Report plenary meeting
Actuele vraag over de realisatie van het Spartacusproject in Limburg
Report
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter-jubilaris, minister, goede collega's, de lijsttrekker is hier aanwezig. We praten dus niet over mensen maar met mensen. Zo hoort dat ook.
Het is een basisadagium in de politiek: vertrouwen komt te voet en holt weg te paard. Wat Steven Vandeput eergisteren heeft verklaard met betrekking tot de sneltramverbinding tussen Hasselt en Maastricht, zet de geloofwaardigheid van de hele politieke klasse op de helling. Dit dossier loopt nog maar zo even vijftien jaar. Uiteraard gaat Spartacus over een heel deel maatregelen die moeten leiden tot meer openbaar vervoer in onze provincie Limburg.
Maar, minister, eigenlijk zet Steven Vandeput u wel in uw hemd. U hebt op dat vlak grote verdiensten. U hebt de Nederlanders terug aan boord gekregen. Ze hebben u ondertussen al 3 miljoen euro betaald. U hebt er voor gezorgd dat er geld is om de spoorovergangen in Diepenbeek en Bilzen te beveiligen, 17 miljoen euro. Het dossier is aanbestedingsklaar en nu deze verklaringen.
Wat zegt u op de verklaringen van Steven Vandeput? Gaat u verder met deze sneltramverbinding tussen de beide hoofdsteden, tussen Hasselt en Maastricht?
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, minister, afgelopen week hebben we in de commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken het decreet basisbereikbaarheid behandeld. Dat decreet krijgt onze volle steun, omdat het een goed principe is. Het gaat uit van een treinnet, daarbij een kernnet, daaronder een aanvullend net en vervoer op maat.
Tegelijkertijd hebben wij u een taart gegeven omdat wij geloven in dat decreet, maar ook de ingrediënten om te zeggen dat er in de toekomst meer zal moeten worden geïnvesteerd om dat openbaar vervoer ook op de rails te krijgen. Met name in Limburg, waar het treinnet vrijwel ontbreekt, heeft men vijftien jaar geleden al visionair gezien dat we zullen moeten inzetten op dat kernnet: drie lijnen, met knooppunten waar dat aanvullende net op kan aanknopen. Het is de verdienste van drie opeenvolgende regeringen en drie opeenvolgende ministers van Mobiliteit dat ze daaraan gewerkt hebben en die problemen hebben vastgepakt. Ik sluit me aan bij collega Keulen: ook u hebt dat in deze legislatuur vastgepakt. Er was een probleem met de Nederlanders over de brug. Er is een nieuwe deal gemaakt met de Nederlanders. Er was een probleem met de spoorwegovergangen. Dat probleem is opgelost.
En nu zijn we zover, collega's. Ik heb het u al tot twee keer toe gevraagd, minister, omdat ik vanuit de Limburgse hoofdstad een aantal geluiden hoorde dat men daar bedenkingen bij had. U hebt tot de dag van vandaag tegen mij gezegd dat u een aantal aanpassingen wilt doen in Hasselt, in functie van de verkeersveiligheid. Wij hebben gezegd dat we ons er perfect in kunnen vinden dat dat overleg plaatsheeft. Maar de geluiden die we daarvan horen, maken ons wel ongerust. De tracés die we tot nu toe gezien hebben, waren grote afwijkingen. En deze week kregen we dan te horen: laat dat project toch schieten en denk na over een andere mogelijkheid.
Het is nu ‘money time’, minister. Het komt er nu op aan om dat kernnet in Limburg te verstevigen. Gaan we dat doen? Of gaan we ons opnieuw achter het bureau zetten, om vijftien jaar terug in de tijd te gaan en weer van begin af aan te beginnen nadenken over andere oplossingen? (Applaus bij de CD&V)
Minister Weyts heeft het woord.
We zijn inderdaad enkele plenaire zittingen verwijderd van de verkiezingen. En we naderen ook het eindpunt – of het startpunt, zeg maar – van heel de Spartacusinvestering en heel het traject dat we daarvoor hebben afgelegd. Twee weken geleden hebt u mij beiden in de commissie ondervraagd over mijn standpunt inzake Spartacus en de evolutie van het dossier, naar aanleiding van uitspraken van de burgemeester van Hasselt. Vandaag stelt u die vragen opnieuw, naar aanleiding van het feit dat de burgemeester gelijkaardige uitspraken heeft herhaald. Bij dezen herhaal ik evenzeer ook mijn engagement, het engagement dat wij hebben opgenomen in het regeerakkoord met betrekking tot de realisatie van Spartacus.
