Report plenary meeting

Voorstel tot spoedbehandeling

Dames en heren, vanmiddag heeft Wilfried Vandaele bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van resolutie van Axel Ronse, Robrecht Bothuyne, Tom Ongena, Maaike De Vreese, Kurt Vanryckeghem en Elke Sleurs over een sterkere arbeidsmarkt en positie voor mensen in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag en andere 55-plussers.

Collega Ronse, enkel over de spoed.

Absoluut. Ik denk dat de actualiteit en het hele verhaal rond de heer Leemans dit parlement minstens verplicht om zich op zeer korte termijn uit te spreken over de toepassing van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT). (Applaus bij de N-VA)

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

Dan stemmen wij bij zitten en opstaan over het voorstel tot spoedbehandeling.

De volksvertegenwoordigers die het voorstel wensen aan te nemen, wordt verzocht op te staan.

Dat is heel duidelijk.

Het voorstel tot spoedbehandeling is aangenomen. Dan stel ik voor dat het voorstel van resolutie onmiddellijk wordt behandeld.

Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)

Het incident is gesloten.

Bespreking

Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van Axel Ronse, Robrecht Bothuyne, Tom Ongena, Maaike De Vreese, Kurt Vanryckeghem en Elke Sleurs over een sterkere arbeidsmarkt en positie voor mensen in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag en andere 55-plussers.

De bespreking is geopend.

De heer Ronse heeft het woord.

Collega’s, ik zal u eerst allemaal positief verrassen: we hebben vandaag binnen de meerderheid een akkoord bereikt … over de tekst van resolutie die hier voor u ligt.

Voor ik het voorstel van resolutie zal toelichten, zal ik een korte omweg maken. Ik ben, net als u allemaal, een zeer trouwe kijker van Het verhaal van Vlaanderen. Ik vind dat fantastisch. Maar ik moet zeggen, de voorbije twee edities had ik een kleine existentiële crisis. Toen ik dat verhaal zag over die syndicalisten die zijn beginnen bouwen aan onze sociale zekerheid, die ervoor gezorgd hebben dat iedereen een stem heeft, die toegang tot onderwijs hebben voorzien, die ervoor gezorgd hebben dat mensen verlof hebben, die geijverd hebben in de Gentse beluiken voor veilige werkomstandigheden … (Applaus bij Groen, Vooruit en de PVDA)

Collega’s, ik had even het idee dat als ik in die tijd geleefd zou hebben, ik ook aan die kant gestaan zou hebben. Maar toen, collega’s … (Opmerkingen bij de PVDA)

Toen begon ik me te bedenken: moesten die mensen in deze tijd leven, aan welke kant zouden zij staan, los van het feit dat ik ervan overtuigd ben dat ze allemaal militant en overtuigd lid zouden zijn van de N-VA, die op vandaag voor mij de partij bij uitstek is die de broze sociale zekerheid verdedigt, die die mensen hebben opgebouwd, de verworvenheden waar ze met gevaar voor lijf en leden voor zijn gegaan? Wij zijn de partij die nu het draagvlak voor die sociale zekerheid wil behouden en versterken. (Applaus bij de N-VA)

Collega’s, toen ik vandaag de krant las, moest ik denken aan de syndicalisten van toen. Ik denk, moesten die de syndicalisten van nu bezig zien, dat ze zich zouden omdraaien in hun graf, collega’s. Ze zouden zich omdraaien in hun graf. (Applaus bij de N-VA)

Herinner u de socialistische syndicalist Rudi De Leeuw, de man van de notionele interestaftrek. Maar, collega’s, Marc Leemans en zijn secondant, een zekere Walter uit Limburg, zeggen: “Kijk, we zijn 62, we hebben voldoende gewerkt. We hebben veel leden die voltijds aan de slag zijn. Weet je wat: ik stop ermee. Ik ga op pensioen. Ik neem wat vakantie. Ik zal thuis blijven.” Die hebben zelfs de gêne niet om te zeggen hoe het echt zit. Die zeggen: “Kijk, ik zal me laten ontslaan. Ik laat me ontslaan door mijn vakbond, en ik ga op SWT (stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag).” Weet je wat dat betekent? Dat betekent dat je letterlijk zegt: “Beste leden, het geld dat jullie verdienen door hard te gaan werken, daar gaan we een stuk van afpakken, lekker gulzig, en we zullen op uw kap, op uw poef, thuis blijven.” Dat is wat Marc Leemans en zijn secondant zeggen.

Collega’s, ik vind dat schandalig. Want dat type gedrag ondergraaft alles waar de sociale zekerheid voor staat. Het is het mooiste dat we hebben, mensen die zeggen: we zullen een stuk van wat we verdienen afstaan om ervoor te zorgen dat wie het moeilijk heeft, dat wie noodgedwongen zijn job kwijtraakt, iemand die langdurig ziek wordt, iemand die door andere omstandigheden in de miserie zit, geholpen kan worden. Dat type mensen, zoals Marc Leemans, maken daar sans gêne, op crapuleuze wijze, misbruik van. Ze komen er zelfs voor uit, en ze leggen een bom onder het draagvlak voor onze sociale zekerheid.

Maar er is meer aan de hand, collega’s: het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV), maar ook het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) bestuurt VDAB. Zij zijn eigenlijk degene die van u allemaal het vertrouwen krijgen. 1 miljard euro belastinggeld gaat er naar VDAB om zeker na te kijken of de sociale zekerheid correct gebruikt wordt, of niemand er de kantjes van af loopt. En net die bestuurders van VDAB – die van ons dat vertrouwen krijgen – zeggen eigenlijk aan de samenleving: ‘hier is onze middelvinger, wij misbruiken dat vertrouwen’. Eigenlijk zeggen ze daarmee aan elke werkzoekende, aan elke persoon die bij VDAB is ingeschreven, dat ze het zich niet moeten aantrekken en dat het systeem er is om misbruik van te maken. Dus, collega’s, ik denk dat we ernstige vragen mogen stellen over hun rol in het bestuur van VDAB.

Bovendien geven ze ook aan heel veel mensen de idee dat iemand met een SWT-statuut iemand is die vooral niet mag worden lastiggevallen door diezelfde VDAB. Ze mogen geen opdrachten krijgen als een sollicitatie, geen jobaanbieding. Oh, dat is slecht. Werken is vies, is vuil. Het ABVV heeft recent nog een prijs uitgedeeld aan VDAB – de zure prijs – omdat ze vonden dat VDAB te veel jobvoorstellen doet aan mensen die in een SWT-statuut zitten. Schandalig, kun je je dat inbeelden!

Wel collega’s, ik ben heel blij dat we binnen deze meerderheid een akkoord gevonden hebben om een heel duidelijk signaal te geven, een straf signaal, een signaal aan alle sociale partners die in het bestuur zitten van VDAB: dat met dit parlement, met het geld van de belastingbetaler, met het geld dat mensen verdienen wanneer ze werken, sparen of ondernemen, niet te sollen valt.

We vragen met dit voorstel van resolutie aan VDAB en ook aan de RVA, om voortaan iedere keer te controleren of er geen misbruik wordt gemaakt van ontslag, of het effectief wel klopt of de persoon in kwestie ontslagen is. Want als u doorklikt en doorleest op al die berichten, dan gaat het binnen het ACV niet alleen over Marc Leemans. Ze zeggen zonder gêne dat dit een praktijk is die zij als vakbond al een hele tijd toepassen. Diezelfde vakbond nota bene die ons de les komt spellen, en werkgevers de les komt spellen, over hoe belangrijk het wel is om 60-plussers nog in dienst te houden. Wel, zijn eigen topman zegt dat het na 60 jaar genoeg is geweest, want dan is men niets meer waard.

Collega’s, ik ben zelf bestuurder in Kortrijk, wij zijn op zoek naar massa’s mensen die op dit moment leefloononderzoek kunnen doen, advies kunnen geven aan zwakkeren over sociale voordelen. Marc Leemans is maatschappelijk assistent. Ik heb gezien dat mijn collega Theo Francken al een vacature aan hem heeft voorgesteld voor Lubbeek, wel hij is ook welkom in Kortrijk, om te werken weliswaar.

Collega’s, dit voorstel van resolutie is een zeer belangrijk signaal: ten eerste dat dit misbruik niet kan, dat het parlement dit misbruik niet pikt, dat wij verwachten van VDAB dat de heer Leemans gecontroleerd zal worden om vast te stellen of dit wel wettelijk is, want ons inziens is dit puur sociale fraude, en om ervoor te zorgen dat hij honderden jobaanbiedingen zal krijgen om aan de slag te gaan. Als hij daar niet op ingaat, dan kan hij gesanctioneerd worden. Collega’s, dat geldt trouwens voor alle mensen die onder het SWT vallen. Dus ik hoop dat dit voorstel van resolutie door u allen –maar dan ook u allen – zal worden gesteund, want onze sociale zekerheid is iets heel broos en wij zijn het die dat draagvlak daarvoor in stand moeten houden. Ik dank u. (Applaus bij de meerderheid)

De heer Bothuyne heeft het woord.

