Report plenary meeting

Voorstel tot spoedbehandeling

Dames en heren, vanmiddag hebben de heer Björn Rzoska en mevrouw Hannelore Goeman bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van resolutie van Elisabeth Meuleman, Hannelore Goeman, Johan Danen, Steve Vandenberghe, Björn Rzoska en Caroline Gennez over de ondersteuning van het onderwijs tijdens de vierde coronagolf.

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Ik vertel niets nieuws als ik zeg dat de coronagolf ons overspoelt, en dat is ook in het onderwijs het geval. Dat gebeurt razendsnel en we moeten ook heel snel kunnen schakelen. We hebben allemaal de noodkreet van nagenoeg alle scholen in het Leuvense gehoord, die zeggen: ‘Hoor ons, zie ons en grijp in, want het water komt ons tot de lippen. We hebben nu nood aan een duidelijk kader en aan ondersteuning en uiteraard niet binnen een paar weken.’ Dit voorstel van resolutie biedt een aantal antwoorden op die vraag vanuit het onderwijs. We zouden het dan ook nu graag behandeld zien.

De heer Daniëls heeft het woord.

We steunen de spoedbehandeling, omdat het goed is om een aantal zaken die in het voorstel van resolutie worden aangehaald, te bekijken en te bespreken. Het is absoluut juist dat de coronabesmettingen ook de scholen onder druk zetten. We denken dat we dat beter hier samen bespreken, collega’s, dan dat we de spoedbehandeling wegstemmen en dat collega Rzoska opnieuw in het reglement duikt om de bespreking dan morgen op de agenda van de commissievergadering te zetten, zodat we daar dan hetzelfde debat voeren. We kunnen het dan beter hier behandelen, ook in het belang van het onderwijsveld. We zullen de vraag tot spoedbehandeling steunen om het inhoudelijk te kunnen behandelen, voorzitter.

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

Dan stemmen we nu bij zitten en opstaan over het voorstel tot spoedbehandeling.

De volksvertegenwoordigers die het voorstel tot spoedbehandeling wensen aan te nemen, drukken op ‘Ik sta op’.

De volksvertegenwoordigers die het voorstel tot spoedbehandeling niet wensen aan te nemen, drukken op ‘Ik blijf zitten’.

Het voorstel tot spoedbehandeling is aangenomen. Dan stel ik voor dat het voorstel van resolutie van Elisabeth Meuleman, Hannelore Goeman, Johan Danen, Steve Vandenberghe, Björn Rzoska en Caroline Gennez over de ondersteuning van het onderwijs tijdens de vierde coronagolf onmiddellijk wordt behandeld.

Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)

Het incident is gesloten.

Bespreking

Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van Elisabeth Meuleman, Hannelore Goeman, Johan Danen, Steve Vandenberghe, Björn Rzoska en Caroline Gennez over de ondersteuning van het onderwijs tijdens de vierde coronagolf.

De bespreking is geopend.

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Collega’s, ik denk dat we wel kunnen zeggen dat de vierde coronagolf ook het onderwijs echt overspoelt. Dat is niet van vandaag op morgen gebeurd, dat is niet gisteren gebeurd, dat is al even bezig. Maar er zijn op korte tijd een aantal belangrijke nieuwe feiten. Ik heb het daarnet al gehad over de noodkreet van de Leuvense scholen, maar die staan daar uiteraard niet alleen mee. Die scholen trekken echt aan de alarmbel en beginnen een open brief met de woorden: ‘Hoor ons, zie ons en grijp in.’ Ze lichten toe wat ze daarmee bedoelen. Ze zeggen dat er voor hen heel veel onduidelijkheid is. Als directies, als leerkrachten, als CLB-medewerkers (centra voor leerlingenbegeleiding) hollen ze van hot naar her en van crisisoverleg naar crisisoverleg. Ze moeten heel veel beslissingen zelf nemen, en het kader en de communicatie daarover zijn voor hen niet altijd even duidelijk.

Daarnaast, als er na heel wat overleg een beslissing is genomen, bijvoorbeeld om bij heel wat afwezigheid van leerkrachten over te stappen op afstandsonderwijs, dan staan zij, en meestal vrij alleen, in voor alle communicatie naar ouders enzovoort. Zij vragen echt wel ondersteuning op heel veel vlakken, op verschillende vlakken, bijvoorbeeld ook op het vlak van communicatie.

In hun noodkreet zeggen zij ook dat ze absoluut nood hebben aan meer handen in de klassen. Ze vragen dan ook om middelen vrij te maken om vrijwilligers te kunnen inschakelen zodat leerkrachten zich toch ten minste tot hun kerntaak kunnen beperken en de onderwijskwaliteit nog in de mate van het mogelijke en zoveel mogelijk kunnen garanderen.

Zij vragen ook ondersteuning in het kader van afstandsonderwijs, lesmateriaal enzovoort.

Die noodkreet is een van die nieuwe feiten die heel duidelijk vanuit het onderwijs zelf komen.

Een tweede nieuwe feit is dat er vrijdag nieuwe maatregelen zijn goedgekeurd. Minister Weyts heeft daarover gecommuniceerd. Een daarvan is onder andere dat klasgroepen niet meer gemengd mogen worden. Dat is allemaal heel mooi in theorie, maar in de praktijk blijkt dat bijna niet werkbaar. Als je uitval hebt van verschillende leerkrachten in een school, dan moet je wel de resterende leerlingen herverdelen over andere klassen als de school wil openblijven. Er is een enorm praktisch probleem, ook in de voor- en naschoolse opvang, ook wat bussen betreft enzovoort. De maatregelen die afgekondigd zijn, zijn eigenlijk niet werkbaar.

Derde nieuwe feit is dat ook de experts hun onvrede hebben getoond. Ze hebben dat nog niet zoveel gedaan, maar dit weekend hebben ze heel duidelijk gezegd dat ze niet uitgenodigd waren rond de tafel van het overleg en dat ze niet tevreden zijn met de resultaten, omdat ze niet werkbaar en niet voldoende zijn.

Deze context geschetst hebbende, vragen wij heel concreet in ons voorstel van resolutie om een zeer duidelijk kader te schetsen en ook de communicatie voor een stuk te verduidelijken via een omzendbrief. Dat betekent dat je duidelijk aan scholen stelt wanneer ze mogen sluiten. Bijvoorbeeld als 25 procent van de leerkrachten afwezig is, kan een school d’office overgaan tot afstandsonderwijs. Dat geeft de garantie aan de directeurs dat ze dat niet altijd moeten heronderhandelen met schoolbesturen of moeten verantwoorden aan ouders. Als er te weinig leerkrachten aanwezig zijn op school, dan moet afstandsonderwijs kunnen, en dat moet door de minister verduidelijkt worden in een omzendbrief.

We vragen ook extra ondersteuning in de klas door vrijwilligers toe te laten en door ondersteuning te bieden in de vorm van eventuele vrijwilligersvergoedingen, dus ook extra financiële ondersteuning vanuit Vlaanderen.

