Report plenary meeting

Algemene bespreking

Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet houdende instemming met het samenwerkingsakkoord van 26 september 2021 strekkende tot wijziging van het samenwerkingsakkoord van 14 juli 2021 tussen de Federale Staat, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, het Waalse Gewest en de Franse Gemeenschapscommissie betreffende de verwerking van gegevens met betrekking tot het digitaal EU-COVID-certificaat, het Covid Safe Ticket, het PLF en de verwerking van persoonsgegevens van in het buitenland wonende of verblijvende werknemers en zelfstandigen die activiteiten uitvoeren in België.

De algemene bespreking is geopend.

Minister-president Jambon heeft het woord voor een korte toelichting, zo heb ik vernomen.

Ja, ik had een uitgebreidere toelichting voorbereid. Maar gezien het gevorderde uur, zal ik een korte toelichting geven. Ik zou het parlement willen vragen om dit ontwerp van decreet goed te keuren.

Er ligt hier een samenwerkingsakkoord voor dat het Covid Safe Ticket (CST) toelaat in een aantal sectoren, maar het gunstige is vooral dat er in dezen regionale differentiatie kan zijn, omdat de toestand, de vaccinatiegraad in de diverse deelstaten natuurlijk toch wel anders is. Ik vraag dus om dit goed te keuren, niet om straks het CST in al die categorieën verplicht door te voeren – dat gaan we in Vlaanderen níet doen –, maar wel om de deelstaten waar de situatie wat erger is dan bij ons toe te laten om wel maatregelen te nemen. Voor ons is dat natuurlijk een veiligheidsbuffer. Als in de toekomst zaken de verkeerde richting uitgaan, dan kunnen we wel de maatregelen nemen die moeten worden genomen, maar ik denk dat het belangrijk is dat dit samenwerkingsakkoord tussen de diverse deelstaten en de federale staat wordt goedgekeurd om dat gedifferentieerde beleid toe te laten.

De heer Sintobin heeft het woord.

Voorzitter, ik had eigenlijk een betoog van ongeveer een halfuur voorbereid, maar ik zal net zoals de minister-president proberen mijn betoog wat in te korten. Minister-president, ik heb toch een aantal bemerkingen, voornamelijk over het CST. Net als veel andere mensen in de maatschappij vraag ik mij af wat eigenlijk nog het nut in Vlaanderen is van zo’n CST. U hebt daarnet gezegd dat het niet de bedoeling is om op café, op restaurant, in de bioscoop enzovoort een coronapas in te voeren. U kunt misschien even zeggen waar u die wél wilt invoeren. En kunt u meteen ook het nut van zo’n CST toelichten? Het idee erachter was ook voor een stuk dat we onze ziekenhuizen moeten vrijwaren, dat we ervoor moeten zorgen dat de intensive care of het ziekenhuis niet wordt overbelast, maar het was uw partijgenoot Axel Ronse die vroeg of iemand hem kan zeggen wat de bedreiging van covid nog is voor de ziekenhuizen. Misschien kunt u dat dus even toelichten.

Minister-president, de Vlamingen hebben heel veel inspanningen geleverd het afgelopen jaar, en zelfs langer dan een jaar. Iedereen is het daarover eens. Ze zijn de dupe van een laks beleid in Brussel en worden zogezegd beloond met een covidpas. De schuld ligt bij de lage vaccinatiegraad bij zogenaamd moeilijk bereikbare groepen. Wanneer het om sociale voorzieningen of uitkeringen gaat, zijn die groepen blijkbaar gemakkelijker te bereiken.

Dan hebben we nog de tweedeling tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden. Collega’s, wees gerust, ik ben dubbel gevaccineerd, maar er werd altijd gesteld dat de vaccinatie vrijwillig was. Met de invoering van een coronapas, zoals dit ontwerp van decreet bepaalt, verdwijnt die vrijheid. U zult zeggen dat er nog de PCR-test is. Jullie vinden het dus allemaal oké dat mensen enkele honderden euro’s per maand moeten ophoesten als ze naar het voetbal willen gaan, naar optredens of naar de bioscoop. U vindt het normaal dat jonge kinderen worden gestigmatiseerd en hun schoolreis dreigen te missen. Het Vlaams Belang, dé vrijheidspartij, is als enige partij consequent in haar afwijzing van de pasjesmaatschappij. Onze fractie past voor deze pasjesmaatschappij, en wel om deze redenen. Vrijheidsbeperkende maatregelen zijn voor ons niet normaal. Een QR-codesamenleving is niet normaal. De angstzaaierij over covid is niet normaal en moet stoppen. Grondrechten inperken is niet normaal. Niet-gevaccineerden behandelen als de nieuwe melaatsen is niet normaal. Het is niet normaal dat experts van allerlei slag het beleid overnemen van de overheden. In vele Europese landen, maar ook in andere landen in de wereld groeit het verzet. Ook in Vlaanderen komen steeds meer mensen op tegen deze vrijheidsberovende maatregelen van de overheid. Onze partij steunt deze mensen.