Eén ding is zeker, collega Ronse is geactiveerd vandaag, en dat is op zich natuurlijk een goede zaak. We hebben inderdaad een akkoord gemaakt over een voorstel van resolutie om een duidelijk signaal te geven, omdat wat vandaag of gisteren naar buiten is gekomen het verkeerde signaal is. Het is het verkeerde signaal in een krappe arbeidsmarkt waar we elk talent nodig hebben. Het is het verkeerde signaal als het gaat over werkgelegenheidsbeleid dat vorm gegeven wordt door onze sociale partners.

We hebben nog maar een paar maanden geleden een Vlaams werkgelegenheidsakkoord gehad waar expliciet wordt opgeroepen om oudere werknemers langer aan boord te houden, te investeren in vorming en opleiding om ervoor te zorgen dat werkzoekenden met ervaring ook opnieuw kansen krijgen op de arbeidsmarkt. En daarom is het dus belangrijk dat we vanuit dit parlement het signaal geven dat het wel degelijk anders kan, en anders moet op onze arbeidsmarkt.

We verwachten daarbij dat werkgevers werkbaar werk creëren voor oudere werknemers die aangeven dat ze in een job zitten die op dit moment te zwaar is – zo lijkt voorzitter van het ACV zijn me inderdaad een heel zware functie – en aangeven dat ze het anders willen aanpakken. Zulke werkgevers hebben de opdracht om ervoor te zorgen dat ze het talent dat er is, aan boord houden en niet zomaar op veel te jonge leeftijd afschrijven. Ik ben trouwens ook blij dat eenieder die de voorbij jaren heel veel op de kap van Marc Leemans heeft gezeten, het nu heel belangrijk vindt dat hij toch zo lang mogelijk aan de slag blijft. Dat is op zich wel opmerkelijk. (Gelach)

Maar collega’s, dit voorstel van resolutie is ook een oproep aan VDAB om opnieuw kansen te geven aan zij die wel door hun werkgever worden afgeschreven. Op dit moment is het zo dat 55-plussers bij VDAB 3,5 keer minder kans hebben om uit te stromen naar werk dan wie jonger is. En dat is uiteraard iets dat wij niet kunnen tolereren. Er is nog altijd heel veel leeftijdsdiscriminatie, er is nog altijd een onaangepaste begeleiding vanuit VDAB en partners om rekening te houden met de ervaring die werkzoekenden hebben opgebouwd. Daarom is het belangrijk dat we van hieruit het signaal geven aan VDAB dat ook zij daar een belangrijke rol te spelen hebben en dat zij een aangepaste begeleiding en desnoods een aangepaste opleiding moeten voorzien voor zij die met ervaring op zoek moet naar werk. We hebben elk talent nodig.

Dit voorstel van resolutie maakt duidelijk dat we elk talent aan boord van onze arbeidsmarkt willen houden, inclusief Marc Leemans. We hopen dat de sociale partners daarbij een voortrekkersrol zullen spelen. Een beetje in tegenstelling tot wat collega Ronse daarnet zei, maar dit voorstel van resolutie roept de sociale partners net op om er samen met VDAB voor te zorgen dat de positie van ouderen op de arbeidsmarkt wordt versterkt en dat zij samen aan die kar gaan trekken. We hopen van harte dat ook het ACV dat doet zoals het hoort.

De heer Ongena heeft het woord.

Voorzitter, lieve collega’s, we hebben het hier in het parlement al vaak gehad over Debora, over Jos, over Maria. Ik wil het toch ook even hebben over Marc. (Gelach. Applaus bij de meerderheid)

Marc wordt 62 jaar, vindt dat hij – en dat is zijn goed recht – lang en hard genoeg gewerkt heeft en dat hij het recht heeft om ermee te stoppen. En Marc heeft een plannetje bedacht. Hij mag nog niet op pensioen, maar hij gaat naar zijn werkgever – waar hij toevallig de topman van is, maar goed – en gooit het op een akkoordje. Als zijn werkgever hem ontslaat, dan heb ik recht op een werkloosheidsuitkering plus een bedrijfstoeslag, dan heeft hij recht op SWT en dan kan hij sowieso rustig genieten, want als je met SWT bent – dat is toch wat de vakbond tegen iedereen zegt –, dan laten ze je met rust. Dus Marc had een plannetje bedacht dat heel geraffineerd in elkaar zat, en de werkgever zag daar zelfs geen probleem in. Meer nog, die werkgever heeft dat in het verleden al verschillende keren gedaan. Die heeft in het verleden ok al aan anderen gezegd: “Doe maar, ik vind dat een goed idee: op die manier kunnen we jullie bedanken voor bewezen diensten op kosten van de belastingbetaler en je kunt rustig genieten van je pensioen.”

En nooit, nooit heeft iemand zich daar blijkbaar afgevraagd of dat wel allemaal juist is, of dat wel allemaal iets is dat zomaar door de beugel kan. Blijkbaar heeft niemand zich daar ooit die vraag gesteld. Marc, voor zij die het nog niet weten, is dus de topman van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV), de grootste vakbond van het land. Zij zien er dus geen graten in om misbruik te maken van het SWT om vervroegd met pensioen te gaan. Ik vind dat, collega’s, een regelrechte schande. Ik vind dat onaanvaardbaar. (Applaus bij de meerderheid)

Ik vind dat eigenlijk een slag in het gezicht van iedereen die vandaag werkt. En ik vind dat eigenlijk ook bijzonder, maar dan ook bijzonder hypocriet. Al te vaak zijn het vakbonden die staken en betogen, vanwege de personeelstekorten in de kinderopvang, in de zorg, in het onderwijs. En ze hebben voor alle duidelijkheid gelijk om dat aan te klagen. Want die tekorten zijn bedreigend, ze bedreigen onze welvaart, allemaal. We moeten ervoor zorgen dat die tekorten opgevuld geraken. Maar die tekorten zorgen vooral voor een enorme werkdruk bij zij die vandaag aan de slag zijn. Want zij moeten de tekorten opvullen. Zij moeten, zolang er geen collega is, het werk van die collega die er niet is, ook verrichten. Dat merk je aan iedereen waar je mee praat: “Ik moet vandaag harder werken dan vroeger. Ik zie het amper zitten, en voor ik het weet heb ik een burn-out en val ik uit, maar dat doe ik niet. Ik blijf aan de slag, want anders laat ik mijn collega in de steek.” Dat is de situatie waar we vandaag in zitten.

Op dat moment zegt een topman van de vakbond dat hij vervroegd met pensioen wil, dat hij een extra uitkering wil en dat hij vooral met rust gelaten wil worden. Welk signaal, collega’s, geeft de vakbond, geeft het ACV daarmee nu aan al die werkende mensen die zichzelf vandaag uit de naad werken om onze economie draaiende te houden en onze welvaart veilig te stellen? Welk signaal geeft men daarmee? Ik kan alleen maar aan Marc Leemans en het ACV oproepen om hun bocht te nemen, om dat terug te draaien, en dat niet te doen. Anders zijn ze hun geloofwaardigheid voor een heel lange tijd kwijt om ons als volksvertegenwoordigers de les te lezen over hoe wij moeten omgaan met ons sociaal model. (Applaus bij de meerderheid)

Maar, collega’s, los van wat Marc Leemans doet – uiteindelijk moeten hij en het ACV daarover beslissen – moeten wij ons natuurlijk ook afvragen: dit gebeurt nu, wat moeten wij daar als beleid aan doen? Vandaar dit voorstel van resolutie, daarom hebben we dit voorstel van resolutie op initiatief van collega Ronse hier nu ingediend. Want eigenlijk staan daar drie belangrijke dingen in die wij heel duidelijk vragen, en waarvan ik inderdaad ook hoop dat men dat van links tot rechts durft en wil steunen.

Eigenlijk vragen we drie dingen. Ten eerste moeten misbruiken van het SWT eruit. Controles op misbruiken moeten veel groter door de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) en door VDAB. Het op een akkoordje gooien met je werkgever om je zogezegd buiten te smijten, zodat je met pensioen kunt gaan, dat is onaanvaardbaar, dat moet eruit, die controles moeten naar omhoog. Dat is de eerste heel duidelijke vraag die wij in ons voorstel van resolutie stellen.

Dus richting VDAB is er ook een heel duidelijke opdracht: doe meer moeite. Schrijf die mensen niet af. Geef hun sollicitatieopdrachten. Geef hun de kans zich te bewijzen. Laat ze niet vallen, want we hebben ze allemaal nodig. Dus ook dit staat duidelijk in dit voorstel van resolutie. (Applaus bij de meerderheid)

Ten derde moeten we ook werkgevers overtuigen, want daar kunnen we niet blind voor zijn. Het is onlangs nog aan bod gekomen, in een studie van Stijn Baert. Discriminatie is een feit. En discriminatie, ook van oudere werknemers, is een feit, en dat mogen we ook niet tolereren. Dus ook aan werkgevers moeten we een heel duidelijk signaal geven: je moet die mensen ook een kans geven. En dat betekent in de eerste plaats dus ook het signaal naar het ACV: als je vindt dat iemand op de leeftijd van 62 jaar niet meer voldoet en je die zomaar buitenzet, kunnen we dat ook niet aanvaarden. Het moet perfect mogelijk zijn om binnen een organisatie na te gaan of je dat potentieel kunt blijven gebruiken, in plaats van ze op de leeftijd van 62 jaar aan de deur te zetten.

