Report plenary meeting

Algemene bespreking

Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet houdende instemming met de Economische Partnerschapsovereenkomst tussen de Cariforum-staten, enerzijds, en de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, anderzijds, en de slotakte, ondertekend in Bridgetown op 15 oktober 2008.

Bij mail van 6 juli 2010 verzoekt de heer Roegiers om de bespreking van het voorstel van resolutie van de heren Roegiers, Caluwé en Hendrickx, mevrouw Pehlivan en de heren Verstreken, Diependaele en Delva betreffende de goedkeuring van de Economische Partnerschapsovereenkomst met de Cariforum-staten, enerzijds, en de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, anderzijds, samen te voegen met de algemene bespreking van het ontwerp van decreet.

Is het parlement het hiermee eens? (Instemming)

De algemene bespreking is geopend.

De heer Roegiers, verslaggever, heeft het woord.

Voorzitter, collega’s, leden van de regering, in tegenstelling tot bij de meeste ontwerpen van instemmingsdecreet zal ik vandaag toch de tijd nemen om hier iets uitvoeriger verslag over uit te brengen. Ik doe dat om twee redenen: omdat de gevolgen van deze partnerschapsovereenkomsten vrij groot zijn en omdat de commissie Buitenlands Beleid ruim de tijd heeft genomen om deze ontwerpen van instemmingsdecreet te bespreken.

We hebben drie momenten gewijd aan de bespreking hiervan. Er werd een uitvoerige inleiding gegeven door de minister-president, waarna de verschillende fracties tot besluit zijn gekomen dat, gelet op het belang en de inhoud van deze economische partnerschapsovereenkomsten, het belangrijk was dat er ook een hoorzitting over werd gehouden. We hebben zes sprekers gehoord, uitmuntende sprekers, over deze thematiek. Nadien, gelet op de inleiding en gelet op de hoorzitting, hebben de meerderheidspartijen, gesteund en daarin gevolgd door de oppositie, een bijhorend voorstel van resolutie opgesteld. Die beide stukken werden op 15 juni samen besproken en unaniem goedgekeurd.

Waarover gaat het? Ten eerste is er de noodzaak van de nieuwe handelsovereenkomsten. De minister-president wees er in zijn inleiding op dat in de periode 1975-1999 de vier opeenvolgende Conventies van Lomé tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten enerzijds, en de groep van landen van Afrika, het Caraïbische gebied en de Stille Oceaan, de zogenaamde ACS-staten, anderzijds, een preferentiële toegang opleverden tot de Europese interne markt, en dit zonder enige vorm van wederkerigheid en bovendien nog aangevuld met de nodige hulppakketten.

Op het einde van de genoemde periode bleek een herziening van dit aloude handelsregime noodzakelijk te zijn. In casu bleek immers dat de marktpreferenties niet hadden bijgedragen tot een diversificatie van de economieën van de betrokken landen, noch de daar aanwezige industrieën sterker gemaakt hadden. Integendeel zelfs, het Caraïbische gebied exporteert nu minder dan twintig jaar geleden en ontvangt voor die uitvoer bovendien een lagere prijs. Het moge dus duidelijk zijn dat op langere termijn de afhankelijkheid van preferenties geen perspectief biedt voor de betrokken regio. Tot daar de noodzaak van de nieuwe handelsovereenkomsten.

Wat zijn nu het belang en de inhoud van deze economische partnerschapsovereenkomsten (EPA’s)? De EPA met de Cariforum-staten vormt volgens de minister-president zonder meer een grensverleggende internationale handelsovereenkomst. Het is immers de eerste echte allesomvattende handelsovereenkomst tussen Noord en Zuid die duurzame ontwikkeling bevordert, een regionale markt tussen ontwikkelingslanden tot stand brengt, en armoede helpt uitroeien. Het mag u ook duidelijk zijn, collega’s, dat dit ook de belangrijkste reden is waarom ik als verslaggever iets langer bij deze overeenkomst wens stil te staan.

Een derde punt dat de minister-president in zijn inleiding aanhaalde, was het belang van het Caraïbische gebied, het eerste gebied waarmee deze EPA is afgesloten. De Cariforum-staten worden in globo beschouwd als democratische staten waar op regelmatige basis vrije verkiezingen worden gehouden en die goed ontwikkelde structuren hebben. Democratische instellingen zijn verankerd in de grondwetten van de meeste landen. Het maatschappelijke middenveld speelt er een belangrijke rol in het behoud van de democratische tradities.

