Are you searching for a specific document like written questions, resolutions, etc? Then use our special search function for documents.
Bespreking
Aan de orde is het voorstel van resolutie van de heren Bogaert, Glorieux, Laverge en Voorhamme betreffende de participatie van het Vlaams Gewest in de financiering van een nieuwe luchtvaartmaatschappij ter opvolging van NV Sabena in faillissement.
De bespreking is geopend.
Ik vraag een schorsing om in overleg met mijn fractie ons standpunt te bepalen.
Dan stel ik voor de vergadering gedurende tien minuten te schorsen. (Instemming)
Dit is geen dossier om trots op te zijn. Wie ook de verantwoordelijheid draagt, het komt er nu op aan om de problemen aan te pakken. Op 30 oktober heeft de Belgische haute finance zich verbonden tot een inbreng in DAT-plus. Op 6 november heeft de federale regering aan de Vlaamse regering gevraagd om te participeren. Intussen werd een overeenkomst gesloten tussen de curatoren van Sabena, de privé-financiers en DAT-plus. Op 8 en 15 november heeft de Vlaamse regering strikte voorwaarden gekoppeld aan de participatie van Vlaanderen. De inspecteur van Financiën heeft verklaard dat het gaat om een dossier met een belangrijke symboolwaarde; hij twijfelt aan de bedrijfseconomische onderbouw en koppelt het dossier daarom aan strikte voorwaarden op financieel en inhoudelijk vlak.
De inbreng in DAT-plus kwam aan bod tijdens de begrotingsbesprekingen in de commissie. De inbreng komt niet voor in de begroting, gezien het laattijdige verzoek. Uit de debatten in de commissie is eensgezindheid ontstaan om een voorstel van resolutie tot de regering te richten. Het parlement geeft geen carte blanche aan de regering. Integendeel : er worden strikte voorwaarden gekoppeld aan de participatie.
Waarom participeert de federale regering zelf niet in DAT-plus? De heer Bogaert speelt de rol van handlanger van premier Verhofstadt. (Applaus bij de CD&V) Spreekt hij namens zijn hele fractie?
Ik spreek inderdaad namens mijn fractie. De heer Van Rompuy zou zijn vraag beter door zijn federale collega's laten stellen. Het klopt dat de gewesten mee verantwoordelijk kunnen worden gesteld als ze participeren; anderzijds rijst de vraag of het verantwoord is dat de gewesten in dit belangrijk dossier aan de kant blijven staan.
Het Vlaams Parlement is geen bankier. Een bank zou voor dit dossier wellicht geen kredieten toestaan. Het parlement moet echter ook met andere elementen rekening houden.
We hebben lessen getrokken uit het verleden. Daarom krijgt de regering geen carte blanche. De voorwaarden voor de Vlaamse participatie zijn immers zeer streng. Het tijdschrift Trends liet zich twee weken geleden positief uit over de mogelijkheden van DAT-plus. De toekomst van DAT-plus wordt gekoppeld aan een low-cost carrier. Die is echter nog niet gevonden.
Het is nog niet vaak gebeurd dat de regering tweemaal dergelijke stringente voorwaarden heeft gesteld. Dit voorstel van resolutie bevat nog strengere voorwaarden. Op 3 december 2001 krijgt de Vlaamse regering het businessplan en nadien de bijkomende gegevens uit de privé-sector. Het is essentieel dat men een onderbouwd dossier kan voorleggen. Men mag echter niet uit het oog verliezen dat dit parlement nooit over de expertise beschikken om daarover te stemmen.
Het voorstel van resolutie bepaalt de grenzen waarbinnen de Vlaamse regering kan onderhandelen. De meerderheid vraagt dat het bij hoogdringendheid gestemd wordt. Als de Vlaamse regering niets doet, kunnen we daarover oordelen. Als ze met het voorstel rekening houdt, staan we een stap verder. Een positieve stemming over het voorstel geeft aan de regering de duidelijke boodschap dat ze niet in een avontuur mag stappen.
We zullen nooit weten wat de sociale gevolgen van een participatie van de Vlaamse regering zal zijn. Ik geloof in ieder geval dat een participatie tot groei zal leiden.
Zijn de indieners bereid om in een Vlaams initiatief te stappen?
Tijdens de begrotingsbesprekingen in de commissie hebben we het gehad over het Sabenadossier. De meerderheid van de commissieleden is het erover eens om de regering een kader op te leggen waarbinnen ze kan functioneren. Het is opvallend dat de strekking van dit debat anders is dan bij het faillissement van Sabena. Spijtig genoeg worden sociale drama's snel vergeten.