Maar ook andere werkgevers, die zulke mensen zouden willen aannemen, of twijfelen om ze aan te nemen, moeten we overtuigen. Doe dat! Je kunt bij ons politici niet klagen dat je geen personeel vindt – collega Ronse heeft gelijk, dat is het eerste wat je hoort wanneer je bij een bedrijf komt – maar aan de andere kant geen kansen geven aan mensen die al op leeftijd zijn, om effectief hun bijdrage te leveren. Dat moeten we ook durven zeggen. (Applaus bij de meerderheid)

Dat zijn de drie belangrijkste maatregelen die in dit voorstel van resolutie staan, en waarvan ik echt oprecht hoop dat ze kunnen leunen op een breed draagvlak in dit parlement. Want dit gaat verder dan het geval Leemans. Dit gaat over hoe we met oudere werknemers omgaan. Staan we toe dat een bedrijf kan zeggen “Ga maar, we hebben je niet meer nodig”, en een werknemer op kosten van de belastingbetaler wegduwt? Of zeggen we: “Nee, we staan dat niet toe. Je geeft een slecht signaal, als vakbond, maar eigenlijk elke werkgever die dat doet geeft een slecht signaal.” Of kiezen we ervoor om, zeker in deze tijden van arbeidsmarktkrapte, ook te durven zeggen: “Mensen die ouder zijn dan 50, 55, of 60 jaar, zijn niet afgeschreven. We hebben die nodig. We hebben iedereen nodig, en zeker zij.”

Dat is de essentie van dit voorstel van resolutie. (Applaus bij de meerderheid)

De heer Janssens heeft het woord.

Collega's, ook wij hebben met veel verbazing en verontwaardiging kennis genomen van het schandelijke geplande misbruik door de ACV-voorzitter van het SWT-brugpensioenstelsel. Ik vind het wel een gemiste kans dat deze kwestie, deze aanleiding dus voor dit voorstel van resolutie, dat dit misbruik van een vakbondsvoorzitter zelfs niet vernoemd wordt in dit voorstel van resolutie, zelfs niet in de toelichting.

Hier is een heel debat over Marc Leemans, en geheel terecht, over het misbruik van hem en het ACV, maar daarvan is geen enkele vermelding in het voorstel van resolutie. Dat vind ik toch opmerkelijk, en een gemiste kans.

Maar nu kom ik tot het inhoudelijke. SWT maakt natuurlijk deel uit van onze sociale zekerheid, en dient om mensen te helpen die onvrijwillig werkloos worden. Het systeem dient dus zeker niet om rijke vakbondspotentaten na een dik betaalde carrière aan een door de belastingbetaler opgehoeste uitkering te helpen.

En wat nu het voorstel van resolutie dat voorligt betreft, ben ik het uiteraard met de indieners eens dat zestigplussers die in het SWT-stelsel zitten, niet aan hun lot mogen worden overgelaten. Ik ben ervan overtuigd dat veel van deze mensen zich wel degelijk nog professioneel nuttig kunnen en willen maken. Maar dan moeten ze natuurlijk ook wel de kans krijgen, dat wil zeggen: actief begeleid worden. En inderdaad, wie het SWT-stelsel misbruikt moet uiteraard worden gesanctioneerd. Maar ik wil er wel de nadruk op leggen dat we nu geen heksenjacht op zestigplussers mogen organiseren. Want recent bleek uit cijfers nog dat, ondanks de vele oningevulde vacatures, ook voor jobs die geen enkele scholing of diploma vereisen, na één jaar amper een op de vijf leefloners bijvoorbeeld aan de slag is. Een op de vijf van de ingeschrevenen bij VDAB spreekt ook geen of nauwelijks Nederlands. De jeugdwerkloosheid in bijvoorbeeld Antwerpen, maar ook andere centrumsteden, blijft erg hoog. Dus ik stel in de eerste plaats voor dat we kordater optreden tegen die doelgroepen, maar dat toch enige clementie getoond wordt tegenover mensen die reeds 35, veertig jaar soms voor zware beroepen, beroepsverleden op de teller hebben.

Maar ik herhaal: het SWT-systeem is een noodsysteem om werknemers te beschermen en niet om vakbondsafgevaardigden met betaald verlof te sturen. Het ACV geeft daarmee aan andere werkgevers het voorbeeld van hoe het vooral niet moet. En zeker om dat signaal te geven, zullen we dit voorstel van resolutie goedkeuren, al had ik graag gezien dat ook de aanleiding hiertoe in dit voorstel was opgenomen. Het verdere inhoudelijke debat, met de mening van de minister over deze onfraaie zaak, zullen we uiteraard op een ander moment nog kunnen voeren. Maar ik geef alvast mee dat het Vlaams Belang, mijn partij, intussen ook klacht zal indienen tegen dit schandalige misbruik bij de sociale inspectie. (Applaus bij het Vlaams Belang)

De heer Annouri heeft het woord.

Dank u wel voor al uw tussenkomsten, collega’s. Ik vond vooral de tussenkomst van collega Ongena zeer interessant om te beluisteren.

Eerst en vooral: wat we vandaag lezen, dat is niet waar het SWT voor dient. Kort en duidelijk. Daarvoor is het systeem er niet gekomen. Ik denk dat we het daar allemaal over eens zijn hier. De situatie van 55-plussers op onze arbeidsmarkt is zeer moeilijk. Vaak heb ik het hier in dit parlement over discriminatie op de arbeidsmarkt, mensen die op een muur botsen. Wat is de nummer 1-doelgroep van mensen die op een arbeidsmarkt tegen een muur botsen? 55-plussers. Vaak heeft men een beeld van die mensen dat ze niet meer kunnen volgen, dat ze niet goed genoeg zijn, dat men beter een jong profiel zoekt, dat beter competitief kan zijn op de arbeidsmarkt. Dat is het hardnekkige vooroordeel dat er vandaag nog altijd is.

Anderzijds heb je heel veel mensen op leeftijd die proberen mee te draaien op onze arbeidsmarkt, collega’s. En ik hoef je niet uit te leggen dat de golf van mensen die uitvallen, burn-out kennen, uitgeperst worden op onze arbeidsmarkt, gigantisch groot is. We hebben meer mensen die uitvallen door ziekte dan dat er mensen werkloos zijn. We hebben een structureel probleem op onze arbeidsmarkt. En dat geldt ook vaak voor die 55-plussers, voor die profielen. De situatie verandert ontzettend snel, technologie komt op, er wordt van hen verwacht om te kunnen blijven volgen, en vaak lukt dat niet, omdat een werkgever hen onvoldoende ondersteunt, omdat ze zelf niet kunnen volgen, omdat er te veel werkdruk is. Futloosheid, het niet meer zien zitten, zich oncomfortabel voelen, onvoldoende ondersteund, de situatie te snel zien veranderen: ook dat is de realiteit vandaag voor heel wat 55-plussers.

Collega’s, ik begrijp dit voorstel van resolutie. De tussenkomsten begrijp ik ook, de ene al wat meer dan de andere. En dat vind ik eigenlijk ook een beetje jammer aan wat er vandaag is gebeurd, en dat wil ik hier ook wel gezegd hebben: vandaag zorgt de heer Leemans ervoor dat hij een verkeerd signaal stuurt – daar heeft collega Bothuyne gelijk in – maar ook dat er voor een stuk een karikatuur gemaakt wordt van een debat dat heel belangrijk is: het SWT, mensen die het nodig hebben, wanneer wel en wanneer niet? Want dat is een debat dat we op een volwassen manier met elkaar moeten voeren. En niet zomaar op de man een soort karikaturale debatten voeren.

Mijn punt is, collega’s: het SWT dient niet waarvoor het vandaag gebruikt wordt door mijnheer Leemans, maar als we het serieus nemen met de jobs van 55-plussers op onze arbeidsmarkt, moet je ook resoluut durven in te zetten tegen die discriminatie van 55-plussers op onze arbeidsmarkt. Dan moet je de werkgever daar ook serieus in responsabiliseren. Dan moet je ervoor zorgen dat die 55-plussers niet op een bepaald moment futloos achter hun computer zitten en denken: “Mannekes, hoeveel jaar moet ik nog gaan, want ik kan niet meer volgen. Die jongeren snellen mij hier voorbij, ik krijg onvoldoende ondersteuning om mij om te vormen, ik wil hier gewoon zo snel mogelijk van af.” Of die zichzelf fysiek zo kapot hebben gewerkt dat ze op den duur niet meer kunnen volgen.

En dat mis ik in dit voorstel van resolutie, collega’s. Dat mis ik. Het woord ‘sanctioneren’ komt hier enkele keren in voor. En ik ben blij dat collega Ongena over discriminatie is begonnen, want dat staat hier niet. Het woord ‘discriminatie’ komt hier niet in voor. Ik heb het net gezegd: nummer 1-oorzaak discriminatie op onze arbeidsmarkt, is discriminatie bij 55-plussers. Waar zit het responsabiliseren en sanctioneren van werkgevers die daarover gaan? Hoe gaan we ervoor zorgen dat we die kar zo snel mogelijk keren? Hoe gaan we ervoor zorgen dat we daartegen ingaan? Want het is belangrijk natuurlijk, dat er geen misbruik wordt gemaakt van het SWT-systeem. We willen allemaal dat er meer mensen op een gezonde en enthousiaste manier … Collega Muyters, voormalig minister van Werk, zei het altijd: “Ik wil dat mensen al fluitend naar het werk gaan.” Ik kan u garanderen dat dat vandaag niet het geval is voor heel veel 55-plussers hier op onze arbeidsmarkt. Voor collega Muyters wel, dat weet ik, dat zien we elke dag allemaal. Maar voor heel veel andere 55-plussers is dat niet het geval. Wat gaan we daaraan doen? Dat zie ik hier onvoldoende in terugkomen.

