Report plenary meeting

Mevrouw Schryvers heeft het woord.

Er zijn bepaalde dossiers die week na week op de agenda van de interministeriële conferentie (IMC) staan en die toch van groot belang zijn voor de mensen om een aantal zaken te weten waarover ze vragen hebben. Dat heeft geleid tot mijn actuele vraag van vandaag.

De zomervakantie is in zicht en gelukkig zien we de cijfers van de ziekenhuisopnames en het aantal besmettingen dag na dag verder in de goede richting evolueren. Alsmaar meer mensen worden gevaccineerd. Veel mensen kijken er dan ook naar uit om meer activiteiten te kunnen doen, maar ze kijken ook al richting vakantie. Ook de schoolvakantie komt alsmaar dichterbij.

In dat kader bereikte Europa een akkoord over de invoering van een coronacertificaat. Dat moet een handvat bieden voor reizen binnen Europa in tijden van corona. Het is echter wel aan de lidstaten zelf om te beslissen wie toegang krijgt tot het grondgebied en welke bijkomende beperkingen er eventueel kunnen worden opgelegd. Het zullen niet wij zijn die bepalen wat mensen nodig hebben om naar het buitenland te kunnen gaan.

Wat wel duidelijk is, is dat het certificaat zal vermelden in welke mate men gevaccineerd is, of men recent besmet is geweest en of men een negatieve test heeft afgelegd. We hopen dat alle 18-plussers tegen 11 juli minstens een eerste prik hebben gekregen, en als het kan, ook de 16- en 17-jarigen, maar of dat kan worden gehaald, hangt af van de leveringen.

Minister, mensen willen heel graag weten waaraan ze zich kunnen verwachten. Naar waar gaan we kunnen reizen, op welke manier? Aan welke maatregelen moeten we ons houden? Volstaat één vaccin? Moet ik me laten testen bij terugkeer, ook al ben ik al gevaccineerd? Moeten mijn kinderen worden getest? Ook voor activiteiten in eigen land willen mensen plannen beginnen te maken.

Minister, hoe gebeurt, ook in de IMC, de verdere uitwerking in voorbereiding van het coronacertificaat?

Minister Beke heeft het woord.

Collega Schryvers, we hebben vandaag een IMC gehad, en ook dit punt stond geagendeerd, omdat het inderdaad de bedoeling is, zoals we hier al een paar keer besproken hebben, om een Europees certificaat in te voeren om vrij verkeer van personen binnen Europa mogelijk te maken. Daarvoor moet men voldoen aan een van de volgende drie voorwaarden: ten eerste gevaccineerd zijn, ten tweede een negatieve test afgelegd hebben of ten derde voldoende hersteld zijn van een infectie met corona. De praktische modaliteiten zullen door het agentschap Informatie Vlaanderen worden uitgerold. We hebben daar de eerste demo’s van gezien. Dat zal op tijd klaar zijn.

Wanneer is dat, op tijd? Op Europees niveau is gezegd 1 juli. Ik heb de premier gehoord, die ambitieus is – dat hoort ook zo voor een premier. Hij zegt dat hij dit al half juni klaar wil hebben. Dat is dus een element waaraan gewerkt wordt, om dat tegen dan klaar te hebben.

De modaliteiten daarvoor moeten zowel op Belgisch niveau als op Europees niveau nog bediscussieerd worden. Ik denk bijvoorbeeld aan de vraag of men al een certificaat kan krijgen na slechts één dosis van het vaccin gekregen te hebben. U weet dat ik een voorstander ben van één dosis, maar daar is nog geen consensus over, niet op Europees niveau en ook nog niet in ons land. Dat is dus een element.

Een tweede element is dat de manier van registreren – op Europees niveau dan – ook nog door verschillende landen moet worden ‘uitgevonden’, of het scheelt niet veel. Wij hebben Vaccinnet. Onze regio had Vaccinnet al jaren. Vlaanderen heeft dat vorig jaar, zoals u weet, ter beschikking gesteld van Wallonië en Brussel, om op die manier de registraties van de vaccinaties te kunnen doen. Dat is ook de basis om de volgende stap te kunnen zetten. Maar veel Europese landen hebben dat niet. Dus de praktische modaliteiten om dat klaar te krijgen, zijn niet van de poes.

Ik heb begrepen dat de premier – en ik denk dat dat een goede zaak is – probeert om met de buurlanden en met de landen waarnaar velen op vakantie gaan, afspraken te maken om toch gezamenlijke krijtlijnen uit te tekenen. Dat lijkt me wel een goede zaak te zijn. Want wij kunnen wel bepalen of iemand die naar België komt, een of twee dosissen van het vaccin moet hebben, maar wij kunnen dat niet bepalen voor Griekenland, Spanje, Frankrijk of Italië.