Ik besluit: ja aan de vrijheid, nee aan de pasjesmaatschappij. Wij passen hiervoor. (Applaus bij het Vlaams Belang)

Minister-president Jambon heeft het woord.

U hebt mij een vraag gesteld, mijnheer Sintobin, ik zal daar graag op antwoorden. Het verwondert mij dat het Vlaams Belang niet alleen in zijn sociaal-economische aanpak van de zaak, maar zelfs in communautaire aangelegenheden op de PVDA begint te lijken. De PVDA heeft daarstraks gepleit voor het unitaire. Wat wij hier doen, is een samenwerkingsakkoord goedkeuren dat bevoegdheden naar de deelstaten brengt. Ik stel vast dat ook op dat punt het Vlaams Belang volledig zijn kar keert. (Applaus bij de meerderheid)

De heer Sintobin heeft het woord.

Minister-president, ik zou u toch willen vragen om, ondanks het ver gevorderde uur, ernstig te blijven. De vraag was waarom er nog een covidpas ingevoerd moest worden in Vlaanderen. Het is absoluut niet nodig. Het kan niet dat mensen continu met een pasje moeten bewijzen of ze al dan niet gevaccineerd zijn, of ze al dan niet een PCR-test hebben ondergaan. U hebt gelijk dat de deelstaten en zelfs de burgemeesters en de gouverneurs dat inderdaad kunnen bepalen. Ik denk dat onze sheriff in West-Vlaanderen content zal zijn dat hij zelf kan bepalen wanneer een pasje al dan niet nodig is. En ik wil trouwens – u hebt ongetwijfeld de beelden gezien – naar Leuven verwijzen. Ik weet niet of u het afgelopen weekend in Leuven was: tienduizenden mensen op elkaar geplakt zonder masker, zonder QR-code, zonder pasje. Ik heb – misschien kan collega Parys dat beamen – voorlopig nog niet gehoord van een coviduitbraak in Leuven. Dus mijn vraag is nogmaals: waarom is zo’n pasje in godsnaam nog nodig? Ik denk van niet. Ik denk dat de Vlamingen zich bewezen hebben. Ze hebben heel zorgzaam alle maatregelen gevolgd, ze zijn perfect gevaccineerd. Minister Beke zit erbij, ik denk dat we nu ongeveer aan 90 procent zitten, we gaan naar de 95 procent. Een jaar geleden, toen de vaccinatie begon, werd gezegd dat er met 70 procent vaccinatie groepsimmuniteit kwam en dat dan de vrijheid zou herwonnen worden. We zitten op 90, 95 procent en nu gaan jullie een pasje invoeren. Dat is het mogelijk maken van een pasje dat de vrijheid van de mensen beperkt.

De heer D’Haese heeft het woord.

Ik wil gewoon toelichten dat de PVDA-fractie het ontwerp van decreet ook niet zal steunen. Niet vanwege het feit, minister-president, dat het bevoegdheden naar Vlaanderen zou halen, maar wel omdat we effectief grote vragen hebben bij de inhoud van het decreet zelf. Dat deelt mensen effectief op in mensen met en mensen zonder een pasje. We zijn er vooral met onze fractie van overtuigd dat het geen antwoord biedt op de uitdagingen waar we voor staan. De vaccinatiegraad in Vlaanderen is zeer hoog. Ik denk dat we daar allemaal trots op mogen zijn. Dat hebben we vandaag al verschillende keren gezegd. Er is nog een groep om te overtuigen, maar we zijn er vanuit onze ervaring uit onze groepspraktijken van Geneeskunde voor het Volk van overtuigd dat op deze manier een soort van semiverplichting opleggen, niet de manier is waarop we mensen gaan overtuigen. We gaan mensen overtuigen door vertrouwen te winnen. Dat is hoe we in onze praktijken van Geneeskunde voor het Volk patiënt per patiënt overtuigen om toch die spuit te laten zetten. Er zijn nog een aantal vragen rond. De gegevensbeschermingsautoriteit had het zelf moeilijk om te snappen wat er juist allemaal in die teksten stond rond privacy enzoverder. We zullen om die redenen tegen het ontwerp van decreet stemmen.

