Report plenary meeting

Het antwoord wordt gegeven door minister Crevits.

De heer Van Rompuy heeft het woord.

Minister, voorzitter, collega’s, Belgocontrol is in financiële moeilijkheden. Belgocontrol heeft de leiding van alle operaties, niet alleen in Zaventem en de Vlaamse luchthavens, maar in alle luchthavens in België, dus ook in Wallonië, Luik en Charleroi.

Die financiële moeilijkheden moeten opgelost worden want Belgocontrol is verantwoordelijk voor de veiligheid op die luchthavens. Nu is er een mandaat gegeven aan staatssecretaris Schouppe om te gaan onderhandelen met de gewesten over een bijdrage in die financiële problemen van Belgocontrol. De dienstverlening aan de regionale luchthavens gebeurt nu gratis. Ik heb gelezen dat Waals minister van Transport Antoine zich verzet tegen elke vorm van bijdrage van de gewesten. Men vraagt een overleg. Wat is het standpunt van de Vlaamse Regering in dat overleg over een bijdrage van de gewesten?

Mevrouw Eerlingen heeft het woord.

Belgocontrol is inderdaad de maatschappij die de veiligheid van de luchtvaart verzekert. In 1989 bij de regionalisering van de luchthavens, bleef Belgocontrol verantwoordelijk voor de veiligheid van de regionale luchthavens. Belgocontrol moest die diensten gratis aanbieden.

Recent kwam Belgocontrol in de pers met financiële moeilijkheden. Die zijn niet alleen te wijten aan die gratis dienstverlening maar die zal er toch ook geen goed aan doen. Belgocontrol loste tot nu toe die gratis dienstverlening aan de regionale luchthavens op door hogere tarieven aan te rekenen aan het overvliegende verkeer. Europa heeft nu een verordening uitgevaardigd waardoor die kruissubsidiëring niet meer mag. Daarnaast moet de tarifering duidelijk en transparant zijn. Die kosten komen bij Belgocontrol terecht. Staatssecretaris Schouppe heeft dan ook gevraagd om overleg te plegen. Hij heeft die opdracht gekregen van het kernkabinet. Is er intussen al een overleg geweest? Wat is uw visie op een eventuele herziening van de samenwerkingsovereenkomst? Dat zal vermoedelijk toch wel een financiële impact hebben.

Mevrouw De Vroe heeft het woord.

Minister, ik zal de historiek en de problematiek van de samenwerkingsovereenkomst van 1989 niet herhalen.

De financiële wurging van Belgocontrol is al lang bekend, en ligt sinds maart 2008 op het bureau van staatssecretaris Schouppe. Intussen zijn we zover dat er een lening is aangegaan van 20 miljoen euro om de wedden van de werknemers van Belgocontrol te betalen. De vakbonden vrezen voor de lonen van de werknemers in de toekomst. Zij vrezen dat die niet langer betaald zullen kunnen worden. Er is dus een heel groot probleem. Er zal overleg worden gepleegd met de gewesten. Minister, ik wil u vragen om tijdens dat overleg de belangen van de regionale luchthavens te behartigen, maar ook het belang van onze economische motor, de nationale luchthaven van Zaventem. We mogen immers niet vergeten dat er momenteel een concurrentieel nadeel is ten opzichte van de regionale luchthavens.

Minister, wat zal uw houding zijn tijdens de komende onderhandelingen?

Minister Crevits heeft het woord.

De problemen bij Belgocontrol zijn me bekend. Ik weet dat staatssecretaris Schouppe een paar dagen geleden een mandaat heeft gekregen om met de gewesten gesprekken op te starten. Morgen is er een interministerieel comité. Formeel was het punt niet geagendeerd. Men heeft gevraagd het alsnog te agenderen bij de toegevoegde punten. We zullen morgen zien of dat is gebeurd.

Het is evident dat wie een onderhandelingsmandaat krijgt, ook luistert naar wat er wordt gezegd. Voor mij is het belangrijk dat er, zoals staatssecretaris Schouppe heeft aangekondigd, een grondige evaluatie gebeurt van de werking van Belgocontrol.

Morgen zal mijn rol zich vooral beperken tot goed luisteren naar datgene waarover staatssecretaris Schouppe wil spreken en de wijze waarop wordt omgegaan met de evaluatie.

Maar uiteraard, als een samenwerkingsakkoord wordt herzien, dan is daarvoor de instemming nodig van alle gewesten. Ik zal er sowieso over waken dat wat er gevraagd wordt vooraleer er zelfs kan worden nagedacht over een vraag, evenwichtig gebouwd is over de gewesten heen.

Het standpunt kan pas worden bepaald nadat de staatssecretaris zijn uiteenzetting heeft gegeven over hoe hij de zaken ziet, wat de problemen zijn en hoe de evaluatie zal verlopen. Ik hoop daar morgen meer duidelijkheid over te krijgen en ik zal nadien, samen met de Vlaamse Regering, het standpunt bepalen dat door Vlaanderen zal worden ingenomen.

Uiteraard neem ik de bezorgdheden mee die ik hier heb vernomen.

Minister, het is belangrijk dat u naar dat overleg gaat, goed wetende dat er een enorme malaise is bij de verkeersleiders in Zaventem. Die mensen moeten overuren doen, het is onvoorstelbaar. Soms moeten ze 6 dagen per week uren werken. Het is een heel technische job en er zijn weinig mensen die hem aankunnen, het gaat trouwens om mensen met heel veel ervaring. Dat wegwuiven, zoals in de pers soms gebeurt, als het financiële wanbeleid van Eurocontrol, dat is absoluut niet correct. Men heeft ook enorm moeten investeren in nieuwe technologie. Ik hoop dat er een goede oplossing komt. Ik lees dat de Waalse minister a priori tegen is. Ik zou de onderhandelingen aanvatten met een open geest.