Wat ventilatie en CO2-meters betreft, verkondigt minister Weyts overal dat hij daar al zo lang mee bezig is, terwijl hij net het tegendeel heeft gedaan en telkens heeft gecommuniceerd dat hij niet geloofde in de werking van die CO2-meters, dat het misschien toch niet zo belangrijk was en dat hij zeker niemand wou verplichten. Dat is ongelooflijk. Dankzij het federale niveau en het feit dat men daar heeft gezegd dat die er moeten komen in alle klassen, zijn er nu eindelijk middelen voor uitgetrokken en zullen ze er komen. Maar wij dringen er toch op aan om daar versneld werk van te maken. Dat is een absolute prioriteit. Luchtkwaliteit is gigantisch belangrijk in het tegengaan van de epidemie. Kinderen zitten urenlang in dezelfde klas en de kwaliteit van de lucht en de ventilatie zijn essentieel. We vragen om ook daar nog een versnelling hoger te schakelen.

Dat zijn drie heel concrete vragen in ons voorstel van resolutie, waarvan we vragen om ze op korte termijn te realiseren.

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Collega’s, de situatie in een groot aantal scholen is echt dramatisch. Veel directies, leerkrachten maar ook ouders zijn echt de wanhoop nabij. Dat konden we gisteren nog maar eens lezen in de brief van het Leuvense onderwijsveld, maar dat geldt voor een heel aantal scholen in Brussel en Vlaanderen.

Minister Weyts roept al maanden op om de scholen maximaal open te houden. Dat is terecht, dat willen we, denk ik, allemaal hier. Maar een minister moet natuurlijk meer doen dan roepen dat de scholen open moeten blijven. Hij heeft ook de taak om ervoor te zorgen dat ze open kunnen blijven. Hij heeft de taak om beleid te voeren om ervoor te zorgen dat besmettingen in de scholen tegengegaan worden, dat scholen flexibel kunnen schakelen, dat kinderen alle kansen op onderwijs blijven krijgen. Dat is wat ons betreft de voorbije weken en maanden te weinig gebeurd. Integendeel.

Wat de CO2-meters om het risico op besmetting te beperken betreft, heeft de minister eerst een hele tijd volgehouden dat die eigenlijk toch helemaal niet nodig waren. Het is alleen maar nadat het federale niveau hem de arm heeft omgewrongen dat ze er eindelijk ook gaan komen. Ik heb hem een aantal weken geleden hier ook horen pleiten dat we het test- en quarantainebeleid in scholen maar beter konden versoepelen. Ik heb ook maanden niets meer gehoord over de zelftesten in het onderwijs, waar we toch al veel vroeger een plan rond verwacht hadden.

Nu, erger nog, de minister lijkt wel keer op keer het probleem te negeren. Hij lijkt de voorbije dagen ook van de aardbodem verdwenen, en pas als de situatie ontploft en als het probleem op de voorpagina van een krant staat, schiet hij in actie, om dan natuurlijk hopeloos achter de feiten aan te lopen. Want de nieuwe maatregelen die vrijdag zijn aangekondigd, komen wat ons betreft niet alleen te laat maar ze zijn ook onvoldoende en – mevrouw Meuleman zei het al – in een aantal gevallen ook compleet onrealistisch. Dat zeggen wij niet alleen, dat zeggen ook directies en dat zeggen ook de virologen Erika Vlieghe en Geert Molenberghs. We vinden het onbegrijpelijk dat zij niet waren uitgenodigd op het overleg van vrijdag. Wat is daar het gevolg van? Absurde situaties. Klasbubbels moeten worden gescheiden, maar in de praktijk zien we dat kinderen wel nog altijd op elkaar gepropt zitten in bussen. Ik hoor ook verhalen van kleutertjes die nu buiten in de voor- en naschoolse opvang zitten. Maar vooral hebben we onderwijspersoneel dat aan het verzuipen is en dat zich in de steek gelaten voelt.

We zijn het eens met de minister dat er op maat gewerkt moet worden, school per school. Maar ik hoor van directies dat ze zich echt verloren voelen en dat ze geen houvast en geen kader hebben om beslissingen te nemen. Als het bijvoorbeeld gaat over het schakelen naar afstandsonderwijs, hoor ik de minister in de pers verkondigen dat er duidelijke richtlijnen zijn. Maar als directies zeggen dat zij daar geen weet van hebben, is het natuurlijk de taak van de minister om voor betere communicatie te zorgen.

Daarnaast is er vandaag ook te weinig concrete ondersteuning op het terrein. Er zijn op veel plaatsen gewoon niet genoeg leerkrachten over – omdat ze allemaal in quarantaine zitten – om een school op een verantwoorde en veilige manier open te houden, laat staan om goed onderwijs te geven.

Als we scholen zoveel mogelijk willen openhouden en als we ervoor willen zorgen dat de leerachterstand van zoveel mogelijk kinderen zoveel mogelijk wordt beperkt, dan zijn er nu onmiddellijk extra maatregelen nodig. Dat is wat wij in dit voorstel van resolutie vragen. Mevrouw Meuleman had het er kort over. We vragen een snelle, onmiddellijke uitrol van het ventilatiebeleid en de inzet van de CO2-meters in elke klas. Want op het terrein hoor ik dat het nog heel onduidelijk is hoe en hoe snel die er gaan komen. Er is ook nood aan extra handen. We zitten vandaag weer in het scenario van alle hens aan dek. Vandaar de vraag om werk te maken van een beleid dat inzet op vrijwilligers en dat maatregelen neemt om dat te stimuleren, door onder andere een vrijwilligersvergoeding mogelijk te maken. En tot slot: zorg voor een duidelijk kader met een omzendbrief aan de scholen die heel duidelijk stelt onder welke omstandigheden scholen kunnen schakelen naar afstandsonderwijs, als het echt niet anders kan. Als kinderen vandaag vier of vijf uur per dag in de studie zitten bij gebrek aan leerkracht, dan denken wij dat er toch moet nagedacht worden of goed afstandsonderwijs geen valabel alternatief is. Wij vragen dat er nu onmiddellijk extra beleid komt en dat er extra maatregelen komen om ons onderwijs overeind te houden.

De heer Daniëls heeft het woord.

Collega’s, sta me toe eerst te zeggen dat de scholen op dit moment zoals alle sectoren aan het zoeken zijn hoe ze zich moeten organiseren. Ik hoor dat van scholen, en we hebben dat vandaag ook gehoord van zorginstellingen. Ik hoor dat bij politiediensten, die lokale kantoren sluiten. Ik hoor dat zelfs in de lokale supermarkt. Ik hoor het bij overheidsbedrijven en ik hoor het bij gemeentebesturen, die de permanentie aan het loket georganiseerd willen krijgen.

Ik denk dat het vandaag in elke sector zoeken is. Omdat medewerkers zelf ziek zijn of omdat een van hun huisgenoten in quarantaine zit. Dan is men al of niet aan het wachten op een code om te kunnen testen. Daarover hebben we het vandaag al gehad, dat het soms lang duurt vooraleer men een code heeft. Bijgevolg zitten mensen soms lang in quarantaine in afwachting van een negatieve test. Ze zijn twee keer gevaccineerd en kunnen dan terug gaan werken. Maar als ze in plaats van één of twee dagen vijf dagen thuis zijn, heeft dat impact in die scholen.

