Report plenary meeting

Algemene bespreking

Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van de wet van 14 augustus 1986 betreffende de bescherming en het welzijn der dieren, wat betreft het voorzien van een strafverzwaring.

De algemene bespreking is geopend.

Mevrouw Sterckx heeft het woord.

Collega’s, eindelijk wordt de strafmaat voor overtredingen op de dierenwelzijnswetgeving verhoogd. Ik ben pas sinds 2019 lid van dit parlement maar heb er in de commissie Dierenwelzijn herhaaldelijk bij de minister op aangedrongen om de strafmaat te verzwaren. Omdat het mijns inziens allemaal veel te lang duurde, heb ik in januari van vorig jaar samen met mijn fractie zelf een voorstel van decreet ingediend om de strafmaat te verhogen. Toen hebben alle partijen dit voorstel weggestemd. Ik ben nu dan ook zeer verheugd dat de minister ons voorstel vandaag in grote lijnen volgt zodat er nu eindelijk een verhoging van de strafmaat in voege zal treden.

Nu is het aan de parketten om over te gaan tot het vorderen van hogere straffen voor personen die inbreuk plegen tegen de dierenwelzijnswetgeving. Ook bij de rechters ligt een grote verantwoordelijkheid. Ze moeten deze straffen ook uitspreken om zo een duidelijk signaal te geven dat er niet lichtzinnig wordt omgesprongen met dierenmisbruik in Vlaanderen. Maar ook u minister, kunt nog een steentje bijdragen. Wanneer er veroordelingen zijn tegen bijvoorbeeld puppywinkels maar de rechter legt geen sluiting op, kunt u hier een voorbeeld stellen door de erkenning van deze puppywinkels in te trekken. Op die manier geeft u zelf het goede voorbeeld en kunt u ervoor zorgen dat deze malafide personen geen puppy’s meer mogen verhandelen.

Ik hoop dan ook dat deze verzwaring toekomstige dierenbeulen afschrikt om over te gaan tot mishandeling of verwaarlozing van dieren. Dit zal de toekomst natuurlijk moeten uitwijzen. Daar het Vlaams Belang al zeer lang vragende partij is om de strafmaat te verzwaren, zal onze fractie dit voorstel van decreet dan ook goedkeuren.

Mevrouw Claes heeft het woord.

Dierenwelzijn is een beleidsdomein dat heel wat collega’s en ook heel wat Vlamingen na aan het hart ligt. Sinds de zesde staatshervorming in 2014 wordt dierenwelzijn als heel belangrijk en prioritair behandeld door de Vlaamse Regering. Het bewijs daarvan wordt geleverd. Het budget voor dierenwelzijn is verachtvoudigd. Bij een goed dierenwelzijnsbeleid hoort ook een sterk handhavingsbeleid en zelfs de mogelijkheid om mensen die het niet zo nauw nemen met de dierenwelzijnswetgeving en inbreuken plegen, streng te straffen.

Dit thema werd dikwijls besproken in de commissie Dierenwelzijn. Ook onder de Vlamingen leeft het heel hard. Vlamingen worden zich steeds meer bewust van dierenwelzijn en worden daar ook steeds gevoeliger voor. We zien dat in het aantal meldingen, dat elk jaar toeneemt. Minister, u hebt gisteren nog gecommuniceerd over het aantal dieren dat vorig jaar in bescherming is genomen, een recordaantal. Het ging om 6816 dieren, of gemiddeld 20 dieren per dag.

Onze fractie is dan ook zeer tevreden dat dit voorstel van decreet hier vandaag in het parlement ter goedkeuring voorligt. De verschillende strafmaten die momenteel voorzien zijn in de Dierenwelzijnswet worden enerzijds significant verhoogd en anderzijds geüniformeerd. Die uniformisering zal zorgen voor de nodige werkbaarheid voor de rechterlijke macht en ook leiden tot effectieve vervolging van wie zich niet aan de regels wil of kan houden, maar ook voor rechtszekerheid, waarbij het duidelijk is, door de zwaarte van de straf, dat dierenmishandeling en dierenverwaarlozing absoluut niet getolereerd worden in Vlaanderen.

Volgens de huidige regelgeving zijn gevangenisstraffen enkel mogelijk voor de zwaarste inbreuken. Dit voorstel van decreet dat nu voorligt, deze nieuwe, brede vork van straffen, zorgt ervoor dat de rechter straffen toch nog kan aanpassen, rekening houdend met de ernst van de inbreuk, de omstandigheden van de feiten en de dader, het herhaaldelijke karakter, de intenties van de dader en de gevolgen van zijn of haar daden. Zoals ik in de commissie ook al zei: wie niet horen wil, zal moeten voelen. De minister herhaalde dat ook in de commissie Dierenwelzijn. Er wordt ook gekeken naar de recidivisten: het kan niet de bedoeling zijn dat een dader die herhaaldelijk een inbreuk pleegt, telkens dezelfde straf krijgt.

Samengevat, collega’s: ik hoop en ik reken er ook op dat dit voorstel van decreet opnieuw unaniem goedgekeurd wordt, net zoals in de commissie Dierenwelzijn. Het is alvast een grote stap vooruit in het Vlaamse dierenwelzijnsbeleid. (Applaus bij de N-VA)

De heer Bex heeft het woord.

