Report plenary meeting

De heer Peumans heeft het woord.

Mevrouw de voorzitter, dames en heren ministers, collega's, zoals het veiligheidsprobleem waarover de heer Penris het had, komt ook het verhaal over het wegenvignet en de kilometerheffing vaak aan bod. Gisteren stond het op de eerste bladzijde van de Vlaamse kwaliteitskrant De Standaard, het was groot nieuws. Ik dacht dat er dingen werden verteld die totaal nieuw voor me waren, maar na een grondige analyse van het artikel, kwam ik tot de conclusie dat er - voor mij tenminste - niets nieuws in stond.

Mevrouw de minister, dit is de tiende vraag die we over het onderwerp stellen. We hebben de minister-president al ondervraagd, we hebben de minister van Openbare Werken erover ondervraagd en we hebben u de nodige vragen gesteld. Voor mij wordt het beeld steeds onduidelijker.

In 2004 stond in het regeerakkoord voor 2004-2009 dat er een wegenvignet zou komen. We zijn in feite heel stom geweest, want we hadden in 2004 gewoon moeten beslissen om een wegenvignet zoals in Zwitserland, in te voeren. Wie Zwitserland binnenrijdt, krijgt een wegenvignet op het venster geplakt. Men betaalt er 36 Zwitserse frank voor en men kan er een jaar mee rondrijden op alle Zwitserse autosnelwegen. Als we een wegenvignet hadden ingevoerd, dan hadden we die centen nu ten minste gehad. Uw gezellige Waalse collega, de heer Daerden, zou dan - al dan niet nuchter - heel tevreden geweest zijn, want dan had hij de nodige middelen gehad voor zijn Waalse wegen, die er spijtig genoeg nog veel slechter bijliggen.

Het gesprek ging de hele tijd heen en weer. De heer Daerden zegt de ene keer iets heel anders dan de andere keer, en de heer André Antoine zegt nog iets anders. De heer Demotte, de heel achtbare minister-president van Wallonië, is uiteindelijk bij Balkenende op bezoek geweest en heeft gezegd dat het nu maar eens gedaan moet zijn en dat er een beslissing genomen zal worden.

Mevrouw de minister, u weet dat ik altijd heb gelachen met de beroemde quick scan. Daarmee is het hele probleem begonnen. U hebt 75.000 euro betaald voor die rappe jongens met een pc. Niemand had er ooit aan gedacht dat bij de invoering van de Maut in Duitsland werd gezegd dat er geen compensatie aan de eigen inwoners mocht worden gegeven. Dat van die compensatie heeft men hier gewoon over het hoofd gezien. Op het einde van heel de discussie is het probleem aan de oppervlakte gekomen. De conclusie was dus dat men geen compensatie mag geven.

Nu zijn we 2008 en ik zou toch wel eens willen weten wat nu de exacte stand van zaken is. Men zegt dat men een kilometerheffing zal invoeren voor de vrachtwagens. Ik verwijs naar de twee studieopdrachten, de ene door Transport & Mobility en de andere door het Verkeerscentrum, waaruit blijkt dat de invoering van een kilometerheffing voor vrachtwagens niet het beoogde effect zal hebben.

Mijnheer de minister-president, mijn excuses dat ik dit nu weer aanhaal, maar om de juiste stand van zaken inzake de kilometerheffing in België te kennen, kijk ik dus even naar de mededeling van de Nederlandse minister Eurlings aan de Tweede Kamer, want dan weet ik perfect wat de stand van zaken is.

De laatste stand van zaken werd er meegedeeld op 28 april 2008. Ik vraag mij af hoe we het kluwen zullen afwikkelen, want Eurlings heeft het volgende, heel belangrijke uitgangspunt: "Kilometerheffing voor vrachtwagens maakt eigenlijk bijkomend plaats voor gewone auto's." Dat is een heel belangrijke conclusie, die ook in de twee studies staat. Eurlings beslist nu om de kilometerheffing niet alleen voor de vrachtwagens, maar ook voor de auto's in te voeren. Een van zijn argumenten zal de heer Penris bijzonder interesseren, want het heeft te maken met het vrijwaren van de haven van Rotterdam.

Mevrouw de minister, u moet de visie van de Nederlanders hierop toch maar eens bekijken. Er zou veel sneller uitsluitsel moeten komen door niet alleen voor de vrachtwagens, maar ook voor de auto's, een kilometerheffing in te voeren.

U kent mijn vragen. Hoe zit het nu met het Benelux-overleg? Wat is het precieze standpunt van Wallonië? Wat doen we met het feit dat de kilometerheffing voor auto's beter vandaag dan morgen wordt ingevoerd? De heer Bart Martens heeft naar aanleiding van een vraag om uitleg trouwens een ander standpunt ingenomen, ik weet niet of het goedgekeurd was door de partij en dat zijn ook mijn zaken niet, maar ik weet wat hij gezegd heeft.

De heer Glorieux heeft het woord.

Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, collega's, ik wil beginnen met twee vaststellingen. In de eerste plaats is er de vaststelling dat de Europese Commissie aan ons land, zoals aan alle andere landen, doelstellingen heeft opgelegd voor de reductie van de CO₂-uitstoot in het post-Kyototijdperk, dus tegen 2020. Een belangrijk deel van de reductie van broeikasgassen zal net binnen de transportsector gerealiseerd moeten worden. Dat is een belangrijke eerste vaststelling in dit hele debat.

Een tweede vaststelling is dat er in Vlaanderen tot nu toe weinig of niets gebeurd is rond bijvoorbeeld de fiscaliteit van het wegverkeer. Er zijn inderdaad wel een aantal intentieverklaringen geweest. Er zijn overeenkomsten binnen de regering om de fiscaliteit van het wegverkeer te vergroenen, maar in de praktijk is daar nog maar weinig van terechtgekomen.

Er is ook een principeovereenkomst om een kilometerheffing in Benelux-verband in te voeren. Maar we merken dat u zelf gaat dwarsliggen, mevrouw de minister, als het gaat over het doortrekken van die kilometerheffing naar het personenvervoer, toch een belangrijk segment van die overeenkomst in Benelux-verband.

In Vlaanderen is er tot nu toe dus, ondanks een aantal principeakkoorden, bijzonder weinig concreet gerealiseerd op dit vlak, en dat in tegenstelling tot Wallonië. U hebt de Waalse politici een veeg uit de pan gegeven omdat zij de kilometerheffing zouden tegenhouden. Maar in de praktijk stel ik vast dat men in Wallonië ten minste het lef heeft gehad om te zeggen dat wie een nieuwe wagen koopt die een slechtere milieukwaliteit heeft dan de vorige wagen, daarvoor extra zal moeten betalen. Men heeft daar dus een systeem van ecomalus ingevoerd, iets wat de Vlaamse Regering zelfs niet durft te doen.

Het wordt hoog tijd dat we duidelijk maken wat we nu willen doen met die kilometerheffing. We moeten duidelijk maken dat we van die domme verkeersbelasting, zoals ze vandaag bestaat, willen overschakelen op een slim systeem waarbij je betaalt per gereden kilometer en dat bovendien ecologisch gemoduleerd is. Dat is bijzonder belangrijk.

De tijd dringt, omdat we tegen 2011-2012 een dergelijk systeem moeten hebben. We moeten vandaag weten waar we naartoe willen, zodat we met de concrete implementatie kunnen starten. De tijd dringt ook omdat Nederland en Frankrijk intussen al aan het praten zijn om verder te gaan, terwijl Vlaanderen nog altijd niet goed weet wat het wil.

Om die reden had ik mijn vraag graag ook tot minister-president Peeters gericht. Ik denk dat hij een probleem heeft. Hij is evenwel niet zelf het probleem, want hij heeft tot nu toe de correcte weg gevolgd. Hij zegt dat we in Benelux-verband gaan onderhandelen over de slimme kilometerheffing en dat het niet meer dan logisch is dat er na de invoering van een heffing voor vrachtwagens, op termijn ook een heffing voor personenwagens komt. Dat heeft hij heel terecht gezegd, maar ik stel nu vast dat hij zijn troepen binnen de regering niet helemaal meeheeft en dat er intern enige tegenkanting is.

Wat is nu eigenlijk het standpunt waarmee de Vlaamse Regering naar dat overleg in Benelux-verband gaat? Hoe zit het met de ecologische modulering? Welke criteria zullen daarvoor weerhouden worden? Gaat men ook overgaan tot bijvoorbeeld de invoering van sociale correcties bij het systeem van kilometerheffing?

Dat zijn allemaal concrete vragen waarover de Vlaamse Regering redetwist. Hoe kun je dan met een eensgezind standpunt naar een dergelijk overleg gaan? Het is belangrijk dat er heel snel antwoorden komen en dat deze Vlaamse Regering een concreet voorstel heeft waarmee ze niet allen in Benelux-verband tot een overeenkomst kan komen, maar waardoor dit parlement ook eindelijk te weten zal komen wat het standpunt van de regering ter zake is. (Applaus bij Groen!)

De heer Decaluwe heeft het woord.

Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, collega's, dit is een dankbaar dossier. Er zijn weinig dossiers waarover zoveel vragen worden gesteld en waarover zoveel wordt geschreven als de problematiek van de kilometerheffing. Het is echter ook een dossier waarin er momenteel weinig of niets concreet operationeel is. Dat is de harde realiteit.

Het is een dankbaar dossier. Wanneer er enig gebrek is aan actualiteit in het kader van de mobiliteit, dan zorgt de minister wel voor verklaringen zodat wij opnieuw vragen kunnen stellen.

