Report plenary meeting

ONTWERPEN VAN DECREET

Economisch ondersteuningsbeleid

Algemene bespreking (Voortzetting)

De voorzitter : Aan de orde is de voortzetting van de algemene bespreking van het ontwerp van decreet betreffende het economisch ondersteuningsbeleid.

Het verrast me dat minister Gabriels de voortzetting van deze bespreking niet kan bijwonen. Ik mis ook een aantal collega's die bij de eerdere beraadslaging een goede gesprekspartner waren.

In zijn advies van 14 januari 2003 herneemt de Raad van State een opmerking die hij reeds in het advies van 4 april 2002 maakte. Artikel 6 van het ontwerp van decreet is niet nodig om de EG-verordening 70/2001 artikel 2,c afdwingbaar te maken. Indien men de verordening toch herneemt - zoals minister Gabriels voorstelt - dat kan men die herneming niet aangrijpen om de verordeningsbepaling te wijzigen of aan te vullen. Men kan ook geen uitdrukking geven aan deze of gene interpretatie ervan.

Minister Gabriels doet dit wel. Op een cruciaal punt wijzigt hij de notie vestiging in de notie onderneming. Juridisch is dit een wereld van verschil. Volgens het ontwerp moet het project betrekking hebben op de oprichting van een nieuwe onderneming. Dat betekent dat bestaande ondernemingen die een nieuwe vestiging oprichten, voor deze investeringen niet kunnen genieten van Vlaamse overheidssteun. Het oprichten van een nieuwe vestiging impliceert immers niet het oprichten van een nieuwe onderneming.

Dit is dus geen aanvaardbare tekst, noch inhoudelijk, noch volgens de EG-verordening. De Raad van State heeft er de aandacht op gevestigd dat het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen het begrip vestiging gebruikt, inzake de steun aan investeringen in de materiële sector.

CD&V stelt in een amendement voor om, in de lijn van de EG-verordening, het begrip onderneming door het begrip vestiging te vervangen. Zo kunnen we voorkomen dat de EG ons straks terugfluit en dat benadeelde bedrijven voor de rechtbank hun gelijk moeten halen.

Onze nadrukkelijke wens om overheidssteun voor veiligheidsinvesteringen door ondernemingen mogelijk te maken, willen we verwoorden in artikel 2.

Ik zal vandaag minister Gabriels vervangen, die in het buitenland is.

Binnen de discussie over de interpretatie van artikel 6 heeft CD&V het spoedadvies van de Raad van State gevraagd. Dit advies hebben we laten onderzoeken door de juridische dienst van de administratie. Daaruit is gebleken dat het artikel 6 zoals het nu geconcipieerd is, voldoende ruim is om dit soort van investeringen aftrekbaar te maken. Bovendien gaat het hier om een kaderdecreet, dat trouwens op mijn voorstel aanvaard werd, en waarmee we willen conformeren aan de Europese regelgeving. Naar analogie met het innovatiedecreet, willen we met uitvoeringsbesluiten duidelijk maken wat we willen realiseren.

Ik vraag me af of de bezorgdheid over de veiligheidsinvesteringen die leeft bij de CD&V-fractie, niet anders moet worden opgelost. Dat debat heeft vooral te maken met de beveiliging van onder meer juwelierswinkels. Ik suggereer om, zoals ten tijde van de dioxinecrisis, een ontwerp van decreet te maken om dit soort van werken gedurende 24 maanden te ondersteunen, wat past binnen de de-minimisregeling die ons ontheft van aanmelding bij de Europese Unie. Als de volksvertegenwoordiging het wil, kan dat snel gebeuren. De budgetten kunnen gevonden worden binnen het Hermesfonds.

Nu dreigen we een artikel van het decreet te ontwrichten om een probleem op te lossen dat beter anders kan worden aangepakt.

Ik ben blij dat deze minister wel wil zoeken naar manieren om veiligheidsinvesteringen mogelijk te maken.

In artikel 6 van het ontwerp wordt gesproken over de oprichting van een nieuwe onderneming. Dat wijkt af van wat in de Europese verordening staat. Europa bepaalt en de Raad van State bevestigt dat een lidstaat wel een verordening kan overnemen maar niet van de tekst kan afwijken. Het ligt trouwens meer voor de hand dat er gesproken wordt over de oprichting van een nieuwe of de uitbreiding van een bestaande vestiging.

