Report plenary meeting

Mevrouw Turan heeft het woord.

We voelen allemaal al een tijdje aan dat de kredietverlening niet zo vlot verloopt. Iedereen kent in zijn of haar buurt wel een gezin dat worstelt met het verkrijgen van een hypothecaire lening voor hun droomhuis. De problemen zijn ons ook niet onbekend, minister-president: ook in de bedrijfswereld hebben we dezelfde problematiek. Daarom bent u ook bezig met een bankenplan, een kmo-plan, om de kredietverlening naar bedrijven toe op te trekken en te stimuleren.

Vanuit de sector is vandaag bevestigd dat een op de vier kredieten wordt geweigerd. Dat wil zeggen dat vooral jonge mensen die geen startkapitaal of geen financiële steun van de ouders hebben, geen krediet kunnen krijgen voor hun woning. We hebben zopas een uitvoerige bespreking gehouden over de verzekering gewaarborgd wonen, een garantieverlening voor jonge mensen die lenen en in moeilijkheden komen zodra ze een hypothecair krediet hebben. Het moeten hebben van 20 procent van het bedrag van de aankoop is soms een moeilijke overbrugging, maar is geen indicatie van de solvabiliteit van twee jonge, werkende mensen.

Minister-president, u bent bezig met een bankenplan. Ik vraag me af of er in dat bankenplan, waarin we het zorgtraject al hebben opgenomen voor mensen die slachtoffer zouden worden van een ontslag, geen mogelijkheid zit om iets voor die jonge mensen te doen, zodat ze een 100 procentfinanciering van hun droomhuis kunnen krijgen.

Minister-president Peeters heeft het woord.

Mevrouw Turan, ik geef u een antwoord in vijf elementen.

Ik benadruk ten eerste dat het bezitten van een eigen woning een heel belangrijk element is in onze samenleving, en daar moeten we ons beleid verder op richten. Naar aanleiding van wat in de pers is verschenen van de vastgoedmakelaars, heb ik aan Febelfin gevraagd naar bijkomende informatie om wat de vastgoedmakelaars hebben gelanceerd en wat in de kranten is verschenen, vanuit de banksector te horen bevestigen, dan wel nuances te horen aanbrengen. Ik ben nu niet in het bezit van die informatie. Ik ga ervan uit dat Febelfin grondig werkt, maar ik kan u dat vandaag nog niet meegeven.

Ten tweede, u verwijst naar het bankenplan. Dat is gestart vanuit de problematiek van de credit crunch, kredietschaarste voor kleine en middelgrote ondernemingen, dus vanuit de economie. Twee elementen die meer gericht zijn op de consument, zijn er uitdrukkelijk aan toegevoegd. Een: de problematiek van werknemers die betrokken zijn bij de sluiting van ondernemingen: Ford Genk, de toeleveranciers, het zorgtraject. Twee: de problematiek van de bijna energieneutrale woningen, ook op vraag van de bouw die daarin stappen vooruit wilde zetten.

Minister Van den Bossche zal binnenkort een voorstel doen aan de Vlaamse Regering over specifieke energiebeleidsovereenkomsten tussen het Vlaams Energieagentschap en de banken. Ik wil daar niet op vooruitlopen en minister Van den Bossche zal daar zeker over communiceren als de Vlaamse Regering daarover heeft beslist. Het bankenplan heeft dit als focus met twee uitdrukkelijke initiatieven voor de consumenten.

Ten derde, we hebben waarborgen, maar die bedragen 75 en in sommige gevallen – Gigarant – 80 procent. Dat is niet per ongeluk omdat we geen 100 procentwaarborg willen geven. Dat is niet het beleid en dat is niet aangewezen.

Ten vierde, dit zou resulteren in ongewenste effecten als we die waarborgen wel voor 100 procent zouden geven. Dat zou de marktwerking kunnen verstoren, want het zou de woningprijzen omhoog kunnen duwen.

Ten vijfde, we hebben natuurlijk het Vlaamse woningbeleid waar we 100 procent kunnen ontlenen. Het is heel belangrijk dat we daar verder de nodige waarborgen aan verbinden, maar niet de 100 procent die u voorstelt. Het zit niet in het bankenplan en dat is ook niet de bedoeling, wat niet wil zeggen dat we deze problematiek op basis van bijkomend materiaal dat Febelfin ons zal bezorgen, niet verder ter harte zullen nemen.

Minister-president, dank u wel om dit ten minste ter harte te willen nemen. Ik had van u niet anders verwacht. Jonge mensen toekomstperspectief en vertrouwen geven, is ook een draaiende motor van onze economie. Ook kredietverlening voor aankoop van een woning zal de bouwsector weer een drive geven. Kopen betekent ook bouwen en verbouwen.