Mevrouw de minister, deze week hebt u een oproep gedaan aan uw Waalse collega om snel tot een standpunt te komen over de invoering van de kilometerheffing in Wallonië. De Vlaamse Regering heeft immers in oktober 2007 een beslissing genomen om in Beneluxverband een kilometerheffing in te voeren. Mevrouw de minister, als ik die beslissing goed lees, dan blijkt dat maar een halve beslissing te zijn. In die beslissing staat immers niets over het gewicht van de vrachtwagens. Dat is een cruciaal element in heel het dossier. Er staat ook niet in over welk type van wegen het gaat. Gaat het enkel over de snelwegen of over het volledige wegennet? Dat is niet onbelangrijk in het kader van het sluipverkeer. Deze elementen moeten nog worden uitgeklaard.

Mevrouw de minister, de grote zorg van mijn fractie is dat het niet de bedoeling kan zijn om met de kilometerheffing te komen tot een verkapte vorm van extra belastingen voor wie momenteel met de wagen rijdt. Op dit moment liggen de diesel- en benzineprijzen historisch hoog. Als er een hervorming wordt doorgevoerd, dan moet die neutraal zijn en aansluiten bij de geest van het regeerakkoord. Het moet de bedoeling zijn dat de buitenlanders eindelijk bijdragen voor het gebruik van onze wegen. Dat is tot op vandaag niet het geval.

De heer Peumans heeft er daarnet op gewezen dat we op dit moment 700 miljoen euro per jaar mislopen. Dat blijkt ook uit de studie die u hebt besteld.

Mevrouw de minister, voor de invoering van de kilometerheffing is het belangrijk dat Brussel en Wallonië meedoen. Samen uit samen thuis. Maar mijn vraag is hoe het nu zit met de hervorming van de autofiscaliteit die daaraan gekoppeld moet worden. Waar zitten de voorstellen inzake sociale correcties en groene correcties in dat algemene pakket?

Mevrouw de minister, hoe zit het met de invoering gekoppeld aan de hervorming van de autofiscaliteit? Hoe zit het met de principes van het regeerakkoord die ik zonet heb geschetst? En hoe zit het met de timing? Het is hoog tijd dat er word gehandeld.

Minister Van Brempt heeft het woord.

Voor de duidelijkheid is het belangrijk een aantal dossiers goed uit elkaar te houden.

Op 17 januari en 9 mei was er overleg op Beneluxniveau. Tijdens die laatste vergadering is de stand van zaken in Nederland toegelicht. Nederland wil tijdens het tweede kwartaal van dit jaar al een wetgeving ontwikkelen en die voorleggen aan de adviesraden. Zij willen tegen de zomer een volledige aanbesteding op papier zetten. Zij boeken dus duidelijk vooruitgang. Daarbij hebben ze de kilometerheffing voor vrachtvervoer en de kilometerheffing voor personenvervoer van elkaar losgekoppeld. Tijdens het bilateraal overleg heeft minister Eurlings bevestigd dat ze zullen beginnen met de kilometerheffing voor vrachtvervoer.

Tijdens diezelfde vergadering was er ook een vertegenwoordiger van de Franse administratie aanwezig. Hij heeft de stand van zaken in Frankrijk toegelicht. Men is daar overgegaan tot de principiële beslissing met betrekking tot het invoeren van de kilometerheffing voor vrachtvervoer op de zogenaamde routes nationales.

We hebben uiteraard ook toegelicht wat bij ons de stand van zaken is. Conform de principebeslissing zijn de Vlaamse Regering en de administratie bezig met de zaak. Maar - en dat is de essentie van wat ik deze week heb gezegd - we kunnen op een dergelijke vergadering niet zeggen dat we vanuit Vlaanderen en België overgaan tot een eerste stap, met name het invoeren van een kilometerheffing voor vrachtvervoer, omdat er nog geen akkoord is op het Belgisch niveau. Dat baart me zorgen. Op initiatief van minister-president Peeters is er op 16 januari en 18 maart 2008 een Belgisch intergewestelijk overleg gevoerd.

Wat is nu het standpunt van de Waalse regering? Ik ga ervan uit dat de Waalse regering morgen een volgende principebeslissing zal nemen. Tot nu toe heeft de Waalse regering in het overleg tussen de gewesten herhaald dat ze voorstander is van wat zij het 'evolutief wegenvignet' noemt. Ze houdt dus vast aan het onmiddellijk invoeren van een wegenvignet. In het begin van de legislatuur hebben wij daar ook aan gewerkt. De heer Peumans heeft verwezen naar de beroemde quick scan. De Waalse regering voegt er wel aan toe dat later eventueel kan worden overgestapt naar een kilometerheffing.

U kent het dossier net zo goed als ik. We hebben er immers al veel over gediscussieerd in het parlement. U weet dus ook dat de Vlaamse Regering is afgestapt van het plan om een wegenvignet in te voeren en dat ze een principebeslissing heeft genomen in verband met een slimme kilometerheffing voor vrachtvervoer. We zijn absoluut geen vragende partij om tussentijds nog een wegenvignet voor het personenvervoer in te voeren. Ik zou trouwens niet weten hoe we dat zouden moeten doen.