Ik denk dat elke directeur en eenieder die werkt met personeel elke dag bang uitkijkt naar de mailbox en de telefoon: wie belt er dat hij er vandaag niet zal zijn? Collega’s, ik denk dat we over alle partijgrenzen heen kunnen zeggen dat dat geen beleidsbeslissing is. Dat is helaas dat verdomde virus, dat in de maatschappij zijn ronde doet. De kinderen en ouders en leerkrachten zitten ook in die maatschappij.

Collega’s, we zien dat in veel sectoren de mensen het gehad hebben. Daar moeten we ook eerlijk over zijn. Het schakelen, het kijken… Ik hoor dat ook bij ouders. Ik hoor dat in alle sectoren. Ik heb veel begrip. Ik heb dat van zeer dichtbij mogen ervaren, hoe scholen snel schakelen met kinderen in de klas en kinderen thuis. Waar Bednet enkele jaren geleden revolutionair was, is nu de omgedraaide laptop vooraan in de klas, waarbij een aantal kinderen thuis meevolgen en er nog les in de klas is, in ons onderwijs common sense geworden.

Ik wil ingaan op een aantal zaken die in jullie voorstel van resolutie staan. Op de website van Onderwijs, onderwijs.vlaanderen.be, staat veel informatie over de coronamaatregelen. Die is daar niet gisteren op geplaatst. Bijvoorbeeld over ventileren is er een volledige pagina. Verlucht en ventileer voldoende. Waarom? Hoe pak je het aan? Hoe verlucht en ventileer je lokalen? Adviezen voor lokalen zonder mechanisch ventilatiesysteem. Adviezen voor ventilatiesystemen. Specifieke richtlijnen tijdens de koude wintermaanden – waarin we nu zijn. Wat met mobiele aircotoestellen in de school? Wat met ventilatoren? Tips voor aankoop van een goede CO2-meter. Een verwijzing naar de website van het agentschap Zorg en Gezondheid en naar werk.belgie.be. Die zaken staan er al op sinds 2 maart 2020, met een update die er is gekomen met het Ventilatiekader 2.0. Die informatie dateert echt niet van gisteren. Ze heeft ook in Schooldirect gestaan, en in verschillende mailings. Er zijn webinars georganiseerd. De subsidies voor ventilatie werden via het Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (AGION) vanaf maart 2020 opgebouwd. Die informatie is er en ze is er al langer. Mocht gisteren of dit weekend al die informatie zijn verschenen, dan ben ik het absoluut met iedereen eens dat dat niet werkbaar en niet haalbaar is. Maar dat is niet zo. Ik neem aan dat de parlementsleden, ook die van de commissie Onderwijs… Bij heel veel vragen die ik krijg van scholen kan ik telkens en voor nagenoeg alle maatregelen terugvallen op die website.

Dan zijn er de communicatie en de maatregelen over wat wij moeten doen en wanneer wij moeten overschakelen. In de FAQ’s zijn er twee heel specifieke topics. Ten eerste: wat is de procedure voor de gedeeltelijke sluiting van een school wegens clusterbesmettingen? Er staat: basisonderwijs, secundair onderwijs… Waar, hoe, melden, wie…? Een volledig stappenplan staat daar uitgeschreven. En dan is er, ten tweede: kan je in bepaalde omstandigheden overschakelen op afstandsonderwijs? Dat staat daar ook al eventjes. Sta mij toe gewoon voor te lezen: “Er is geen algemeen opgelegd afstandsonderwijs.” En waarom is dat, collega’s? We hebben daar al veel over gedebatteerd. We weten allemaal dat als we morgen de scholen dichtdoen, dat we, ook al is er afstandsonderwijs, de kwetsbaarste jongeren en kinderen zullen missen. De schepen van Onderwijs van Antwerpen vraagt heel duidelijk om dat niet te doen. Zij was toen ook vragende partij. De kinderrechtencommissaris: zelfde verhaal. De werkgevers: zelfde verhaal. De zorg: zelfde verhaal want als die kinderen thuis zijn, zijn de ouders ook thuis.

Daarom hebben we in het verleden altijd gezegd dat we dat niet doen. Ik verneem het graag als er hier partijen een andere mening hebben. Dan moet u dat zeggen. Dan moet u duidelijk zijn en zeggen dat de scholen dicht moeten. Maar dan neem ik aan dat er ook geen kritiek komt op het feit dat de minister-president vandaag gezegd heeft: om ervoor te zorgen dat we de scholen open kunnen houden en om de druk op de zorg te verlichten, moeten we ergens anders iets doen, bij die indooractiviteiten. Ik hoor daar nu links en rechts al zware kritiek op. En ik begrijp dat. Maar dan moeten we wel duidelijk zijn naar de scholen toe.

Moeten we terug naar dat afstandsonderwijs? Er is geen algemeen opgelegd afstandsonderwijs. Collega’s, ik lees gewoon de info voor die alle scholen hebben. ‘Het is echter niet ondenkbaar dat, op basis van de lokale situatie, een school beslist om strengere maatregelen te nemen en over te schakelen op afstandsonderwijs. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer het onderwijs niet meer kwaliteitsvol aangeboden kan worden wegens een sterke toename van het aantal besmettingen in een school, wanneer grote groepen leerlingen in quarantaine moeten blijven of bij veel afwezige leerkrachten.’ Dat kan dus vandaag. Als jullie dan in het voorstel van resolutie bijvoorbeeld de grens leggen op 25 procent van de leerkrachten, zeg ik dat de ene school de andere niet is. Ik stel vast dat bepaalde scholen het vandaag gerund krijgen en andere niet. Maar als je een Vlaanderenbrede regel maakt met daarin 25 procent of 30 procent – dat staat in jullie voorstel van resolutie – dan gaan er morgen scholen reageren dat ze aan 31 procent zitten maar het wel georganiseerd krijgen. Daar help je de scholen ook niet mee. Scholen waar het niet meer haalbaar is, kunnen vandaag die beslissing nemen. Maar omgekeerd, als ze het wel georganiseerd krijgen, als ze wel met afstandsonderwijs kunnen werken, als ze met hybride onderwijs kunnen werken en dus zoveel mogelijk leerlingen toch nog erbij houden, dan moeten ze dat kunnen doen. Wat jullie vragen, is: geef nu duidelijkheid, wanneer mogen ze dicht? Wanneer mogen ze sluiten? Het antwoord is heel duidelijk: als het niet meer gaat wegens besmettingen en quarantaine van leerkrachten. Maar dat is net het gegeven, dat er in Vlaanderen, in de manier waarop scholen werken, ook scholen zijn waar leerkrachten terugkomen uit quarantaine. Dan wordt het toch echt moeilijk om dat te doen. Dat is een tweede punt dat ik toch wilde aanhalen.