Ik heb mij geen moeite getroost om ervoor te zorgen dat we dat dossier vlot zouden kunnen trekken. U hebt enkele voorbeelden gegeven. Ik heb onder andere een deal gemaakt met de Nederlanders. Ik ben ook zo goed als rond met een deal met Infrabel inzake de spooroverwegen. Ook dat struikelblok zullen we dus wel van de baan ruimen.
We staan voor Pasen, het moment van de verrijzenis. Dit dossier is geregeld uit de doden wederopgestaan. Uiteindelijk blijven er nog twee struikelblokken over. Enerzijds moet de Raad van State in Nederland beslissen over het bestemmingsplan, zeg maar over het tracé. Die beslissing laat op zich wachten. We hebben nu medio april naar voren geschoven gekregen als datum waarop de Nederlandse Raad van State zich zou uitspreken. En een tweede struikelblok zijn de gesprekken die lopen met het stadsbestuur van Hasselt, waarbij er een bezorgdheid is – en dat siert hen – omtrent de leefbaarheid en de verkeersveiligheid omdat in enkele ‘last miles’ die sneltram door een woonwijk gaat. Dat zijn oprechte bezorgdheden, die wij – zijnde: De Lijn – samen met het stadsbestuur aan het bekijken zijn. Ondertussen worden drie alternatieve tracés nader bestudeerd. Ze zouden een oplossing kunnen bieden voor de bezorgdheden op het vlak van de leefbaarheid van de betrokken woonwijk en op het vlak van de verkeersveiligheid. We proberen dus ook dat struikelblok in dialoog op te ruimen.
Collega Ceyssens, u gelooft in de verrijzenis. Collega Keulen, voor u, als Open Vld’er, is ‘optimism a moral duty’. Wel, ik sluit me aan bij die twee punten van geloof. Ik blijf resoluut doorgaan met de opdracht die ik mezelf heb gegeven en die de Vlaamse Regering mij heeft gegeven, namelijk de realisatie van Spartacus.
Minister, ik zou daarop willen aansluiten: eerst zien en dan geloven. Nu hebben we een beeld van twee N-VA’s. Je hebt in Hasselt de lijsttrekker voor het Vlaams Parlement, die zegt: ‘Kieper dat project na vijftien jaar maar in de Demer.’ En u, die op geen moeite hebt gekeken, die daar budgetten voor hebt vrijgemaakt en ook vele malen naar Maastricht bent getrokken om de partners weer aan boord te trekken, zegt: ‘Ik ga door op mijn elan.’
Minister, ik sta achter u en collega Ceyssens staat achter u, want dit is ook gewoon het uitvoeren van het regeerakkoord en van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK). Uw partij heeft dat het meeste goedgekeurd, in 2004 en in 2009. Als je het toen in de Demer had willen kieperen, dan had dat nog gekund. In 2014 hebt u het goedgekeurd. We zijn ondertussen 2019. We zijn al te ver gekomen. Nu kom ik op mijn punt: u gaat toch met Maastricht contact moeten opnemen, zowel met het college van burgemeester en wethouders van de stad Maastricht alsook met de gedeputeerden van Nederlands-Limburg. Ik heb ze gisteren allebei aan de lijn gehad en hoorde maar één uitdrukking: ‘Zijn jullie gek geworden?’ Zij zitten ook met dat project in hun maag. Ze zijn zo ver dat alleen nog de Raad van State een arrest moet vellen. Dat duurt een tijd omdat er bij de Raad van State blijkbaar nogal een grote werkdruk is, maar ze hebben er wel vertrouwen in. Dus stel ook onze internationale partners gerust, want anders verliezen we alle credibiliteit, en dat is Vlaanderen niet waardig!