Collega’s, de afgelopen jaren is het aantal meldingen van dierenmisbruik en dierenverwaarlozing inderdaad zeer sterk gestegen. Collega Claes heeft de cijfers aangehaald. Er was een record in 2020, met een cijfer dat maar liefst een derde hoger ligt dan in 2015. Dat is meer dan verontrustend.

Wat wel goed is, is dat steeds meer burgers gevallen van verwaarlozing en mishandeling melden. Dat verhoogde bewustzijn drijft uiteraard de cijfers ook op. We vinden het dan ook heel goed dat er elf extra medewerkers zijn voor de dienst Dierenwelzijn, minister. De cijfers tonen ook aan dat een update van de wet op dierenwelzijn heel dringend nodig is. De wet van 14 augustus 1986 is hopeloos achterhaald, waardoor dierenmishandeling in de feiten veel te weinig wordt bestraft. Wij pleiten ook voor het bekijken van een systeem van administratieve boetes – we hebben dat tijdens de besprekingen ook gezegd – die aangepast zijn aan de ernst van de feiten. We vragen zeker ook aandacht voor het aspect recidive. Hoeveel keer kan iemand eigenlijk een dier blijven houden na mishandeling? Daar moet echt paal en perk aan gesteld worden.

Onze fractie heeft de afgelopen jaren steeds gevraagd om deze wet te updaten, en meer en zwaardere straffen te voorzien ter afschrikking van dierenmishandeling. Op dit moment stijgt het aantal meldingen immers nog altijd. Ik zei het al.

Daarbij zijn een goede samenwerking tussen de diensten, de regio's, de parketten nodig, en een verdere sensibilisering en vorming, ook van de politiediensten. Minister, wij zijn met Groen zeer blij met deze stap vooruit, en wij zullen dit constructief mee steunen.

De heer Veys heeft het woord.

De Vooruitfractie is groot voorstander van een kordaat beleid inzake dierenwelzijn. In die zin heeft mijn kameraad Ludwig Vandenhove ook al eerder een voorstel ingediend. Maar wij zijn toch vooral tevreden met het ontwerp van decreet dat hier voorligt, dat dat initiatief er is, en wij herkennen daar toch ook wel een hoop elementen in.

Nu, de belangrijke opdracht is het dierenmisbruik in Vlaanderen ook effectief omlaag te krijgen. Op dit moment stijgt het aantal meldingen nog steeds. Dat vraagt naast strenge straffen ook een kordaat handhavingsbeleid, dat feiten effectief opspoort en vervolgt. Onze Vooruitfractie hoopt dan ook dat met dit ontwerp van decreet een signaal wordt gegeven aan hen die op het terrein moeten handhaven, en dat we zo in heel Vlaanderen – want er zijn nog verschillen tussen regio’s en politiezones – tot een efficiënte en effectievere vervolging kunnen komen.

Minister Weyts heeft het woord.

Ik ben blij om te horen dat hier straks ongetwijfeld, als ik het goed begrijp, unaniem gestemd zal worden. Dit is het sluitstuk van een kordaat dierenwelzijnsbeleid, en van een Vlaams beleid. Want we durven dat niet altijd nog met grote stelligheid te beweren, maar wat we in dezen zelf doen, doen we beter. We zijn bevoegd geworden voor Dierenwelzijn in 2014, en sindsdien is het budget verachtvoudigd. We hebben ervoor gezorgd dat er in heel de keten meer aandacht is voor dierenwelzijn.

Ik bedoel daarmee dat we zelf het aantal inspecteurs gevoelig hebben verhoogd. We zijn gaan spreken met de politie, om ervoor te zorgen dat men ook aan de kant van de politie extra inspanningen doet op het vlak van controles en handhaving. Quasi elke politiezone heeft ondertussen een verantwoordelijke voor dierenwelzijn. Tien jaar geleden kon je je dat niet inbeelden. We hebben medewerking gekregen van de parketten, die ook veel meer dierenwelzijnsovertredingen au sérieux nemen, en ervoor zorgen dat zij die zich bezondigen aan dierenwelzijnsovertredingen ook effectief bestraft worden.

Maar het sluitstuk is natuurlijk ook effectief strengere straffen. Dat dat nodig is, bewijzen inderdaad de recente cijfers van het aantal inbeslagnames. U moet weten dat wij met onze diensten enkel in geval van levensbedreigende situaties dieren in beslag nemen. Dan is het nogal schrijnend om vast te stellen dat we ondertussen zeshonderd dieren per maand in beslag moeten nemen, zeshonderd dieren per maand. Het is dus duidelijk dat de straffen niet ontradend genoeg werken. Daarom zeggen we: wie niet horen wil, zal voelen.

En die zal dat serieus voelen, in die zin dat we de straffen optrekken tot een effectieve gevangenisstraf. Voorheen was het maar maximaal zes maanden, wat in dit land betekent dat je niet naar de gevangenis moet. Nu is er een effectieve gevangenisstraf van vijf jaar in geval van een eerste vergrijp. In geval van recidive komt er tien jaar gevangenisstraf. Er zijn boetes tot 100.000 euro, maal acht. Dat moet je natuurlijk vermenigvuldigen met de opdeciemen, dat wil zeggen met een factor acht.

Dat zijn serieuze straffen, maar dit is wel het logische sluitstuk van de aandacht die wij als Vlaamse samenleving geven aan dierenwelzijn. En ik ben dan ook wel verheugd met de steun die we over alle grenzen van partijen heen, meerderheid en oppositie, kunnen vinden.

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

De algemene bespreking is gesloten.