Report plenary meeting

De heer de Kort heeft het woord.

Voorzitter, minister, geachte leden, we hebben het in deze plenaire vergadering al dikwijls gehad over bedrijven die sluiten, zoals Ford, en banenverlies. Door de economische moeilijkheden krijgen steeds meer gezinnen problemen met de betaling van hun woonkrediet. Op dit moment zou er op dat vlak al een achterstal van 1 miljard euro zijn. In het verleden heeft de Vlaamse Regering daarom het initiatief van de verzekering gewaarborgd wonen genomen. Dat zorgt ervoor dat eigenaars daadwerkelijk woonzekerheid hebben als ze in economische problemen verzeilen. We hebben het er in het verleden in de commissie Wonen al over gehad dat die verzekering weinig succes heeft. We hebben het erover gehad in 2011. U hebt toen een aantal initiatieven genomen, zoals een informatiecampagne bij de notarissen.

U startte ook een overleg met de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen en het Woningfonds, om dat verder te evalueren. U startte een onderzoek en een proefproject, om ervoor te zorgen dat die verzekering meer succes zou kennen. Waarom blijven wij dan met dergelijke cijfers geconfronteerd worden? Waarom heeft deze verzekering niet meer succes?

Minister Van den Bossche heeft het woord.

Mijnheer de Kort, ik heb twee keer goed nieuws voor u. We hebben de cijfers voor 2012 van de verzekering gewaarborgd wonen. Er zijn er in 2012 900 meer afgesloten dan in 2011. Dat betekent wellicht dat die eerste poging om vooral via notarissen maar ook via architecten de mensen erop te wijzen, heeft geleid tot een zeker succes. Er zijn ook andere middelen ingezet: folders, informatie op Batibouw, banners op websites. Het aantal aanvragen is gevoelig gestegen: van 5300 naar 6200. Maar we moeten nog verder gaan, want er is geen enkele reden waarom iemand die in aanmerking komt voor de verzekering gewaarborgd wonen, haar niet zou afsluiten. Ze is gratis en je wordt verzekerd tegen inkomensverlies door pech of als je je werk verliest of ziek wordt. Dan helpt de overheid je door middel van die verzekering een tijd lang om je lening af te betalen. Dan moet je niet hals over kop beslissingen nemen en eventueel je huis verkopen. Dan kun je rustig zoeken naar een andere job of eerst beter worden, en dan hopelijk opnieuw op eigen krachten je lening afbetalen.

Om die reden hebben wij ook het proefproject met de KBC gestart. Redelijk wat mensen werden na het afsluiten van hun lening aangeschreven met informatie en de vraag of zij er toch niet aan zouden denken om toch die verzekering af te sluiten. Redelijk wat mensen beantwoordden dat positief. In die mate zelfs dat met de KBC werd afgesproken dat begin maart 2013 alle ontleners van de laatste tien maanden bij die bank eenzelfde schrijven zullen ontvangen. Het gaat om 12.000 gezinnen. Daarin krijgen zij het aanbod van de verzekering gewaarborgd wonen, specifiek geformuleerd en uitgelegd aan die mensen, met de vraag om op een zo eenvoudig mogelijke wijze de formulieren terug te sturen, om alsnog in aanmerking te komen voor die verzekering. Ambtenaren van Wonen Vlaanderen zullen de medewerkers van de KBC alle nodige uitleg geven. Dit is het moment, na dat eerste toch wel belangrijke succes met een grootbank, om ook andere banken op te roepen hetzelfde te doen. Als elke bank dat op die manier zou doen, denk ik dat iedereen die kan verzekerd worden, ook werkelijk die verzekering zal nemen. Dan zullen er veel minder drama’s zijn wanneer mensen hun job verliezen of ziek worden.

Dank u, minister, voor die zeer positieve cijfers en voor de manier waarop die informatiecampagne wordt voortgezet. Dat zal voor heel wat gezinnen goed nieuws zijn. Er was ook een evaluatie van de verzekeringspolis zelf omdat er binnenkort opnieuw een bestek op de markt moet worden gebracht. Zitten er in de verzekeringspolis zoals hij nu voorligt, nog drempels, of werd daarvan ook een positieve evaluatie gemaakt?

Mevrouw Van Volcem heeft het woord.

Ik stel vast dat vooral de remedie voor de betalingsmoeilijkheden wordt besproken. Maar eigenlijk gaat het vooral over de oorzaken. Wat gaat daarmee gebeuren? Een woonproblematiek is altijd een inkomensproblematiek. Minister, ik had het er daarjuist over: u bent vooral bezig met sociaal wonen, wat u niet lukt. Maar wat doet u om ook het betaalbaar wonen te bevorderen, bijvoorbeeld voor jonge gezinnen? Er is immers heel wat jeugdwerkloosheid.

Mevrouw Hostekint heeft het woord.

Ik sluit hier meteen bij aan. Het verschaffen van woonzekerheid is minstens even belangrijk als betaalbaarheid en kwaliteit van wonen. Wij hebben dat altijd al heel duidelijk gemaakt. In de vorige legislatuur hebben wij hier gestreden voor het behoud van de verzekering gewaarborgd wonen toen ze op de helling kwam te staan.