Ik ben het ook met u eens dat wij geen ongewenste effecten teweeg moeten brengen. Het is voor jonge mensen echter heel moeilijk om die 100 procent van de lening te vinden wanneer zij geen familiale steun hebben. Ik weet dat u in het bankenplan de zorgtrajecten voor de ontslagen medewerkers hebt opgenomen. Ik neem er ook akte van dat u verder zult informeren en details zult opvragen om dan een oplossing te kunnen aanreiken voor al deze jonge mensen die met twee werken maar niet het kapitaal hebben om die 20 procent op voorhand neer te leggen.

De heer Janssens heeft het woord.

Minister-president, op dit moment heeft ongeveer 80 procent van de Vlamingen een eigen huis. De baksteen in de maag is een aloude Vlaamse traditie. Dat was zo voor de generaties voor mij en niets wijst erop dat dat voor de generaties na mij anders zal zijn. Alleen worden wij nu steeds meer geconfronteerd met hoge prijzen voor woningen en gronden en dan ook nog eens met banken die weigeren een woonlening te geven, voornamelijk aan jonge mensen, waardoor steeds minder mensen een eigendom kunnen verwerven. U hebt verwezen naar Febelfin. Als u die informatie hebt ontvangen en als de cijfers die mevrouw Turan vandaag heeft geciteerd, correct blijken te zijn, dan zou ik u willen vragen om onder andere in het kader van het bankenplan de gepaste maatregelen te nemen om daaraan tegemoet te komen zodat ook onze jonge Vlamingen nog kunnen lenen om een woning te verwerven.

Mevrouw Van Volcem heeft het woord.

Minister-president u bent de leider van de Vlaamse Regering, maar u slaagt er niet in om vertrouwen te wekken bij de consument, bij de gewone gezinnen en in de economische sfeer. U draait om de hete brij heen. Doordat u geen vertrouwen schept, vrezen de banken voor een prijsdaling van de woningen. Vroeger kon men voor 100 procent lenen omdat men prijsstijgingen incalculeerde. Nu vreest men een prijsdaling van 10 procent en vraagt men een groter voorschot, een grotere eigen inbreng. Dat is zo omdat u niet duidelijk communiceert over de woonbonus. Men vreest dat, indien de woonbonus niet gehandhaafd blijft, de prijzen van de woningen zullen dalen zoals dat in Nederland het geval was.

Mijnheer Janssens, ik heb aan Febelfin gevraagd om mij informatie te geven. We hebben met bepaalde banken bevoorrechte relaties. De informatie die ik daarover heb gekregen, strookt niet met wat er is gepubliceerd. Ik wil dat hier niet gebruiken omdat het beter is om over alle banken een beeld te hebben en ons niet te focussen op één bank, die weliswaar heel belangrijk en actief is, ook in dit domen. Zodra we die gegevens hebben, kunnen we daar in de commissie of in de plenaire vergadering over praten.

Mevrouw Van Volcem, u hebt gelijk wat het gebrek aan vertrouwen betreft. Er is een gebrek aan vertrouwen bij consumenten, ondernemers en bij vele anderen. Vertrouwen is essentieel om mensen te laten consumeren en investeren. Als we dan kijken waar dat wantrouwen vandaan komt, dan stellen we vast dat men zich grote zorgen maakt over de eurozone, over een aantal sluitingen zoals Ford Genk in Vlaanderen enzovoort. Wij proberen al die elementen op te lossen maar dat vertrouwen kan niet in één keer worden hersteld. Daartoe moet een lange weg worden bewandeld. Vele actoren, waaronder ook de oppositie in dit parlement, moeten mijns inziens bijdragen tot het vertrouwen. U moedigt mij ook aan om nog meer stappen te zetten in die richting. De Vlaamse Regering wil het vertrouwen in 2013 versterken. Er zijn echter andere niveaus en andere dossiers, die ik niet in handen heb, die daar ook een belangrijke bijdrage toe leveren.

Minister-president, ik dank u voor het antwoord. Gelukkig hebt u nog veel in handen om van alles te doen. U verwijst naar uw bevoorrechte relaties met bepaalde banken, banken die gered zijn met de steun van de Vlaamse belastingbetaler. Ik zou dus echt willen insisteren dat u deze goede relaties met de banken gebruikt ten voordele van onze bedrijven en ook ten voordele van onze gezinnen en jonge tweeverdieners die een woning willen verwerven.

Ik heb nog een slotopmerking, minister-president. Net voordat u binnenkwam, was minister Van den Bossche aan het uitleggen wat ze allemaal deed om de verzekering gewaarborgd wonen aan de man te brengen. Ik denk dat er een heel dramatische remedie voor is, namelijk dat u uw goede relaties met de banken gebruikt om de waarborgen die wij vanuit Vlaanderen geven, te laten toekomen bij de Vlaamse consument.