Minister, ik zou u willen vragen om ook aandacht te besteden aan het economische belang van de nationale luchthaven voor Vlaanderen, zodat er geen te groot concurrentieel nadeel ontstaat en u probeert om er een goed evenwicht in te vinden. Er moet vooral snel duidelijkheid komen. Het is heel belangrijk dat er een snelle beslissing valt zodat iedereen weet waaraan hij zich te houden heeft.

Ik zag dat u ook bezig bent met een akkoord of een bestek uitschrijft voor het uitbaten van de regionale luchthavens. Ik zou u willen vragen om daarin ook op te nemen wat daarvan de gevolgen zullen zijn.

Minister, ik heb vernomen dat u momenteel nog geen standpunt hebt ingenomen, dat u eerst zult luisteren en onderhandelen, maar ik heb ook vernomen dat indien niet alle gewesten zullen participeren, Vlaanderen de boot ook afhoudt.

Ik ben tevreden dat u rekening zult houden met de bemerkingen of de bezorgdheden die ik heb aangehaald. Het overleg is morgen, we wachten af hoe het verloopt, maar we hopen dat er snel zekerheid komt, want er is inderdaad niet alleen een financieringsprobleem bij Belgocontrol, maar er zijn ook vele andere problemen die tegelijkertijd kunnen worden aangehaald.

De heer Caron heeft het woord.

Voorzitter, minister, ik heb één aanvullend vraagje. Heeft Europa ook geen bepalingen die de beleidsruimte beperken? Is het niet zo dat Europa oplegt dat ofwel de luchthavens zelf, ofwel, in ons geval, de regionale overheden de luchtverkeersleiding van Belgocontrol moeten betalen aan de federale overheid, of heb ik dat verkeerd voor?

De heer Sintobin heeft het woord.

Voorzitter, ik ben altijd blij als het dossier van de regionale luchthavens hier in het parlement wordt besproken, want dat is niet altijd evident.

Minister, ik begrijp natuurlijk dat u zegt dat u het overleg moet afwachten, maar ik veronderstel dat u toch een bepaalde visie, dat u bepaalde ideeën hebt. Ik vraag u niet dat u hier vandaag al een standpunt verkondigt, maar het zou de logica der zaken zijn – en ik ben hier toch wel heel voorzichtig in – dat ofwel de regionale luchthavens zelf, ofwel de regionale overheden instaan voor de veiligheid. Natuurlijk kan dit enkel op de voorwaarde dat alle gewesten op gelijke voet worden behandeld.

Als het zo zou zijn dat u een deel van de kosten zou afwentelen op de regionale luchthavens, dan kan er misschien wel een probleempje ontstaan, zoals een collega opmerkte, inzake de uitvoering van het LEM-LOM-decreet, waarbij nu eindelijk twee kandidaten werden aangeduid, dat het akkoord misschien wel op de helling kan zetten.

Dan heb ik nog een detailvraag. Als ik het goed heb, heeft de regionale luchthaven Kortrijk-Wevelgem tot op heden nog nooit kunnen genieten van de gratis diensten van Belgocontrol. Ze stond zelf in voor de veiligheid. Mijn vraag is hypothetisch en deze namiddag heb ik begrepen dat er niet wordt geantwoord op hypothetische vragen, maar stel dat de regionale overheden inderdaad instaan voor de veiligheid, worden alle regionale luchthavens dan ook op gelijke voet behandeld?

Ik dank de leden voor hun aanvullende vragen. Zoals de heer Van Rompuy heeft opgemerkt, is het, als er problemen zijn – en die zijn toch wel manifest –, wel van belang dat dit op de agenda komt van het interministerieel comité. Ik heb er geen probleem mee dat dit morgen op de agenda komt. Ook voor mij is het immers belangrijk snel duidelijkheid te krijgen over de vraag waar men heen wil en hoe men die problemen wil aanpakken.

Ik vind het wel van belang dat alle gewesten gelijk worden behandeld, als we proberen te onderhandelen in een dergelijk dossier. Dat kan ook niet anders. Dat is de logica zelf. Dat lijkt me een zeer duidelijk uitgangspunt. Ik denk dat ik daarmee heb geantwoord op de gestelde vragen.

Mijnheer Caron, wat de Europese regels betreft, een van de vraagstellers heeft er eigenlijk al naar verwezen. Wat is het probleem? Nu worden er ook diensten verleend voor vliegtuigen die niet opstijgen of landen in Vlaanderen en België, maar gewoon overvliegen. Die moeten ook weten waarlangs ze moeten vliegen. Daaruit worden inkomsten geïnd. Die worden vandaag gebruikt om de kosten te betalen die worden gemaakt voor de regionale luchthavens. Europa zegt dat dit niet meer kan. Daar moet dus sowieso een oplossing voor worden gevonden.

Wat de bestekken voor de regionale luchthavens betreft, is het evident dat dit overal op gelijke voet wordt behandeld. Er is wel in een clausule voorzien dat, zelfs als de regelgeving wordt gewijzigd, de kosten sowieso nooit zullen worden doorgerekend aan de LEM. De Europese regelgeving bepaalt immers dat dit kan, als zich men onder de 50.000 bewegingen bevindt. Dat wordt ook altijd zo toegepast. Het staat ook zo in het bestek. Dat betekent dus dat er in principe voor de lopende onderhandelingsprocedures sowieso geen enkele impact is.