De Europese Commissie heeft artikel 6 aanvaard, zo bleek uit de behandeling van het aangemelde ontwerp. Het is belangrijk dat in artikel 6 bepaald wordt welke steun het Vlaams Gewest kan geven zonder dat die gemeld wordt bij Europa. Subsidies boven 25 miljoen euro aan grote ondernemingen in ontwikkelingszones moeten wel gemeld worden.

De Raad van State bevestigt het oorspronkelijke advies dat men bij overname van verordeningen, niet mag afwijken van de oorspronkelijke tekst.

De toetsing van Europa handelde voornamelijk over het steunpercentage van de investeringen met als doel de concurrentiepositie van de andere ondernemingen veilig te stellen.

Artikel 6 heeft als doel de KMO-verordening toe te passen op alle ondernemingen in het Vlaams Gewest. We willen die steun vrijstellen van aanmelding bij Europa. We willen tegelijk het toepassingsgebied verbreden en voor meer transparantie zorgen.

We hebben dus een amendement om artikel 6 af te stemmen op de verordening. Om diezelfde reden zullen we ons oorspronkelijke amendement om in dat artikel ook veiligheidsinvesteringen in te schrijven, intrekken.

De Raad van State vraagt zich af of de kaderregeling de vooropgestelde doelstellingen van transparantie en toekomstgerichtheid wel zal realiseren. Hij wijst er daarenboven op dat de reeds omvangrijke regelgeving nog complexer wordt. Dat is niet bevorderlijk voor de rechtszekerheid. Het gaat in tegen de nagestreefde vereenvoudiging en transparantie. De oppositie kan de kritiek niet snediger of vernietigender formuleren.

Het is bedroevend dat minister Gabriels zijn onmacht ventileert door ons vertragingsmanoeuvres te verwijten. We zouden Europese middelen verliezen en Ford Genk zou daardoor minder expansiesteun krijgen. Na zijn verkeerde informatie aan de werknemers van Philips Hasselt zou wat meer terughoudendheid gepast zijn.

Kortom, het voorliggende ontwerp komt te laat en weegt te licht. Voor veiligheidsinvesteringen is elke oplossing goed. Toch lijkt het beter geen nieuwe decreet te maken maar het in te voeren bij de specifieke aandachtspunten in artikel 2 van dit ontwerp.

Bij vorige besprekingen wees minister Gabriels CD&V erop dat aan artikel 2 en 6 niet getornd kon worden omdat het ging over een overname van een Europese regelgeving. Nu het advies van de Raad van State zijn interpretatie bevestigt, herneemt de heer Schuermans het debat.

Het is niet nodig een verordening in interne wetgeving om te zetten, omdat die van rechtswege toepasbaar is. Als het toch gebeurt, moet de tekst overgenomen worden. De verordening mag erdoor niet gewijzigd of anders geïnterpreteerd worden. We hebben ons amendement op artikel 6 ingetrokken en een nieuw amendement ingediend om de tekst van de verordening letterlijk over te nemen.

Artikel 2 - van de reeds bij Europa aangemelde tekst - werd achteraf op voorstel van de meerderheid zelf gewijzigd. De CD&V-fractie vroeg daar niet om, maar steunt wel de toevoeging van de kwantitatieve en kwalitatieve aspecten van de werkgelegenheid, omdat het een goede operatie is. Ook het veiligheidsaspect zou beter hier ingebouwd worden. Een volledig nieuw decreet zal de kritiek van de Raad van State op de toenemende complexiteit en het gebrek aan transparantie alleen maar vergroten.

Ik heb een opening gemaakt voor het veiligheidaspect. Een transparante, snelle en tijdelijke oplossing is mogelijk. Dit kaderdecreet moet echter zo ongeschonden mogelijk behouden blijven.