De heer Parys heeft het woord.

Collega’s, wat hier voorligt, is niet perfect.

Op economisch vlak vinden de PVDA en het Vlaams Belang elkaar sowieso al vaak, maar ik heb nu ook gehoord dat jullie eigenlijk ook op volksgezondheidsvlak bondgenoten zijn van elkaar. Ik zou misschien toch maar eens met elkaar gaan praten.

Mijnheer Sintobin, eerlijk gezegd, de uitleg die u gegeven hebt over ‘ik wil niet dat je overal moet laten zien dat je gevaccineerd bent om te kunnen deelnemen aan een activiteit’ is net de reden waarom u straks op ‘ja’ moet klikken en dit moet goedkeuren. Anders zitten wij hier allemaal vast door de lage vaccinatiegraad in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, dan zitten we vast aan alle strenge maatregelen die er nodig zijn om het virus net in die regio te kunnen indijken. Omdat wij ons daarvan kunnen bevrijden, ligt er vandaag een onvolkomen – dat geef ik toe – samenwerkingsakkoord voor. We zullen dat steunen. (Applaus bij de N-VA)

De heer Anaf heeft het woord.

Het is vreemd om vast te stellen dat zowel extreemlinks als extreemrechts vandaag bondgenoten zijn van elkaar en van het virus. Dat is opmerkelijk. (Opmerkingen)

Collega's, de heer Anaf heeft het woord.

Collega D’Haese en collega Sintobin, ik weet dat het niet leuk is om te horen, maar wat doet dat Covid Safe Ticket? Wie beschermt dat Covid Safe Ticket het meest, denkt u? De vaccins werken. Je hebt 70 procent minder kans om besmet te geraken als je een vaccin hebt. Je hebt 99 procent bescherming tegen hospitalisatie en meer dan 99 procent bescherming tegen overlijden. Het zijn net de mensen die niet gevaccineerd zijn, die er belang bij hebben dat dat Covid Safe Ticket komt op plaatsen waar die afstand niet mogelijk is. Ik vind jullie redenering alsof dat mensen zou verplichten om zich te vaccineren, eigenlijk op niks slaan. Het zijn juist die mensen die erdoor beschermd worden. Onze fractie gaat dit steunen. Het lijkt me heel logisch dat we dit doen. Inderdaad, de vaccinatiegraad in Vlaanderen is goed, maar ik denk dat we dit moeten goedkeuren. We hebben het virus nu echt bij het nekvel, laat ons dat zo houden. Dit is een proportionele en effectieve preventiemaatregel die noodzakelijk kan zijn. Alstublieft, stel het niet anders voor dan het is. Dit beschermt net ook de mensen die ook niet gevaccineerd zijn. (Applaus bij Vooruit)

De heer Schiltz heeft het woord.

Ik sluit me graag aan bij de wijze woorden van de minister-president en de toelichting van collega Parys, zij het dan iets neutraler. Er is een advies van de Groep van Experts voor Managementstrategie van COVID-19 (GEMS), het comité dat in de gaten houdt wat het latente gevaar is van dat virus om te beletten dat we opnieuw in de miserie komen, dat ons gezondheidssysteem zou imploderen en we dus triagekeuzes moeten maken. Ze hebben gezegd dat het te verantwoorden is dat de epidemiologische omstandigheden – de mate waarin we onderhevig zijn aan de epidemie – regionaal verschillend zijn, van stad tot regio enzovoort. Daarom is het heel logisch dat vandaag de minister-president, fier als we zijn op onze hoge Vlaamse vaccinatiegraad en het enthousiasme en het engagement van de Vlaamse burgers, zegt: ‘Kijk, wij willen graag zelf kunnen beslissen hoever we met de tickets willen gaan.’