Kunt u afronden? U krijgt straks nog veel spreektijd, want wellicht zal iedereen willen tussenkomen.

Wij kunnen dat dus niet bepalen voor die landen. En het is natuurlijk wel voor de Belg, de Vlaming die wil gaan reizen, van belang te weten wat het nu is. Als hij dat voor elk land moet gaan uitzoeken, wordt dat wel een moeilijke zaak. Daarom denk ik dat het goed is dat het initiatief genomen is om zoveel mogelijk landen op elkaar af te stemmen daarvoor. Ons land heeft daarvoor de nodige bilaterale contacten gelegd.

Mevrouw Schryvers heeft het woord.

Dank u wel, minister, voor uw antwoord. Ik kan die afstemming alleen maar helemaal onderschrijven. Dat zal ook veel duidelijker zijn voor de mensen die met vakantie willen gaan.

Dan wil ik het nog even hebben over de testen. Want ook als we tegen de zomer gebruik zullen kunnen maken van dat certificaat en het merendeel van de mensen ook een eerste keer gevaccineerd zal zijn, dan is te verwachten dat er veel vraag zal zijn naar testen. Ik denk onder meer aan mensen die met vakantie willen gaan en nog niet helemaal gevaccineerd zijn en aan jongeren die nog geen vaccin hebben gekregen. Ook mensen die terugkeren uit vakantie, zullen nog testen nodig hebben. Testen zullen ook noodzakelijk blijven om opflakkeringen op te sporen en te voorkomen, eventueel met nieuwe varianten. Het is natuurlijk belangrijk dat er voldoende testcapaciteit is, minister.

Ik wil de vraag stellen naar de kostprijs van die testen. Want wie nog niet werd gevaccineerd, jongeren bijvoorbeeld, zou toch niet gediscrimineerd mogen worden ten opzichte van mensen die al wel een vaccin kregen, door te moeten betalen wanneer hij naar het buitenland gaat? Minister, daarom heb ik deze bijkomende vraag. Is er al duidelijkheid over wie nog een beroep zal kunnen doen op de gratis testen?

De heer Vaneeckhout heeft het woord.

Minister, het is inderdaad goed dat ook dit deze namiddag aan bod komt. Het is toch iets waar ik een beetje bezorgd over ben, en ik merk dat u dat wel volgt. Ik steun ook de ambitieuze timing van de premier, omdat dit iets is waar we al sinds begin maart over bezig zijn. En twee en een halve maand later hebben we op Europees niveau nog altijd niet veel stappen vooruit gezet over wat nu de voorwaarden zijn en hoe het toegepast zal worden. Ik begin me dus wel wat te ergeren aan de timing. Het is geen verwijt. Op welke manier kunnen we dat bespoedigen?

Het nieuws van Johnson & Johnson en het feit dat 11 juli misschien niet gehaald zal worden, betekent dat nog veel meer mensen in de loop van juli nog niet gevaccineerd zullen zijn. Zij zullen dus op reis moeten vertrekken met de testing. Ik sluit me aan bij de vraag van collega Schryvers of u die twee zaken aan elkaar koppelt en snel genoeg duidelijkheid kunt scheppen over op welke voorwaarden de testing zal plaatsvinden en ook mensen de nodige informatie kunt bezorgen. We zijn eind mei. Ik denk dat de meesten hun reisplannen concreet beginnen te maken. Ik denk dat we snel antwoorden moeten geven.

De heer Schiltz heeft het woord.

Minister, u hebt grotendeels geantwoord op de vragen over het Europese Digital Green Certificate. Sta me toe om meteen nog eens mijn bezorgdheid te uiten over het opdoemen van geruchten rond een binnenlands Covid Safe Ticket. Ik heb gehoord dat daarover nagedacht wordt in verschillende gremia. Minister, na de heuglijke tijdingen die ik de afgelopen weken van u heb kunnen lezen dat u ook geen voorstander bent om momenteel met die piste verder te gaan, vraag ik u of dit nog altijd zo is. Kunnen we de geest nog in de fles houden en ons voorlopig maximaal focussen om iedereen tijdig gevaccineerd te krijgen?

De heer Anaf heeft het woord.