Op het Belgisch niveau kunnen we geen beslissing nemen bij gebrek aan een akkoord tussen de drie gewesten. Ondertussen is er wel een akkoord in Frankrijk. Mijnheer Decaluwe, ik ben het er helemaal mee eens dat nog heel wat beslissingen moeten worden genomen. We moeten nu de principebeslissing nemen en dan in overleg met de Benelux, en eigenlijk ook met Frankrijk, samen beslissen wat de modaliteiten van een dergelijke kilometerheffing zijn. We kunnen vandaag niet meestappen in dat proces omdat er geen akkoord is tussen de drie gewesten.

Ondertussen is er al een werkgroep in Nederland en Frankrijk bezig om dat dossier verder voor te bereiden. Mijn vrees en die van de Vlaamse Regering is dat we op die manier de boot zullen missen en dat Nederland en Frankrijk een systeem op poten zullen zetten waar we niet aan kunnen meedoen.

Ik pleit ervoor dat de Waalse regering mee zou stappen in het systeem van kilometerheffing voor vrachtvervoer en dat we ook die eerste stappen kunnen zetten. Het is heel belangrijk dat we vooruitgang maken in dat dossier.

Wat de personenwagens betreft, haal ik nog eens de principebeslissing van de Vlaamse Regering aan. De Vlaamse Regering wenst verder te gaan met de hervorming van de autofiscaliteit in de richting van een grotere variabilisering van de kosten in functie van de gereden kilometers en in functie van de ecoscores van de wagens. Ze zal verder overleg plegen met Nederland over de wegbeprijzing en de weerslag hiervan op de wederzijdse bijdrage die inwoners van de buurlanden leveren in de kosten van de wegeninfrastructuur. Het is de minister van Leefmilieu die bezig is met dit deel van de principebeslissing. Ze is volop bezig met het bekijken hoe de hervorming van de verkeersbelasting en de BIV op basis van de ecoscore er moet uitzien. Mij is gezegd dat er ook in de commissie daarover al een debat is geweest. Binnen de regering wordt daar verder werk van gemaakt.

Wat de kilometerheffing voor personenwagens betreft, kan ik in alle duidelijkheid zeggen dat de regering daarover geen beslissing heeft genomen. Uit de ervaring in Nederland leren we dat we eigenlijk de eerste stap moeten zetten op het vlak van de kilometerheffing voor vrachtwagens. Wat mij betreft, kunnen we alle debatten voeren. Met het oog op wat er gebeurt in Frankrijk en Nederland, is het wel heel belangrijk dat we snel de eerste stap zetten inzake de kilometerheffing voor vrachtwagens.

Al wat de minister net heeft verteld, staat eigenlijk in de brief die minister Eurlings op 28 april 2008 aan de voorzitter van de Tweede Kamer van de Staten-Generaal in Den Haag heeft geschreven. Ik heb geen nieuwe elementen gehoord.

De minister heeft keurig uitgelegd wat het Waalse Gewest wil. Ik vraag me af waarom ik deze actuele vraag heb gesteld. (Applaus van de heer Ludo Sannen)

Mijnheer Sannen, u hoeft niet te klappen. De minister heeft in de pers verklaringen afgelegd over een dossier dat we in onze commissie al vier jaar zonder resultaten behandelen. Vlaanderen en Wallonië staan voor financiële uitdagingen. Ik kom veel in Wallonië. De wegen liggen er daar nog slechter bij dan hier. Eigenlijk was minister Daerden zo dom nog niet. We hadden vier jaar geleden gewoonweg een ordinair wegenvignet moeten invoeren. (Opmerkingen)

Dat heeft niets met premier Leterme te maken. Ik had wel verwacht dat hier naar premier Leterme zou worden verwezen.

De huidige situatie is voorspelbaar. We hebben 75.000 euro aan een consultant gegeven om op een pc na te gaan welke tolheffingen in Europa zoal bestaan. Aangezien hij niet heeft opgemerkt dat de Europese Commissie het invoeren van compensaties niet toelaat, had die consultant geen 75.000 euro mogen krijgen. Het verschil is dat we dan nu niet met dit verhaal zouden zitten.

Wat het antwoord van de minister betreft, ben ik enigszins op mijn honger blijven zitten. De minister heeft verklaard dat binnen België geen akkoord bestaat. Dat klopt. Ik heb evenwel de indruk dat er binnen de Vlaamse Regering ook geen akkoord is.

De minister heeft mooi het standpunt van het Waalse Gewest weergegeven. Ik vraag me af wat nu eigenlijk het standpunt van het Vlaamse Gewest is. Het princiepsakkoord vermeldt de invoering van een kilometerheffing. De minister wil met de Nederlandse overheid overleggen. Of de heffing al dan niet naar personenwagens zal worden doorgetrokken, is niet duidelijk. Het debat is open. Ik vraag me af hoe de minister op een geloofwaardige manier met de Nederlanders over een systeem wil onderhandelen wanneer ze nog niet eens weet waar ze met dat systeem in de toekomst heen wil. Indien de minister de Nederlanders vertelt dat ze met hen wil overleggen, maar dat het debat in ons land nog volledig open is, plaatst ze zich in een onderhandelingspositie van waaruit ze enkel zal kunnen meelopen. Dat is misschien zelfs nog het beste. Ik heb namelijk de indruk dat de Nederlanders dit ook voor personenwagens zullen invoeren.