Het moet mogelijk blijven dat men binnen dit parlement beroep doet op legale middelen. Een tweede lezing of advies van de Raad van State moet men altijd kunnen vragen. Ik beschuldig dus niemand, maar ik wil wel het volgende ter overweging meegeven. Toen ik dit departement in 1999 erfde, bestond er een achterstand van 4000 dossiers van kleine ondernemingen en 500 van middelgrote, die alle een aanvraag hadden ingediend, samen goed voor 3 jaar werk. Tijdens deze regeerperiode reduceerden wij die aantallen tot respectievelijk 700 en minder dan 100. Bovendien keurde de regering al in juli 2001 de tekst van het ontwerp goed, waarna het - in augustus van datzelfde jaar - aan de Europese Commissie werd overgemaakt. Daarop volgde de bekende lijdensweg, waarin het ontwerp verbonden werd met allerlei andere dossiers waarover juridische disputen met Europa waren. Er is dus al veel tijd overheen gegaan. Het komt erop aan nu door te gaan, en dat is des te meer het geval omdat Europa zegt dat de bestaande regelgeving op 31 december 2003 definitief moet ophouden te bestaan. Wij moeten daarom tegen 2004 beschikken over een regeling die wel transparant is en inovereenstemming met de Europese verordeningen. We zijn zinnnens het nieuwe economische ondersteuningsbeleid in een viertal grote uitvoeringsbesluiten vorm te geven.

Ik ben tevreden dat de minister onderschrijft dat het verzoek om een tweede lezing of om een advies van de Raad van State, legale middelen zijn.

Gedurende de vorige regeerperiode voerde CD&V vaak een moeilijk debat met zijn coalitiepartner om de nodige middelen in de begroting vrij te maken. Op belangrijke momenten steunde men ons niet en ook de VLD bekritiseerde ons pleidooi voor de expansiesteun.

De essentie van het probleem is dat de vorige regeling een open einde had. Om alle ingediende dossiers te kunnen honoreren hebben wij een achterstand van men meer dan 250 miljoen euro. De kracht van dit ontwerp is precies dat men met een call-systeem en gesloten budgetten zal werken. Dossiers als Flanders Food, Flanders Fruit en Flanders GSM bijvoorbeeld kostten meer dan 11 miljoen euro zonder dat er enige garantie was voor innovatie, duurzame werkgelegenheid of enige logistieke meerwaarde.

Voortaan willen wij werken met een call-systeem en een gesloten enveloppe. Indien echter zou blijken dat we binnen een bepaalde call van zes maanden een aanbod krijgen van zeer hoogwaardige investeringen, die in Vlaanderen voor een doorbraak kunnen zorgen, moet dat wel bespreekbaar zijn tijdens de begrotingscontrole. We kunnen dan bij die gelegenheid bijkomende middelen. Vrijmaken.

De heer Schuermans mag inderdaad een beroep doen op alle wettelijke middelen die hem ter beschikking staan. Is dit op ogenblik echter wel aangewezen? De hele discussie moet hier immers niet hernomen worden. Men moet enkel oog hebben voor het ingediende amendement. De volledige tekst werd trouwens al goedgekeurd door de Europese Commissie. De opening die de minister maakt voor het veiligheidsprobleem, is correct.

Ik bewonder de hardnekkigheid van de heer Schuermans.

De Raad van State stipuleert dat een Europese richtlijn niet noodzakelijk moet omgewerkt worden tot een Vlaams decreet. De decreetgever heeft wel steeds de mogelijkheid om aan te vullen of te verduidelijken. We moeten immers vermijden dat we een averechts effect sorteren door de verordering letterlijk te gaam omzetten en vervolgens van decretale aanvullingen te voorzien. Pas dan krijgen we de vermenigvuldiging van decreetgevend werk die door de Raad van State wordt bekritiseerd.

Investeringen in veiligheid kunnen reeds gesteund worden als zij deel uitmaken van een pakket. Zij mogen niet het enige element vomen. Het voorstel dat de minister deed, zal door de meerderheidspartijen besproken worden. Het gaat hier overigens duidelijk om een persoonlijk idee van de minister.

Zowel de Europese Commissie als de Raad van State stellen dat Europese verordeningen niet hernomen moeten worden. Als men dat wel doet, moet men de tekst letterlijk overnemen.

Wij wilden een verduidelijking en de juridische dienst van de administratie de onderschrijft onze visie. De heer Schuermans heeft gegokt en verloren.

De vraag naar advies van de Raad van State mag niet als een vertragingsmanoeuvre gezien worden.

