Report plenary meeting

Voorstel tot spoedbehandeling

Dames en heren, vanmiddag heeft Wilfried Vandaele bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van decreet van Arnout Coel, Loes Vandromme, Jean-Jacques De Gucht, Koen Daniëls, Jo Brouns en Annabel Tavernier houdende wijziging van diverse decreten, wat de wijziging van het inschrijvingsrecht betreft.

De heer Vandaele heeft het woord.

Collega Arnout Coel zal de motivering van de hoogdringendheid op zich nemen.

De heer Coel heeft het woord.

Voorzitter, dit voorstel wordt het best met hoogdringendheid behandeld omdat volgens de huidige regelgeving scholen voor 15 november moeten aangeven of ze al dan niet willen aanmelden. Wij willen deze datum, zoals reeds aangekondigd door de minister, zowel voor het basisonderwijs als voor het secundair onderwijs verschuiven naar 15 december. Met dit voorstel maken we dit uitstel concreet.

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Voorzitter, de Vlaamse Regering en deze minister van Onderwijs zetten de goede traditie van het broddelwerk op het vlak van het Inschrijvingsdecreet voort. We moeten hier opnieuw iets repareren omdat er uitvoeringsbesluiten achterwege zijn gebleven en het veld in onzekerheid zit. Nu moeten we last minute nog decretale wijzigingen doorvoeren. Dat is de hele vorige legislatuur zo geweest met het Inschrijvingsdecreet. Dat is op zich jammer, maar we zullen niet anders kunnen dan dit te steunen omdat het nodig is.

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Voorzitter, voor ons is dit toch ook weer een triest nieuw hoofdstuk in de hele saga rond dat Inschrijvingsdecreet. Daar hebben wij sowieso een aantal grote vraagtekens bij, maar dat weet u. Het is tijdens de vorige legislatuur pas in zeer laatste instantie goedgekeurd.

Ook voor ons is het feit dat jullie vandaag uitstel komen vragen voor de uitvoering een zoveelste bewijs van het feit dat de regering het dossier bijzonder slecht heeft aangepakt. Natuurlijk zitten scholen nu met veel vragen en heerst er onrust op het terrein over de uitrol van dat nieuwe decreet en over het hoe en waarom van dat nieuwe aanmeldingssysteem. De scholen hebben heel weinig en te laat instructies gekregen. Het is ook niet helemaal duidelijk wie nu wel of niet met dat centrale aanmeldingssysteem moet werken. Ze hebben bovendien heel weinig tijd om zich deftig te organiseren.

We denken dat dat allemaal vermeden had kunnen worden als jullie vanaf het begin hadden gekozen voor een Vlaanderenbreed centraal meldingssysteem, zoals wij dat trouwens altijd hebben verdedigd. Dat was duidelijk en het zou bovendien veel evidenter zijn geweest om organisatorisch uit te rollen.

Bovendien stel ik vast er vandaag een aantal regio’s zijn die op eigen initiatief met zo’n centraal inschrijvingssysteem werken, zoals Leuven of Antwerpen. Dit is om iedereen, en dat is voor ons cruciaal, een eerlijke kans te geven om zich in de school van keuze in te schrijven. Er is dus, waarde collega’s, een draagvlak, en dat moet voor ons maximaal versterkt worden.

Ik vind het een beetje jammer dat de minister er vandaag niet is.

Dit is een voorstel van decreet, mevrouw Goeman, dan hoeft de regering niet aanwezig te zijn.

Ik weet het, maar ik zou daar graag een uitgebreider debat over gevoerd hebben, want ik heb een aantal vragen over de implementatie. Ik zie dat er in de begroting een budget van 1 miljoen euro voor 2019 was voorzien. Dat is in 2020 plots mysterieus verdwenen, terwijl ik toch vind dat de scholen die vandaag al met zo’n centraal systeem werken, op zijn minst op de steun van de Vlaamse Regering moeten kunnen rekenen. Dat ging over bedragen van 2500 tot 20.000 euro. Ik zou graag weten waarvoor wij stemmen. Kunnen de scholen die daar nu mee werken, daar toch op rekenen? 