Dus, collega’s, voor mij is dit een onevenwichtig document en daarom gaan we ons met onze fractie onthouden. (Applaus bij Groen en de PVDA)

De heer Verbeurgt heeft het woord.

Collega’s, in het bijzonder collega Ronse, uw ontgoocheling over ‘Het verhaal van Vlaanderen’ deel ik natuurlijk niet. Ik was zeer blij om te zien hoe er aandacht werd gegeven aan de verwezenlijkingen van de socialistische bewegingen. Hoe we er in het verleden in zijn geslaagd een sterke sociale zekerheid uit te bouwen, en hoe wij dat vandaag nog steeds doen, en ik zal u dat dadelijk ook duiden. Want de sociale vooruitgang in Vlaanderen is vanop deze flank gerealiseerd, niet aan de overkant.

Collega’s, de sociale zekerheid versterken, wij socialisten, wij van Vooruit, weten dat daar twee zaken voor nodig zijn: draagvlak en draagkracht, dat zijn de twee essentiële voorwaarden om onze sociale zekerheid te versterken. Draagvlak betekent dat de mensen moeten voelen dat de sociale zekerheid rechtvaardig is, dat wie zijn deel doet ook zijn deel krijgt, en dat wie er de kantjes van af loopt, daar ook voor gesanctioneerd wordt. Daarom zijn wij als socialisten altijd voorvechter geweest van de strijd tegen sociale en fiscale fraude. Daarom vechten wij tegen de misbruiken van het systeem, daarom strijden wij ervoor om systemen die we hebben ontwikkeld om mensen te beschermen, ook dienen voor de mensen die bescherming nodig hebben, wat hun naam ook is. Dus ja, wat we vandaag zien ondergraaft dat draagvlak, het voelt zeer onrechtvaardig en mensen hebben gelijk. Systemen zoals het SWT moeten dienen waarvoor ze gemaakt zijn, namelijk om mensen die op latere leeftijd zonder job vallen, te helpen en ook te reactiveren, absoluut.

Maar collega’s, dat is niet alleen als uw naam Marc is, dat is ook als uw naam Herman of Siegfried is, ook daar moet het rechtvaardigheidsprincipe centraal staan, en moeten pensioenen dienen waarvoor ze dienen en niet gebruikt worden om nog snel even langs de kassa te passeren, dus daar moeten we ook eerlijk in zijn. (Applaus bij Vooruit, Groen en de PVDA) 

Collega’s, het tweede wat onze sociale zekerheid nodig heeft is draagkracht. Er moet voldoende in het systeem gestoken worden om te kunnen laten renderen. En daar zijn wij met Vooruit heel duidelijk in: wie kan werken, zal werken. Iedereen die kan werken moet bijdragen aan ons systeem. Dat is essentieel voor ons.

Dan kom ik tot de essentie, namelijk wat wij daarvoor doen. Op federaal vlak versterken wij onze sociale zekerheid, we versterken de draagkracht van onze sociale zekerheid door betere pensioenen. Dan is het opvallend dat partijen spreken over pensioenen terwijl ze in de vorige legislatuur, aan de overkant van de straat, de pensioenen hebben ondergraven, die pensioenen hebben afgebouwd. 

Collega’s, wij investeren in de gezondheidszorg om ervoor te zorgen dat mensen niet ziek worden. Wij investeren federaal in de re-integratie van langdurig zieken, opdat mensen opnieuw aan de slag gaan. Want, collega’s, onze sociale zekerheid zal maar werken als iedereen mee kan. En dan is mijn vraag welk debat we vandaag voeren? Wat zal die resolutie realiseren? Hoe gaan wij ervoor zorgen dat die 50-plussers, die vandaag te vaak aan de kant worden geschoven, wel degelijk kansen krijgen op de arbeidsmarkt? 

Collega’s, dit voorstel van resolutie bevat veel mooie woorden, maar gaat het ook werkelijk iets veranderen mijnheer Ronse, bent u er echt van overtuigd dat u met dit voorstel van resolutie een steen verlegt, dat u met een spoeddebat iets verandert? We debatteren in de commissie elke week. Elke week. U weet dat u in mij een bondgenoot hebt om na te denken hoe we VDAB performanter kunnen maken, hoe de 50-plussers de vacatures krijgen waar ze echt iets mee zijn, hoe we ervoor zorgen dat we ze opnieuw op de arbeidsmarkt krijgen. Wel, we hadden dit debat in de commissie kunnen voeren, niet op basis van steekvlampolitiek, maar met een gedragen plan waarmee we echt vooruitgaan. 

Collega Annouri heeft er al naar verwezen. Uw voorstel van resolutie spreekt niet over de discriminatie waarmee zij geconfronteerd worden, spreekt niet over concrete oplossingen die we hen kunnen bieden. Uw voorstel van resolutie is een symboolpolitiek. Ik deel uw verontwaardiging, maar ik deel niet uw oplossing. We moeten echt werk maken van een performantere VDAB, en niet met een spoedresolutie die hier te elfder ure wordt neergelegd, maar met een echt plan waarbij u uw minister aanspreekt, waarmee de volledige meerderheid zorgt dat VDAB geactiveerd wordt, en niet door ons er hier snel vanaf te maken met een spoedresolutietje.  

Als het u echt menens is, mijnheer Ronse, om iets te veranderen op de arbeidsmarkt, dan werkt u samen met de commissie, en dan zorgen we ervoor dat er een plan ligt en zorgen we dat VDAB performanter wordt en dat 50-plussers de kansen krijgen die ze verdienen. Dat doen we niet door hier snel snel iets te agenderen. Dat is te veel eer voor één man, met alle respect. Daar lossen we niets mee op. (Opmerkingen)

Zwak? Collega’s, laat ons werk maken van een beter arbeidsmarktbeleid. De uitgestoken hand is er, maar u slaat haar keer op keer af. Wat hebt u deze legislatuur gedaan om VDAB performanter te maken? U moet de oppositie niet geloven, collega Ongena heeft de cijfers geciteerd: ‘zero zero zero’. Het verschil is dat collega Ongena in de meerderheid zit. U kunt er iets aan doen. Doe het dan ook en val ons niet lastig met allerlei symboolmaatregelen en spoedresoluties, maar neem maatregelen, collega’s. (Opmerkingen)

Neem concrete maatregelen. Ik vraag u dus: wat gaat er fundamenteel veranderen? Wat gaat u doen? Collega Ongena, gaat u hier nog tot het einde van deze legislatuur staan roepen dat VDAB niet genoeg doet? Collega Ronse, gaat u tot het einde van deze legislatuur staan roepen dat het federale niveau meer moet doen? Collega Bothuyne, gaat u zich tot het einde van deze legislatuur blijven wegsteken achter de minister? Wat gaat u doen? Hoe gaan we ervoor zorgen dat we die 50-plussers aan de slag krijgen? Dat, collega’s, moet het debat zijn. En dat gaan we hier nu blijkbaar niet voeren. Dat vind ik zeer jammer.

Collega’s, wij zullen met onze fractie concrete voorstellen op tafel leggen om de 50-plussers te activeren, om ervoor te zorgen dat de sociale… (Opmerkingen van Karl Vanlouwe)

Collega Vanlouwe, ik heb toch tijd. Dus ik zal mijn tijd gebruiken, voorzitter. Collega Vanlouwe, u hebt daarnet duidelijk niet geluisterd. Er wordt een doelgroepenkorting voorgesteld voor het activeren van 50-plussers. Mijn fractie steunt dat. Wij steunen goede maatregelen omdat wij, beter dan wie ook, weten dat onze sociale zekerheid maar kan werken als iedereen die kan werken, werkt. Maar dan moeten er jobs zijn. Dan moeten de werkgevers mee willen. Dan moeten we ervoor zorgen dat ze worden begeleid. Dan moeten we voor de 50-plussers passende jobs creëren. Die zijn er vandaag onvoldoende. Daarover lees ik niets in dit voorstel van resolutie. Dus is dit voorstel van resolutie, collega Ronse, een gemiste kans om echt een steen te verleggen en om verder te gaan dan uw vijf minuutjes politieke roem en om een echt fundamenteel ander beleid uit te tekenen.

Dus, collega’s, zullen wij ons bij dit voorstel van resolutie onthouden. Omdat wij geloven dat wij met dit parlement beter kunnen dan wat hier vandaag voorligt. (Applaus bij Vooruit en Groen)

De heer De Witte heeft het woord.

Beste collega’s van de meerderheid, ik heb drie puntjes voor dit debat.

Ja voor meer kansen op de arbeidsmarkt voor 55-plussers. Ja ook voor recht op werk voor oudere werknemers. Nu zijn er nog heel wat discriminaties. Die moeten worden weggewerkt. Ja ook voor werkbaar werk. Nu ontbreekt dat nog heel vaak.