Ik ben tevreden dat er voor veiligheid alsnog een voorstel gedaan werd. Steun voor veiligheidsinvesteringen wordt immers door alle ondernemingen in Vlaanderen gevraagd. Dat bleek duidelijk uit de hoorzittingen. Het is niet alleen de juwelierssector die met een groeiende onveiligheid te kampen heeft. Ook de textiel- en informaticasectoren worden erdoor getroffen. In 2003 stijgen de verzekeringspremies met meer dan 10 percent. In bepaalde sectoren is het zelfs zover gekomen dat 30 procent van de zaken en ondernemingen niet meer tegen diefstal verzekerd is.Vooreerst worden de premies in een aantal gevallen onbetaalbaar. In andere gevallen willen de verzekeringsmaatschappijen ondernemingen geen garanties meer geven tenzij er bijna onbetaalbare investeringen gedaan worden.

Is het de bedoeling dat wij investeringen terugbetalen, zodat bedrijven toch hun verzekeringspremie kunnen betalen?

Agalev maakt er een karikatuur van. Het is niet de bedoeling dat wij de verzekeringssector subsidiëren. De hotelsector slaagde er op een bepaald ogenblik ook niet meer in zijn accommodatie te verzekeren. Dankzij een tijdelijke overheidsmaatregel is dat probleem opgelost.

Het is onaanvaardbaar dat ondernemers ermee ophouden omdat ze hun zaak niet meer kunnen verzekeren. Daarom zal men op federaal, Vlaams en lokaal niveau naar een oplossing moeten zoeken. Het zal niet volstaan door meer politiepatrouilles de pakkans te verhogen. Premier Verhofstadt heeft overigens al afspraken gemaakt met de Franse regering om samen te patrouilleren in de grensstreek. Vlaanderen kan ondernemers ertoe aanzetten toch te investeren in veiligheid. Maar dat kunnen wij net zo goed in de uitvoeringsbesluiten regelen.

Bovendien hebben we al geleerd dat een tijdelijke maatregel kan volstaan. Moeten we overigens voor directe steun zorgen of volstaat een waarborgregeling? Ik zal minister Gabriels vragen dat uit te zoeken en te bespreken met de commissie.

We mogen het debat over dit ontwerp van decreet evenwel niet reduceren tot één punt.

Eerst en vooral moeten we uitzoeken of er eigenlijk wel sprake is van een probleem. Juweliers moeten zich sowieso extra beveiligen. De vraag is of de gemeenschap die extra investering op zich moet nemen. Voorts dienen we dit probleem aan te pakken waar het rijst. Misschien is dat wel in de verzekeringssector zelf.

In bepaalde regio's moet de politie uiteraard alerter zijn dan in andere en bepaalde beroepen, gynaecologen bijvoorbeeld worden inderdaad geconfronteerd met torenhoge verzekeringspremies, maar dat is een verzekeringsprobleem. Als de premie voor een goed beveiligde zaak toch onbetaalbaar is, is dat eveneens een verzekeringsprobleem. Als we dergelijke problemen willen oplossen aan de hand van het economische ondersteuningsbeleid, worden we vroeg of laat met misbruiken geconfronteerd.

Sp·a wil dit probleem onderzoeken, maar onze conclusie is dat we dit ontwerp van decreet zo snel mogelijk moeten goedkeuren. Er is al genoeg tijd verloren.

Dat laatste is onze schuld niet. Wij beschouwen het als onze plicht om goede decreten te maken. Als de meerderheid de kritiek van de Raad van State heeft gelezen, zou ze zich wat bescheidener moeten opstellen.

CD&V gaat akkoord met minister Van Mechelen. Dit probleem kan aan de hand van dit ontwerp van decreet opgelost worden. Wordt ons amendement niet goedgekeurd, dan zullen we een alternatieve regeling uitwerken. Bovendien is dit meer dan een verzekeringsprobleem. Het is een financieel probleem. Verzekeringspremies zijn een hoge, niet-productieve uitgave.

Afsluitend herhaal ik dat wij akkoord gaan met de kritiek van de Raad van State. Men had een beter ontwerp van decreet moeten indienen dat aansluit op de Europese regelgeving en beantwoordt aan wat de ondernemers zelf vragen. (Applaus bij CD&V)

De Raad van State merkt terecht op dat wij de Europese verordening 70/2001 niet kunnen wijzigen. Artikel 6 was conform die verordening. We mogen dus niets wijzigen aan dat artikel.

