Report plenary meeting

Wijziging van de organieke OCMW-wet wat betreft de openbaarheid van de vergaderingen

Algemene bespreking

De voorzitter : Aan de orde is het voorstel van decreet van mevrouw De Martelaer, mevrouw Ceysens en de heren Vandenbossche en De Cock houdende wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, wat betreft de openbaarheid van de vergaderingen.

De algemene bespreking is geopend.

Mevrouw Van Den Heuvel, verslaggever, verwijst naar het schriftelijke verslag.

Het adjectief openbaar in de term Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn krijgt een bredere invulling. Vanaf vandaag betekent het niet alleen dat het gaat om een openbare dienst, maar ook dat elke burger de beraadslagingen van het OCMW zal kunnen bijwonen.

De openbaarheid geldt alleen wanneer er over het beleid vergaderd wordt, dus niet bij beraadslagingen over individuele dossiers. In navolging van de gemeentewet zal twee derde van de aanwezige leden ook kunnen beslissen om, in het belang van de openbare orde en op grond van ernstige bezwaren, de vergaderingen achter gesloten deuren te houden.

Door deze grotere openbaarheid kunnen geïnteresseerde burgers of groepen het beleid van het OCMW beter opvolgen. Dat geldt ook voor politieke fracties die niet vertegenwoordigd zijn in de OCMW-raad.

Dit voorstel beoogt ook een grotere wisselwerking tussen het OCMW en de gemeenteraad. Het meerjarenplan van het OCMW zal ter goedkeuring worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Samen met dit beleidsplan zal een protocol opgemaakt worden om de taakafspraken en de samenwerking tussen OCMW en gemeente vast te leggen. Het opmaken van een dergelijk protocol werd trouwens al aanbevolen bij de opmaak van het pact tussen de Vlaamse regering en de gemeente- en OCMW-besturen.

De ervaring met het Sociaal Impulsfonds heeft aangetoond dat er behoefte is aan een grotere samenwerking tussen de gemeente en het OCMW. Met dit voorstel van decreet willen we dat realiseren door de opmaak van een gezamenlijk beleidsplan en een taakverdeling. Als de gemeente en het OCMW het niet eens raken, dan zal de gemeenteraad de knoop doorhakken. Deze raad bestaat immers uit rechtstreeks verkozenen en is bevoegd voor het algemene beleid.

Dit voorstel van decreet legt dus twee belangrijke accenten. Het streeft naar een open beleid en naar een democratisch beleid.

Er zijn duidelijke afspraken gemaakt om dit thema op te nemen aan het begin van volgend werkjaar.

Met dit voorstel van decreet willen de indieners het functioneren van de OCMW-raden moderniseren en openbaar maken. Ook de macht van de gemeenteraad wordt groter. Daarom wordt de OCMW-wet van 8 juli 1976 op twee punten ingrijpend gewijzigd.

Vooreerst zullen de zittingen openbaar worden. Er zijn natuurlijk uitzonderingen mogelijk indien twee derde van de aanwezige raadsleden er anders over beslissen en indien het over personen gaat. Er is dus een parallel met de gemeenteraden.

Verder zal het meerjarenplan van het OCMW ter goedkeuring en niet louter ter mededeling worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Indien er geen eensgezindheid is tussen de OCMW-raad en de gemeenteraad, trekt de gemeenteraad aan het langste eind. De gemeenteraad wordt dus meer dan ooit erkend als eindverantwoordelijke voor het globale lokale beleid, ook op sociaal vlak.

Mijn fractie steunt dit voorstel dan ook voluit.

Mijn fractie steunt dit voorstel, ook al weten we dat sommige mandatarissen het met gemengde gevoelens bekijken. Binnen de OCMW's bestaat immers een traditie van constructieve samenwerking, van beslissingen in consensus. Men vreest dat de openbaarheid zal leiden tot een profileringsdrang bij de raadsleden.

We steunen het voorstel omdat de openbaarheid het kader creëert voor een grotere legitimatie van het OCMW als actor van het sociaal beleid.

Om een parallel te creëren met de gemeentewet hebben we een amendement ingediend dat een besloten vergadering mogelijk moet maken indien twee derde van de aanwezige leden erom vragen. Ook rond de situaties waarbij personen betrokken zijn, wordt best de beslotenheid gehandhaafd. We hopen dat de openbaarheid niet zal leiden tot een profileringsdrang en dat de constructieve samenwerking binnen de OCMW's zal blijven bestaan.

Indien er over het meerjarenplan geen consensus wordt bereikt, krijgt de gemeenteraad het laatste woord. Dat was reeds als principe opgenomen in de huidige decretale regeling. Deze afspraak past ook binnen een ruimer debat over de samenwerking tussen OCMW en gemeente. Beide partijen hebben namelijk belang bij een goede samenwerking en taakafbakening.

Het debat over een sociaal beleid dat afgestemd is op de lokale noden is met dit voorstel van decreet nog niet ten einde. Het OCMW en de gemeente hebben in dat beleid een eigen plaats. Wij zijn ervan overtuigd dat ook de private sector daarin een rol kan spelen.

Dit voorstel van decreet realiseert de openbaarheid van vergadering voor de huidige OCMW's en hopelijk ook voor de toekomstige welzijnshuizen, die bevoegd zullen zijn voor de totaliteit van het lokale sociale beleid. Het publiek moet inderdaad betrokken worden bij het uitstippelen van de grote beleidslijnen.

In principe zullen de vergaderingen dus openbaar zijn, maar parallel met de gemeentewet zullen de beslissingen over personen genomen worden in besloten zitting.

Mevrouw Becq vreesde voor een profilering bij de OCMW-raadsleden. Ik denk dat de rechtstreekse verkiezing van de OCMW-raadsleden zal leiden tot een betere werking van de OCMW-raad. Nu bestaat in verschillende partijen de gewoonte om in de OCMW-raden de opvolgers af te vaardigen of de mensen die bij de verkiezingen net naast een zitje in de gemeenteraad hebben gegrepen. Deze mensen hebben niet altijd een grote inzet voor sociale zaken. Met de rechtstreekse verkiezing zal de OCMW-raad bestaan uit mensen die meer gemotiveerd zijn voor sociale materies.