Maar daarover gaat dit voorstel van resolutie niet. Dit voorstel van resolutie wil eigenlijk louter en alleen bruggepensioneerden verplichten om langer te werken. Dat vind ik persoonlijk wel heel straf. Collega Verbeurgt heeft er al naar verwezen: als het gaat over bruggepensioneerden, over metaalarbeiders, verpleegsters, vuilnisophalers, bedienden en duizenden andere werknemers die hun leven lang hebben gewerkt en die op zijn, versleten zijn, kapotte knieën en kapotte ruggen hebben, dan staat de N-VA hier te springen. Dan moet er worden geactiveerd, gecontroleerd en gesanctioneerd, met de steun van het Vlaams Belang. Maar als jullie eigen partijgenoot, Siegfried Bracke, elke maand 3000 euro extra krijgt boven op zijn riante pensioen als voorzitter van de Kamer, dan hoor ik jullie niet. Geen tweets, geen commentaar. 3000 euro, collega’s, elke maand opnieuw, boven op zijn uittredingsvergoeding van 175.000 euro! Dat is misbruik! (Opmerkingen bij de N-VA)

Dat is misbruik. En blijkbaar is dat geen probleem voor de N-VA. Dat kan. Gewoon, op kosten van de belastingbetaler kan hij overwinteren in Zuid-Afrika. (Opmerkingen bij de N-VA)

De heer Vandaele heeft het woord.

Voorzitter, als collega De Witte zegt dat dit door de N-VA niet wordt veroordeeld, heeft hij het natuurlijk mis. Mijn federale collega en mijn partij hebben deze namiddag onmiddellijk gezegd dat dit voor ons natuurlijk ook niet kan. Uiteraard. Dat zult u ook terugvinden in persberichten en op sociale media, collega De Witte. (Applaus bij de meerderheid)

De heer De Witte heeft het woord.

Ik heb niks gezien van resolutie dat zulke dingen niet kunnen, collega’s. U hebt misschien een persbericht gestuurd. Ik heb gezien dat Siegfried Bracke zegt: ‘no comment’. (Opmerkingen)

Collega’s, de heer De Witte heeft het woord!

Ik zie duidelijk als het over zulke dingen gaat: eigen profitariaat, geen probleem. De hypocrisie … (Opmerkingen)

De hypocrisie kent op dat vlak geen grenzen. (Applaus bij de PVDA)

Daar word ik boos van, inderdaad, ze kent geen grenzen, schandalig.

Uw Kamervoorzitter heeft die regel ingevoerd. (Opmerkingen bij de N-VA)

Nee, de uitbreiding naar de Kamervoorzitters …

Over de grond van de zaak: collega’s, het aantal bruggepensioneerden is de laatste tien jaar gehalveerd. Er zijn er de helft zoveel. Over diezelfde periode is het aantal oudere langdurig zieken verdubbeld. Wat is er gebeurd? Er zijn inderdaad minder bruggepensioneerden. Meer dan het aantal bruggepensioneerden dat verdwenen is, zijn er oudere langdurig zieken bij gekomen. Voor alle duidelijkheid, wie iets kent van sociale zekerheid: die kosten meer aan de sociale zekerheid dan de bruggepensioneerden waar de werkgever nog vrijwillig een supplement voor betaalt, waar belastingen op betaald worden. Sowieso is de werkloosheidsuitkering lager dan de ziekte-uitkering.

Wat is het gevolg van jullie beleid? De sociale zekerheid betaalt meer. Wat hebben we opgelost? Niets. En ja, ik vind dat een probleem. Het zijn allemaal mooie woorden. Wij zijn ook voor recht op werk, uiteraard. Wij zijn tegen de discriminatie van oude werknemers. Wij zijn voor het recht om verder te werken. Maar wij zijn ook een van de productiefste landen ter wereld en het gevolg is dat mensen sneller versleten zijn. De oplossing is dan niet om gewoon te zeggen dat we een wet gaan maken waardoor we iedereen die veertig jaar gewerkt heeft en 62 jaar is – want dat zijn de voorwaarden om op stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag te gaan voor mensen buiten een handicap, enzovoort – verplichten om langer te werken. De oplossing is wel meer werkbaar werk. Daarover staat in dit voorstel van resolutie niets.

Helaas, collega Verbeurgt, ik was met het overgrote deel van uw discours akkoord, maar vanaf 1 februari 2023 wordt er verder bespaard op tijdskrediet, op thematische verloven. Dat helpt niet. Ons voorstel is om te zorgen dat er een effectief beleid komt dat ervoor zorgt dat mensen langer kunnen werken, dat er een recht is om langer te werken, maar geen plicht voor mensen die opgewerkt en uitgeput zijn. Over al die dingen staat niets in dit voorstel van resolutie. Daarom gaan we tegenstemmen. (Applaus bij de PVDA)

De heer Ronse heeft het woord.

Collega De Witte, ik zag even paniek in uw fractie. Toen collega Verbeurgt het verhaal van dat pensioen van de Kamervoorzitters bracht, zag ik zoiets van: ‘‘Damn, ons argument tegen het voorstel van resolutie is weg. We zijn hier voorgestoken als de populistische partij.”

Ik heb een voorstel voor u. Ik ga kort de reactie van Peter De Roover meegeven. Hij zegt: “Het is volstrekt onaanvaardbaar, tot op het bot juridisch uitzoeken, alle mogelijkheden uitputten zodanig dat het systeem binnen het wettelijk kader blijft en binnen de regels van het politiek fatsoen, geldt voor iedereen die er gebruik van gemaakt heeft of gebruik zal maken van dat systeem.”

Mijn vraag aan u is: hier is een heel duidelijke verklaring, helder, scherp. Kunt u zich even scherp en helder uitspreken over de sociale fraude die Marc Leemans publiekelijk pleegt? Dat is mijn simpele vraag aan u. (Applaus bij de meerderheid)

Ik ga even doorgaan.

Collega Verbeurgt, u zit nog niet zo lang in het parlement, maar u hebt zonet wel al stevige indruk op mij gemaakt. Ik heb nog nooit een collega zo hard tegen zijn zin horen zeggen dat hij een voorstel van resolutie niet wil steunen. Het verlegt volgens u zogezegd geen steen, het gaat niets veranderen, het is pure symboolpolitiek. Collega’s, ik zie jullie hier voorstellen van resolutie brengen – wij steunen ze vaak ook – over elk mogelijk conflict in gelijk welke uithoek van de wereld, en die worden dan heel fier gesteund.

Hier, collega’s, gaat het over een geval van sociale fraude. Het feit dat we hier in Vlaanderen met een enorme crisis zitten, namelijk onvoldoende mensen die werken en heel veel werkdruk op de mensen die nu aan de slag zijn en die op zoek zijn naar collega’s. Dit voorstel van resolutie vraagt eigenlijk zeer concrete dingen. Geen symbolen! Het is vandaag overduidelijk dat van de sociale partners die in de cockpit, in het bestuur, van VDAB zitten, minstens het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) en het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) overal aan hun leden zitten rond te toeteren dat, als ze op SWT zijn, ze zich eigenlijk niet beschikbaar moeten houden voor de arbeidsmarkt, dat ze afgeschreven zijn en dat VDAB daar niets mee kan of mag doen. Meer nog: ze zeggen dat ook in het bestuur van VDAB. Ze remmen VDAB af. Ik vind het dan eigenlijk een beetje pervers dat u hier komt zeggen dat VDAB onvoldoende doet voor hen. Verdorie, de vakbond die VDAB bestuurt zit te betogen omdat VDAB opleidingen en sollicitatietrainingen naar mensen in SWT stuurt.

Het Vlaams Parlement vraagt via dit voorstel van resolutie om heldere, klare taal te spreken. Dit parlement wil dat wie op SWT zit, niet afgeschreven is voor de arbeidsmarkt. Ik kan er niet bij dat mensen met gezond verstand, die zeggen dat ze voor sociale zekerheid zijn en dat ze tegen sociale onrechtvaardigheid zijn, zich onthouden of tegen dit voorstel van resolutie stemmen. Collega’s, we zitten hier in dit land – houd u vast – met 1,6 miljoen mensen die inactief zijn en een voltijdse uitkering krijgen. 1,6 miljoen, inactief, een voltijdse uitkering! Beeld u eens in dat we er 300.000 aan de slag krijgen. Stel dat je daardoor gemiddeld per persoon 20.000 euro uitkering uitspaart, 20.000 euro extra sociale bijdragen, en daarbij dan nog eens economische groei doordat die vacatures ingevuld zijn. Collega’s, meer dan de helft van het federaal begrotingstekort is daarmee opgelost en uitgeklaard. Daar liggen de oplossingen om onze problemen aan te pakken. Daar liggen de oplossingen om problemen van kinderopvang, onderwijs, en noem maar op aan te pakken.

Ik snap niet dat u niet wilt instemmen met zo’n braaf voorstel van resolutie. Want ik ben braaf geweest, collega’s. Ik heb me ingehouden. Ik had perfect ook ons wetsvoorstel dat we morgen op tafel gaan leggen om SWT uit te doven, om dat perverse systeem af te schaffen, ik had dat graag in dit voorstel van resolutie gezet. Ik had graag nog verder gegaan, collega’s. Maar we zijn braaf geweest, om ervoor te zorgen dat we hier een kamerbreed signaal konden geven, zodat we aan de sociale partners zouden kunnen zeggen: zelfs de socialisten, zelfs de Groenen zijn hiervoor. Zij willen allemaal dat je voortaan mensen die 60 jaar zijn, niet meer afschrijft, dat je hen nog kansen geeft op de arbeidsmarkt. We verwachten van u, VDAB, dat je volle bak vacatures doorstuurt en dat je trainingen en omscholingen geeft.