Voorzitter, dit hoort al bij de bespreking. Dit gaat niet meer over de aanvechting van de hoogdringendheid.

Daar zal ik over beslissen, mijnheer Vandaele.

Ik wilde mevrouw Goeman echter net dezelfde boodschap geven.

Bij dezen is uw spreektijd dan afgelopen, neem ik aan? Nee? Het ging over de spoedbehandeling. De inhoudelijke bespreking komt zo.

Wij kunnen ons vinden in de spoedbehandeling. (Applaus)

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Als we het over de hoogdringendheid van dit voorstel van decreet willen hebben, dan moeten we, denk ik, het veld volgen. Als voorzitter van de Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten (OVSG), als schepen en als parlementslid werd ik door vele mensen met de groeiende vraag om uitstel aangesproken. De Vlaamse Regering stelde dit ook vast en is recent tot het inzicht gekomen dat uitstel nodig was. Er zijn ook al  omzendbrieven verschenen die onder voorbehoud van decretale basis geldig waren. In de laatste commissie Onderwijs bleek er ook een ruime steun te zijn voor het decretale initiatief dat hier op tafel ligt. Ik denk dat die omzendbrieven op die manier rechtsgrond krijgen. Dat is nodig. Dat is wat het veld vraagt.

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

Is het parlement het eens met dat voorstel tot spoedbehandeling? (Instemming)

Dan stel ik voor dat het voorstel van decreet van Arnout Coel, Loes Vandromme, Jean-Jacques De Gucht, Koen Daniëls, Jo Brouns en Annabel Tavernier houdende wijziging van diverse decreten, wat de wijziging van het inschrijvingsrecht betreft onmiddellijk wordt behandeld.

Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)

Het incident is gesloten.

Algemene bespreking

Dames en heren, aan de orde is het voorstel van decreet van Arnout Coel, Loes Vandromme, Jean-Jacques De Gucht, Koen Daniëls, Jo Brouns en Annabel Tavernier houdende wijziging van diverse decreten, wat de wijziging van het inschrijvingsrecht betreft.

De algemene bespreking is geopend.

De heer Coel heeft het woord.

Collega’s, een deel van de inhoudelijke bespreking is net al gevoerd.

Op het einde van de vorige legislatuur heeft de Vlaamse Regering het nieuwe decreet over het inschrijvingsrecht bekrachtigd en afgekondigd. Dit decreet trad in werking op 1 september 2019 voor de inschrijving voor het schooljaar 2020-2021. Zoals ook al werd geschetst, heerste er door het gebrek aan uitvoeringsbesluiten en richtlijnen onrust bij de schoolbesturen en lokale besturen. Zowel de regering als de parlementsleden hebben die meldingen uit het veld ontvangen. De regering heeft daarop aangekondigd dat alles met een jaar zal worden uitgesteld, en dat ook de momenten voor de aanmelding met een maand zullen worden opgeschoven. Het voorstel van decreet dat vandaag voorligt, geeft aan die twee aankondigingen een decretale basis. Ik denk dat de rest van het decreet voor zich spreekt.

De heer Laeremans heeft het woord.

Ik sluit me aan bij de kritiek van de oppositie dat dit toch een beetje knoeiwerk is van de vorige regering, waardoor we dit nu moeten repareren. Maar goed, dat is niet de kern van de zaak. Ik begrijp dat men dat sowieso moet doen.

Het is natuurlijk jammer dat we dit niet in de Commissie voor Onderwijs kunnen bespreken, want het vergt toch een grondigere voorbereiding dan hier snel een paar dingen te formuleren.

Het is voor ons niet zo gemakkelijk om dit als geheel te beoordelen, we waren ook niet betrokken bij het opstellen van wat er in de vorige legislatuur is gebeurd, maar toch een aantal dingen.