Minister, u haalt heel terecht aan dat het nu vooral een kwestie is van informeren en sensibiliseren. U had het over het eerste succes in dat verband. Maar nu is het zaak om ook de andere banken daartoe aan te zetten. Vooral de banken hebben nu een functie te vervullen. Zij moeten hun klanten informeren en sensibiliseren, zodat ze ingaan op die verzekering. De woonzekerheid is voor eigenaars heel belangrijk, maar ook voor huurders. Daarom hebben we, heel terecht, de woonzekerheid voor huurders verzekerd met de invoering van het Huurgarantiefonds. We moeten daarop verder inzetten en vooral de banken stimuleren om hun klanten te informeren.

De heer Hendrickx heeft het woord.

De verzekering gewaarborgd wonen is één maatregel van deze regering, de omvorming van het klein beschrijf is er een andere, de hertekening van de sociale lening is er een derde. Deze regering getroost zich ter zake voldoende inspanningen. Mijn vraag van gelijke aard als die van de collega’s. Blijkbaar loopt het proefproject met KBC dermate goed dat we dat snel zullen kunnen uitbreiden naar andere banken en, naar ik aanneem, ook andere hypotheekverstrekkers. Mag ik weten op welke termijn u mikt om dat stelsel op meer algemene basis in te voeren?

De evaluatie van de huidige verzekering loopt volop en zou in de zomer van 2013 klaar zijn. Mocht de commissie dat interessant vinden, kunnen we daar in september zeker een gedachtewisseling over houden. Op basis van die evaluatie moet we een nieuwe offerte-aanvraag maken en die indienen in het najaar van 2013. De huidige verzekering loopt immers af op 1 april 2014. In tegenstelling tot de vorige keren, toen we een periode hadden zonder verzekering, zou ik nu snel de nieuwe offerteaanvraag willen lanceren, om ervoor te zorgen dat de periodes naadloos op elkaar aansluiten. De verzekeraars moeten natuurlijk geïnteresseerd zijn, maar daar reken ik wel op.

Wanneer gaat dit nieuwe systeem in bij KBC? Wanneer zullen die 12.000 gezinnen worden aangeschreven? Dat gebeurt vanaf maart 2013, dus vrij snel, en ik zal op basis van dat project met KBC ook andere grootbanken een gelijkaardig voorstel aanbieden.

Mevrouw Van Volcem zegt, natuurlijk terecht, dat het ook om een inkomensproblematiek gaat. Dat besef ik maar al te goed. Maar ik, als minister van Wonen, tracht via mijn departement een aantal instrumenten te verzorgen die meer woonzekerheid bieden, die soms ook de inkomensproblematiek verhelpen. Het is natuurlijk niet aan mij om bijvoorbeeld de pensioenen op te trekken. Ik vind ook dat de pensioenen te laag zijn, maar daar kan ik niets aan doen. Om de door u gevraagde betaalbaarheid te garanderen probeer ik wel een aantal zaken, zo is de huurpremie van start gegaan. U weet dat het nog uw minister is die in de vorige legislatuur het systeem in theorie mee heeft uitgetekend. Het is inmiddels ingevoerd en dat is een eerste belangrijke stap inzake die inkomensproblematiek binnen de bevoegdheid Wonen. Maar u begrijpt ook dat ik de inkomens van mensen niet zelf kan verhogen.

Naast het betaalbaar wonen is woonzekerheid heel belangrijk. Die verzekering gewaarborgd wonen zorgt er, via dit project met KBC, via de gerichte informatiecampagnes naar notarissen enzovoort, voor dat eigenaars van de woning verzekerd zijn tegen een plots inkomensverlies, tegen pech, dat ze hun huis niet snel, snel moeten verkopen. Ik vind dat heel belangrijk en daarom zetten wij ook een gelijkaardig systeem op voor huurders en die met pech worden geconfronteerd. Zo worden deze mensen ook een tijd geholpen, door rechtstreeks aan de verhuurder een deel van de huurgelden te storten, waar de verhuurder natuurlijk ook baat bij heeft. Ik denk dat we op deze manier toch een vrij volledig woonbeleid trachten maken, met het optimaal inzetten van de bestaande instrumenten. Wat die verzekering gewaarborgd wonen betreft, was er inderdaad wel een extra inspanning nodig, zoals de heer de Kort al zei, en we zullen die inspanningen blijven voortzetten.

Minister, het is een zeer positieve evaluatie. Het is positief dat er verdere stappen worden gezet in de verzekering gewaarborgd wonen. Ik denk dat het goed is dat u zich ook verder tot de notarissen blijft richten. Als ik van de collega’s hoor welke inspanningen zouden moeten worden gevraagd van elke bank, dan lijkt het mij goed om verder te werken via de notarissen. Iedereen die een woning aankoopt, gaat toch vaak langs de notaris, ook in verband met de lening, en hij is het eerste aanspreekpunt. Het lijkt me dus zeer belangrijk dat mensen daar die informatie zouden kunnen krijgen.