve, duidelijke, transparante criteria vastleggen. Mevrouw Eerlingen, het agentschap is op zoek gegaan naar een manier om dat te doen. Voor hen waren die codes van het KMI het meest objectieve. Hoe gaat men anders beslissen of de jacht al dan niet wordt opgeschort? Op basis van een aanvoelen? Dat blijft natuurlijk altijd een heel subjectief gegeven. Daarom baseerde het agentschap zich op die KMI-codes. Dat was al veel vroeger afgesproken, ook met de diverse directeurs van het ANB, die ook telkens hun advies moeten geven als er een beslissing over wordt genomen. Het is dus precies op aangeven van de Minaraad dat men objectieve criteria heeft uitgewerkt. Dat is op een heel correcte manier gebeurd.

Het ANB zal natuurlijk ook niet alleen die codes hanteren. Daarom heeft het nu beslist om de jacht op te schorten, door de combinatie met het feit dat het nu inderdaad al twee weken duurt en er sneeuw ligt, ook al is er nog geen sprake van oranje. Dat is heel correct verlopen, lijkt me.

Mijnheer Peeters, dit is een besluit dat dateert van maart 2012. Ik ben altijd bereid om, als dit een tijdje loopt, te bekijken of we daar een evaluatie aan kunnen koppelen. Het blijft echter natuurlijk een afweging die moet worden gemaakt. Het lijkt me goed dat die zo objectief mogelijk gebeurt. Het is ook goed dat die door het ANB zelf gebeurt. Nogmaals, het lijkt me logisch dat zij hebben beslist dat dit tot en met zaterdag loopt, op basis van de voorspellingen. Dat lijkt me correct. We hebben absoluut een goede regelgeving, die ook voldoende bescherming biedt. In de ons omringende regio’s is dat heel anders geregeld. Dit lijkt me heel redelijk. Dit is heel correct gebeurd. Ik denk dat het ANB geen enkel verwijt kan worden gemaakt.

Minister, mag ik u erop wijzen: ik ben geen ‘emopolitieker’ en ik ben zelfs geen diehard tegenstander van de jacht tout court. Ik vind wel dat onze regelgeving de ecologische randvoorwaarden moet creëren, zodat het goed kan gebeuren. Als Hubertus zelf oproept om nu niet te jagen, betekent dat dat ons instrumentarium niet is aangepast aan de realiteit op het terrein. Ik pleit er dus voor om dat in de commissie eens tegen het licht te houden en over te gaan tot een evaluatie na deze winter. (Applaus bij Groen en van de heer Mark Demesmaeker)

Minister, niemand heeft iets tegen objectieve criteria, maar als ik hoor dat die criteria eigenlijk gebaseerd zijn op systemen van verkeersveiligheid, kunnen die niet linea recta toepasbaar zijn op de jacht, om aanleiding te geven tot het opschorten ervan. Ik pleit er daarom ook voor om die criteria te herbekijken.

Het stemt me gelukkig dat het ANB ook andere argumenten mee in rekening neemt. Ik hoop dat ze dat ook doen om de opschorting van de jacht te verlengen, zodat de dieren toch een paar dagen extra krijgen om te recupereren. Het ANB heeft dat vandaag al gedaan om te beslissen dat de jacht wordt opgeschort, het zou dat ook kunnen doen om de verlenging van de periode van opschorting te motiveren.