Om het nut en het belang van deze maatregel te beklemtonen, wil ik nog even het verslag van de Milieu- en Natuurraad van Vlaanderen (Minaraad) over de mogelijke invoering van een kilometerheffing citeren: "De verschillende baten en doelstellingen zullen pas volledig tot uiting komen als zowel het goederentransport als het personenvervoer in het systeem van de kilometerheffing betrokken zijn. Daarom pleit de raad ervoor om de tweede fase zo snel mogelijk op te starten. Ook in het licht van de fijnstofproblematiek, waar zowel het goederenvervoer als het personenvervoer quasi een even grote verantwoordelijkheid dragen, zal een snelle invoering van de tweede fase belangrijk zijn."

Een snelle invoering van een kilometerheffing, ook voor personenwagens, is van wezenlijk belang. De minister heeft net verklaard dat er binnen de Vlaamse Regering geen akkoord is, maar dat het debat open is. Ik vind dat een slecht beleid. Dit betekent dat we de door de Europese Commissie en door anderen opgelegde dringende ecologische doelstellingen en inhaalbewegingen zeker niet zullen bereiken of realiseren. (Applaus bij Groen!)

Na beluistering van het non-antwoord van de minister ben ik ontgoocheld. Ik verwacht dat de minister met betrekking tot dergelijke dossiers een voortrekkersrol binnen de Vlaamse Regering vervult.

Indien we met de Duitsers, de Nederlanders, de Luxemburgers en de Fransen moeten onderhandelen, moeten we over een afgewerkt dossier beschikken. Hoe kunnen we over een dossier onderhandelen indien we nog niet weten over welke wegen of over welk gewicht het gaat? Bij de Fransen gaat het om de routes nationales. Ik vraag de minister zo snel mogelijk een duidelijk standpunt in te nemen. Pas dan zal ze door de Nederlanders en de andere betrokkenen ernstig worden genomen. Uit het antwoord van de minister blijkt dat ze constant anderen achternaloopt en naar de voorstellen van anderen luistert. Ondertussen gebeurt er niets. Ik verwacht een concrete timing. Wanneer zal de minister met een concreet voorstel naar de Vlaamse Regering stappen?

Ik zie dat u lacht. (Opmerkingen van minister Kathleen Van Brempt)

U bent er verantwoordelijk voor dat we al jaren miljoenen euro laten liggen die geïnvesteerd kunnen worden in een beter onderhoud van fietspaden, in het openbaar vervoer etcetera.

Na jaren van studies vraag ik u wanneer er een concreet voorstel komt waarmee we kunnen onderhandelen met de Nederlanders, Fransen en Duitsers. Pas dan zullen ze u au sérieux nemen.

De heer Penris heeft het woord.

Mevrouw de voorzitter, ik heb hier vanmiddag weinig nieuws gehoord. Ik had ook niets anders verwacht. Het persbericht waarop de collega's zijn afgegaan, is het herkauwen van wat in onze commissie al lang is besproken.

In een van zijn laatste communiqués blijft minister Daerden uitgaan van het behoud van het papieren vignet. Ik ga ervan uit dat minister Daerden op dat moment helder van geest was. Ik twijfel daar niet aan want een papieren vignet is zo dom nog niet. De heer Decaluwe en ikzelf hebben het papieren vignet altijd verdedigd. Ik heb vandaag nog genoeg argumenten om het samen met minister Daerden te blijven verdedigen.

De heer Decaluwe is iemand van de Westhoek. Hij is het gewoon om in een stellingenoorlogstrategie te denken. Ik heb hem vandaag zijn laatste stelling horen innemen. Hij gaat een eind mee op weg met deze regering. Hij kan ook moeilijk anders. Hij vraagt wel garanties, en die vragen we allemaal. Het hele verhaal dat u met uw linkerzijde wil voeren, moet natuurlijk fiscaal neutraal blijven voor de eigen ingezetenen. Daar, mevrouw de minister, hebt u uitgerekend geen antwoord op kunnen geven. Ik betreur dat.

De heer Van Aperen heeft het woord.

Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, ik sluit me aan bij de vragen van de collega's. Dit dossier sleept al heel lang aan. Ik wil nog even wijzen op de bekommernissen die Open Vld steeds heeft geuit. Het invoeren van het wegenvignet of de kilometerheffing moet concurrentieel neutraal zijn voor de transportsector. Zoals de heer Decaluwe zegt: we worden al met genoeg geconfronteerd. Zo zijn er de hoge brandstofprijzen en hebben we de laatste weken ook kunnen horen dat er een verschuiving is van diefstallen op geldtransporten naar het vrachtwagenverkeer. Er is voor ongeveer 150 miljoen euro aan vrachtwagendiefstallen gepleegd. De sector wordt geconfronteerd met zware uitdagingen.