Collega Annouri, u spreekt over de recepten van Groen, en u zegt dat u inclusie mist, enzovoort, maar in dit voorstel van resolutie staat zeer duidelijk dat we een deftig klimaat moeten creëren, waarin mensen zonder vooroordelen worden aangeworven. Ik ken geen enkele werkgever, ik ben er in mijn leven nog geen enkele tegengekomen, die zegt dat hij tegen leeftijd is. Geen enkele. Maar wat ik hen wel hoor zeggen is dat ze een probleem hebben met het feit dat als ze iemand aanwerven, ze verplicht worden door het paritair comité (PC) om die persoon in de hoogste schijf van anciënniteit te verlonen, en dat ze dat niet kunnen betalen. Ik zou zeggen, collega Annouri: schaf die absurde maatregel af. U wilt – ik heb het voorstel van minister Dermagne gezien – bedrijven bestraffen als ze onvoldoende mensen van 60-plus aanwerven. Dat zijn niet de voorstellen waar wij in meegaan. De arbeidsmarkt is niet iets waarbij je op een knopje duwt en dat maakbaar is. De arbeidsmarkt is iets dat gaat over mensen die overtuigd zijn van mekaar, en die met mekaar in zee willen gaan. Wat we vooral nodig hebben is het afschaffen van al die beperkende, oude, stuurse regeltjes waar uw partij maar al te graag mee uitpakt.

Dus, collega's, ik heb hier eigenlijk geen enkel argument gehoord – met uitzondering van de PVDA’ers natuurlijk, want als het aan hen ligt, wordt werken verboden –, ik heb hier niemand met overtuiging horen zeggen dat ze het voorstel van resolutie gaan goedkeuren. Alstublieft, herpak u. Mis uw afspraak met de geschiedenis niet. Wie is de generatie politici die 60-plussers niet wil afschrijven? We gaan wat peper in dat bestuur van VDAB steken zodat ze kansen krijgen op de arbeidsmarkt en dat we aan onze sociale zekerheid kunnen werken. (Applaus bij de N-VA) 

De heer Bothuyne heeft het woord.

Voorzitter, ik ben wat verbaasd door sommige reacties van de oppositie. Zelfs de oppositie kan me nog verbazen. U hebt gemerkt dat ook collega Ronse ons nog kan verbazen. We hebben hem in toom gehouden. Hij heeft dat toegegeven, dat hij in toom gehouden is, dat is op zich een mooie zaak. Dat kan dus.

Collega’s van de oppositie, u gaat hier ofwel tegenstemmen ofwel u onthouden. De redenen waarom zijn me niet helemaal duidelijk. Sommigen hebben het voorstel van resolutie niet goed gelezen. Ik begrijp bijvoorbeeld dat de collega’s van Groen vragen waar dat werkbaar werk zit. Waar zit de aanpak van discriminatie? Dat is – en moet – inderdaad een zeer belangrijk onderdeel zijn van het beleid. Als ik lees dat we samen met de sociale partners oproepen om werk te maken van een inclusieve arbeidsmarkt, van een personeelsbeleid dat loopbaangericht is met levenslang leren en bijscholing, hoort dat bij dat proactieve beleid om werkbaarheid te creëren.

Collega Annouri, als we oproepen met dit voorstel van resolutie om met de sociale partners en VDAB werk te maken van die rondetafel die is afgesproken in het werkgelegenheidsakkoord om de arbeidsmarktpositie van oudere werkzoekenden en werkenden te versterken, zijn dat zaken die perfect horen bij uw vragen. Misschien had u gewoon de tijd niet om het voorstel echt grondig te lezen. Met deze aanvullingen kunt u het misschien alsnog goedkeuren, zeker als u weet dat deze regering voor het eerst discriminatie volledig in beeld brengt, met de sectorconvenanten, met een heel duidelijk beleid sector per sector, om discriminatie aan te pakken en eventueel te bestraffen.

We weten dat leeftijdsdiscriminatie de meest voorkomende vorm van discriminatie is in Vlaanderen. We voeren een beleid om deze discriminatie aan te pakken met deze regering. Dit zit vervat in het werkgelegenheidsakkoord. Daarom mijn verwondering dat het net het ACV is dat vandaag in opspraak komt. Het is de moedige sociale partner die – tegen de iets populistischere collega’s van het ABVV in – wel akkoorden durft te sluiten, wel werkgelegenheidsbeleid durft te voeren, wel partner is bij de infosessies over het SWT, die VDAB organiseert om SWT’ers wel degelijk te begeleiden naar de arbeidsmarkt. We hopen dat het verhaal rond Marc Leemans en het SWT een accident de parcours is en we verder kunnen rekenen op het ACV in het te voeren beleid.

Collega Verbeurgt, ik val u lastig met dit voorstel van resolutie, heb ik gehoord. U vindt het maar een symbool. Hoe kunnen socialisten daartegen zijn dat een parlement eensgezind gaat oproepen om ook oudere werkzoekenden kansen te geven via VDAB en aan werkgevers gaat vragen om een aangepast en inclusief beleid te voeren? Ik zie het niet. Bovendien bent u blind voor het beleid. De laatste keer dat we hier in Vlaanderen een socialistische minister van Werk hadden, zat de werkzaamheidsgraad voor 55-plussers op 38 procent. Nu gaan we richting 60 procent. Dat is een enorme evolutie. We geven 55-plussers wel degelijk kansen en zorgen ervoor dat die gegrepen worden. We hebben daar geen socialisten voor nodig gehad. Ik heb nog geen enkel concreet voorstel van u gezien of gehoord, ook in uw tussenkomst niet, om dit werkgelegenheidsbeleid wat 55-plussers of het werkgelegenheidsbeleid tout court betreft te versterken. Dat u hier hoog van de toren komt blazen, is heel interessant voor u, maar helpt geen enkele werkzoekende aan werk. Dat is eigenlijk te betreuren want dat is uw job, om hier constructief voorstellen te formuleren als volksvertegenwoordiger. Die hebben we helaas niet gehoord. Die staan wel in dit voorstel van resolutie. Ik hoop dat u het alsnog gaat goedkeuren. (Applaus bij cd&v)

De heer Ongena heeft het woord.

Collega’s, ik ben eigenlijk oprecht ontgoocheld, omdat ik echt geloof dat dit voorstel van resolutie een brede resolutie is. Natuurlijk is de aanleiding – dat weten we – het geval van Marc Leemans en ACV. Maar dit voorstel van resolutie – en ik kreeg al het verwijt dat de naam van Leemans er niet in stond – heeft juist de bedoeling om dat feit op zich te overstijgen en te gebruiken om met voorstellen te komen om de positie van oudere werknemers te versterken. Dat is trouwens de titel van het voorstel van resolutie. Dus ik vind het jammer dat die brede resolutie niet op de steun – niet van collega De Witte, dat had ik niet verwacht, daar kom ik straks nog wel toe – van Groen en de mensen van Vooruit kan rekenen.

Want, collega Verbeurgt, ik ben het echt fundamenteel oneens. U doet dit voorstel van resolutie af als iets vaags, waar niets in staat. Ik daag u toch uit om dit voorstel van resolutie eens naast vele andere resoluties te leggen, waarover wij hier stemmen. Dat is geen decreet, een resolutie, dat weet u ook. Dat is een actualiteitsresolutie naar aanleiding van iets dat zich voordoet, waarin het parlement een heel duidelijk signaal geeft. En in dit voorstel van resolutie staan, heel concreet, zes maatregelen: zes richtingen die aangeven waaraan gewerkt moet worden om, ten eerste, het misbruik van het SWT tegen te gaan, maar breder dan dat, ook de positie van ouderen op onze arbeidsmarkt te versterken. Dat staat er echt wel in. Het woord ‘discriminatie’, mijnheer Annouri, staat er niet in, maar als u leest over een meer inclusieve arbeidsmarkt voor ouderen enzovoort, dan weet u ook dat het daarover gaat. Dat staat er echt wel allemaal in.

Dan ben ik echt ontgoocheld dat jullie dat niet mee willen goedkeuren. Echt oprecht ontgoocheld. Collega Verbeurgt, uw voorzitter – en hij zit twee plaatsen verder – was deze week begonnen met te zeggen dat hij een alternatieve meerderheid aanbood voor het stikstofakkoord. En dan denk ik: dat is een constructieve geste, Vooruit wil zich constructief opstellen. Maar dan vind ik het dubbel zo jammer dat nog geen drie dagen later, als het over deze problematiek gaat, dat opeens allemaal weg is, dat u eigenlijk gewoon … Ik heb u goed beluisterd en ik ben het echt wel eens met collega Ronse. Ik heb nergens echt een argument gevonden waarom u hiertegen zou kunnen zijn. Maar u bent er blijkbaar tegen, omdat u ertegen moet zijn, en u gaat zich dan onthouden.