Een derde punt dat ik hier wil aanhalen gaat over de vrijwilligers. De virologen zeggen zelf: probeer derden en mensen die binnen en buiten lopen maximaal te beperken. Als je dan vraagt om daar toch vrijwilligers binnen en buiten te laten lopen, dan krijg je net wat we proberen te vermijden. We zeggen ook: laat vergaderingen en oudercomités niet meer op school plaatsvinden. Als je toch iets wil doen rond de Sint, probeer er dan geen buitenschoolse uitstap van te maken. Dat is elke dag opnieuw zoeken. Ik denk dat het absoluut waar is – ik word er elke dag van zeer dichtbij mee geconfronteerd – dat dat niet evident is. Ik denk dat dat absoluut waar is. Maar de ‘one fits all’ voor wat er gedaan moet worden inzake ventilatie en voor afstandsonderwijs, die zaken hebben we wel meegenomen in al die informatie. Ik lees ook alleen maar voor. Ik geef scholen altijd die info. Dan krijg ik altijd het antwoord: bedankt. Maar dat is de eerste plaats waar ik zelf ga zoeken om scholen te ondersteunen.

Wat het test- en quarantainebeleid betreft, collega’s: dat is niet iets waarover we in het onderwijs beslissen. Dat wordt daar niet beslist. Afgelopen vrijdag zijn er inderdaad een aantal bijkomende maatregelen afgetoetst, in overleg met het onderwijsveld, om die scholen maximaal open te houden en te kunnen blijven werken met die leerlingen. Maar als mensen een andere mening hebben, dan hoor ik dat graag, ook over de maatregelen die we nemen. Maar ik ben de laatste om te zeggen dat het evident is.

Ik geef toch nog een aantal extra zaken mee, waarvan ik denk dat we ze wel moeten bekijken en analyseren.

De oproep is ook gebeurd naar de sociale partners, waar er nog altijd decretale ingrepen voor nodig zijn. We kunnen ons inbeelden dat, bijvoorbeeld rond examens, scholen toch zouden beslissen om een aantal examens uit te stellen. Daarvoor moeten ze dan hun schoolreglement eenzijdig aanpassen. Dan moeten we opnieuw delegatie mogelijk maken, en dat zal via een decreet moeten. Die vraag, wat er dan moet gebeuren, wordt nu ook gesteld.

Ik had het er daarnet nog even over met collega Vandromme, en zij stelde terecht de vraag naar schooldoorlichting. Dat is een zeer terechte vraag: wat gebeurt daar nu op dit moment mee? Ik heb me snel eens geïnformeerd, en de schooldoorlichtingen gaan nog door voor de scholen die het nog zien zitten. Er zijn blijkbaar scholen die zeggen: ‘We hebben in het verleden alles voorbereid, en we zouden graag hebben dat dit nu toch nog doorgaat.’ Andere scholen geven aan dat het hen niet lukt, en dan gaat de doorlichting niet door. Ik denk dat het op dit moment een terechte vraag is dat we de inspecteurs opnieuw inzetten ter ondersteuning van de scholen, zoals in het verleden ook gebeurd is.

Ik denk, collega’s, dat het absoluut waar is dat het op onderwijsvlak op dit moment verre van evident en verre van gemakkelijk is. Maar als je met bijkomende maatregelen gaat zeggen dat het mag vanaf 25 procent van de leerkrachten, dan krijg je de volgende dag de vraag van ouders en leerkrachten: ‘We zitten aan 25 procent, het moet afstandsonderwijs zijn.’ Dan krijgen we de week nadien weer een ander debat.

Collega’s, wij denken dat dat heel veel van de vragen die jullie in het voorstel van resolutie stellen, gewoon open op de website van Onderwijs staan. Misschien moet die website dan nog eens opnieuw onder de aandacht gebracht worden: hier vindt u alles rond ventilatie, hier vindt u informatie rond afstandsonderwijs. Dat kan perfect via Schooldirect, het middel waar we mee werken. Ik denk dat op dat vlak alles eigenlijk al bestaat op dit moment. We kunnen dat nog even onder de aandacht brengen, maar ik denk niet dat er nog maatregelen ‘as such’ moeten worden genomen.

De heer Laeremans heeft het woord.

In dit voorstel van resolutie staan natuurlijk een aantal vaststellingen die iedereen kan doen, en die collega Daniëls hier ook al duidelijk heeft aangehaald. De problemen in de scholen zijn zeer groot, met leerkrachten en leerlingen die uitvallen, ziek zijn of in quarantaine moeten. Directies moeten heksentoeren uithalen om de school open te houden, wat ik zeer apprecieer, want wij blijven achter het principe staan om de scholen open te houden.

De extra maatregelen die afgekondigd zijn, om bijvoorbeeld leerlingen of klasgroepen uit elkaar te halen, zijn natuurlijk in de praktijk zeer moeilijk houdbaar. Als je negen klassen hebt die in één studiezaal studie hebben en je hebt maar twee leerkrachten die daar kunnen voorstaan, dan kun je die niet over negen lokalen gaan verdelen. Dat is in de praktijk niet haalbaar. Ook op de speelplaats is apart houden niet mogelijk, want daarvoor is er te weinig bewaking. Hetzelfde geldt voor de refter enzovoort. Daar mag dus misschien wat verduidelijkt worden, of er mag wat meer realisme in de maatregelen komen.

Wat ik ook mis in het beleid van dit trimester, tot hiertoe, is de aandacht voor preventief testen. We hebben daar nog de nadruk op gelegd toen de zomer eraan kwam: wat gaat u doen met al de zelftests die niet gebruikt zijn? Als ik navraag doe bij verschillende scholen, dan heb ik de indruk dat men die zelftests in de scholen amper nog heeft gebruikt. Dat vind ik een gemiste kans. Dat had toch wel wat uit kunnen halen. Daar zal ik morgen nog op terugkomen in de commissie. Ook de speekseltesten, die bijvoorbeeld in Zwitserland massaal worden ingezet, worden hier niet gebruikt. Dat vind ik jammer. Men had daarmee toch wel wat onheil kunnen voorkomen.

Aan de andere kant, als ik het voorstel van resolutie verder lees, dan zie ik daar toch ook niet zoveel concrete voorstellen in. Ja, er moet extra ondersteuning komen, extra handen. Sorry, ze zijn er niet! We vinden er geen. Je kunt ze niet toveren. In de zorg heeft men hetzelfde probleem. Het is dus niet zo simpel om dat met een vingerknip te regelen.

Ik vind ook de verwijzing naar de professoren Vlieghe en Molenberghs niet zo gelukkig, want dat zijn twee onheilsprofeten, die alleen maar slecht nieuws brengen en zoveel mogelijk lockdown en lockdown willen. Daar kunnen wij ons niet in vinden. Daar gaan we dus niet in mee. We zullen ons bij de stemming over dit voorstel van resolutie onthouden.

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Voorzitter, minister, collega's, het water staat veel directeurs, leerkrachten en schoolbesturen aan de lippen. Onze fractie heeft ook de roep gehoord van velen. Wellicht krijgen jullie allemaal veel vragen en opmerkingen via sociale media en mails. Mijn fractie ging daarom akkoord om dit debat te voeren.

