Report plenary meeting

Mevrouw Ceysens heeft het woord.

Voorzitter, minister, collega’s, het nieuwe rapport van de commissie Vergrijzing is er. Dat is een weerkerend gegeven, en iedere keer opnieuw lezen we dat het de opdracht is om met zijn allen langer te werken. Vandaar dat er ook iedere keer ontzetting is wanneer een volgend brugpensioen wordt bedongen, zoals bij Carrefour op 52 jaar, dat trouwens heel hevige kritiek heeft geoogst.

Er is een volgende in de maak en wellicht op komst bij Opel. Ik denk dat federaal minister Milquet begrepen heeft dat wat ze heeft gedaan in het Carrefour-dossier niet voor herhaling vatbaar is. We hebben haar dat in elk geval op federaal niveau heel erg duidelijk gemaakt. Minister, ze liet verstaan dat ze u zou uitnodigen. Als minister van Werk bent u formeel betrokken bij de procedure, omdat u natuurlijk moet attesteren dat het bedrijf in herstructurering is, dat is de formele link waarmee u in het dossier betrokken bent, maar ze heeft ook laten verstaan dat ze het met u wil hebben over het brugpensioen en de leeftijd van het brugpensioen.

Ik ken het standpunt van uw partij, en ik heb natuurlijk nog eens nagelezen wat u in uw vorige carrière verteld heeft over het brugpensioen. U kent ook het standpunt van onze partij: wij denken dat het niet goed is om mensen op 52 of op 55 jaar naar huis te sturen en niet meer beschikbaar te hebben op onze arbeidsmarkt. Ik wil daarom heel graag van u weten wat uw standpunt als minister van Werk vandaag is en wat we in dezen verder mogen verwachten.

De heer Watteeuw heeft het woord.

Minister, het is duidelijk dat de komende weken en maanden voor veel werknemers van Opel cruciaal zullen zijn. Natuurlijk moeten we ervoor gaan om zo veel mogelijk mensen aan een job te helpen. We moeten proberen om voor zo veel mogelijk mensen een uitweg te vinden. Het is duidelijk dat dit niet voor iedereen zal lukken, want voor sommige mensen zal het heel moeilijk zijn om een nieuwe job te vinden. In dat kader heeft General Motors (GM) inderdaad een aanvraag gedaan om brugpensioen te verkrijgen voor werknemers.

Dit moet worden beoordeeld op federaal niveau, federaal minister Milquet moet dat doen. Ze heeft al gezegd dat ze het idee genegen is, dat ze dit wil toestaan, maar dat het normaal is dat ze het advies vraagt aan de betrokken federale en Vlaamse ministers. Ze zal dat blijkbaar ook doen, dat heeft ze in de pers meegedeeld.

Niet alleen zij heeft die piste uitgetekend, minister-president Peeters heeft in de commissie Economie, onder het voorzitterschap van mevrouw Ceysens, ook gezegd dat het zo is dat voor er een beslissing wordt genomen, het advies van de Vlaamse minister van Werk er moet zijn. Het benieuwt me natuurlijk wat uw standpunt zal zijn, wat uw advies zal zijn.

Minister Muyters heeft het woord.

Voorzitter, dames en heren, ik wil beginnen met toch even te herhalen wat de visie van mijn partij is, namelijk dat het brugpensioen een uitdovend systeem moet zijn omdat we ervan overtuigd zijn dan 50-plussers moeten kunnen worden geactiveerd, en dat is ook de weg die we met de activering duidelijk nemen.

Natuurlijk, en dat weet u beiden, is de wettelijke basis, het kader waarbinnen het brugpensioen wordt toegekend, federaal. De federale partners konden daar in het verleden dingen aan wijzigen, en ik heb vastgesteld dat dat niet direct gebeurd is. Het federale kader is er dus nog altijd en, dat zal niemand verbazen, wordt nog altijd gebruikt, want door de vakbonden wordt gevraagd om het te gebruiken en door de werkgevers wordt er gebruik van gemaakt in het geval van herstructurering.

De federale minister moet effectief advies vragen, maar ik denk dat er wat onduidelijkheid bestaat waarover precies advies moet worden gevraagd. Er moet advies worden gevraagd aan de regionale minister, er is een regionale toets, over alles wat activeringsmaatregelen betreft, over hoe lang een outplacement wel of niet moet zijn, en als er een voorstel is van de sociale partners, moet ik daarover advies geven.

Over dat deel moet ik advies geven, niet over brugpensioenleeftijd. Ik heb het advies gegeven, mijnheer Watteeuw. Dat is al gebeurd. Ik heb een positief advies gegeven voor de dingen waarover ik advies moet geven.

