Report plenary meeting

Algemene bespreking

Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet basisonderwijs van 25 februari 1997, wat betreft de rol van de centra voor leerlingenbegeleiding.

De algemene bespreking is geopend.

Mevrouw Krekels heeft het woord.

Dank u wel, voorzitter. Het zal u niet verbazen dat wij met onze fractie dit ontwerp van decreet met veel plezier zullen goedkeuren. Waarom? Omdat het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) ontslagen zal worden van een aantal taken waarvan wij denken dat ze eerder planlast veroorzaakten dan dat ze echt noodzakelijk waren. Het gaat eigenlijk over een aantal verplichte adviezen die zij dienden te geven omtrent een verlengd verblijf in het kleuteronderwijs, of een vervroegde instap in het lager onderwijs, of het zittenblijven en dergelijke meer. Wij zijn van mening dat de school de eerste verantwoordelijke is, en dat de school en de leerkracht, en in het verlengde daarvan de klassenraad, de leerling het best kennen doordat zij hem begeleiden in zijn schoolloopbaan, zijn leren en ontwikkeling. Zij zijn dan ook het best geplaatst om een pad uit te stippelen wanneer bepaalde beslissingen genomen moeten worden. Uiteraard blijven ook de ouders hierin een belangrijke actor en dat zal ook zo blijven met de wijzigingen in dit besluit.

Daardoor is dit ontwerp van decreet ook een mooie verlenging van het decreet betreffende leerlingenbegeleiding, dat een aantal jaren geleden gestemd werd. Ook daarin wordt aangeduid dat de school de eerste verantwoordelijke is. Onze fractie staat ook helemaal achter die visie.

Wij vinden het ook belangrijk dat dit ontwerp van decreet in lijn ligt met het decreet Leersteun dat er binnenkort aankomt. Op die manier wordt de duidelijke rolverdeling nog eens in kaart gebracht. We hebben de rol van de school, de rol en verantwoordelijkheid van de CLB’s, maar ook de verantwoordelijkheid van de leersteuncentra en van de pedagogische begeleidingsdienst. Het zal in de toekomst heel belangrijk zijn dat er samengewerkt wordt in respect en vertrouwen van ieders deskundigheid, om zo de leerling de optimale ondersteuning te kunnen bieden die hij of zij verdient.

Dit ontwerp van decreet schrapt dus een aantal verplichte adviezen. Wij zijn daarmee heel tevreden, en de CLB’s ook, denken wij.

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Het zal u niet verbazen dat ook onze fractie dit ontwerp van decreet zal goedkeuren. Collega’s, ik denk dat dat een zeer belangrijk signaal is naar de CLB’s, die wij allen hebben leren waarderen in de coronaperiode. Met dit ontwerp van decreet blijkt ook dat wij de CLB’s maximaal ondersteunen en dat we de CLB-medewerkers ook alle tijd en ruimte geven om effectief op de klasvloer, op school, met de leerlingen, leerkrachten en ouders aanwezig te zijn.

Collega's, het is belangrijk dat we die CLB’s maximaal ondersteunen. Er zijn een aantal initiatieven genomen om de planlast te verminderen en te minimaliseren en toch kwaliteit te kunnen bieden, maar we moeten er ook alles aan doen om de werking van de CLB's in de toekomst te kunnen garanderen. En we weten dat het water wel eens aan de lippen staat, men spreekt over de niet-indexering van de middelen. We hebben vele uitdagingen op het vlak van leerlingenbegeleiding, maar dit is alvast een stap in de goede richting. Ik dank u. (Applaus bij cd&v)

De heer Danen heeft het woord.

Voorzitter, de decreetgeving wordt nu aangepast aan de gangbare praktijk en in dit geval is dat een goede zaak.

Het is natuurlijk wel zo dat de opdrachten van de CLB’s vanzelfsprekend behouden blijven. Die situeren zich in vier domeinen: leren en studeren, de onderwijsloopbaan, de preventieve gezondheidszorg, maar ook het psychisch en sociaal functioneren, een rol die ze ook tijdens corona ten volle en met verve hebben opgenomen.

We denken dat ze zich, doordat er nu een aantal verplichte nummertjes wegvallen die weinig meerwaarde boden, nog beter van hun taak zullen kunnen kwijten. Onze fractie zal er natuurlijk op blijven toezien dat de middelen voor de CLB’s worden verhoogd, dat de indexering helemaal wordt toegepast, maar daar gaat dit ontwerp van decreet niet over en wij zullen dit ontwerp van decreet dus met veel overtuiging goedkeuren.

De heer Vandenberghe heeft het woord.

Voorzitter, ik zie heel wat collega's angstvallig weglopen op het moment dat het debat over onderwijs hier start, maar dat zal wellicht een stuk korter duren dan het vorige debat, omdat we in de commissie Onderwijs daaromtrent al een heel constructief debat hebben gevoerd.

