Report plenary meeting

Mevrouw De Vreese heeft het woord.

Minister Peeters, goeiemiddag. We blijven in West-Vlaanderen. Onze Zeebrugse haven is een van de belangrijkste toegangspoorten tot de Europese markten. De haven zorgt voor een rechtstreeks toegevoegde waarde van 1 miljard euro en ook voor 20.000 jobs. Ze is echter ook belangrijk voor onze Vlaamse export. Zoals tal van andere sectoren worden ook onze Vlaamse havens zeer zwaar getroffen door COVID-19, meer bepaald door de maatregelen die worden genomen om het virus in te dijken, maar ook, natuurlijk, door de brexit. Afgelopen week werd dat zeer pijnlijk tastbaar: P&O Ferries voelde zich genoodzaakt om de verbinding tussen Zeebrugge en het Britse stadje Hull te schrappen, na bijna een halve eeuw.

Voor onze regio en voor Brugge is dat een belangrijke verbinding omdat het zorgt voor zeer veel toeristen in Brugge en de Westhoek. Bovendien liggen cruiseschepen al een hele tijd stil.

Er zijn dus verstrekkende gevolgen voor het toerisme en de horeca in Brugge, en bij uitbreiding in West-Vlaanderen. Indien er een harde brexit volgt, zullen er ongetwijfeld mensen hun job verliezen. Naar schatting zullen er mogelijks vijfduizend jobs verloren gaan.

Minister, op 25 augustus bracht u een bezoek aan de haven van Zeebrugge. U stelde toen dat u al het mogelijke zou doen om ervoor te zorgen dat de Vlaamse havens hun toppositie zouden kunnen behouden, en zelfs dat ze in die positie zouden worden versterkt. De toekomst is voor sommige sectoren in de haven zeer onzeker. Het water staat hun aan de lippen. COVID-19 en brexit beginnen hun tol te eisen en de onzekerheid over een al dan niet harde brexit is slopend.

Minister, wat zult u doen om de impact van COVID-19 en de brexit op onze havens, en meer bepaald op de haven van Zeebrugge, aan te pakken?

Minister Peeters heeft het woord.

Mevrouw De Vreese, uw vraag is inderdaad tweeledig. Enerzijds gaat het over de impact van COVID-19, en anderzijds over de brexit. Wat COVID-19 betreft, hebben we altijd heel nauw contact gehad met alle partners in de nautische keten, dus de Vlaamse havens en zeker ook de haven van Zeebrugge. U weet dat we een taskforce hadden waarin we met alle stakeholders overlegden. U weet ook dat de nautische keten tot vandaag 100 procent operationeel is gebleven, dat ook alle diensten van het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) actief bleven tijdens de coronacrisis en dat er alleszins steeds is gezorgd dat er doorgang was, ook voor de haven van Zeebrugge.

Wat de impact van COVID-19 betreft, hebben we al het mogelijke gedaan. P&O is een privébedrijf, daarin kunnen we natuurlijk niet rechtstreeks interveniëren.

Inzake de brexit zijn we volop in voorbereiding. We weten allemaal dat de impact van de brexit zeer groot zal zijn op Vlaanderen, en zeker ook op onze Vlaamse havens. Elke mogelijke handelsbarrière is sowieso nefast en kan domino-effecten genereren. We vragen aan de onderhandelaars om de douanebarrières tot een absoluut minimum te beperken. We weten dat die douanebarrières er zullen zijn, maar we willen die toch tot een minimum beperken omdat het belang van de waardeketen van onze havens niet mag worden miskend.

Wij sporen alle betrokkenen aan om zich goed voor te bereiden op de brexit. Op dit moment weten we nog altijd niet of het een harde of een zachte brexit zal zijn, maar we zijn ons er alleszins met alle logistieke sectoren op aan het voorbereiden. Het is heel belangrijk om volop in te zetten op digitalisering, wat in ons Vlaams relanceplan ook nogmaals werd bevestigd.

Kunt u afronden, alstublieft?

Ook de haven van Zeebrugge heeft heel hard ingezet op de digitalisering, onder andere door haar dataplatform.