Federaal minister Milquet heeft nu gevraagd wat de Vlaamse Regering en ik denken over de leeftijd van brugpensioen die bij Opel zou worden toegepast. Maar als het kader federaal is en daar niet is gewijzigd, is de invulling ook federaal gebeurd. Zij maken het kader. Daarna moeten ze de consequenties dragen en de invulling zelf beslissen.

Wij zijn als de N-VA vragende partij om het kader te wijzigen. Maar als het kader er is, is het de federale overheid en enkel de federale overheid die bepaalt welke leeftijd kan worden toegepast. Ik ga met de Vlaamse Regering geen advies geven over de brugpensioenleeftijd. Wie het kader bepaalt, beslist over de invulling ervan.

Ik had gehoopt dat u in uw tweede ambtstermijn, die deze namiddag is begonnen, een proactievere minister van Werk zou zijn. Van die eerste ambtstermijn onthoud ik niets. Daarom is het goed om eens opnieuw te beginnen. Ik had gehoopt dat u meteen als nieuwe minister van Werk duidelijk zou zeggen dat dat voor ons niet kan omdat wij kiezen voor activering.

U zegt graag dat het in Vlaanderen 50 plus is. Collega’s, in Vlaanderen zijn het de 50’er en de 51’er, en dat is het. Het blijft een vreselijk mager beestje van activering. Ik heb niet de indruk dat u als minister furore wilt maken op dat vlak. U bent kortstondig federaal lid geweest.

Uw partij veel langer.

U hebt die tijd niet benut. Dat was ook al niet echt succesvol. We zullen zien wat de toekomst brengt. Die maagdelijkheid is voor u nu ook weg. U bent nu de nieuwe minister van Werk. Ik vind het zeer mager dat u nog altijd geen visie hebt en dat u zich verschuilt achter alle mogelijke regeltjes.

Minister, u vermijdt het om een duidelijk antwoord te geven. Ik begrijp niet goed waarom. De minister-president heeft in de commissie gezegd dat de Vlaamse minister een advies moet geven over brugpensioen. Ik heb het verslag bij. Als u wilt, lees ik het voor. Op basis van dat advies zal de federale minister een beslissing nemen. Zegt u nu eens: hebt u een positief of een negatief advies gegeven over het brugpensioen bij Opel? Waar wilt u naartoe met die werknemers?

De heer Penris heeft het woord.

Ik volg u, nieuwe minister, voor een stukje wanneer u zegt dat dit debat ten gronde op andere niveaus moet worden gevoerd. Over het principe van het brugpensioen zijn wij nog altijd niet gemachtigd om te debatteren. Ik heb er mijn mening over. Ik vind dat een aantal beroepsgroepen recht op brugpensioen hebben, zeker de zwaar fysiek belaste, zoals brandweerlui en havenarbeiders. Ik vind dat die categorieën daarvoor in aanmerking moeten blijven komen. Als u vindt dat dat mag uitdoven, is dat uw visie, niet de mijne.

Het debat van vandaag gaat over hoe we omgaan met het sluitingsverhaal van Opel. Daar speelt het brugpensioen op dit moment een belangrijke rol. Daar hebt u als adviserend minister op dit moment ook een belangrijke rol. U hebt hierover overleg met de minister-president. De minister-president heeft al een aantal toezeggingen gedaan. Wij willen van u weten of u die toezeggingen zult honoreren. Minister, gaat u het sluitingsscenario gunstig mee evalueren of niet? Daarover willen we duidelijkheid.

Mevrouw Turan heeft het woord.

Minister, ik heb vorige week al eens gepolst welk advies u hebt gestuurd naar de federale regering. U hebt toen gezegd en vandaag herhaald dat u een positief advies hebt gegeven over de begeleidingsmaatregelen van GM voor de werknemers die hun werk zouden verliezen. Ik ben voornamelijk benieuwd naar de kwaliteit van de begeleidingsmaatregelen van GM. U hebt die bekeken en positief beoordeeld. Welke maatregelen neemt GM? Wat is de kwaliteit ervan? Hebben we garanties dat GM die verantwoordelijkheid zal blijven uitoefenen en tot een goed einde zal brengen, namelijk het bereiken van resultaten?

Mevrouw Ceysens, Open Vld is duidelijk over brugpensioenen. De partij wil de onmiddellijke stopzetting van de toekenning van brugpensioenen. U hebt het zelf over de werknemers van Carrefour gehad. Wat stelt uw partij voor? Wat moet er met hen gebeuren?

De heer Diependaele heef het woord.