Minister, dank voor uw antwoord op de vraag van collega Schryvers, die terecht is. Jongeren zijn al anderhalf jaar in heel grote mate solidair met wie wat ouder is en wie kwetsbaar is voor dat virus. Het is heel mooi dat ze dat geweest zijn, maar ik denk dat het nu aan ons is om ook solidair te zijn met diegenen die nog niet de kans gekregen hebben om zich te laten vaccineren. De vaccins zijn gratis, omdat we het belangrijk vinden dat iedereen zich laat vaccineren om zo snel mogelijk uit deze crisis te geraken. Maar ik denk dat we solidair moeten zijn en ervoor moeten zorgen dat jonge mensen die testen op een kosteloze manier kunnen doen, zeker voor jonge mensen die nog niet de kans gekregen hebben om zich te laten vaccineren en die ook graag deze zomer naar een festival willen, op reis willen gaan enzovoort. Ze willen hun vrijheid opnieuw wat beleven.

Ik sluit me graag aan bij de vragen van collega Schryvers en collega Vaneeckhout: hoe gaan we dat doen en gaan we dat kosteloos maken?

De heer Parys heeft het woord.

Minister, er zijn nog heel wat open vragen over dat Europese certificaat. Eén of twee prikken? Straks mag je met één prik op reis, maar mag je alleen maar terugkomen uit bepaalde landen als je twee prikken krijgt, als we niet opletten. Kinderen wel of niet testen? Sommige landen denken eraan om kinderen vanaf 2 jaar verplicht te laten testen om te kunnen reizen. Welke vaccins worden in aanmerking genomen: die die goedgekeurd zijn door Europa, door the federal Food and Drug Administration in de Verenigde Staten, door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), door het Britse systeem? En welke testen: is dat PCR of zijn dat ook de antigeen- of de sneltesten? Er zijn dus heel veel vragen en wij Vlamingen willen heel graag reizen. Onze bezorgdheid is dat dat certificaat, dat internationaal reizen moest bevorderen, op het einde weleens zou kunnen hinderen in plaats van te helpen. We moeten er dus voor beducht zijn dat we deze zomer met vaccins straks niet minder mogen dan vorige zomer zonder vaccins. Onze vraag is om met Vlaanderen binnen Europa te pleiten voor een heel eenduidig systeem, dus niet één of twee prikken per land, wat ons betreft graag één. Dat is in het belang van alle Vlamingen en van alle Europeanen die heel graag willen reizen. Daar willen we dus graag een snelle en eenduidige beslissing over in Europa.

De heer Sintobin heeft het woord.

Ik zou ook aan de minister kunnen vragen wat er deze voormiddag anders nog gezegd is op de IMC. Naar het schijnt is er een IMC geweest. Ik zou de collega’s er ook op kunnen wijzen dat er straks een vraag komt over de testen en de sneltesten, maar ik ga het daar niet over hebben, minister. Ik heb wel de indruk dat dat Europese certificaat niet zo gemakkelijk gaat en dat u ook wel erkent dat er toch nog een aantal problemen zijn, waardoor er toch – en collega Parys heeft er naar verwezen – een aantal onduidelijkheden zijn over het al dan niet reizen naar het buitenland.

Misschien – het is maar een suggestie – moet u er als Vlaamse overheid even over nadenken om toch maar een campagne op te starten om reizen naar het binnenland te promoten. We hebben de Vlaamse kust, de kunststeden, de Westhoek, de frontstreek, we hebben zelfs de groene regio’s in Limburg. Ik begrijp wel dat veel mensen graag naar het buitenland reizen. Het zou toch beter zijn dat men op tijd en stond weet waar men aan toe is. Ik vrees dat dat ook dit jaar niet het geval zal zijn.

Minister Beke heeft het woord.

Collega Sintobin, ik ben zondag in uw regio geweest, aan zee. En het was daar inderdaad mooi. Het weer kon ... (Opmerkingen)

Neen, ik ben niet mee gaan vieren. (Gelach. Opmerkingen)

Mocht het Genk zijn geweest ... Maar bon, neen, ik ben niet mee gaan vieren.

Ik zal de laatste zijn om te ontkennen dat Vlaanderen mooie regio’s heeft. We hebben vanmorgen in Limburg Terhills geopend, met steun van de Vlaamse overheid en de Limburgse Reconversiemaatschappij. Dat is een prachtig project. Ik kan alleen maar alle Vlamingen, u allemaal, en ver daarbuiten, uitnodigen om dat eens te bezoeken. Er is niets zo mooi als het eigen land om op vakantie te gaan. Mijn collega Demir zal het daar helemaal mee eens zijn. Dus degenen die geen risico’s willen lopen, collega Sintobin, hebben een meer dan volwaardig alternatief. Daar ben ik het helemaal mee eens.