Ik pleit ervoor om samen naar een oplossing te zoeken. Of die er komt, zal blijken uit de onderhandelingen. In het voorstel van resolutie worden specifieke voorwaarden opgelegd. We willen immers niet in een nieuw avontuur belanden.
Voorts willen we dat de eerste stap, als die er komt, door andere gevolgd wordt. Ook vragen we een duidelijke verbintenis engagement van de privé-sector, met name 77,5 procent. Het is belangrijk dat men de mogelijkheden heeft om op het gepaste moment uit de operatie te stappen. We stellen duidelijk dat de regering voorzichtig moet zijn. Als de regering buiten het kader treedt, dient ze het parlement daarover te informeren. (Applaus bij de VLD, sp·a, het VB, AGALEV en VU&ID)
Ik twijfel eraan of de indieners van het voorstel van resolutie alleen het lot van de ex-Sabenamedewerkers voor ogen hebben. Waarom hebben ze zich nog niet bekommerd om het uitblijven van de C4 of om de late inwerkingtreding van de tewerkingscellen? De toekenning van financiële steun in het voorstel is heel voorwaardelijk. Zo vraagt men bijvoorbeeld in punt 8 van het voorstel dat het businessplan een minimaal rendement aantoont. Dat is niet mogelijk.
De indieners steunen wel een Belgisch initiatief maar reppen met geen woord over het Vlaamse initiatief van de heer Van Gaever, die slechts een tiental miljoen frank vraagt.
Deze regering voert geen actief luchtvaartbeleid. Ze heeft nog altijd geen beleidsplan voorgelegd. Het is dan ook eigenaardig dat de meerderheid luchtvaartambities heeft. Het voorstel is opgesteld om de regering te dekken. Die heeft namelijk al beloftes gedaan aan de federale overheid. De oppositie wil dat politieke spel niet meespelen. Bovendien is het een zuiver Belgisch verhaal. Ik hoop dan ook dat de N-VA ons steunt en het voorstel van resolutie niet goedkeurt. (Applaus bij het VB)
In alle sereniteit wil ik de heer Penris vraag waar hij die nauwelijks veertien dagen gelden schamper deed over de amechtige Sabéniens, de verdomde lef vandaan haalt vandaag zijn medeleven te betuigen met hun lot.
Ik had het toen over de maatschappij niet over het personeel.
Het Vlaams Blok wil alleen het droevige lot van de mensen van Sabena voor eigen doeleinden uitbuiten. (Applaus)
Vier jaar geleden hielden we in dit parlement een dramatisch debat naar aanleiding van de sluiting van Renault. Daarbij verloren 3000 mensen hun baan. De oppositie stelde toen de regering verantwoordelijk, omdat die niets had gedaan aan de hoge loonkosten. Op dit ogenblik zijn rechtstreeks of onrechtstreeks 20.000 tot 30.000 banen bedreigd. De sociale gevolgen van dit drama zullen pas in de volgende maanden duidelijk worden. Toch merk in het Vlaams Parlement niet dezelfde woede als indertijd.
Ik had verwacht dat we er bij de regering zouden op aan dringen alle nodige maatregelen te treffen om de sociale gevolgen te verminderen. Als CD&V-er weet ik natuurlijk dat er geen mirakelen meer gebeuren, maar ik weet, als oud-minister van Economie, wel dat outplacement al snel een slordige 60.000 frank kost. In dit voorstel van resolutie wordt alleen gewag gemaakt van meer inspanningen. Ik vind het vreemd dat het parlement geen vuist maakt.
Nadat de federale overheid zich uit DAT en uit de hele luchtvaartsector terugtrekt, wordt de Vlaamse overheid ertoe gedwongen te investeren in die sector. Door deze resolutie wordt echter een maximum van 8 miljard frank opgelegd. Hoe kan een luchtvaartmaatschappij overleven met een kapitaal van 8 miljard frank? DAT zal binnenkort vijf miljard frank aan de federale overheid moeten terugbetalen, lijdt 60 miljoen frank verlies en vliegt met half lege toestellen.
Waarom geeft het Vlaams Parlement de overheid trouwens de toestemming te investeren in een sector en een bedrijf waarvan niemand de toekomst kan voorspellen?
In de resolutie staat nergens dat het kapitaal beperkt wordt tot 8 miljard frank. Volgens punt 2 van de resolutie mag de Vlaamse overheid haar bijdrage alleen uitbetalen op het ogenblik dat ook de andere participanten betalen. We willen dat de overheid alleen investeert als het bedrijfsleven investeert.