Ik stel me de vraag of iedereen hier wel weet waarover hij of zij spreekt. Er wordt gesproken over Frankrijk en de kilometerheffing op de routes nationales. In Frankrijk kan niet overal zomaar een kilometerheffing worden toegepast want de meeste autostrades zijn er voor 30 jaar of langer verpacht aan privémaatschappijen, die instaan voor de aanleg, het onderhoud en de uitbating ervan. Er wordt gezegd dat de invoering van het wegenvignet en de kilometerheffing moeilijk is. Wat doet men in Zwitserland? Wat doet men in Oostenrijk? Daar zijn er eenvoudige systemen waarbij er voor het vrachtwagenverkeer een kilometerheffing geldt en voor het personenvervoer een wegenvignet. Dat is technisch vrij simpel.

Onze Vlaamse wegen hebben nood aan dringend onderhoud, niet alleen de Waalse. Er moeten bepaalde uitbreidingen gebeuren en blijkbaar is daar niet genoeg geld voor. Ik vraag dat er dringend op Belgisch niveau wordt overlegd en een oplossing wordt uitgewerkt. Het mag geen dertig jaar duren zoals Brussel-Halle-Vilvoorde. Er moet ook binnen Benelux-verband worden overlegd. Er moet eenzelfde systeem komen voor de Benelux-landen. Ik heb er geen probleem mee om Frankrijk er bij te nemen. Het zou het beste zijn dat er één systeem komt voor heel Europa dat voor iedereen klaar en duidelijk is. Nu rijden vrachtwagens rond met een kastje voor Duitsland, een kastje voor Oostenrijk, een kastje voor Zwitserland. Er is een wirwar aan systemen en het is voor niemand duidelijk.

De heer Martens heeft het woord.

Mevrouw de voorzitter, collega's, het valt me op dat een aantal collega's stelt dat het allemaal niet snel genoeg gaat. Ik wil toch opmerken dat nog niet zo lang geleden toenmalig minister-president Leterme, toen nog in zijn glorietijd, in Nederland het wegenvignet een eersteklasbegrafenis bezorgde. Ik vind dat sindsdien minister Van Brempt de koe bij de horens heeft gevat en op voortvarende manier met de Nederlanders is gaan kijken hoe we zo snel mogelijk een kostenefficiënt en werkbaar systeem van kilometerheffing voor vrachtvervoer op het getouw kunnen zetten.

Een aantal collega's stelt voor om het systeem ook voor personenwagens in te voeren. We mogen de kar niet overladen, want dan kan haar as breken. Een elektronische, satellietgestuurde kilometerheffing voor personenwagens bestaat bij mijn weten nog nergens. We moeten er ons rekenschap van geven dat Duitsland heel veel leergeld heeft betaald voor de invoering van een kilometerheffing voor vrachtvervoer. Dat is daar met jaren vertraging gebeurd en leidde tot schadeclaims ten belope van miljarden euro. Laten we dus voorkomen dat de kar door zijn as zakt, maar we wel zo snel mogelijk met de kilometerheffing voor vrachtvervoer van start kunnen gaan.

Een aantal collega's stelt dat er geen nieuw feit kan worden gemeld. Er is er wel degelijk eentje: Frankrijk wil een kilometerheffing voor vrachtvervoer, ondanks het bestaande tolsysteem op zijn snelwegen. Minister Van Brempt heeft op dat vlak gelijk: we mogen geen vreemde eend in de bijt zijn in die pool van landen die een kilometerheffing voor vrachtvervoer willen invoeren. Het debat is natuurlijk open. Uiteraard moet het bespreekbaar zijn om onder bepaalde voorwaarden een kilometerheffing voor personenwagens in te voeren. Dat mag dan geen heffing zijn bovenop de belastingen die vandaag al op het wegvervoer worden geheven. De dieselprijs staat op een historisch maximum. Als daar bovenop nog eens een Vlaamse kilometerheffing zou komen, dan denk ik dat we daarvoor een groot maatschappelijk draagvlak zullen vinden.

In elk geval moeten we onderzoeken of we een deel van de domme verkeersbelasting in de vorm van accijnzen kunnen vervangen door een belasting die beter het gedrag stuurt, in de vorm van een gewestelijke heffing die varieert in functie van tijd, plaats en kenmerken van het voertuig. We mogen die optie niet bij voorbaat terzijde schuiven, maar wij moeten niet het leergeld betalen. Er is zoiets als de wet van de remmende voorsprong. Laten we de kat uit de boom kijken en afwachten welke technologieën in dat verband in de buurlanden worden ontwikkeld. In elk geval moet dergelijke heffing in de plaats komen van de domme verkeersbelasting van vandaag, zodat de verstandige autobestuurders die met een zuinige wagen rijden en er op een verstandige manier gebruik van maken en zich in de daluren verplaatsen, minder belastingen betalen dan vandaag het geval is. In Nederland noemt men dat met een zeer mooi woord 'de dagbonus'. Geef toe: dat klinkt veel beter dan een kilometerheffing.