Dan kom ik bij het Europese certificaat. Ik zit niet aan alle tafels. Ik zit aan de tafel van de interministeriële conferentie, maar niet, of nog niet, aan de tafel van de Europese Raad, en ook niet aan de tafel van de Europese Commissie. Dit is natuurlijk een verhaal waar vele overheden bij betrokken zijn en waar ook veel afstemming rond moet gebeuren. Zoals ik daarstraks gezegd heb – en ik denk dat het wel belangrijk is om die boodschap te doen doordringen bij de mensen – kunnen wij voor ons land wel bepalen of men één of twee vaccins moet hebben, maar als je dat niet doet in afstemming met andere landen, dan gaan de mensen denken dat één vaccin volstaat om naar Spanje, Griekenland, Frankrijk of Italië op vakantie te gaan. En dan blijkt dat die verschillende lidstaten andere parameters hebben en dan zit je vast. Dat moet vermeden worden, vandaar dus: afstemming. Ik denk dat het een goede zaak is dat dat nu gebeurt.

We hebben de demo's. Als u dat wilt, kunnen we volgende week dinsdag of wanneer u het wenselijk acht, die demo's ook eens tonen in de commissie Welzijn. In het agentschap Informatie Vlaanderen hebben we demo’s gemaakt. We zitten dus op koers om dat operationeel klaar te hebben. Maar op Europees vlak betekent dat nog wel een en ander. Ik heb daarstraks het voorbeeld van Vaccinnet gegeven. Wij hebben dat, maar dat bestaat niet overal. We kunnen dat vanuit Vlaanderen ook in andere landen gaan aanbieden, als zij dat graag zouden hebben. Ik ga daar dan wel iets voor vragen, denk ik. Maar niet alle landen hebben zo'n registratiesysteem. Wat dat betreft, zijn wij een zeer performante regio in heel dat Europese verhaal.

Dat vraagt dus wel wat issues. En er zijn ook politieke issues, bijvoorbeeld de kostprijs van de testen. Gaan we dat gratis aanbieden of wordt dat betalend? Wat doen we met jongeren? Daar is nog geen beslissing over genomen, maar het is inderdaad wel een vraagstuk. Is dat dan van 0 tot 18 jaar? Of maak je daar een gradatie van tot 16 jaar? Die issues zijn ook nog niet uitgediscussieerd. Die liggen dus ook nog op tafel.

Wat betreft het Covid Safe Ticket, collega Schiltz, heb ik altijd gezegd dat ik er geen voorstander van ben om dat te doen om op café te gaan, de horeca te bezoeken, naar de fitness te gaan en dat soort zaken. Dat gaan we ook niet doen. Waar het hier over gaat, is om bij grootschalige evenementen en activiteiten te kijken of dit document of een soortgelijk document kan worden gebruikt om dat in de meest veilige omstandigheden toe te laten. Daarover gaat het. Het gaat dus niet over het gewone leven, maar over het buitengewone leven, laten we zeggen. En op het Overlegcomité is gezegd: laat ons daarvoor zoiets maken. Dat is natuurlijk iets als een uitzondering, niet om in het dagelijkse leven naar je favoriete café te gaan, of om binnenkort hopelijk in je favoriete restaurant of bistro ook indoor te kunnen gaan eten.

Mevrouw Schryvers heeft het woord.

Minister, ik dank u voor uw antwoord. De vaccinaties lopen. We beginnen allemaal uit te kijken naar vakantie. De mensen hebben daar heel begrijpelijk een heel aantal vragen over. De kogel is door de kerk. Het coronacertificaat komt er. Er blijven wel nog heel wat onduidelijkheden. Vragen zoals: wat gaan de voorwaarden zijn? Eén of twee vaccins? Wat met kinderen en jongeren: moeten zij ook worden getest als ze nog niet gevaccineerd zijn? Wat bij terugkeer? Dat blijven vragen die de mensen zich stellen. Ik denk dat het heel goed zou zijn als de verschillende landen op elkaar afstemmen, zodat het niet in het ene land zus is en in het andere land zo. Ik hoop dat we snel duidelijkheid kunnen geven, en dan zal een goede communicatiecampagne echt nodig zijn.

Wat de testen betreft, wil ik pleiten voor een rechtvaardige regeling. Mensen die niet de kans hebben gehad om volledig te voldoen aan de voorwaarden van het coronacertificaat, mogen niet worden bestraft. Zij moeten effectief een beroep kunnen doen op een gratis test.