Er is het lerarentekort, dat is al aangehaald, en dat wordt versterkt door corona. Dat is duidelijk, we hoeven daarover niet veel te discussiëren. Op de vele vragen die hier al gesteld werden, wil ik ook verdergaan.

Op de eerste vraag werd al antwoord gegeven. De laatste Vlaamse Regering heeft al middelen vrijgemaakt voor de CO2-meters en zelftesten. Ik volg dat daarover nog duidelijkheid mag komen: de scholen weten niet altijd wat ze mogen doen, wat de richtlijnen zijn. Daarover willen we graag wat duidelijkheid.

Ik herhaal hier graag mijn oproep om in te zetten op innovatie. Met CO2-meters alleen komen we er niet. Er bestaan al systemen die de lucht automatisch verversen zodra er problemen zijn. Daarop moeten we inzetten, dat zijn de systemen van de toekomst. De Vlaamse overheid moet inzetten op die prototypes, en de producten die er al zijn, versterken.

Er is vraag naar duidelijkheid. Collega Daniëls had het er al over: zoek het zelf op, er staat ongelooflijk veel informatie op de websites van de departementen.

De roep en vraag van directeurs en leerkrachten is er ook. We krijgen heel veel vragen. Als we nu een klas zouden binnenlopen, zien we wellicht de directeur die aan het puzzelen is om iemand voor de klas te krijgen, of hij staat zelf voor de klas. Dus alle begrip voor de directeurs die aangeven dat ze de informatie die ze nodig hebben, niet kunnen vinden.

Collega’s die het voorstel van resolutie opmaakten, we moeten meer doen dan een omzendbrief versturen. We kunnen concrete maatregelen nemen. Collega Daniëls had het er al over. Mijn voorstel was om de inspectie, die normaal gezien toekijkt op de kwaliteit van het onderwijs, en of de directie en leerkrachten zich houden aan de voorschriften, opnieuw de opdracht te geven om eerder coachend en begeleidend op te treden, zoals we dat ook in het verleden hebben gedaan. Ik had het idee om zelfs een hotline te installeren waar scholen met heel specifieke vragen bij de inspectie terechtkunnen. Dat lijkt me een goed idee.

Daarnaast wil ik administratieve flexibiliteit voorstellen. Ik hoor dat scholen vragen krijgen om subsidiereglementen te verantwoorden en daar veel opzoekingswerk moeten voor doen. Het is niet het ideale moment om dat van scholen te vragen. Zou het niet mogelijk zijn om die verantwoording niet als prioriteit te beschouwen maar dat wat op te schuiven in de tijd? Zo kunnen ze alle tijd gebruiken om school te organiseren, om samen school te maken.

Daarnaast kwam bij de vragen rond zorg ook al de vraag naar boven rond flexibiliteit in het personeelsbeleid. Ik denk dat er al heel veel voorstellen zijn gedaan, maar we moeten toch vragen om op korte termijn zaak te maken van een aantal punten. Een daarvan is de zijinstroom. Ik denk dat dit op korte termijn misschien wat moeilijker is. Het lijkt me gemakkelijker om voor mensen die al in het onderwijs staan, extra uren mogelijk te maken wanneer zij dat willen en die extra uren ook te vergoeden. Daarnaast moet het onderbreken van verlofstelsels mogelijk worden gemaakt. We moeten inzetten op mensen die in een verlofstelsel zitten en die nu, in tijden van crisis, heel graag extra uren zouden willen opnemen, maar toch hun rechten in het verlofstelsel niet verloren willen zien gaan. Dat moet niet vandaag of morgen, eigenlijk moest dat gisteren al geregeld zijn. Mij lijkt dat iets dat noodzakelijk is, waar we werk moeten van maken, ruimer dan het verhaal van de vrijwilligers.

Collega’s, ik zou hier kunnen nageven, zoals collega Parys dat heeft gedaan, maar ik zal dat niet doen, want eigenlijk geraken we daar helemaal niet verder mee. Ik doe graag een oproep om schouder aan schouder de krachten te bundelen zoals we dat ook in het verleden hebben gedaan bij de vorige coronagolven, waarbij we via nooddecreten regelgevend werk hebben gedaan en hebben ingespeeld op de bestaande noden.

Wie mij kent, weet dat ik een zeer loyaal persoon ben, al zeg ik het zelf. We moeten in deze crisis loyaal zijn aan het front. Ik gebruik niet graag oorlogstaal, maar ik denk dat mensen die nu in het onderwijs, voor de klas staan, wel aan het front staan en dat zij als het ware een oorlogstaak te vervullen hebben. We moeten die loyauteit, dat vertrouwen geven aan onze schoolteams.

Ik ga graag het debat aan, zeker met de minister, die er vandaag niet bij is. Collega’s, ik vind het zelf jammer – en daar heeft de oppositie een punt – dat we het debat vandaag in deze plenaire vergadering niet kunnen voeren.

Dat gebeurt morgen in de commissie.

Dat gebeurt morgen inderdaad in de commissie, voorzitter.

Anders schaffen we de commissies gewoon af.

Vorige week waren er opmerkingen bij de publieke opinie dat we het debat hier niet hebben gevoerd. Voorzitter, collega’s, ik denk dat we enkel kunnen tonen dat we dit belangrijk vinden door hier het debat te voeren.

Ik wil een oproep doen, in eerste instantie aan de minister, om vooral empathie te tonen ten aanzien van alle schoolbesturen. Wanneer we het invoeren van bijvoorbeeld afstandsonderwijs resoluut ‘schoolsluiting’ blijven noemen, collega’s, dan leggen we een enorme druk op die scholen die effectief zoeken hoe ze het leerrecht van alle leerlingen kunnen garanderen. We moeten scholen die ervoor kiezen om zich te organiseren zodat praktijklessen, OKAN-lessen (onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers) of lessen in 1B wel kunnen plaatsvinden en alle theoretische lessen online kunnen plaatsvinden, aanmoedigen en een warm hart toedragen. Dat kan alleen maar door dit op te nemen in de communicatie, in debatten, in interviews.

Collega’s, ik denk dat er heel veel ruimere vragen zijn. Samen met jullie wellicht roep ik de minister dan ook op om in overleg te gaan met de onderwijsclub, de collega’s, de ministers en het parlement. Vanuit de meerderheid heb ik al een aantal keer gevraagd om niet alleen met de onderwijsclub in debat te gaan, maar zeker ook met het parlement, want dat is broodnodig. Verder moeten we vooral niet aan opbod doen, daar wint niemand iets mee. Ik kijk in elk geval uit naar het debat van morgen en het antwoord van de minister op de vele vragen die er zijn.

Mevrouw Saeys heeft het woord.

Iedereen heeft het hier al gezegd: het onderwijs kreunt. Er is heel veel ongerustheid in de scholen. En ik heb daar enorm veel begrip voor. Recent nog is de school van mijn kinderen gesloten, omdat er zoveel leerkrachten besmet waren dat ze gewoon niet meer het personeel hadden om de school open te houden. Dat zijn de zaken die op dit moment gebeuren. Het onderwijsveld krijgt het vaak totaal niet meer georganiseerd. Er was deze week bijvoorbeeld de oproep van die veertig Leuvense scholen om toch strengere en duidelijkere maatregelen te treffen. Er was ook al de oproep van het katholieke onderwijs om een afkoelingsweek in te lassen om de examens te redden. En dan was er ook de hulpkreet van de Antwerpse CLB’s om actie te ondernemen.