Het is goed dat er veel vragen worden gesteld, zodat ik even kan bedaren. Ik moet eerlijk zeggen dat ik zeer verontwaardigd ben over wat is gezegd, onder meer door mensen van de CD&V-fractie. Mijn collega's in de regering kunnen dat getuigen: als er iemand in de regering trekt en sleurt aan dat dossier, dan ben ik dat, weliswaar samen met andere ministers. Ik neem een recent voorbeeld. Ik heb heel hard geknokt om dit op de Lente in het Leefmilieu bespreekbaar te maken. De federale regering was zelfs niet van plan om dit punt in het kader van de discussies over mobiliteit op de Lente in het Leefmilieu te agenderen.

U kent de verantwoordelijkheid van de CD&V-fractie in de behandeling van dit dossier. Ik ben er zelfs niet boos over, maar u moet de geschiedenis op dat vlak niet herschrijven. Het wegenvignet staat en stond in het regeerakkoord, op uitdrukkelijke vraag van CD&V. Dat is nooit mijn ding geweest, maar ik heb daar loyaal aan gewerkt. De heer Martens heeft gelijk: de vorige minister-president heeft het idee in Nederland gekelderd zonder daarover zijn ministers in te lichten. Toch ben ik bijzonder loyaal aan het dossier blijven werken.

Ik heb toen onmiddellijk gezegd dat als er geen wegenvignet komt, er een alternatief moet komen. Ik wil dat we nog deze legislatuur op dat vlak vooruitgang boeken, zodat de volgende Vlaamse Regering een volgende stap kan zetten in de realisatie van een slimme kilometerheffing voor vrachtvervoer.

Ik trek en sleur daar nog altijd aan, soms met de moed der wanhoop. Het heeft geen enkele zin om grootse nieuwe plannen op te zetten, ook niet met betrekking tot hoe die kilometerheffing er moet uitzien, als je er niet voor kunt zorgen dat zij wordt ingevoerd samen met Nederland en nu ook - en dat is inderdaad een nieuw feit - samen met Frankrijk, zoals de heer Van Aperen terecht zegt. Wie dat alleen wilt doen, doet onze sector kwaad. Het heeft weinig zin om een dergelijke infrastructuur alleen in Vlaanderen op te zetten. U verwijt mij dat ik een pleidooi houd om de Waalse regering over de streep trekken. Ik heb daar geen enkel probleem mee, dat is voor jullie rekening.

De Vlaamse Regering volgt een zeer duidelijke lijn. Er wordt gewerkt aan een kilometerheffing voor vrachtvervoer, met de contouren, zoals de heer Van Aperen komt te schetsen, dat dit liefst op Benelux-niveau moet worden ingevoerd. En ik herhaal, met de nieuwe feiten die we kennen uit Frankrijk: liefst ook samen met Frankrijk.

Er wordt gewerkt aan de vergroening van de fiscaliteit. Minister Crevits is daarmee bezig.

En ja, mijnheer Glorieux, er is vandaag geen consensus over de kilometerheffing voor personenvervoer. Dat debat kan worden gevoerd. U kent mijn standpunt: ik vind dat er een oplossing moet komen voor de sociale ongelijkheid die dreigt te ontstaan voor mensen aan wie zomaar ineens een kilometerheffing wordt opgelegd. Dat is voor mij cruciaal. Het debat is geopend. Maar als u zegt dat we niet beginnen aan een kilometerheffing voor vrachtvervoer tot er een consensus is over een kilometerheffing voor personenvervoer, dan weten we allemaal wat er gaat gebeuren: we zullen de boot missen, dan zal er in 2011 en 2012 geen kilometerheffing voor vrachtvervoer zijn, terwijl het wel ingang zal vinden in Nederland en Frankrijk. U weet ook wat dat met zich zal meebrengen aan sluipverkeer in ons land. Die verantwoordelijkheid wil ik niet nemen.

Ik zal, collega's, hieraan blijven sleuren en trekken. Het is een beetje goedkoop om te zeggen dat als het er niet komt, alleen de minister van Mobiliteit in dezen de verantwoordelijkheid draagt. (Applaus bij sp.a + VlaamsProgressieven)

Mevrouw de minister, na deze emotionele opwelling wil ik u dit zeggen: als u zegt dat Frankrijk een nieuw gegeven is, dan is dat zever in pakskes. Ik durf het hier bijna niet meer te zeggen: u moet zich abonneren op de mededelingen die de Nederlandse minister doet aan de Tweede Kamer. De heer Penris weet dat ik dat vorig jaar ook aan de minister-president heb gemeld. Ik heb die vragen herhaalde malen gesteld en ik heb herhaalde malen gezegd dat u met Frankrijk en Duitsland moet overleggen. De Vlaamse Regering zegt trouwens heel duidelijk dat zij zich voor haar beslissing laat inspireren door het Duitse Maut-systeem, waarnaar de heer Van Aperen verwijst. (Opmerkingen van minister Kathleen Van Brempt)

Dat systeem bestaat. U kunt het bij wijze van spreken meteen kopen. U moet er niet lang over nadenken hoe u het moet invoeren. Een wegenvignetje invoeren zoals in Oostenrijk of Zwitserland, daarvoor heb je een madam nodig die aan de autoweg staat en die zegt: "26 Zwitserse frankskes, alstublieft, dan krijgt ge van mij een vignetje." (Opmerkingen van minister Kathleen Van Brempt)

Mijnheer Martens, ik val van mijn stoel wanneer ik vergelijk wat u in de commissie Openbare Werken over de kilometerheffing hebt gezegd met wat u nu hier komt zeggen. Blijkbaar bent u op de een of andere manier terechtgewezen door uw partijvoorzitter, dat zijn mijn zaken niet. Ik stel vast dat u opeens een heel ander verhaal komt verkopen.