Minister, dank u wel voor dit duidelijke antwoord. Ik voel me al een pak geruster na het antwoord dat u hier hebt gegeven. Dat is ook een heel ander antwoord dan het signaal dat wij deze week kregen om het project te laten schieten. Ik denk dat we inderdaad verder moeten gaan. Ik denk dat niemand hier in dit parlement een stad erop kan wijzen, als men zegt dat men bekommernissen heeft rond verkeersveiligheid en dergelijke, dat daar ter plekke over moet worden nagedacht. Alleen zijn de drie tracés die ik vandaag zie, tracés met een serieuze budgettaire impact, tracés die een serieuze impact kunnen hebben op de reizigerstijd en op het vergunningentracé. Tot op heden hebt u altijd gezegd dat het ingrepen met beperkte impact zullen zijn. Minister, u zoekt verder naar een oplossing. U hebt onze volle steun daarvoor. Is die mogelijkheid er nog altijd om op de timing te blijven en met een beperkte impact en een beperkte ingreep dit dossier, dat zo broodnodig is voor Limburg, weer op de rails te krijgen?
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
Voorzitter, minister, de mobiliteitsuitdagingen in Limburg zijn heel groot en de Limburger is absoluut niet geholpen met politieke verdeeldheid. Meer dan ooit moeten we uit één mond spreken. De integrale uitvoering van de Spartacuslijn 1, 2 en 3 zal niet alle mobiliteitsproblemen in Limburg oplossen. Er zijn ook investeringen nodig in het spoor, in De Lijn, in de fietssnelwegen enzovoort. Maar het zal ons wel een stap vooruit helpen. Meer dan ooit wil ik een oproep doen om politiek de krachten te verenigen in het belang van de mobiliteit voor de Limburgers. Minister, u hebt het min of meer bevestigd, maar u mag het nog eens bevestigen: de Vlaamse Regering en u als minister blijven dus heel duidelijk achter de integrale uitvoering van het Spartacusplan staan?
De heer Danen heeft het woord.
Ik denk dat de burgers recht hebben op transparantie en duidelijkheid. De heer Ceyssens zei het daarnet nog: vijftien jaar geleden is de keuze gemaakt om voor Spartacus te gaan omdat de NMBS nu niets wil doen voor Limburg. Ik begin bijna te denken dat we misschien toch beter op die trein hadden gemikt, dan was het misschien sneller gegaan. Het duurt nu wel heel lang, maar ik stel wel vast dat de spreidstand tussen wat u hier zegt, minister, en wat de burgemeester van Hasselt zegt, wel redelijk fors is. U zegt dat er een paar issues rond het traject zijn die u wel zult oplossen, terwijl de burgemeester van Hasselt zegt: ‘We kieperen het in de vuilbak.’ Wat is het nu? De mensen hebben recht op duidelijkheid.
De heer Janssens heeft het woord.
Voorzitter, minister, ik weet niet of u veel zeggenschap hebt gehad in de aanduiding van de Limburgse lijsttrekker, maar mocht u hier ooit samen in een regering komen te zitten, dan gaat u het wel moeilijk hebben om beslissingen te nemen. Terwijl hij in Limburg zegt dat hij tegen rekeningrijden is, gaat u dat hier invoeren. Terwijl hij in Limburg zegt dat hij tegen lijn 1 van Spartacus is, gaat u bij wijze van spreken zelf de tramsporen aanleggen. Die spagaat in uw partij wordt stilaan wel heel pathetisch.
Maar wat er ook van zij, hij heeft wel één punt: er zijn andere mobiliteitsnoden in Limburg dan het inleggen van een lege tram tussen Hasselt en Maastricht. Er zijn veel meer noden in het Maasland en in het noorden van de provincie, waar al vele jaren lang te weinig geïnvesteerd is. En als er geïnvesteerd is, zoals u nu met Spartacus doet, dan maakt u de verkeerde keuzes, zoals met die lijn 1 tussen Hasselt en Maastricht. Investeer nu eens waar de noden prioritair zijn, en dat is in het Maasland en in het noorden van de provincie.
Mevrouw Lies Jans heeft het woord.
Voorzitter, de grote woorden worden hier absoluut niet gespaard. Zo heb ik hier ‘de waardigheid van de politiek’ horen vermelden.
Ik vind het zeer vreemd dat jullie het blijkbaar politiek niet waardig vinden wanneer de burgemeester van Hasselt de uitspraak doet dat de ontsluiting van het openbaar vervoer in Limburg ondermaats is en wanneer hij ervoor pleit om goede en verstandige investeringen te realiseren in het openbaar vervoer in Limburg. Terwijl er net in het noorden en het noordoosten van Limburg echt wel nood is aan invulling van het openbaar vervoer.