Kunnen we aan de hand van dit ontwerp van decreet iets doen om de veiligheid van de ondernemers te verhogen? Minister Van Mechelen stelt voor een tijdelijke maatregel te treffen in de uitvoeringsbesluiten, maar daar hebben wij onze bedenkingen bij. Europa verbiedt ons bovendien niet om artikel 2 in die zin aan te passen.

Helaas moeten wij opnieuw vaststellen dat uiterst links niet wakker ligt van veiligheid en dat de VLD deze logica volgt.

Ik zou willen vragen om geen karikatuur te maken van dit ontwerp van kaderdecreet. Veiligheidsinvesteringen zullen in de nieuwe regeling wel aanspraak kunnen maken op een financiële ondersteuning als ze deel uitmaken van een ruimer investeringsdossier. De meerderheid is er echter voorstander van om investeringen in veiligheid afzonderlijk te bespreken en los van dit ontwerp van decreet te zoeken naar creatieve oplossingen voor het maatschappelijke probleem van onveiligheid.

Waarom neemt de meerderheid het aspect veiligheid dan niet gewoon op in artikel 2, naast andere belangrijke items als ecologie en duurzaamheid? Als de VLD daar voorstander van is, is het Vlaams Blok bereid een wisselmeerderheid te leveren. Veiligheid is toch belangrijker dan het klimaat waarin de vogels moeten vliegen? (Opmerking van de heer Robert Voorhamme)

Ga maar eens praten met de mensen die een zaak hebben aan de Turnhoutsebaan in Borgerhout. Ik ben ervan overtuigd dat veiligheid dan ook voor u belangrijk zal worden.

Wij bespreken hier het ontwerp van decreet betreffende het economische ondersteuningsbeleid. Ook ik ben op de hoogte van de problemen aan de Turnhoutsebaan, maar ben van mening dat dit ontwerp van decreet niet het geëigende instrument is om iets aan die problemen te doen. Vaak gaat het om verzekeringsproblemen waarvoor we ad-hocoplossingen moeten zoeken, maar dit mag deze discussie niet vervuilen. De heer Van Goethem is of te kwader trouw, of hij heeft van het opzet van dit ontwerp van decreet niet veel begrepen.

Natuurlijk horen investeringen in veiligheid wel in dit ontwerp van kaderdecreet thuis. Wat als een bedrijf zijn deuren sluit als gevolg van de te grote onveiligheid?

Als een bedrijf ermee stopt door de herhaalde confrontatie met onveiligheid, zitten we inderdaad met een enorm probleem. Maar dit ontwerp van decreet zal daarvoor geen oplossing bieden, daarvoor hebben we andere middelen nodig.

De handelaars aan de Turnhoutsebaan vragen trouwens zelf om hen niet steeds in een negatief daglicht te plaatsen. Op deze manier wordt hun straat echt een plaats die mensen willen vermijden, wat hun zaak niet ten goede zal komen.

We moeten een geïntegreerd beleid voeren.

Dit ontwerp van decreet gaat natuurlijk niet alleen over veiligheid, wij vragen alleen om het aspect veiligheid toe te voegen aan artikel 2. Ecologie is natuurlijk een belangrijk item, maar veiligheid ook. Zonder de gevraagde aanpassingen zullen wij dit ontwerp van decreet niet goedkeuren. (Applaus bij het VB)

Ik dank de medewerkers van de administratie Economie voor het titanenwerk dat ze hebben geleverd. De uitvoeringsbesluiten liggen al klaar, zodat we de steunverlening aan de bedrijven in de tweede helft van het jaar op een eenvoudige, transparante, sturende, flexibele en snelle manier zullen kunnen organiseren.

Het contrast met het vroegere juridische kluwen is groot. De spelregels zijn nu duidelijk. Bedrijven kunnen erop rekenen dat ze op een periode van zes tot negen maanden weten of ze op ondersteuning aanspraak kunnen maken en zij kunnen er zeker van zijn dat de overheid haar afspraken zal honoreren. Dit ontwerp van decreet zal bedrijven daadwerkelijk aanzetten tot investeringen.

Zullen de uitvoeringsbesluiten op korte termijn besproken worden in de commissie?

Het is de bedoeling dat zo snel mogelijk te doen.