Het hoeft verder geen betoog dat Europa bijzonder sterke historische banden heeft met het Caraïbische gebied.

Verschillende EU-lidstaten, met name het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Frankrijk en Nederland, onderhouden nauwe betrekkingen met de regio. Sinds 1975 is de Europese Unie trouwens de grootste donor voor de regio.

Collega’s, bij de daaropvolgende bespreking hebben ikzelf namens de sp.a-fractie, de heer Van Der Taelen namens de Groen!-fractie, mevrouw Poleyn namens de CD&V-fractie en de heer Van Overmeire namens de Vlaams Belangfractie gewezen op het belang van deze partnerschapsovereenkomsten en om verschillende redenen gevraagd om een hoorzitting. Die hoorzitting is er gekomen. We hebben enkele uitmuntende sprekers gehoord. Er is onder andere een vertegenwoordiger van 11.11.11 geweest, de ambassadeur van de Republiek Guyana, professor in de Europese handelspolitiek Orbie en een vertegenwoordiger van de eenheid Economische Partnerschapsovereenkomsten van het DG Handel van de Europese Com­missie. Schoon volk, zoals men dan zegt.

Na de hoorzittingen is in een volgende zitting gebleken dat het noodzakelijk was dat het Vlaams Parlement iets langer bleef stilstaan bij de partnerschapsovereenkomst en dat er een resolutie moest worden toegevoegd aan dit decreet. Waarom? De Caraïben, de rijkste ACP-regio, hebben van in het begin aangegeven dat ze de Europese aanpak zouden aanvaarden, wat niet wil zeggen dat de onderhandelingen zonder moeite zijn verlopen. Het akkoord beslaat bijna 2000 pagina’s en is een uitgebreide catalogus van verbintenissen die de Caraïben op zich hebben genomen en die samen een uitgebreid structureel aanpassingsprogramma vormen. Onafhankelijke analyse toont aan dat de regio er niet in geslaagd is om veel te veranderen aan de onderhandelingsvoorstellen van de Europese Commissie. Aan de andere kant zijn de voorstellen die de regio deed over ontwikkeling, innovatie, landbouw en plichten van investeerders door de EU zodanig afgezwakt dat ze enkel nog voornemens maar geen verbintenissen meer bevatten.

Ondertussen is er al veel achterstand opgelopen in de uitvoering of de voorbereiding van de uitvoering, zowel aan Caraïbische als aan Europese kant, waar zowel de Europese Commissie als de Europese lidstaten het moeilijk hebben om al de hulpbeloftes waar te maken. De Europese Commissie stelt de Caraïbische EPA graag voor als een voorbeeld voor de andere ACP-regio’s, maar daar zijn zowel de economische als de politieke realiteiten te verschillend en biedt het akkoord op veel plaatsen te weinig flexibiliteit.

Daarom heeft de meerderheid, daarin gesteund door de oppositie, een voorstel van resolutie aangenomen dat hoort bij de goedkeuring van dit ontwerp van decreet. Ik geef u kort de belangrijkste zaken uit dat voorstel van resolutie. Het Vlaams Parlement vraagt de Vlaamse Regering om ook bij de verdere onderhandelingen voor definitieve EPA’s in de overige ACS-regio’s de doelstellingen van economische en duurzame ontwikkeling en armoedebestrijding centraal te plaatsen. Wij vragen er in de Belgische en Europese besluitvorming op aan te dringen dat in de verdere onderhandelingen rekening wordt gehouden met de verschillende ontwikkelingsbehoeften en -niveaus van de ACS-landen en in het bijzonder de minst ontwikkelde. We vragen onder andere dat er een grote flexibiliteit en een gedifferentieerde behandeling worden gehanteerd en dat er meer gunstige handelsregimes voor ontwikkelingslanden worden aangereikt.

Collega’s, het decreet en de resolutie zijn uiteindelijk unaniem goedgekeurd. Ik vond het belangrijk om iets langer stil te staan bij deze partnerschapsovereenkomst. (Applaus)

U ziet, als er nieuw leven in het parlement is, wordt er hartelijk geapplaudisseerd. Nietwaar, mijnheer Sannen?

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

De algemene bespreking is gesloten.