Ik vind dat echt jammer. Dit is een voorval waar we, als parlement, over meerderheid en oppositie, een duidelijk signaal zouden kunnen geven: dit is misbruik van onze sociale zekerheid. Daar kunt u als socialisten natuurlijk ook niet mee akkoord gaan. En ik verdenk u er niet van, dat u daarmee akkoord zou gaan, maar gebruik dit dan toch om mee dat signaal te geven: dat u dit niet aanvaardt. En dit voorstel van resolutie, echt waar, ik ken uw partijprogramma natuurlijk niet, maar ik kan mij niet inbeelden dat daar veel dingen in staan die ingaan tegen wat u zelf in uw partijprogramma hebt staan, tegen uw eigen overtuiging. Ik geloof dat niet. Ik ben er echt van overtuigd dat dit een tekst is die u perfect mee zou kunnen goedkeuren, als u de wil had om die mee goed te keuren en op die manier, denk ik, een krachtig signaal te geven vanuit het parlement: dat wij die misbruiken, ten eerste, niet aanvaarden, en ten tweede, dat we meer aandacht vragen voor de positie van oudere werknemers op onze arbeidsmarkt. Dat is dit voorstel van resolutie, niks anders. Dus ik vind het jammer dat u die niet mee goedkeurt. (Applaus bij de meerderheid)

En, mijnheer De Witte, … Het geldt trouwens ook voor collega Annouri. Ik vind het ook jammer dat jullie niet mee goedkeuren. Maar collega De Witte, ik denk dat u iets vergeten bent in uw tussenkomst – ik heb althans iets gemist –, namelijk: wat vindt u er dan van, dat een topman van de vakbond het SWT misbruikt om vervroegd op pensioen te gaan? Ik heb u dat niet horen verwoorden. Collega Annouri en collega Verbeurgt hebben dat heel duidelijk veroordeeld. Terecht. Ik heb u daarover niks horen zeggen. Ik vind dat heel vreemd. Ik zou denken dat een partij die toch zegt dat ze aan de kant van de werkende mens staat, dat verafschuwt: dat een topman van de vakbond, die verondersteld wordt aan de kant van de werkende mens te staan, het systeem misbruikt en tegen de werkende mensen zegt: “Bedankt, allemaal, voor het belastinggeld dat je betaalt en waarvan ik een deel op zak kan steken via een uitkering, via een SWT-systeem.” Ik zou denken dat u dat ook met volle kracht zou veroordelen, maar ik heb u dat niet horen zeggen.

Dus ik vraag het u – een herkansing –: u gaat dat nu toch ook veroordelen? Of gaat u weer, zoals we destijds hebben meegemaakt met de Ruslandresolutie, rond de pot draaien? De NATO enzovoort werd daar allemaal bij gesleurd, om toch maar niet de Russische inval te gaan veroordelen. U gaat dat nu hopelijk niet nog eens doen. Daarom graag, mijnheer De Witte, van u ook een heel duidelijk signaal dat we misbruik van overheidsgeld, van sociaal geld absoluut veroordelen. Ik zou dat toch ook heel graag eens uit uw mond willen horen, en anders: bespaar mij uw lessen. (Applaus bij de meerderheid)

De heer Verbeurgt heeft het woord.

Collega Ronse, als de mensen die zich de moeite getroosten om dit debat te beluisteren, naar u luisteren, dan denk ik dat ze zullen zoeken naar dat lijvige werkdocument met die concrete voorstellen. Ik denk dat het woord ‘historisch’ was. Ik snap uw ontgoocheling in ‘Het verhaal van Vlaanderen’ als u dit voorstel van resolutie historisch noemt, want dan is uw lat voor ‘historisch’ wel zeer laag. Ik heb een heel concrete vraag: wanneer is de eerste letter van dit voorstel van resolutie op papier gezet? Wanneer? Vandaag, denk ik. (Opmerkingen)

Kom dan niet zeggen dat het doorwrocht en doordacht is, en dat we hiermee een beleid gaan sturen. (Opmerkingen)

U bent hier een show aan het opvoeren. Trouwens, collega Ongena noemde het letterlijk een signaal. Niet mijn woorden. Dit is een signaal over iets dat er zelfs niet in staat. Een signaal, dat kan ik de gazet geven. Dat heb ik trouwens gedaan. (Opmerkingen)

Collega Ronse verwees ernaar: we stemmen hier over zoveel voorstellen van resolutie. Dit is echter wel een voorstel van resolutie waarvoor we zelf bevoegd zijn. Over voorstellen van resolutie over Ethiopië en Jordanië stem ik ook graag, maar daar zijn we niet bevoegd voor. Voor dit zijn we bevoegd. Dit kunnen we zelf wijzigen. Waar zitten dan die concrete maatregelen? Collega Ongena, uw geheugen is kort. U zegt van Vooruit geen constructieve houding te horen. Waar was u vijf minuten geleden, toen ik heb gezegd dat we het decreet rond de RSZ-korting steunen? Een concrete maatregel! (Opmerkingen van Tom Ongena)

Als u met een concrete maatregel komt die 50-plussers aan de slag helpt, dan kunt u op ons rekenen. Wij keuren concrete maatregelen goed, die iets veranderen. Dit voorstel van resolutie vraagt om op te roepen om eens werk te maken. Het signaal dat er vandaag nog geen werk van wordt gemaakt. Om een rondetafel op te starten. Waar zijn uw concrete voorstellen? (Opmerkingen)

Collega’s, als u echt iets wilt veranderen, dan had u ons de hand gereikt. Dan had u in de commissie Werk en Economie – want u hoort mij daar elke week – gezegd: “Collega Verbeurgt, laat ons samenwerken.” Dat u niet met collega De Witte wilt samenwerken, dan begrijp ik, maar met mij en collega Annouri had u kunnen samenwerken. U had kunnen zeggen: “Laat ons samen concrete voorstellen uitwerken, in een gedragen voorstel van resolutie, echt gefundeerd, met cijfermateriaal.” Dit is immers zeer beperkt, bijvoorbeeld inzake de cijfers over VDAB, over de arbeidsmarktstudies. We hadden echt een werkstuk kunnen indienen dat op het einde van deze legislatuur zou doen wat u de voorbije tien jaar niet hebt gedaan, namelijk werk maken van een echt arbeidsmarktbeleid, dat ervoor zorgt dat we mensen opnieuw kansen geven. Dat doet dit voorstel van resolutie onvoldoende.

Dan nog een heel concrete vraag voor de heer Bothuyne. Ik las van uw voorzitter dat hij het SWT wil afschaffen. Heb ik dat juist gelezen? Is dat het standpunt van cd&v? (Applaus bij Vooruit)

De heer Annouri heeft het woord.

Collega’s, dit is een geanimeerd debat. Ik denk dat dat zo hoort over een belangrijk thema. Ik zal een beetje tegen de stroom ingaan en niet per se op de man spelen, omdat ik denk dat ieder van de collega’s die daarnet is tussengekomen, dat doet vanuit een juiste verontwaardiging en de juiste insteek. We kunnen van mening verschillen over bepaalde dingen, maar ik waardeer de drive. Dit is een belangrijk debat. Ik erken die ook in de commissie Werk als we dat heel vaak hebben. Ik wil dus niet vervallen in gemakkelijke uitspraken.

Collega Ronse, u hebt gezegd dat ik wel een afspraak met de geschiedenis mis. Ik leg mij erbij neer dat ik in toekomstige afleveringen van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ niet zal opduiken, maar daar heb ik op zich op dit moment geen moeite mee. Collega Ongena, het spijt me dat ik u moet ontgoochelen. We kunnen straks hiernaast misschien een pintje – ik bedoel een watertje – gaan drinken om de plooien eventueel opnieuw glad te strijken.

Collega’s, er zijn twee punten die ik vooral wil maken, waarover ik het vooral wil hebben. Ten eerste, het signaal dat vandaag wordt gegeven over het SWT, is een fout signaal. Dat heb ik heel duidelijk gezegd. Ik ben het daar volkomen mee oneens. We hebben het echter over 55-plussers helpen op onze arbeidsmarkt. Ik verwijs naar de woorden die zijn gebruikt door onder andere collega Bothuyne. Collega Bothuyne, bedankt, trouwens, voor de poging om te proberen mij te overtuigen. Het is niet gelukt, maar toch bedankt daarvoor. We proberen oudere werknemers te helpen. We proberen de posities van 55-plussers te versterken. Wat ik hier net heb gezegd, is niet dat dit geen aspecten bevat wat het helpen van hun positie en inclusiviteit betreft. Dat het simpele woord ‘discriminatie’ er echter niet in staat met betrekking tot de groep die het meest wordt gediscrimineerd op de arbeidsmarkt, dat vind ik onevenwichtig, want het woord ‘sanctioneren’ staat er wel in. Dat gaat niet over een detail. Dat gaat over de groep die het meest op die muur botst op onze arbeidsmarkt.

En dan wordt er gezegd – dat hebt u gezegd, collega Ronse – dat als u met werkgevers spreekt, het nooit gaat over hun leeftijd, maar vaak over de fiscale situatie. Excuseer, collega Ronse, maar ik weet dat dat niet waar is. Er zijn heel veel vooroordelen over 55-plussers. Zullen ze meekunnen met het systeem? Zullen ze meekunnen met het tempo? Zijn ze niet te oud? Zou ik niet beter investeren in een jonger iemand? Dat heeft niets met fiscaliteit te maken, maar alles met vooroordelen.