Ondertussen zijn er ook al 74 Vlaamse scholen volledig gesloten door corona-uitbraken. En heel wat scholen zijn eigenlijk al overgeschakeld naar afstandsonderwijs. Het is dus echt geen evidentie op dit moment. Die mensen staan ook in de frontlinie en roeien inderdaad met de riemen die ze hebben.

Wat betreft het voorstel van resolutie: het inzetten op ventilatie en CO2-meters is natuurlijk uiterst belangrijk. We weten allemaal dat dat een heel belangrijke verdedigingslinie is tegen het virus. Het klopt dat de Vlaamse Regering beslist heeft om 11 miljoen euro te investeren in die CO2-meters, om die te voorzien in lokalen waar didactische activiteiten worden verricht, en ook in lerarenkamers, refters en dergelijke. Ze worden ook ondersteund voor die groepsaankopen door de koepels en de onderwijsadministratie. Er is de 6,5 miljoen euro voor de zelftesten. En dat is niet voor de leerlingen, maar voor de leerkrachten. Ik hoop ook dat minister Weyts hier heel snel werk van maakt en daar ook zeer duidelijk over communiceert naar de mensen op het terrein.

De zelftesten voor de leerlingen zijn hier al aan bod gekomen, de zogenaamde speekseltesten. Experten pleiten daarvoor. Ik denk dat we ons daar toch eens over moeten bezinnen. 80 procent van de jonge kinderen is asymptomatisch. En als ze de ziekte krijgen, is het vaak al te laat. Met het tweemaal per week testen van jonge kinderen zouden we dat veel vlugger kunnen detecteren. Het nadeel is natuurlijk dat men door het veelvuldig testen natuurlijk ook meer positieve gevallen zal ontdekken. Men zal dus ook weer die regels moeten aanpassen. Maar op die manier halen we wel de druk van de ketel. In Nederland bijvoorbeeld is er al tweewekelijks verplicht een speekseltest vanaf het vierde leerjaar. Ik denk dus dat daar morgen in de commissie misschien ook wel over gedebatteerd zou kunnen worden. Maar dat laat ik over aan mijn collega bij Onderwijs.

Wat betreft het geven van instructies wanneer scholen op afstandsonderwijs kunnen en mogen overschakelen: ik heb al gezegd dat heel wat scholen dat eigenlijk al doen, dus dat holt eigenlijk een beetje de realiteit achterna. Scholen bepalen nu eigenlijk al zelf, door de omstandigheden die zich voordoen, wat zij van plan zijn te doen.

Ik doe dus zeker en vast ook de oproep aan minister Weyts om er snel werk van te maken, maar achter bepaalde zaken in het voorstel van resolutie kan ik mij toch niet scharen.

De heer D’Haese heeft het woord.

Bedankt aan de indieners van het voorstel van resolutie om het hier op de agenda te zetten. Het is inderdaad nodig. Er werd daarnet gezegd dat ze in de scholen, zoals overal, zoeken hoe ze zich moeten organiseren. Ik denk niet dat degene die dat gezegd heeft, de situatie wil onderschatten, maar ik denk dat dat wel een redelijk onderkoelde manier is om de situatie in de scholen vandaag te benoemen. Ik denk dat na anderhalf jaar pandemie stilaan alle metaforen gepasseerd zijn, maar dat van het water en de lippen en zo verder... Ik zeg niet dat u dat hebt willen onderschatten. Ik denk gewoon dat we wel iets verder staan dan ‘men is aan het zoeken hoe men het moet organiseren’. Het water staat aan de lippen. We zien effectief noodkreten die ons nu bereiken en die we uit heel veel scholen horen.

Uiteraard is het geen beleidsbeslissing geweest dat er nu overal heel veel virus circuleert in die scholen. De vraag is natuurlijk wel of andere beslissingen in het verleden hadden voorkomen dat we vandaag in deze situatie zitten. Maar ik denk dat we vandaag vooral beslissingen nodig hebben die hen kunnen ondersteunen in de situatie waar we vandaag in zitten.

Als het gaat over ventilatie, is er door de meerderheid gezegd dat er online een handleiding staat over hoe je deuren en ramen moet openzetten. Dat is allemaal heel interessant, en dat meen ik echt, het is goed om die informatie te geven, maar dat is natuurlijk nog iets anders dan een ventilatieplan waarmee je ventilatie ook verbetert en dat loopt vandaag achter. We hebben al een winter gehad met kinderen die met dekentjes in de klas zaten, ik vrees dat we een tweede winter ingaan en dat daar eigenlijk weinig structureel is aan verbeterd. Dat vind ik wel jammer. We weten ondertussen dat we met dit virus nog eventjes verder moeten, we weten dat we structureel moeten investeren, niet alleen in contacttracing, niet alleen in de eerste lijn, niet alleen in onze woonzorgcentra, maar ook bijvoorbeeld in de ventilatie in scholen. Ik denk dat het voorstel van resolutie terecht oproept om daar meer stappen in te zetten dan de handleiding die op dit moment online staat biedt.

We hebben het hier al vaak gehad over Nederland met zijn ventilatieplan en het bijbehorende budget. De visie die er is om alle klaslokalen te ventileren, zien we bij ons vandaag jammer genoeg niet.

Ik lees in het voorstel van resolutie geen pleidooi om alle scholen te sluiten of om algemeen afstandsonderwijs in te voeren. Ik lees daarin ‘kan overschakelen’: 'kan', niet 'moet'. Ik denk dat dat positief is omdat ik uit de oproep van heel wat directeurs en leerkrachten opmaak dat er nood is aan duidelijkheid. Dan kunnen we inderdaad wel zeggen dat het op de website staat, maar het komt blijkbaar niet door. Er is nood aan duidelijke, heldere communicatie, aan heldere maatregelen, en ik denk dat dit voorstel van resolutie op dat vlak wel een vooruitgang kan betekenen.

Als het over het inschakelen van vrijwilligers gaat: iedereen begrijpt dat we nu niet te veel mensen in de scholen moeten binnenbrengen, maar op het moment dat heel veel leerkrachten en ondersteunend personeel uitvallen door corona is het uiteraard wel nuttig om tijdelijk een aantal mensen in die scholen te hebben die komen helpen. Wij zijn doorgaans geen grote fan van vrijwilligerswerk dat door betaalde krachten moet gebeuren, maar ik denk dat dit een situatie is waarin dat tijdelijk wel een oplossing kan zijn. Ik denk ook dat er wel heel wat mensen zijn die willen komen helpen en die mee de druk willen helpen verlagen.