Ten slotte, ik blijf het zeggen: de Nederlanders opteren voor het invoeren van een kilometerheffing voor vrachtwagens én voor auto's. De studies die door de Vlaamse Regering worden besteld, zeggen dat de invoering van een kilometerheffing op vrachtwagens alleen geen zin heeft. Ik zeg dat niet, dat zeggen Transport and Mobility en het Vlaams Verkeerscentrum. Het kan niet duidelijker. (Opmerkingen van de heer Bart Martens)

Mevrouw de minister, u bevestigt eens te meer dat deze regering geen standpunt heeft over het eventuele doortrekken van een kilometerheffing naar personenwagens. Ik betreur dat. Ik vind ook dat u niet op een geloofwaardige manier kunt gaan onderhandelen met de Nederlanders als u over deze logische tweede stap… (Opmerkingen van minister Kathleen Van Brempt)

Wij zijn Frankrijk niet. U bent geen Franse minister, u bent een Vlaamse minister. Ik ben een Vlaams volksvertegenwoordiger en ik ondervraag u over zaken waarvoor u verantwoordelijk bent.

U zegt dat er ook aan het sociale aspect van het invoeren van de kilometerheffing voor personenwagens moet worden gedacht. Natuurlijk moet u daar aan denken. Dat is nu net uw bevoegdheid.

Ik lees in het verslag van de Minaraad dat een kilometerheffing ook voor personenwagens moet omdat dat het meest sociale en rechtvaardige is. De Minaraad zegt wel dat er natuurlijk ook flankerende maatregelen nodig zijn - mobiliteitscheques, bedrijfsvervoersplannen, goed uitgebouwd openbaar vervoer - voor de sociaal rechtvaardige uitwerking van de kilometerheffing. En dat behoort nu toevallig tot uw bevoegdheid. Waarop wacht u om te zorgen dat goed openbaar vervoer, bedrijfsvervoersplannen, mobiliteitscheques, werken zodat ze niet in strijd zijn met de slimme kilometerheffing? (Applaus van Groen!)

Mevrouw de minister, mijnheer Martens, het is een sport geworden om Yves Leterme met alle zonden van Israël te overladen. Het is een sport geworden van een partij die met één been in de oppositie zit en met één been in de meerderheid. (Rumoer)

Op vraag van CD&V is de paragraaf van het wegenvignet in het regeerakkoord opgenomen, zeer tegen de zin van uw toenmalige partijvoorzitter. Ik weet ook heel goed wat hij heeft gezegd: dat hij het ons verdorie moeilijk zou maken om het te realiseren.

Door uw aanpak, mevrouw de minister met scans - wat ik onnozele studies noem - hebt u dit dossier niet goed voorbereid en heeft Europa terechte opmerkingen kunnen maken. Dat is de harde realiteit. U bent er mee voor verantwoordelijk dat we al een paar jaar een groot stuk van de middelen verliezen.

U verwijst naar Frankrijk, misschien kunnen we over drie maanden verwijzen naar Spanje, want dezelfde autostrades gaan via Spanje, Portugal, Frankrijk, België, Kortrijk naar Nederland.

Ik vraag uitdrukkelijk naar uw stelling wanneer u onderhandelt met de Nederlanders. Is dat voor alle wegen? Is het enkel voor de snelwegen? Voor welk type vrachtwagens? Hoe gaat dat? Want daar hebt u geen standpunt over. Ik heb er daarstraks naar gevraagd, maar ik heb geen antwoord gekregen. In de princiepsbeslissing van de Vlaamse Regering staat het ook niet.

U bent de hoofdverantwoordelijke. Ik vraag u nog eens om zo snel mogelijk een duidelijke stelling met de Vlaamse Regering in te nemen om op een correcte manier te kunnen gaan onderhandelen, in eerste instantie met de Benelux, en daarna hopelijk met de omliggende landen.

Ik heb in de commissie niets anders gezegd. Ik heb altijd gepleit voor een gefaseerde invoering: eerst een kilometerheffing voor het vrachtvervoer, en dan, als het mogelijk was en ter vervanging van een domme kilometerheffing, een kilometerheffing voor personenverkeer.

Mijnheer Peumans, als u iets anders zegt, dan daag ik u uit om dit te bewijzen aan de hand van het verslag van de commissie.