Met het Agentschap Wegen en Verkeer zijn we volop bezig met de uitrol van ons noodplan voor het geval er heel veel congestie op onze wegen zal zijn.

Mevrouw De Vreese heeft het woord.

Minister, het is zeer belangrijk dat Vlaanderen aan die kar blijft trekken. We zien bijvoorbeeld dat de interesse op het federale niveau veel lager is. De impact op Vlaanderen is ook veel groter. Gelukkig heeft onze vorige minister-president Bourgeois zeer ferm aan de kar getrokken en springt onze huidige minister-president Jambon ook op die kar. Minister, ik hoop dat u binnen uw bevoegdheid zeker ook mee aan die kar zult helpen trekken.

De Vlaamse Regering is momenteel bezig actief te onderhandelen over het brexitfonds. Het is zeer belangrijk dat de middelen uit dat fonds naar de sectoren gaan die het hardst worden getroffen, maar ook naar de regio's die het hardst worden getroffen. Laat West-Vlaanderen en de haven van Zeebrugge nu een van de hardst getroffen regio's zijn. Minister, hoe kunt en zult u ervoor zorgen dat de middelen uit het brexitfonds maximaal gaan naar de meest getroffen gebieden zoals onze havens?

De heer Sintobin heeft het woord.

Zeebrugge is een van de belangrijkste toegangspoorten tot Vlaanderen. Ik wil u een vraag stellen die geen betrekking heeft op uw bevoegdheid maar die aan u is gericht als vertegenwoordiger van de Vlaamse Regering. Met mijn excuses. Ik wil het kort hebben over de ferrylijn tussen Zeebrugge en Hull die wordt afgeschaft.

Misschien weet u het niet, maar honderdduizenden toeristen uit Engeland en zelfs heel veel scholen kwamen met die ferry naar Brugge en de Westhoek. Die lijn is bijzonder belangrijk voor de toeristische stromen vanuit Engeland en ook vanuit Schotland. Ik weet dat uit persoonlijke ervaring wanneer ik er familie ga bezoeken. De burgemeester van Brugge heeft aangekondigd in overleg te zullen gaan met P&O. Als Vlaamse Regering zou u dat ook moeten doen. Ik verwacht geen wonderoplossing maar u kunt minstens in overleg gaan, zoals dat in het verleden met andere bedrijven ook is gebeurd.

De heer Vaneeckhout heeft het woord.

Minder polemisch dan daarnet, denk ik dat wij het belang van de Brugse haven niet kunnen overschatten. Ik deel de oprechte bezorgdheid van de andere fracties. Zoals de vraagsteller ben ik van oordeel dat wij een doorstart moeten maken.

De crisis en de brexit zijn zeer problematisch maar het kan ook wel een momentum zijn om ons havenbeleid op scherp te krijgen. In de afgelopen jaren is bevestigd dat een haven echt wel een strategische sector is voor een economie. Zowel de West-Vlaamse als de Vlaamse economie is afhankelijk van onze zeehaven. De internationale impact ervan is niet te onderschatten. Wij hebben het in de Commissie voor Buitenlandse Aangelegenheden al vaker gehad over de Chinese participaties in de exploitatie van onze havens. Het is misschien wel het moment om te onderzoeken wat de strategische toekomst van deze haven is en om daarover op iets langere termijn in overleg te gaan met het havenbestuur.

Mevrouw Van Volcem heeft het woord.

Ik ben zelf lid van het havenbestuur en schepen van de mooie stad die de haven van Zeebrugge op haar grondgebied heeft. Het is inderdaad heel jammer dat de lijn van P&O is geschrapt. Er is overleg geweest met P&O door het stadsbestuur. Maar de Arabische eigenaars rekenen gewoon en vinden dat de lijn niet meer rendabel is en ze schaffen ze af. Wat wij gaan proberen te doen, is een mogelijke andere speler zoeken om de lijn over te nemen. De lijn is heel belangrijk, niet alleen voor Brugge maar bijvoorbeeld ook voor het toerisme in de Westhoek. Als u dat zou kunnen ondersteunen, minister, zou dat belangrijk kunnen zijn.