Ik heb hier trouwens altijd in dit debat gezegd: als liberalen passen wij natuurlijk ook het liefst voor een pasjesmaatschappij. Wij hebben ons sterk gemaakt dat het zo ver niet zou moeten komen, omdat de vaccinatiegraad de goede richting uitgaat en we eerst de mensen de kans moeten geven om te tonen dat ze zich willen laten vaccineren. Wel, we zijn daar nu, en nu krijgen we de mogelijkheden om zelf zeer regionaal, autonoom een inschatting te kunnen maken van de veiligheid in overleg met experten, zoals een gedegen politicus dat doet, om de toepassing van dit ticket te bepalen. Eerlijk gezegd: als ik naar het voetbal ga en daar staat tienduizend tot twintigduizend man, dan is het toch een geruststellende gedachte – hoe klein het risico toch is, de gevaccineerden hebben ook een lagere kans om het virus over te dragen – dat het risico op een massale uitbraak op zo’n moment beperkt is. We moeten vermijden dat heel veel mensen, gevaccineerd of niet, tegelijk besmet zouden geraken. Het ticket inzetten voor het aantal evenementen zoals het nu voorgeschreven is, lijkt me verstandig. Evenzeer lijkt het me verstandig onze eigen autonomie vanaf nu hierin te hernemen. (Applaus bij Open Vld)

De heer Vaneeckhout heeft het woord.

Ik vind het toch ook belangrijk, gezien het debat, om vanuit onze fractie een klein beetje te duiden hoe we hiernaar kijken en toch een paar elementen extra te belichten. Ik ben zelf van in het begin – en mijn collega’s weten dat – een koele minnaar, zoals ongeveer iedereen in dit halfrond, van dergelijke systemen en oplossingen. Maar ik word ook wel heel moe van het debat, alsof je maar twee mogelijke pistes in dit debat hebt: ofwel voer je dit in en ben je voor een pasjesmaatschappij, en dan moeten we iedereen die niet gevaccineerd is, beschimpen en denken we om op die manier mensen te overtuigen – ik geloof daar niet in –, ofwel ben je radicaal tegen, en als je dat zou invoeren, is dat een gigantische schending van de mensenrechten.

Collega's, er zijn ook nog wel grijswaarden. Laten we die in dit debat alsjeblieft ook durven erkennen. Ik denk ook dat dat de enige manier is om mensen er nog van te overtuigen om gevaccineerd te worden, om daarin te stappen.

Onze fractie heeft er altijd voor gepleit, ook bij de lockdown en dergelijke, om zo fijnmazig en proportioneel mogelijk te werken, en om, wanneer een lockdown enkel nodig was in een stad of provincie, die enkel op die plaats in te voeren. Ik doel niet enkel op een regio, maar ook meer lokaal. Dan lijkt het mij even logisch dat we ook in deze fase, de volgende fase in de crisis, goed bekijken – en dat is wat hier vandaag voorligt – wat er regionaal ingevoerd kan worden en op welke manier dat moet gebeuren.

Ik wil afsluiten met een grote oproep namens onze fractie: dit is slechts een instrument. Laten we niet doen alsof het CST – en ik zeg niet, minister-president of minister Beke, dat jullie dat doen – alles zou oplossen of alles veilig zou maken. De waarheid ligt ergens tussenin. Dit is een mogelijk instrument om deze fase van de crisis te beheersen. Laten we dus nog verder werk maken van manieren waarop we deze endemische periode van de coronaviruspandemie zien. We gaan nu naar die endemische fase. In sommige plaatsen in de wereld zit men daar al voor een stuk in. Laten we er dus vooral over waken dat het CST geen permanente maatregel wordt in alle gebieden, ook niet in Vlaanderen, als beheersmaatregel in de pandemie. Ik denk dat we de proportionaliteit altijd moeten bewaken en dat dat in dit samenwerkingsakkoord gegarandeerd wordt. We zullen dat dus ook volmondig steunen.

De heer Sintobin heeft het woord.

Voorzitter, heel kort nog: het riedeltje dat wij bondgenoten zouden zijn van de PVDA wordt stilaan een beetje afgezaagd. Collega Parys, net voor u heeft de minister-president dezelfde bewoordingen in de mond genomen.

Ik heb – collega Parys, u moet het verslag er maar eens op nalezen – inderdaad gezegd dat de Vlamingen het slachtoffer, de dupe zijn van het lakse beleid in Brussel. Ik heb dat, net zoals u, gezegd. (Opmerkingen van Lorin Parys)

Minister-president, u verwijst naar een aantal experts, of collega Parys verwijst naar een aantal experts. Er zijn ook experts die het nut van een coronapas betwijfelen.