Een, wij verzetten ons sowieso tegen die gedwongen sociale mix, en dat wordt nu weer voor een stuk uitgesteld. Twee, we zijn een beetje bevreesd voor wat er in Brussel gebeurt, met het Vlaams onderwijs daar. U weet dat men daar de voorrangsregeling voor Vlaamse leerlingen ging optrekken naar 65 procent. Ik zie daar niets van staan in de tekst hier, maar we zijn er een beetje voor bevreesd dat dat ook weer zal worden uitgesteld, waardoor je het risico creëert dat er dus een aantal Vlaamse leerlingen in Brussel niet terechtkunnen in het Vlaams onderwijs. Ik stel ook vast dat de heer De Wever toch wel scherp heeft uitgehaald naar dat Inschrijvingsdecreet, en dat hij dat zo snel mogelijk van tafel wilde zien, maar ook dat wordt hier weer op de lange baan geschoven. We zullen daar in de commissie zeker op kunnen terugkomen.

Conclusie, wij hebben begrip voor deze noodoplossing, maar zouden daarover toch graag wat verder praten in de commissie. We zullen ons onthouden met betrekking tot dit voorstel.

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Voorzitter, u had natuurlijk al begrepen dat wij ons ook zullen onthouden. Schoolkamperen is asociaal en onaanvaardbaar anno 2019, en daar moet wat ons betreft zo snel mogelijk een einde aan komen. Het klopt dat er door de laattijdige goedkeuring van dit decreet veel onrust en onduidelijkheid is op het terrein. Die moet worden weggenomen. Het is o zo jammer dat er zoveel tijd verloren is gegaan en vooral dat opnieuw talloze ouders volgend jaar dreigen te kamperen aan de schoolpoort, een trieste realiteit waarvan de vorige minister nochtans plechtig had beloofd dat ze er voor eens en voor altijd komaf mee zou maken. Onder de gegeven omstandigheden zullen wij ons dus onthouden.

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

We zullen het voorstel van decreet goedkeuren omdat we het gevoel hebben dat we niet anders kunnen, omdat uitstel op dit moment noodzakelijk is voor het veld, maar met frisse tegenzin. Dit is immers de fout van een regering die er in een vorige legislatuur zeer lang over heeft gedaan om tot een compromis te komen wat het Inschrijvingsdecreet betreft, een compromis waar we zeker niet onverdeeld gelukkig mee waren, maar waarin we ons uiteindelijk min of meer konden vinden. Toen kwamen er echter verkiezingen, waren er regeringsonderhandelingen. Het ging nochtans over dezelfde coalitiepartners, maar men kwam terug op die gemaakte afspraken, stelde het Inschrijvingsdecreet weer helemaal ter discussie. Men heeft geaarzeld en tijdgerekt in verband met de uitvoeringsbesluiten. Ik wees de minister, minister Crevits was dat nog, in de commissie ad hoc, in de eerste commissievergadering die we hier hebben georganiseerd in september, er al op dat die uitvoeringsbesluiten er dringend moesten komen, maar ze zei toen dat dat alles nog voorwerp van onderhandelingen was in het kader van het regeerakkoord. Men heeft zich dus totaal niet gehouden aan de gemaakte afspraken. Het resultaat is onzekerheid op het veld, extra planlast voor alle scholen die al waren begonnen met het implementeren van de nieuwe regels en voor wie alles nu terug naar af mag. U kunt dus begrijpen dat wij dit absoluut niet van harte zullen steunen, maar het uitstel nu is nodig om het enigszins werkbaar te maken op het veld. Vandaar dus mijn stemverklaring.

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Collega’s, nog twee punten. Ik stel vast dat sommige fracties wat koud en warm tegelijk blazen. Aan de ene kant wordt heel fel gevraagd om uitstel, en dan hoor ik hier dat er met tegenzin zal worden gestemd.

Verder is het helemaal niet de bedoeling om straks het schoolkamperen opnieuw te bevorderen of zo. Het is ook helemaal niet de bedoeling om aanpassingen te doen aan wat voorligt qua regeling voor Brussel. Het is enkel een uitstel van een jaar.

Vraagt nog iemand het woord? (Neen)

De algemene bespreking is gesloten.