Er zijn twee zaken die ik een beetje mis. Ten eerste is er al veel over testen gesproken. Mevrouw Saeys heeft er al naar verwezen: 80 procent van de besmettingen in het onderwijs zijn asymptomatisch, wat wil zeggen dat je permanent achter de feiten aanloopt door enkel te isoleren als je symptomen ziet. Je loopt gewoon heel de tijd achter de feiten aan en je moet eigenlijk continu preventief gaan testen. We hebben het er al veel over gehad, maar we zien er maar heel weinig van. Dat kan natuurlijk absoluut wel worden gevraagd in een resolutie aan de Vlaamse Regering, niet in een resolutie aan de minister van Onderwijs, maar aan de Vlaamse Regering die mee beslist over die teststrategie. Het lijkt mij absoluut nodig om twee keer per week speekseltesten af te nemen. Als men dat in andere landen gebruikt, hoe komt het dan dat we daarin hier geen vooruitgang in maken? Ik denk dat dat een heel belangrijke zaak is.

Ten tweede is er de ondersteuning van de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB’s), die vandaag opnieuw overspoeld worden. Ze moeten de contacttracing doen, maar ook nog leerlingen ondersteunen en dat gaat gepaard met allerhande uitdagingen, problemen en oplossingen. Zij kunnen vandaag die taak niet meer doen en ik denk dat we daar ook nood hebben aan ondersteuning. Ik roep de meerderheid echt op om hiervoor extra inspanningen te leveren.

Wij zullen dit voorstel van resolutie dus zeker en vast steunen en wij staan open om daar verder over in debat te gaan. 

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Dank u wel, mijnheer D’Haese, voor de waardevolle suggesties. Ik denk dat dat eigenlijk wel een constructieve manier van werken is. Wij staan zeker open voor extra suggesties, ook vanuit de meerderheid. Ik denk dat we dit voorstel perfect hadden kunnen aanvullen met een aantal suggesties die hier gedaan zijn rond de inspectie enzovoort. Dat had fijn geweest en dat had een mooi resultaat kunnen zijn van dit debat. Ik vind het jammer dat jullie een stuk minder positief reageren.

Mijnheer Daniëls, u zegt dat iedereen het moeilijk heeft en dat alle sectoren het lastig hebben en naar oplossingen zoeken. Dat is zo, maar we spreken over kinderen, we spreken over ons onderwijs, we spreken over een plek waar nu de verspreiding gigantisch hard gaat. U hebt ongetwijfeld de campagne op de sociale media met #waarisben niet gemist. Dat is de ook de noodkreet. Op het veld leeft het gevoel dat de minister veel te weinig aanwezig is en veel te weinig doet. ‘Zie ons, hoor ons’, is al een eerste aspect. Men vraagt om begrip en om in te grijpen in bepaalde aspecten.

Dan kun je inderdaad zeggen dat er veel informatie is, dat de website er is en dat er enorm veel beschikbaar is. Dat is zo. De meeste directeurs kunnen inderdaad lezen en hebben dat ongetwijfeld al bekeken, maar er is een overload aan communicatie vanuit allerlei kanten. Jullie weten ook hoe snel de regelgeving verandert. De praktische uitdagingen zijn zo groot en dan moet je je nog continu door allerlei teksten en omzendbrieven en richtlijnen en websites worstelen. Dat is op dit moment gewoon te veel. Duidelijke communicatie, ik denk dat daar dus een heel concrete vraag naar is.

Wat de verschillende punten in ons voorstel van resolutie betreft: wat ten eerste die ventilatie betreft, staan er inderdaad al langer tips op de website rond ventilatie, dat geef ik toe. Maar die zijn inderdaad volledig vrijblijvend, of die waren tot voor kort volledig vrijblijvend. De boodschap was toen: zoek zelf maar uit welke meter er eventueel het best is, en betaal het ook zelf. Nu zijn daar eindelijk, na lang, lang aandringen en na ik-weet-niet-hoeveel voorstellen van resolutie van ons die weggestemd zijn, een beetje middelen voor vrijgemaakt. Dat zijn middelen die onvoldoende zijn om inderdaad het ventilatieprobleem aan te pakken. Oké, je kunt dan wel een CO2-meter plaatsen, maar dat moet natuurlijk opgevolgd worden door ventilatie.

Er is ook veel te weinig advies. Dus dat vragen wij ook: advies. Er zijn de groepsaankopen. Professor Bert Blocken zegt op Twitter dat hij nu al aan meer dan honderd scholen advies heeft gegeven, en hij doet dat gratis. Dat is de rol van de overheid die hij eigenlijk voor een stukje opneemt. Maar hij is al zeer tevreden, zegt hij, want hij krijgt daar enorme dankbaarheid voor. Dat zijn mensen die nu eigenlijk doen wat een overheid zou moeten doen, namelijk advies geven over die ventilatie en luchtreinigers. En daar zouden de nodige middelen tegenover moeten staan. Dus dat vragen wij.

Wat vragen wij ook? Die richtlijn en die duidelijkheid. Vanaf 25 procent afwezigheid van leerkrachten – dat is een voorbeeld, dat percentage is te bespreken met het onderwijsveld – mag je sluiten. Waarom is het belangrijk dat je dat zo duidelijk zegt? Omdat het nu al mag, inderdaad. Maar er is dan overleg, het schoolbestuur verzet zich, en ouders verweren zich en tonen te weinig begrip. Maar als je die richtlijn duidelijk maakt, dan moet je natuurlijk niet sluiten als je het wel kunt bolwerken, als het wel lukt. Maar je hebt dat recht, en het is duidelijk vanaf wanneer dat kan. Vandaar ook die vraag.

En ten derde, wat die vrijwilligers betreft: oké, er mogen geen niet-essentiële derden in scholen komen. Maar een set van vaste vrijwilligers die leerkrachten ondersteunen – dan denken we aan logopedisten, maatschappelijk werkers of studenten in hun laatste jaar – en dat op een structurele basis kunnen doen, dat zijn essentiële derden. Dat zijn mensen die op een vaste en structurele basis – en vandaar ook via een vrijwilligersvergoeding, dan staat daar toch iets tegenover – voor een korte tijd systematisch het onderwijs kunnen ondersteunen.

Ik denk dus dat dat echt wel drie goede voorstellen zijn. Wij waren zeker bereid – ik denk dat ik ook voor mevrouw Goeman mag spreken, maar ze zal dat misschien zelf zeggen – om extra goede voorstellen rond bijvoorbeeld inspectie enzovoort op te nemen. Het is dus jammer dat we niet samen iets hebben kunnen indienen dat ons geheel nog had versterkt, maar dat toch wel uitging van een aantal terechte bezorgdheden die we hier neerpennen, en die dringend zijn.

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Collega's, niemand wil de scholen dicht, maar veel scholen zijn vandaag dicht. Veel klassen zitten in quarantaine, directies en leerkrachten zitten met de handen in het haar. En dan hoor ik de heer Daniels zeggen dat ze niet moeten klagen en de website lezen. Daarmee gaan we er natuurlijk niet komen. (Opmerkingen van Daniëls)

Collega’s, wat er vandaag moet gebeuren is echt ook wel …

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Er moet vandaag echt een beleid gevoerd worden, niet alleen om kinderen op school te houden, maar ook om ervoor te zorgen dat kinderen terug naar school kunnen, want die zitten vandaag thuis. En dat doen we inderdaad door betere ventilatie, met verplichte CO2-meters in elke klas. Het budget is er nu, maar ik heb nog altijd geen antwoord gekregen, en er bestaan heel veel vragen op het terrein over hoe dat nu concreet zal lopen, en met welke timing die CO2-meters nu echt in de klas zullen hangen. Dat doen we door scholen beter te helpen om een beleid te voeren, inderdaad op maat van die school, op maat van de besmettingscijfers, en de directie daar te helpen om het juiste beleid te voeren.