Het bedrijfsleven investeert niet echt: ze rekenen erop dat ze hun eventuele verliezen fiscaal kunnen compenseren. Zelfs minister Van Mechelen gelooft niet in de zaak, want hij zoekt zelf ook een mechanisme om verliezen fiscaal te compenseren.
De hele zaak is totaal onzeker. Als ik als minister van Economie met zo een plan kwam aandraven, zou de heer De Gucht mij op hoongelach hebben onthaald. Ook de heer Bogaert gelooft niet in de toekomst van DAT-plus: hij pleit voor een zogenaamde low-cost carrier, terwijl DAT van plan is lange afstandvluchten in te leggen.
Ik wees er alleen op dat volgens een vakblad de toekomst ligt bij de low-cost carriers. Het is toch verdienstelijk dat minister Van Mechelen aandringt op een mechanisme waardoor de Vlaamse overheid haar eventuele verliezen kan compenseren?
Ik roep het Vlaams Parlement op deze hele onderneming af te keuren om principiële redenen. Luchtvaart hoort niet tot de kerntaken van de overheid.
Vier jaar lang heb ik als minister van Economie geweigerd geld te investeren in ondernemingen die onzeker waren, zelfs als daarvoor vanuit sociaal oogpunt goede redenen waren. We spiegelen de mensen iets voor. Volgens het voorstel moeten 1000 banen gevrijwaard wordt en eerste minister Verhofstadt belooft zelfs 3000 banen. Nu al komen mensen mij vragen om hun een job bij DAT te bezorgen. De heren Davignon en Lippens hebben echter al uitdrukkelijk verklaard dat ze niet verwachten dat er extra werkgelegenheid zal worden gecreëerd. Ze zullen al tevreden zijn als de mensen van DAT en Virgin Express hun baan behouden.
In dit stadium van het dossier komt het het parlement niet toe uitspraken te doen. Het moet de regeringsbeslissingen achteraf controleren. Men mag bij mensen die wanhopig op zoek zijn naar nieuwe werkgelegenheid geen valse illusies wekken.
Het gaat hier om een politieke operatie en niet om een businessoperatie. De heren Lippens en Davignon beschouwen zichzelf als commis d'état die hun land een dienst bewijzen door het creëren van een embryonale vorm van een Belgische luchtvaartmaatschappij. De federale regering wil er immers geen cent insteken uit vrees dat het verkeerd zal aflopen. Minister Van Mechelen moet de moeilijke klus klaren : hij moet de nieuwe luchtvaartmaatschappij mee oprichten, terwijl hij al voor de opdracht staat een begroting te verdedigen die er dertig miljard frank naast zit. Dat is een ommekeer in het beleid van het Vlaams Gewest. In het verleden hebben we geprobeerd lessen te trekken uit een aantal avonturen in verschillende sectoren. Dat is nu niet meer het geval. Om het imago van Verhofstadt te redden storten we ons in een avontuur waarvan we niet weten of het zal leiden tot duurzame werkgelegenheid.
Daarom zal CD&V tegen dit voorstel van resolutie stemmen. (Applaus bij CD&V en het VB)
We zijn we niet enthousiast over de DAT-constructie. We treden immers bepaalde argumenten van de tegenstanders bij.
In 1991 hebben we tijdens het Sabenadebat in de Senaat voorgesteld de federale participatie door een Vlaamse te vervangen. Nu is ons standpunt geëvolueerd en menen we dat de luchthaven van Zaventem een Vlaamse bevoegdheid zou moeten worden. Dat staat trouwens in het regeerakkoord.
Nu gaat het om een andere zaak, namelijk een resolutie waarin het parlement voorwaarden verbindt aan een participatie die politiek verworven is. Dan verkiezen we een voorwaardelijke boven een onvoorwaardelijke participatie. In deze resolutie staan er een aantal zinnige voorwaarden.