Voorts zal Zeebrugge, onze belangrijkste exporthaven voor het Verenigd Koninkrijk, een van de hardst getroffenen worden als er een harde brexit komt. Volgens de gegevens van de Nationale Bank werken er rechtstreeks 10.000 mensen in de haven en 25.000 onrechtstreeks. Daarom maak ik, als parlementslid van mijn regio, de bezorgdheid die er leeft, kenbaar in de plenaire vergadering.

Oké. Dat volstaat.

Minister, ik weet immers dat Zeebrugge u, als lid van de Vlaamse Regering, na aan het hart ligt.

Minister Peeters heeft het woord.

Ik dank de collega’s voor de bijkomende vragen. Ik ben verheugd van u, mevrouw Van Volcem te vernemen dat het stadsbestuur van Brugge zelf al initiatief neemt bij P&O. Op dit ogenblik heb ik alleen nog maar kennis van de intentie tot stopzetting. Daar zal zeker nog overleg over plaatsvinden.  Maar het is een privaat bedrijf en daarom kan ik als minister bevoegd voor de havens niet rechtstreeks interveniëren in de kwestie. Wij zijn er zeker op voorbereid dat de lijn toeristisch belangrijk is en dat de brexit een enorme impact zal hebben, niet alleen op Zeebrugge maar op al onze havens. We doen al het mogelijke. Volgende week is er nog een overleg tussen de Vlaamse Regering en een aantal stakeholders om te kijken hoe wij kunnen participeren op de mogelijke gevolgen.  Nu weten wij nog niet of het al dan niet een harde brexit wordt.

Mevrouw De Vreese, specifiek wat uw vraag over dat Europese brexitfonds betreft: deze Vlaamse Regering heeft wel degelijk de intentie om daar volop gebruik van te maken.

Misschien nog even ter aanvulling: zowel op Vlaams niveau, maar ook op federaal niveau én op Europees niveau worden er maatregelen genomen om opnieuw te anticiperen op de gevolgen van de brexit. Maar we kijken zeker naar dat Europese brexitfonds, hoe we daarmee een aantal mogelijkheden kunnen uitrollen. Voor Zeebrugge denk ik specifiek aan investeringen in de infrastructuur en de grenscontroles, om daar alleszins wachttijden tot een absoluut minimum te beperken. Wat dat betreft, mag u er gerust in zijn dat we al het mogelijke doen om zeker in te spelen op de mogelijkheden van dat Europese brexitfonds.

Mijnheer Vaneeckhout, we hebben zeker regelmatig overleg met de haven van Zeebrugge, met het havenbestuur als dusdanig, zeker toekomstgericht. U weet dat wij ook volop bezig zijn met het complexe project van de nieuwe zeesluis. Het is dus niet zo dat ik op 25 augustus pas de eerste keer in Zeebrugge was, ik ben er al vaker geweest. Wat dat betreft zullen we zeker ook de toekomstplannen van Zeebrugge verder blijven opvolgen.

Mevrouw De Vreese heeft het woord.

Onze Zeebrugse haven wordt getroffen, niet enkel door brexit, COVID-19, maar ook door de transmigratieproblematiek. Als minister kunt u dus echt het verschil maken; daar reken ik ook op.

Collega Ronse en ikzelf hebben verschillende bedrijven bezocht in het West-Vlaamse, en ook verschillende bedrijven die hard getroffen kunnen worden door een brexit, omdat zij voor een groot deel van hun omzet afhankelijk zijn van de export naar Groot-Brittannië. Maar ondanks alle miserie – zoals we kunnen zeggen – heb ik daar bij die West-Vlamingen voornamelijk West-Vlaamse veerkracht gezien: ondernemers die niet bij de pakken blijven zitten, die gewoon, zoals we in het West-Vlaams zeggen, ‘deure doen’. Laat dit voor u een goede inspiratiebron zijn en blijven om op een even actieve en ondernemende manier hen te blijven ondersteunen. Ik reken op u. Bedankt.