Report plenary meeting

De heer Parys heeft het woord.

Voorzitter, minister, collega’s, deze morgen was er een grote kop in de kranten: de Vlaamse Automobilistenbond (VAB) pleit voor de afschaffing van de voorrang van rechts. Vias, het Vlaams instituut voor de verkeersveiligheid – enfin, niet alleen Vlaams – pleit ervoor om de voorrang van rechts te behouden. Ze zeggen daarbij dat het niet altijd gemakkelijk is om in bebouwde kommen hoofd- en zijstraten van elkaar te onderscheiden, wat dan zou leiden tot gevaarlijke situaties mocht men de voorrang van rechts afschaffen. Minister, er stond ook een getuigenis in van een burgemeester van een gemeente in Vlaams-Brabant die de voorrang van rechts op zijn grondgebied had afgeschaft en daar heel goede resultaten mee zou hebben geboekt: minder verkeersovertredingen, dus in casu minder snelheidsovertredingen, en er zouden ook minder ongevallen te wijten daaraan zijn geregistreerd.

Als je die artikels echter goed leest, dan zie je dat die voorrang van rechts in Glabbeek, want dat is de gemeente waar ik het over had, toch niet overal is afgeschaft.Er zijn drie kruispunten waar die voorrang nog altijd van toepassing is. De burgemeester zegt dat dit systeem zeker niet van toepassing is in alle gemeenten, omdat het praktisch moeilijk uit te voeren is.

U hebt een lokale burgemeester die getuigt over zijn ervaring, u hebt VAB die de vraag stelt om de regel af te schaffen en u hebt het Vias institute dat de vraag stelt om de voorrang van rechts te behouden. Wat vindt u? Wat gaat u doen met betrekking tot onze gewestwegen?

Minister Weyts heeft het woord.

Vandaag is de regel niet dat je voorrang van rechts hebt, wel dat je voorrang van rechts moet verlenen. Het probleem bij de meeste ongevallen – gelukkig meestal alleen met blikschade – is dat mensen hun voorrang nemen, maar hem niet verleend krijgen.

Ik zou die regel absoluut niet weggooien. Hij maakt ten eerste deel uit van internationale afspraken. Gelukkig maar. Overal waar men rechts rijdt, is de afspraak in het kader van het Verdrag van Wenen van 1968 dat je voorrang moet verlenen aan diegenen die van rechts komen. Net omdat je dan een regel hebt waarop je kunt terugvallen wanneer er geen borden staan. In onze verkeersomgeving kennen wij veel te veel borden, maar dat is niet overal zo. Als er geen verkeersborden staan, is de regel altijd dat je voorrang moet verlenen aan diegene die van rechts komt.

Mochten we nu zeggen dat we de voorrang van rechts weggooien, dan zou dat in de praktijk betekenen dat we honderdduizend borden moeten plaatsen, zeker op de lokale wegen. Dat zou een gigantische factuur voor de lokale besturen betekenen. Het zou ook zorgen voor een wildgroei van het aantal borden en we hebben al zoveel verkeersborden.

Ik zou de voorrang van rechts ook houden omdat dat een basisregel is waarop men altijd kan terugvallen. Zelfs als je de lokale besturen zou verplichten om overal een bord te zetten, heb je altijd nog gevallen waar er geen bord staat, al is het maar door defecten, door wegenwerken of vandalisme. Je hebt dus altijd een basisregel nodig om op terug te vallen. Ik roep wel alle gemeentebesturen op om te bekijken wat de meest verkeersveilige oplossing is voor elk kruispunt, misschien zorgt dat wat voor deze verwarring. Het kan inderdaad zijn dat je soms zegt dat je de basisregel over het verlenen van de voorrang van rechts niet wilt toepassen, maar dat je beter een stopbord of een rotonde of een verkeerslicht aanbrengt. Als je dat altijd geval per geval bekijkt, zal dat tot meer verkeersveiligheid leiden. Die aanpak heeft in de voorbeelden die u aanhaalt tot een daling van het aantal ongevallen geleid.

Gooi dus alsjeblieft de regel niet weg met het badwater. Laat ons die behouden. Laat ons vooral alle lokale besturen stimuleren om alle kruispunten geval per geval te bekijken zodat ze kunnen zien wat de beste oplossing in functie van de verkeersveiligheid is, en in de tweede orde ook in functie van de doorstroming.

Ik vind dat een interessant antwoord omdat het genuanceerd is. Het is aan de gemeenten om na te gaan wat de meest verkeersveilige oplossing is voor elk kruispunt. Het kan best zijn dat je in een redelijk landelijke gemeente zoals Glabbeek eigenlijk in essentie de voorrang van rechts op zowat alle kruispunten afschaft. Het kan zijn dat dat het meest gepast is voor de verkeersveiligheid in een gemeente.

De voorrangsregel moet echter behouden blijven. De Raad van State is zich over de nieuwe verkeersreglementering aan het uitspreken. Daaruit heb ik geleerd dat dat principe er nog altijd instaat en dat we dat moeten behouden.

De koppen van de artikels doen het misschien niet vermoeden, maar dit is wat de VAB ook vraagt. De VAB vindt  dat die regel wel moet worden behouden, bijvoorbeeld wanneer er geen bord staat en wanneer een kruispunt door vandalisme of een ongeluk niet is aangegeven. Als je dus doorvraagt, is het algemene principe dat iedereen ervoor is dat we de voorrangsregel behouden, maar niks weerhoudt gemeentebesturen ervan om elk kruispunt te evalueren en te bekijken wat daar de meest verkeersveilige oplossing is.

De heer Keulen heeft het woord.

Ik denk dat de heer Parys en de minister de juiste samenvatting geven. Nuance is een teken van intelligentie, zeker als het gaat over veiligheid. Bij verkeersveiligheid is maatwerk altijd op zijn plaats.

Minister, ik denk dat u terecht het statement maakt dat voorrang van rechts erg is ingeburgerd. Gooi dus zeker het kind niet met het badwater weg. Maar bijvoorbeeld op verbindende en doorstromende gemeentewegen zou men de regel van voorrang van rechts kunnen opheffen met een duidelijke signalisatie. Op alle andere plaatsen zou ik het universele principe van de voorrang van rechts behouden, in het belang van de verkeersveiligheid en de duidelijkheid.

Voor alle duidelijkheid: daar zit ook de verwarring. Het is niet omdat je een kruispunt aanpakt en een bord plaatst, dat je de voorrang van rechts niet meer zou handhaven in je gemeente. Een bord gaat boven de basisregel, dat is eenvoudigweg de volgorde.

Interessant voor de discussie is ook dat het onderzoek van professor Brijs uitwijst dat voorrang van rechts een snelheidsremmend effect heeft. Het is een vrij recente studie. Men heeft empirisch vastgesteld dat op kruispunten waar er voorrang van rechts bestaat, meestal de snelheid wordt gematigd. Dat is dus ook iets om rekening mee te houden wanneer je kruispunt per kruispunt gaat aanpakken.

Voorzitter, het zal u niet verwonderen, maar ik ben tevreden met het antwoord van de minister. (Applaus bij de N-VA)