Voorzitter, minister, collega’s, mevrouw Ceysens doet me blozen, zowel van trots als van plaatsvervangende schaamte. Wat de trots betreft: blijkbaar hebt u veel vertrouwen in de capaciteiten van onze N-VA-minister om proactief iets aan te vangen met de federale bevoegdheden, zodat er iets aan het brugpensioen gebeurt. Wat de plaatsvervangende schaamte betreft, moet ik zeggen dat u deze vraag eigenlijk aan uw eigen ministers moet stellen, want zij hebben er de afgelopen jaren niets aan gedaan.

Ik ben al blij dat we het erover eens zijn dat we langer moeten werken. Het rapport van de Commissie Vergrijzing heeft dat nogmaals aangetoond. Ik wil daarbij twee zaken benadrukken. Een: men kan het de bedrijven en werknemers niet kwalijk nemen dat ze gebruik maken van dit systeem. Het is de verantwoordelijkheid van de overheid om dit systeem af te schaffen of ten minste toch af te bouwen. Twee: de Vlaamse overheid is bevoegd voor het activeringsbeleid, maar dat krijgt geen kans als de federale overheid passiviteit in de hand werkt. Minder dan 2 percent van de bruggepensioneerden zijn als werkzoekenden ingeschreven, en van die 2 percent vindt slechts 7 percent een nieuwe job. Dat is natuurlijk heel slecht.

Minister Muyters heeft het woord.

Voorzitter, collega’s, de kwaliteit is gegarandeerd dankzij de nieuwe afspraken inzake outplacement. Het betreft afspraken over de erkenning van de bureaus en het aanbieden van een warme overdracht als de outplacement binnen de afgesproken termijn niet lukt. In dat geval kan de VDAB met zijn activeringsbeleid daar naadloos op aansluiten. Die werkwijze zal ook voor Opel worden toegepast.

Mevrouw Ceysens, u valt weer in herhaling. U hebt een heel kort geheugen, want ik heb in de commissie waarvan u voorzitter bent, een uiteenzetting gegeven. U bent daar tussendoor wel het een en het ander aan het lezen; misschien verklaart dat waarom u niet altijd hebt gehoord wat er wordt gezegd. Of was het onoplettendheid? Ik heb er uiteengezet wat we bijvoorbeeld in het kader van het Vlaams Werkgelegenheids- en Investeringsplan ( WIP) hebben gedaan.

Ik ben erg trots dat u denkt dat ik op één dag meer zou kunnen presteren dan Open Vld in 3 jaar. Spijtig genoeg is dat niet het geval. Wat GM betreft, moeten diegenen die verantwoordelijkheid dragen, ze nemen. Zolang het een federale wetgeving is, is het de federale overheid die de leeftijd bepaalt, en niet de Vlaamse overheid. (Applaus bij de N-VA)

Ik vind dat het niet kan dat een multinational zijn sociaal passief op de gemeenschap afschuift. GM vraagt niet langer staatssteun; dus het bedrijf is blijkbaar gezond. Maar wij moeten wel zijn sociaal passief betalen. Of het nu over Carrefour of Opel gaat: wij willen mensen activeren. Vorige week hebben we in de commissie een hoorzitting over knelpuntberoepen gehouden. Arbeidsmarktspecialisten stelden er dat het signaal dat we de Vlamingen van 52 of 53 jaar geven – dat het eigenlijk niet meer hoeft – niet goed is. (Rumoer)

Ik ben er zeker van dat in de teksten die met het oog op de regeringsvorming worden uitgewerkt, staat dat het brugpensioen bij voorrang moet worden aangepakt. Waar we de kans krijgen, zullen wij helpen om op een constructieve wijze een verandering te bewerkstelligen. Het is maar magertjes dat u, als minister van Werk, in uw schulp kruipt. U bent niet de minister die de N-VA als boegbeeld naar voren wil schuiven: de minister die het economische herstel van Vlaanderen wil bewerkstelligen. Dat herstel loopt in hoge mate via een aanpassing van onze arbeidsmarkt.

De slotopmerking telt niet meer dan een minuut. Ik wil de vraagstellers dan ook vragen zich aan de tijd te houden.

Minister, u mag dan een duidelijk standpunt hebben over brugpensioen op lange termijn, momenteel is er nood aan een genuanceerd antwoord. Brugpensioen zou inderdaad voor Opel een klein deel van de oplossing kunnen zijn. Ik zou dan ook verwachten dat u een duidelijk antwoord geeft. U doet dat niet. Ik kan dan ook alleen besluiten dat wat de heer Vereeck vanochtend heeft gezegd, met name dat de nieuwe tsjevenpartij er is, bewaarheid wordt.