En het spijt me, collega’s, ik zit hier acht jaar. Ik volg al acht jaar allerlei vormen van discriminatie op, en het beleid daarrond. Ik kan niet zeggen dat de track record van deze Vlaamse regering mij geruststelt, als ik een paar woorden zie zoals de deze, die ik al heel lang zie – en aan goede intenties geen gebrek –, maar dit is onvoldoende om ervoor te zorgen dat je effectief de sloophamer bovenhaalt om daar een prioriteit van te maken. Want we willen allemaal dat de positie van die 55-plussers op onze arbeidsmarkt wordt versterkt.

Bovendien, ik merk gewoon dat er onvoldoende aandacht is voor de langdurig zieken. Ik heb nog een zeer recent artikel erbij gehaald: “De opvallendste evolutie, is dat 80 procent van de toename van langdurig zieken zich voordoet in de groep van 55-plussers.” Je kunt het niet hebben over de sanctionering en het belang daarvan, en ervoor zorgen dat er geen misbruik wordt gemaakt van het systeem, als je onvoldoende even duidelijk en concreet met stappen komt over hoe je die twee laatste dingen zult doen. U kunt zeggen dat het er wel in zit, ik zeg dat het er onvoldoende in zit. De toekomst zal het uitmaken.

Maar het is net daarom, collega’s, met alle respect voor jullie overtuiging, dat ik niet van mening zal veranderen. Ik zal bij die onthouding blijven, en ik zal deze discussie verder blijven voeren, want het is echt van primordiaal belang dat we zoveel mogelijk mensen op een gezonde manier mee laten schrijven aan het verhaal van onze arbeidsmarkt. En op dat vlak zijn we vandaag grandioos aan het falen, als het gaat over werkbaar werk en discriminatie. (Applaus bij Groen)

De heer De Witte heeft het woord.

Collega Ronse, ik tel veertien tweets van u, veertien tweets over Leemans, en nul tweets over Siegfried Bracke. Nul. Ik vind: voor twee maten, twee gewichten kan dat wel even tellen. Veertien versus nul. (Opmerkingen)

Collega Ongena, u zegt dat dit voorstel van resolutie oudere werknemers moet versterken. Oudere werknemers versterken, u herhaalt dat. Maar ik zie niet in hoe dit voorstel van resolutie oudere werknemers zal versterken. Hoe versterk je mensen die kapot gewerkt zijn, uitgeput zijn? Met sancties via VDAB? Zul je daar hun kapotte rug mee herstellen? Je zult daar niemand mee versterken.

Je hebt het over misbruik van beloftes. Welnu, uw partij deed in de vorige en doet in deze regering mensen langer werken. In de vorige regering was de expliciete belofte dat jullie uitzonderingen zouden voorzien voor zware beroepen. Dat was zeer expliciet. Er waren krantenkoppen dat jullie uitzonderingen gingen voorzien voor zware beroepen. Slechts een kleine minderheid ging hierdoor getroffen worden. Waar zijn de uitzonderingen voor zware beroepen? Waar zijn de uitzonderingen? (Opmerkingen)

Dat is uiteraard wel de vraag. Het voorstel van resolutie dat hier voorligt gaat over … (Opmerkingen)

Waar staat Leemans in deze resolutie, collega Vanlouwe? Waar staat Leemans in dit voorstel van resolutie? (Opmerkingen)

Ik zal me niet uitspreken over wat een organisatie daar doet. (Opmerkingen en applaus bij de N-VA)

Net zoals jullie zich, helaas, niet uitspreken over … (Opmerkingen)

Collega’s, er zijn duizenden bedrijven die via die drie voorwaarden mensen met brugpensioen sturen, mensen die kapot gewerkt zijn, of uitgeput zijn, of zeggen dat ze het niet meer aankunnen. Een organisatie van 1,6 miljoen mensen leiden, is geen makkelijke taak. Als een 63-jarige zegt dat hij in overleg met zijn organisatie met brugpensioen gaat, is dat de courante praktijk.

Ik weet dat jullie het brugpensioen willen afschaffen. Ik weet dat. Het standpunt van mijn partij, is dat het voor mensen … Het niet gaat over een grote groep, collega’s, dat is het punt. 500.000 langdurig zieken. 500.000. Jullie maken arbeid kapot! En voor die groep, daar moet iets aan gebeuren. Daar moet inderdaad iets aan gebeuren. Ons voorstel is om te zorgen voor veel meer werkbaar werk, en een recht op pensioen voor mensen die meer dan veertig jaar gewerkt hebben als ze 62 jaar zijn. Dat is inderdaad ons voorstel.

In Oostenrijk is er recht op pensioen vanaf 60 jaar voor vrouwen. Vandaag nog. Vandaag. (Opmerkingen)

Dat is perfect betaalbaar, als je de welvaart eerlijk verdeelt. Dat is net het punt.

Dus nee, ik zie niet in op welke manier dit voorstel van resolutie de sociale zekerheid verder zou helpen, want het aantal langdurig zieken, oudere langdurig zieken stijgt door jullie beleid. Het stijgt door jullie beleid, het kost de sociale zekerheid meer. En ik zie ook niet in hoe het de mensen gaat helpen, de bruggepensioneerden die op gewerkt zijn, die uitgeput zijn. Vaak gaat het over zware beroepen. Soms gaat het over mensen die zeggen: “Oké, na deze loopbaan zie ik deze job niet meer zitten, en ik heb geen andere job.” Ik zie niet in hoe het die mensen gaat helpen. U gaat ze niet helpen. U doet gewoon verder met uw beleid, dat een principieel beleid is om mensen langer te doen werken, dat geen effect heeft, dat de mensen verder in de ziekteverzekering duwt. Dat zijn communicerende vaten, onze sociale zekerheid, dat zijn communiceerde vaten, en wij zijn daar inderdaad tegen. (Applaus bij de PVDA)

De heer Ronse heeft het woord.

Mijnheer De Witte, eerst en vooral felicitaties met uw parlementair werk. U zegt dat u het voorbije uur mijn tweets heeft geteld. Het is de eerste keer dat u zich zo nuttig heeft gemaakt, in mijn ogen, hier in dit halfrond. (Opmerkingen)

Maar wat ik eigenlijk wel heel frappant vind, is dat u hier zeer expliciet zegt: “Ik weiger de sociale fraude van Marc Leemans te veroordelen.” Want u moet heel goed weten dat Marc Leemans zegt in de krant: “Ik ga uit vrije wil weg bij het ACV, het is mijn beslissing, maar ik laat mij ontslaan zodanig dat ik werkloosheidsuitkering kan krijgen.” Hoe kunt u dat, mijnheer De Witte, uitleggen aan al uw leden die gesyndiceerd zijn en aan het werk zijn? Hoe legt u dat in godsnaam uit? (Opmerkingen van Kim De Witte)

U krijgt direct het woord.

Ja maar, u hebt al drie keer de kans gehad om hem te veroordelen en u hebt het niet gedaan.

Ja maar, hij moet wel het woord krijgen. Collega Ronse, kunt u afronden alstublieft?

Ja ja, dan ga ik naar collega Verbeurgt.

Wacht, dan geef ik eerst het woord aan de heer De Witte.

Dank u wel.

Mijnheer Ronse, u hebt toch ook voor een zogezegd sociale organisatie gewerkt? U komt toch van een werkgeversorganisatie? Dus u weet toch dat al die mensen – in de metaal, in de chemie, in de voeding –  die het niet meer zien zitten, naar hun werkgever stappen en zeggen: “Voilà, de drie voorwaarden zijn voldaan: ik wil hier niet meer werken, u gaat ermee akkoord om die aanvullende vergoeding te betalen en er is een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) die toelaat dat ik met brugpensioen ga.” Dat zijn exact dezelfde voorwaarden als Leemans, exact. Dus stop met te zeggen dat dit de grote sociale fraude zou zijn. Dat is overal zo. In overleg met de werkgever gaan de mensen met brugpensioen. De uitzonderingen zijn het collectief ontslag, en dat is een minderheid van de bruggepensioneerden. Dus klein beetje ABC socialezekerheidsrecht mag ook wel.

Sorry, collega’s.

Collega Ronse, afronden alstublieft!

Ja, maar ABC socialezekerheidsrecht? Het gaat hier wat mij betreft verdorie over een strafbaar feit. Het gaat over liegen en zeggen dat je werkloos wordt door ontslag, terwijl je eigenlijk zelf vertrekt. En collega’s, ik vind het schandalig, maar dan ook ronduit schandalig, mijnheer De Witte, dat u dat zelf niet eens wilt veroordelen.

Wat de rest van het debat betreft, collega’s: ik denk dat alle argumenten op tafel gelegd zijn. Ik denk, collega’s van Groen en Vooruit: u mist een serieuze kans, zeker Vooruit. Ik had gedacht: die zijn verveld tot een nieuw soort socialist, met een verantwoordelijkheidsgevoel, modern, eigentijds. Groen, daar zit ik eerder weer wat bij dat schreeuwerige imago. (Opmerkingen)

Maar kijk, het is jammer, het is een gemiste kans, collega’s. Ik hoop dat u zich zult herpakken. (Applaus bij de N-VA)