Report plenary meeting

Mevrouw Eeckhout heeft het woord.

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister-president, mevrouw de minister, mijnheer de minister, collega's, het is weer zover. De zon schijnt eindelijk eens in Vlaanderen, en het openbaar vervoer valt stil. De kusttram rijdt niet, of zeer traag; de brandweer moet de sporen komen natspuiten om ze af te koelen; en het wordt helemaal goed als de kusttram dan ook nog vuur vat door een afgeknapte bovenlijn. Waar zien we dat nog, behalve in Vlaanderen? 30 graden Celsius is toch niet van dien aard dat het het stilvallen van het openbaar vervoer verantwoordt? Mevrouw de minister, welke initiatieven zult u nemen om te verhelpen aan de problemen met de kusttram?

Het mooie weer in Vlaanderen zorgde echter voor nog meer verkeersellende. Aan mooie intenties en klinkende persberichten hadden we de laatste tijd geen gebrek. De samenwerking tussen De Lijn en de NMBS zou beter lopen dan ooit voordien. De dienstverleningen zouden op elkaar worden afgestemd, het geheel zou klantvriendelijk worden, en er zou worden gestreefd naar één ticket. De niet-gebruiker van het openbaar vervoer zou worden overtuigd te kiezen voor het openbaar vervoer door beschikbaarheid, snelheid, betrouwbaarheid, comfort en veiligheid. Wat we de laatste dagen te zien kregen, beantwoordde daar echter jammer genoeg alles behalve aan.

In Vlaanderen rekenen we voor het openbaar vervoer ook voor een groot deel op de NMBS. De beelden waren schrijnend. Uren vertraging, gevangen in een kooi, zonder elektriciteit en dus zonder airco. De vervangtrein kwam er niet door. Reizigers werden onwel en de hulpdiensten moesten tussenbeide komen. Uiteindelijk moesten de reizigers een eind te voet langs de sporen. Nadien moesten ze ook nog zelf instaan voor het vervolg van hun traject. Dat gaf ter plaatse behoorlijk wat fileleed.

Nochtans bestaat er een afspraak tussen De Lijn en de NMBS dat De Lijn instaat voor de opvang van de gestrande reizigers. Kunt u verklaren waarom dat maandag niet is gebeurd, en wat daar de oorzaak van is? Dit was immers echt wel een voorbeeld van geen goede samenwerking tussen De Lijn en de NMBS. Het imagoverlies dat het openbaar vervoer daardoor geleden heeft, is mijns inziens groot. Zondag zaten de dagjesmensen vast op de trein en maandag de pendelaars. Het gevolg was dat iedereen die dat kon, dinsdag weer massaal naar de auto greep, met files op de autowegen tot gevolg.

Ik vrees dat enkele leuke initiatieven - of 'folietjes' als u wilt - met gratis dagpassen en compensaties dat imagoverlies niet zullen herstellen. Laten we eerlijk zijn. De oorzaak ligt niet bij het weer, maar heeft veeleer te maken met het onderhoud en het niet tijdig vervangen van verouderde leidingen. Bent u bereid daar iets aan te doen?

Mevrouw de minister, hoe zult u het probleem van de kusttram aanpakken? Wat zult u doen om de samenwerking met de NMBS te verbeteren, zodat gestrande reizigers degelijk worden opgevangen en door De Lijn naar huis worden gebracht? Kunt u er bij federaal staatssecretaris Tuybens op aandringen dat hij ervoor zou zorgen dat de treinen minder worden gehinderd door het weer? Mij zal dat niet lukken, dus ik reken op u om hem ervan te overtuigen dat het voorkomen van vertragingen beter is dan ze te compenseren.

Minister Van Brempt heeft het woord.

Laat me beginnen met de samenwerking met de NMBS en de calamiteiten van de afgelopen dagen. Er is wel degelijk samenwerking, en u hebt daar zelf ook op gewezen. Wanneer er storingen of onderbrekingen zijn bij de NMBS, dan kan een beroep worden gedaan op De Lijn om in te springen en de gestrande reizigers op te vangen. Die vraag is zondagavond en maandagavond dan ook gesteld. Zondagavond werd een vijftal extra bussen gevraagd, en die zijn ook geleverd.

Maandag werd opnieuw een vraag gesteld, zowel aan de entiteit Oost-Vlaanderen als aan de entiteit Vlaams-Brabant. Eerst was er sprake van tien extra bussen, maar daarna werd om heel veel extra bussen gevraagd omdat het probleem heel groot dreigde te worden. Op dat moment stelden we vast dat we die bussen niet konden leveren. Ook De Lijn zat immers in volle spits en had bijna al haar rollend materieel nodig om de spits in Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant op te vangen. We konden niet ingaan op de vraag en konden slechts vier bussen leveren om de gestrande reizigers te helpen.

Bij de gebeurtenissen van de afgelopen dagen hebben we coördinatieproblemen vastgesteld. Zo wisten we niet precies op welke plaats de bussen nodig waren. Ik wil dus graag ingaan op uw suggestie en met mijn federale collega afspreken om een ambtelijke werkgroep op te richten en om de problemen eens te bespreken, maar bedenkt u zich ook dat er geen onmiddellijke oplossing is voor problemen tijdens de spits. Het nodige rollend materieel om de gestrande reizigers op te vangen, is niet voorhanden. Misschien moeten we eens bekijken of er kan worden samengewerkt met privé-touroperators, met privé-busmaatschappijen. Dit zal aan bod komen tijdens het overleg.

Heel belangrijk is ook of de reiziger die afstapt van een trein met vertraging, nog een aansluiting heeft op een bus of op een andere verbinding met het openbaar vervoer. Normaalgesproken hebben we ook daar een systeem voor, maar dat werkt maar als het om een vertraging van enkele minuten gaat. Bij een vertraging van een half uur of een uur, kan de bus niet wachten op reizigers die te laat komen. Dat zou heel onrechtvaardig zijn tegenover de reizigers die al in de bus zitten.

Heel belangrijk is ook het langetermijnproject waaraan we werken. We willen ervoor zorgen dat de reizigers op zo'n moment real-time-informatie krijgen en dus exact weten wanneer de volgende bus aankomt. Op die manier zijn de reizigers niet in het ongewisse of er nog een aansluiting is. Ik herhaal dat dit een project op lange termijn is.

Er zijn ook heel wat trajecten die parallel lopen met de trein. Voor de as Brussel-Aalst biedt de buslijn een - weliswaar trager - alternatief voor de treinreiziger. Vandaag wordt over die alternatieven nog niet voldoende gecommuniceerd. We kunnen nog een tandje bijsteken om die informatie over te brengen op de reizigers die normaalgesproken de trein nemen.

U stelde ook vragen over de kusttram. Het kan inderdaad niet zijn dat er een aantal problemen ontstaan omdat het eens goed weer is. De kwestie wordt onderzocht, maar ik denk niet dat de problemen met een gebrek aan onderhoud te maken hebben. Zowel de sporen als de bovenleidingen krijgen voldoende onderhoudsbeurten en worden heel regelmatig vervangen. Het onderzoek is lopende en ik zal u daarover op een ander moment verslag uitbrengen. Vandaag weten we niet exact wat de oplossing is.

Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik hoop echt dat er iets gebeurt, want toestanden zoals we op televisie konden zien van mensen die tot 4,5 uur later thuiskomen, moeten echt worden vermeden. Ik hoop dat u er effectief iets aan doet.