Report plenary meeting

Dienstencheques voor kinderopvang

Algemene bespreking

De voorzitter : Aan de orde is het ontwerp van decreet houdende de toekenning van dienstencheques voor kinderopvang.

De algemene bespreking is geopend.

, verslaggever : De financiering van het federale stelsel voor dienstencheques gebeurt op basis van een gelijke inbreng door de federale en de gewestelijke overheden. In de loop van 2003 werd het stelsel voor thuishulp opgestart in het Vlaamse gewest. De Vlaamse overheid wil het toepassen binnen haar eigen bevoegdheid voor kinderopvang.

Men wil gezinnen bijstand verlenen met een tegemoetkoming voor de kosten van kinderopvang en door het aanbod van de kinderopvang uit te breiden. De dienstencheques zijn bedoeld als een aanvullend systeem. Er wordt aandacht besteed aan de kwaliteitsnormen waaraan organisaties en personen die instaan voor kinderopvang, moeten voldoen. Een onderneming moet erkend zijn door Kind en Gezin, een werknemer moet een bepaalde opleiding gevolgd hebben en er mogen slechts 5 kinderen per werknemer worden opgevangen.

Men maakt een onderscheid tussen crèches, initiatieven voor buitenschoolse kinderopvang die erkend zijn door Kind en Gezin, en ondernemingen waarbij slechts een deel van de activiteiten bestaat uit kinderopvang. Deze laatste groep kan een voorlopige erkenning krijgen voor een periode van twee jaar, waarna ze worden geëvalueerd.

Door de uitbreiding van het aanbod zal er worden gezorgd voor bijkomende werkgelegenheid. De dienstencheque vertegenwoordigt naast de nominale waarde een aanvullend bedrag dat door de Vlaamse overheid betaald wordt aan het uitgiftebedrijf. Het uitgiftebedrijf stort het verschuldigde bedrag door aan de erkende onderneming.

In de hoorzittingen werden enkele opmerkingen gemaakt die werden overgenomen in amendementen. Ik denk hierbij aan het opnemen van diensten die instaan voor de opvang van zieke kinderen.

De sp·a-fractie steunt het ontwerp omdat het de bestaande voorzieningen aanvult en inspeelt op een bestaande vraag vanuit de gezinnen en de arbeidsmarkt. Momenteel bevindt het systeem zich in een grijze zone, maar door het ontwerp wordt de kinderopvang ook betaalbaar voor de gemiddelde Vlaming. Het belang van het kind staat centraal, zodat de verplichte opleiding van de onthaalouders belangrijk is. Controle zal een essentiële factor zijn. Wij zijn tevreden dat er een evenwicht is gevonden tussen de belangen van de private aanbieders en de voorzieningen. (Applaus)

Het Vlaams Blok vindt dit een positief initiatief, zolang het systeem een aanvulling is van de bestaande voorzieningen. Het stemt de sector af op een aantal bestaande behoeften, zoals flexibele opvang en opvang van zieke kinderen.

Voor onze fractie is het belangrijk dat men toeziet op de naleving van de kwaliteitsnormen. Men mag de lat echter niet te hoog leggen, aangezien het verzorgen van kinderen vaak gebeurt door laag- of niet-geschoolde vrouwen. Het systeem moet ook betaalbaar blijven. De overheidsmiddelen mogen niet terechtkomen bij een beperkte groep economisch sterke gezinnen. Vandaag zijn kinderen uit lagere sociale klassen ondervertegenwoordigd in de kinderopvang. Kinderopvang is een basisrecht voor iedereen.

Tot slot moet men meer rekening houden met grote gezinnen. Een onthaalouder kan nu slechts maximaal vijf kinderen ten laste hebben. Hierop zou een uitzondering moeten worden toegestaan voor kinderen uit grote gezinnen of uit nieuw samengestelde gezinnen.

Het Vlaams Blok zal het ontwerp van decreet steunen. (Applaus bij het VB)

De VLD zal dit ontwerp van decreet om de volgende vijf redenen goedkeuren : het levert werk op, bestrijdt zwartwerk, betrekt de private sector bij de kinderopvang, bewaakt de kwaliteit van de diensten en helpt werkgevers die arbeid en gezin met elkaar combineren.

Sommigen probeerden van het ontwerp een karikatuur te maken. Kinderopvang zou alleen nog betaald zal kunnen worden met dure dienstencheques en alleen niet-gekwalificeerde mensen in dienst hebben. Dat klopt hoegenaamd niet omdat het ontwerp bedoeld is voor mensen die tijdens een korte periode kinderopvang nodig hebben. Aan de bestaande kinderopvang wordt niet geraakt. Enkel en alleen gebruik maken van dienstencheques zou onbetaalbaar zijn. Er wordt gewerkt met een gesloten enveloppe. De federale wet van 2001 voorziet al in de mogelijkheid om kinderopvang te betalen met dienstencheques.

Tijdens de bespreking werd duidelijk dat ook de diensten voor gezinszorg onder het ontwerp vallen. De kwalificatie en vormingsvereisten werden aangepast. Werkzoekende verzorgers hoeven geen bijkomende opleiding te volgen.

Wij vinden het jammer dat de positie van de uitzendsector niet wordt vastgelegd in het ontwerp. De uitzendsector is bereid en bekwaam om zich aan de geldende kwaliteitsvereisten te onderwerpen. De experimenten zijn overbodig. Omdat het een maatschappelijke behoefte bevredigt, vragen we de minister om het ontwerp zo snel mogelijk in werking te laten treden.

De dienstencheques vergroten de variatie in het aanbod. Omdat we er nauwlettend op toezien dat de kwaliteitscriteria worden gerespecteerd, werken we met de reguliere sector. We zijn bereid met andere sectoren te werken, maar in een eerste fase beperkt in tijd en ruimte.