Collega Anaf, ik heb de indruk dat u niet gelooft, of niet meer gelooft, in groepsimmuniteit. Ik dacht dat we in de commissie meermaals gesproken hebben over een vaccinatiegraad van 70 procent. Ik zei het u zonet al: we zitten nu aan 90 tot 95 procent en u blijft nog altijd voorstander van het invoeren van een pasje. Ik blijf erbij, minister-president: ik heb vragen bij het invoeren of het mogelijk maken van het gebruik van een pasje. Inderdaad, collega Schiltz, ik ga ook naar het voetbal, het échte voetbal, en ik moet dan ook mijn coronapasje tonen. Ik stel echter vast dat dit op een massabijeenkomst als die van zondag in Leuven niet nodig was. Daarom stel ik me vragen bij het nut van het invoeren van zo’n pasje.

Ik vraag me ook af wat de druk eigenlijk nog is op onze ziekenhuizen. Die vragen stelt collega Ronse zich ook. Ik heb daar geen antwoord op gekregen. De druk op de ziekenhuizen is weg. Er is geen probleem meer op de intensivecare-units in onze ziekenhuizen. Ik heb dus grote twijfels bij het nut van zo’n pasje en ook bij de regels die nu nog altijd gelden. Ik vind het trouwens belachelijk, voorzitter – maar dat is niet uw fout –, dat we hier uren aan een stuk een mondmasker moeten dragen omdat we hier toevallig in Brussel zitten.

We zitten in Brussel.

Ik zou iets rebelser zijn en onze mondmaskers afzetten. Maar het is niet aan mij om daarover te beslissen.

Dan wordt u buitengezet. Het spijt me. U mag buiten de rebel uithangen, maar hier niet.

Minister-president Jambon heeft het woord.

Heel kort: wat baten kaars en bril enzovoort. Mijnheer Sintobin, als we dit niet goedkeuren, dan geeft u ons, deze regering, niet de kans om aan de Vlamingen te geven wat aan de Vlamingen toekomt, namelijk een beleid dat in lijn ligt met hun hoge vaccinatiegraad. (Applaus bij de meerderheid)

Als we dit niet goedkeuren – en u gaat dat niet goedkeuren en de PVDA gaat dat niet goedkeuren – dan zou dit parlement jullie moeten volgen en dan krijgen de Vlamingen straks een beleid opgezadeld waarvoor 90 procent van hen niet de inspanningen voor geleverd hebben, dankzij het Vlaams Belang en de PVDA. (Applaus bij de meerderheid)

De heer Sintobin heeft het woord.

Mocht u als Vlaams minister-president wat meer wegen op het Overlegcomité, dan zouden we dat misschien ook niet moeten doen. (Opmerkingen)

De heer Parys heeft het woord.

Hier ligt nu dus een ontwerp van decreet voor waarin wij ons, als Vlaanderen, losmaken van Wallonië en Brussel, en u zegt: laat ons toch maar alles via het Overlegcomité doen. Maar volgens de statuten van het Vlaams Belang denk ik dat u straks voor de statutaire commissie moet verschijnen, want u kent uw eigen partijprogramma niet.

Het is uw stijl om niet te luisteren, collega Parys.

De heer Janssens heeft het woord.

Ja, bij Groen recycleert men graag. Collega Parys, u hebt al eens een lidkaart gehad van Open Vld, u hebt nu een lidkaart van de N-VA, misschien moet u eens een lidkaart kopen van Groen, want het enige wat u nog doet in deze plenaire vergadering is keer op keer uw eigen opmerkingen recycleren. (Opmerkingen)

De heer Muyters heeft het woord.

Heel eenvoudig, wat ik niet begrijp is dat het Vlaams Belang tegen het eigen beleid in Vlaanderen is. Dat begrijp ik niet. (Applaus bij de N-VA)

Het ging over het pasje. Over meer gaat het niet. Het gaat over de covidpas, collega. (Opmerkingen)

Ik denk dat we elkaar niet meer gaan kunnen overtuigen. Kunnen we deze discussie afronden, alstublieft? Ieders mening is duidelijk naar voren gekomen. U mag nog, ik kan u niet tegenhouden. Ik ga ervan uit dat niemand nog het woord vraagt.

De algemene bespreking is gesloten.