Dat wij vanuit N-VA Limburg steeds hebben gezegd dat we een koele minnaar zijn van lijn 1, is geen groot geheim. Dat hebben we altijd zo verkondigd. De minister heeft het regeerakkoord loyaal uitgevoerd. Dat is zo. Maar als we dan zeggen dat er in de politiek verstandige beslissingen moeten worden genomen, vinden jullie dat politiek onwaardig. Wij vinden dat niet.
Ik ben ten zeerste verwonderd, mijnheer Ceyssens, dat u als burgemeester van Pelt… (Opmerkingen)
Van Oudsbergen, sorry. (Opmerkingen van Kris Van Dijck)
Het is niet meer te volgen, door al die fusies…
Het verwondert mij ten zeerste dat u als burgemeester van Oudsbergen geen grote pleitbezorger bent van lijn 2 of lijn 3. En dat u vooral wilt dat lijn 1 gerealiseerd wordt, vind ik toch wel zeer bizar. (Applaus bij de N-VA)
Wel, we hebben gelukkig, los van deze discussie, al goede investeringen kunnen doen ten voordele van de Limburgse mobiliteit. Ik denk dat het nog deze week was dat wij de werken hebben kunnen starten voor de elektrificatie van lijn 15 en binnenkort ook lijn 18. Dat zijn investeringen. Spoorinvesteringen, gek genoeg. Want Vlaanderen is niet bevoegd voor het spoor. Maar we hebben er nu wél voor gezorgd dat er bepaalde cruciale spoorinvesteringen op lijn 15 en 18 gekomen zijn dankzij Vlaamse eisen en dankzij Vlaams geld, Vlaamse investeringen. Dat zijn op zich al goede investeringen.
Wat Spartacus betreft, is er een groot moment van de waarheid, namelijk het arrest van de Raad van State. Ondertussen zullen we ervoor zorgen dat de gesprekken blijven doorgaan en dat we, op basis van een bekommernis rond verkeersveiligheid maar ook rond de leefbaarheid van wijken in Hasselt, rond de tafel blijven zitten.
De burgemeester is hier aanwezig. Kijk, hij heeft zijn nest verlaten. Als dat maar goed afloopt in Hasselt.
U hoeft zich absoluut geen zorgen te maken. We blijven werk maken van investeringen in mobiliteit in Limburg. (Applaus bij de N-VA)
Collega’s, collega Jans, weet u wat geloofwaardigheid is in de politiek? Dat is uw woord houden. Als je dus akkoord gaat in 2004, in 2009 en in 2014, en ook in het kader van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK), de reconversie van Limburg naar aanleiding van de sluiting van de Ford-fabrieken, dat we dat project zullen realiseren en de werken ondertussen al bezig zijn op het terrein, en dan in die fase, na vijftien jaar, zegt: ‘Kieper het in de Demer’, dan is dat ongeloofwaardig. En dan fronsen de mensen de wenkbrauwen, zeker wanneer er daarbij internationale partners betrokken zijn.
Wat is uw woord dan waard? Dan had u dat in 2009 en 2014 inderdaad moeten schrappen uit het regeerakkoord. U hebt uw fiat gegeven en u hebt uw akkoord gegeven. U bent de grootste partij, ook in Limburg. En dat verplicht tot iets. Dan ben je de stabiliserende factor, dan verbind je en zorg je ervoor dat je projecten realiseert. Je wordt in de politiek maar beloond als je iets doet, als je iets realiseert en niet voor de dingen die je tegenhoudt, want dan zijn anderen altijd sterker dan jij. (Applaus bij CD&V en Open Vld)
Mevrouw Jans, ik zal u eens een kaart bezorgen van Limburg. Het is altijd goed om de provincie te kennen waarin je verkozen bent. (Opmerkingen)
Ik wil toch even meegeven dat ik hier niet sta als burgemeester van Oudsbergen maar als verkozene van Limburg, om op te komen voor de belangen van heel Limburg.
Dat Spartacusproject gaat over drie lijnen. U spreekt hier over lijn 2, mevrouw Jans. Misschien moet u eens naar het kabinet van de minister gaan en u het dossier laten uitleggen. Lijn 2 loopt over identiek dezelfde zaten als lijn 1. Als er geen lijn 1 komt, komt er ook geen lijn 2!
Maar maak u niet ongerust, minister, u hebt onze volle steun om dit project te realiseren. Als er ooit binnen uw partij eens een wedstrijd wordt georganiseerd voor de beste Limburger, vergeet dan ook de niet-Limburger. (Applaus)
De actuele vragen zijn afgehandeld.