Toch heb ik een paar kleine opmerkingen. Iedereen weet en het is ook al aangehaald dat de CLB’s het kruispunt zijn tussen onderwijs en welzijn. Zij bekleden een unieke positie als laagdrempelige organisatie naar het complexe welzijnslandschap dat alsmaar complexer wordt. Ze zijn belangrijk bij de ondersteuning van leerlingen, ouders en scholen.

Het CLB mag niet pas in beeld komen bij de uitbreiding van de zorg, maar heeft een rol op te nemen bij de ondersteuning van de scholen, bij de brede basiszorg en ook bij de verhoogde zorg via een consultatieve en signaalfunctie. Dat hebben we kunnen lezen in de analyse van de Vlaamse Onderwijsraad (Vlor).

We verwachten terecht veel van scholen op het vlak van brede basiszorg en verhoogde zorg. CLB’s ondersteunen de scholen daar ook terecht bij, maar daar hebben ze voldoende middelen voor nodig. Ze zijn een belangrijke partner in de schoolloopbaan van leerlingen. De vraag is of de verhouding van het aantal leerlingen dat ze begeleiden, de zorgnoden en de middelen nog altijd en overal goed zit. Want deze zomer nog kwam het verhaal van Marthe uit Turnhout in de media. Marthe is een 8-jarig meisje dat de diagnose ASS  kreeg. Artsen raadden het buitengewoon onderwijs aan en het CLB was het daarmee eens, net als de ouders. Het CLB slaagde er wegens te veel werk en administratieve overbelasting echter niet in om tijdig een verslag op te maken, zodat ze nog een jaar in het gewone onderwijs moest blijven. De plaatsen in het buitengewoon onderwijs zijn al ingenomen, dat debat hebben we al gevoerd in de commissie Onderwijs.

Het is goed dat het decreet enkele van hun taken schrapt, maar het is belangrijk – en dat zal de toekomst na de goedkeuring van dit ontwerp van decreet ook wel duidelijk maken – dat we blijven bewaken dat dit in verhouding blijft staan tot de taken die ze erbij hebben gekregen. Zeker gezien de wachtlijsten in de jeugdhulp zien we vaak dat zij die taak in afwachting van de hulp opnemen. Ik ben overigens blij dat onze collega Frank Vandenbroucke in de Federale Regering daar ook al heel wat in heeft geïnvesteerd.

Minister, onze fractie zal dit goedkeuren, omdat we dit ontwerp van decreet zeker en vast steunen. Maar we moeten wel samen evalueren dat de ruimte die dan vrijkomt bij het CLB doordat de overbelasting daarmee hopelijk voor een stuk wordt weggewerkt, doeltreffend en met voldoende tijd en middelen wordt ingezet. Ik dank u. (Applaus van Annick Lambrecht)

Mevrouw Krekels heeft het woord.

Voorzitter, ik wil collega Vandenberghe nog een geruststellend antwoord geven. U haalt inderdaad terechte bezorgdheden aan over het CLB. Maar u weet ook dat het decreet Leersteunbegeleiding binnenkort, volgend jaar, zal worden geëvalueerd en daarin zullen al die bezorgdheden worden meegenomen.

De heer Vandenberghe heeft het woord.

Ik wil graag heel kort reageren. Mevrouw Krekels, wij begrijpen elkaar goed in de commissie en hier ook. Dat bedoelde ik net met het verder opvolgen in de toekomst en evalueren. Daarover had ik het, maar ik had het misschien nog concreter kunnen en moeten benoemen.

Minister Weyts heeft het woord.

Met dank voor de constructieve tussenkomst en het debat in de commissie Onderwijs. In dezen moet ik ook wel erkennen dat we de wettelijke realiteit enigszins aanpassen aan de werkelijke realiteit, want we schrappen hier enkele taken die opgelegd werden aan de CLB’s, maar die in de praktijk soms pro forma werden ingevuld of vervuld. Die taken zorgden desondanks ook voor een flessenhals, namelijk dat de klassenraad in sommige gevallen diende te wachten op het verplichte advies door de CLB’s en daardoor niet verder raakte.

Dit is uiteindelijk een win-winsituatie in de zin dat we de CLB’s van enkele taken ontlasten en dat we tegelijk meer vertrouwen geven aan de klassenraad, want meestal ging het over een oordeel vanuit een didactisch en pedagogisch oogpunt ten aanzien van leerlingen die bij het CLB niet altijd bekend waren. Ik denk dat dit een goede stap vooruit is naar meer concentratie en focus op kerntaken, zowel wat betreft de leerkrachten als wat betreft de CLB’s.

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

De algemene bespreking is gesloten.