Het blijft mogelijk onze controletaak achteraf uit te oefenen. Daarom zullen we dit voorstel van resolutie goedkeuren. (Applaus bij de VLD, bij sp·a en bij VU&ID)
De heer Van Rompuy stelde dat deze regering nog geen initiatieven heeft genomen inzake sociale begeleiding. Dat wil ik rechtzetten. De sociale tewerkstellingscel functioneert meer dan behoorlijk, en wel onder het voorzitterschap van de gouverneur van Vlaams-Brabant. Minister Landuyt heeft de nodige fondsen ter beschikking gesteld om deze cel te laten functioneren. Minister Gabriels heeft samen met de kamer van koophandel een task force opgezet en hij heeft middelen ter beschikking gesteld om samen met de GOM initiatieven te nemen. Het federale kernkabinet heeft op voorstel van minister Daems en op verzoek van de gouverneur meer dan 100 miljoen frank ter beschikking gesteld om de tewerkstellingscel te laten functioneren. Ik heb vergaderingen bijgewoond met de kamer van koophandel, de GOM, de vakbonden , de sociale organisaties en de VDAB, die er op korte tijd in geslaagd zijn veel mensen werk te bezorgen en te begeleiden.
Bepaalde initiatieven zijn niet erg vlug genomen, maar dat is ook niet altijd mogelijk. Soms konden de begeleiding en de communicatie beter.
De heer Vermeiren spreekt over een sociale tewerkstellingscel, opgericht in de schoot van de VDAB en onder voorzitterschap van de gouverneur. De gouverneur leidt echter het werkgelegenheidspact voor Vlaams-Brabant. Dat zijn twee totaal verschillende dingen. De sociale tewerkstellingscellen werken nog niet.
De tewerkstellingscel heeft al twee keer vergaderd op het gemeentehuis van Zaventem en gisteren was ik daarbij aanwezig. De heer Laurys heeft er misschien in de pers nog niets over gelezen, maar dat neemt niet weg dat de cel functioneert. De regering blijft dus niet in gebreke. De documenten die dat kunnen aantonen zal ik zo vlug mogelijk laten overhandigen.
De heer Vermeiren spreekt inderdaad over werkgelegenheidscellen belast met sociale reconversie. De tewerkstellingscellen zijn nog niet begonnen met hun werkzaamheden. De mensen hebben nog geen C4. De VDAB weet niet waar ze de cellen concreet moet plaatsen. Dat is trouwen sde reden waarom ze nog niet zijn opgestart.
De heer Van Rompuy kan getuigen dat de VDAB de CV's in handen heeft. Er zijn trouwens al meer dan 120 mensen geplaatst. Ik weet welke firma's vacatures hebben uitgeschreven want de gemeentebesturen hebben onmiddellijk initiatieven genomen. Ook de orde van advocaten heeft initiatieven genomen in het Sabenahouse en op het vredegerecht van Zaventem. Volgende week zullen op de site die is ingehuurd op Brucargo mensen van Sabena operationeel zijn. Sommige dingen kunnen uiteraard nog beter maar de nodige fondsen zijn beschikbaar, daarover is binnen de Vlaamse en de federale regering een beslissing genomen.
Deze resolutie gaat over de toekomst van de luchtvaart en over onze eeconomie in het algemeen. De faling van Sabena heeft een grotere impact dan we konden vermoeden. Er staat niet onmiddellijk een kandidaat klaar om de opdracht over te nemen. De luchthaven zal over een home carrier moeten beschikken. Dat is levensnoodzakelijk.
Wij hebben ons tot de minister van Economie gericht omdat het niet enkel gaat over de sociale problemen van de ex-werknemers van Sabena en andere getroffen bedrijven, maar over de economische situatie in Vlaanderen. De afloop is onbekend maar een helpende hand weigeren is ongeoorloofd. (Applaus bij de VLD, sp·a, AGALEV en VU&ID)
Indien de inbreng van de privé-investeerders bij verlies fiscaal gecompenseerd wordt, hoeft het enthousiasme van deze investeerders niet groot te zijn. Privé-investeerders fiscaal compenseren met geld van de burgers is oplichting.
Indien het gerucht dat er fiscale afspraken zijn op federaal niveau klopt, moeten dezelfde voordelen gelden voor de Vlaamse overheid.
Ik deel het wantrouwen van de heer Van Rompuy. Het zou beter zijn voor de luchthaven en de passagiers indien Zaventem een home carrier had. Het hoeft geen overheidsbedrijf te zijn. Nu wordt een poging gedaan om daarvoor investeerders aan te trekken. De Vlaamse regering is bevoegd over PMV, die al dan niet zal participeren aan zo'n maatschappij. Door deze resolutie leggen we een aantal voorwaarden op aan de Vlaamse regering. Zij zal daarmee rekening moeten houden. Wij zijn dus niet bereid ons in een roekeloos avontuur te storten.
Het is duidelijk dat CD&V niet wil dat Vlaanderen participeert in een nieuwe maatschappij. (Applaus bij de VLD, sp·a, AGALEV en VU&ID)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.