Want het kan wel zijn dat daar richtlijnen over staan op de website, maar wat ik hoor van directies is dat er toch heel gemengde signalen komen, onder andere vanuit de onderwijsadministratie, en dat daar geen juridische basis voor is. Er is het woord van de minister, er is de website, maar zij vragen eigenlijk naar een omzendbrief, zodat het heel duidelijk is dat zij die beslissing ook mogen nemen. Want dat is geen beslissing om licht over te gaan: ze in quarantaine laten gaan, overschakelen naar afstandsonderwijs of een school sluiten.

Het beleid dat we vandaag moeten voeren, doen we ook door alle lesgevende handen en hoofden in te schakelen, zodat die uitval van leerkrachten inderdaad zoveel mogelijk kan worden opgevangen. Nu, ik heb vandaag een aantal goede ideeën gehoord vanuit de oppositie als het gaat over testingbeleid, als het gaat over betere ondersteuning van de CLB’s, maar ook vanuit de meerderheid, mevrouw Vandromme en mijnheer Daniëls. Ik denk aan het uitstellen van die examens en daar de decretale basis voor voorzien, het opnieuw inzetten van inspectie in een coachende rol, de hotline, of bekijken hoe we de administratieve belasting inderdaad kunnen verschuiven.

Dat zijn allemaal heel goede ideeën die hier vandaag zijn gelanceerd, maar ik begrijp gewoon niet waarom die niet al veel langer zijn gerealiseerd. Deze crisis is niet nieuw. Die zat er al een hele tijd aan te komen. Het ontbreekt ons aan tijd om daar nog amendementen over in te dienen, maar ik had het graag gedaan, in de hoop dat ik jullie dan wel had overtuigd om dit voorstel van resolutie wél mee te steunen.

De heer Daniëls heeft het woord.

Ik wil alle partijen danken voor de sereniteit en de constructieve houding. Mevrouw Goeman, ik vind het wat jammer dat u daar dan toch nog een populistische quote tussen smijt, alsof wij niet vinden dat het op dit moment inderdaad zwaar is in het onderwijs. Ik heb hier zelf nog getuigd dat ik met eigen ogen heb kunnen zien hoe er wordt geschakeld, wat de mensen allemaal doen. Absoluut. Ik ben begonnen met het uitspreken van mijn dank daarvoor. Collega Vandromme heeft gezegd dat wij die signalen krijgen. Collega Saeys heeft het gezegd. Uw collega Meuleman heeft het gezegd. De collega van het Vlaams Belang heeft het gezegd, alle partijen, en dan toch vindt u dat u nog moet zeggen dat wij daar wat geringschattend over doen. Absoluut niet. Absoluut niet.

Wat ik wel wil aangeven, is dat het in elke sector op dit moment zoeken is. Dat is gewoon zo. Iedereen die welke verantwoordelijkheid dan ook neemt, weet dat. Elke dag moet men dat opnieuw uitvinden. Op de dag waarop je van plan was om die juf aan die twee klassen te laten, de ene klas in een lokaal met een beamer, terwijl ze in het lokaal daarnaast lesgeeft, belt die juf dan omdat ze ziek is. Dat is gewoon shit op dat moment. Dat is absoluut waar. Dat is absoluut miserie. Daarmee ben ik het voor honderd procent eens. We hebben hier echter heel duidelijk beklemtoond dat we hebben gezegd dat het inderdaad heel zwaar is.

Voorzitter, collega’s, ik wil nog heel punctueel ingaan op een aantal dingen. Mevrouw Goeman, ik hoor u zeggen dat we moeten zoeken naar beleid op maat van de school. Vanaf het moment dat je een percentage zet, is het echter niet meer op maat van de school, want de ene voldoet wel en de andere voldoet niet. Dan heb je de volgende dag dus het debat in die school tussen leerkrachten: ‘Je hebt 25 of 30 procent gezegd, en wij zitten op 31 procent, maar we zien het toch nog zitten.’ Miserie, hé. Collega Meuleman, jullie hebben hetzelfde voorstel van resolutie. Zeg dan dat het duidelijker moet zijn.

Er wordt gezegd dat er een overload aan info is, maar men moet nog een extra omzendbrief sturen, en die moeten ze dan nog eens bijkomend lezen. Collega’s, ik wil een oproep doen. Collega Vandromme heeft er ook naar verwezen. Als u vragen krijgt, verwijs naar de website. Men vindt het daar. Het staat er. Ik heb dat vandaag al drie keer gedaan: dank u wel, klaar.

Er wordt gezegd dat er geen juridische basis is. Ten eerste, de codex verbiedt niet dat het gebeurt. Ten tweede, er is de pandemie, waarbij er inderdaad wordt gezegd dat men die contacten moet beperken. Ten derde, we hebben de officiële website van het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI). Ten vierde, scholen kunnen naar werkstations bellen. Als een school vandaag deels overgaat tot afstandsonderwijs, dan is dat nog iets anders dan sluiten. Jullie blijven dat maar in één zin zeggen. Dat is iets anders. Voor de rest vind ik echt dat we de mensen in het onderwijs maximaal moeten steunen om erdoor te geraken, om les te blijven geven, om die kinderen daar effectief te kunnen houden. Ik wijs op de vreugdeberichten, zeker van kinderen in de lagere school, omdat men naar school kan gaan en kan blijven gaan. We hebben samen deelgenomen aan het debat van de hogeronderwijsstudenten in het kader van mentaal welzijn. Er was één ding dat daar naar voren kwam: de vraag of ze alstublieft contact kunnen blijven hebben met hun medestudenten. Dat was cruciaal.

We hebben ook nog de punten in de cao, de lesuren die kunnen worden omgezet in punten, wat een daadwerkelijke ondersteuning betekent. Dat gaat over die mensen die erbij komen in de klas op het moment waarop er geen leerkrachten zijn. Dat kan.

Door de inhoud van het voorstel van resolutie zoals dat nu hier ter stemming voorligt, kunnen we niet anders dan dat niet goedkeuren, wat absoluut niks zegt over het respect en de dankbaarheid ten aanzien van het onderwijs. Ook is er al heel veel info. We kunnen nog eens al die punten doorsturen, maar dan krijgen we morgen te horen dat ze dat allemaal niet moeten hebben, dat dat geen omzendbrief is. Een andere school zegt dan dat wat zij moet hebben, niet in die mail staat die we hebben gestuurd, en dan luidt het opnieuw dat er te veel communicatie is. Ik roep dus toch op tot het bewaren van de sereniteit ter zake.