Report plenary meeting

De heer Keulen heeft het woord.

Het sluitstuk van elke reglementair beleid is de handhaving: in welke mate ben je in staat om overtreders van uw reglementen te vatten en eventueel te sanctioneren? Minister, het is een punt van geloofwaardigheid inzake verkeersveiligheid en het handhaven van de snelheidsbeperkingen. Wat vooral moet worden tegengegaan, is het beeld dat Vlamingen zich als cowboys gedragen op onze openbare wegen en dat ook nog straffeloos kunnen doen.

Een probaat instrument daarvoor zijn de trajectcontroles. U hebt de hele procedure daarvoor hervormd. Op zich vind ik het goed dat die weggehaald wordt van bij de politiezones en helemaal naar Vlaanderen wordt getrokken. U betaalt daarvoor ook het volle pond, vroeger was dat een probleem voor die politiezones. U hebt intussen ook twintig locaties bekendgemaakt, maar nu zeggen een aantal lokale besturen dat het toch wel handig was geweest, als u, vanuit een geest van partnerschap tussen de Vlaamse Regering en de lokale besturen, overleg had gepleegd met die lokale besturen, al was het maar om de effectiviteit van uw keuzes te verhogen en om zo te komen tot meer verkeersveiligheid op onze wegen, gewestwegen en autosnelwegen.

Minister, hebt u oren naar die vraag om overleg van de lokale besturen waar die trajectcontroles worden geïmplementeerd? Bent u bereid om daarop in te gaan?

Minister Weyts heeft het woord.

U zegt het goed: die controles zijn een noodzakelijk kwaad, als sluitstuk van het Vlaams verkeersveiligheidsbeleid, waarbij we niet alleen zorgen voor een hervorming van de rijopleiding en voor een sensibilisering, maar ook voor meer controle. We hebben resoluut gekozen voor de trajectcontrole omdat die als meer rechtvaardig wordt beschouwd, in tegenstelling tot een flitspaal, waar iedereen vlak voor de flitspaal volop in de remmen gaat en even verder weer even hard het gaspedaal indrukt. Het blijkt vooral ook zeer efficiënt te zijn.

Waar we het installeren, zien we een serieuze daling van het aantal snelheidsovertredingen en vooral een serieuze daling – en dat is onze doelstelling – van het aantal ongevallen. En trouwens, alle extra inkomsten die daarmee worden gegenereerd, elke euro die we meer binnenkrijgen aan boetes op basis van trajectcontrole, worden ook rechtstreeks geïnvesteerd in meer verkeersveiligheid, want die extra inkomsten gaan allemaal linea recta naar het Verkeersveiligheidsfonds, dat we aanwenden voor investeringen ten bate van meer verkeersveiligheid.

Vroeger hadden we een heel complexe discussie, waarbij we met de gemeenten en de politiezones bepaalden waar we trajectcontrole zouden installeren. Na lange discussies werd er dan uiteindelijk een overeenkomst bereikt en gingen de gemeenten dat investeringsbedrag inschrijven in de begroting, maar ze hadden niet de zekerheid dat er ook effectief een financiering zou komen, want men kwam dan op een prioriteitenlijst terecht van het Agentschap Wegen en Verkeer, en men kon daar uit de boot vallen, omdat bijvoorbeeld het aantal ongevallen op basis van snelheid niet hoog genoeg was. Er was dus heel wat discussie daaromtrent.

Wat doen we nu? We financieren zelf voor 100 procent en we kiezen ook zelf de tracés. Vervolgens zeggen we tegen de gemeenten: 'We gaan daar, op dat tracé, die trajectcontrole installeren.' Maar als het gaat over de finetuning – waar die paal exact moet komen, of we het misschien een beetje kunnen verlengen of een beetje korter kunnen maken –, willen wij tegemoet treden en in dialoog treden met de politiezones. Geen enkel probleem. Maar we gaan niet de discussie van eertijds herhalen, waardoor we 3 jaar gediscussieerd hebben om uiteindelijk maar 22 trajectcontroles te installeren. Nu doen we 100 procent financiering vanuit de Vlaamse overheid, maar wij kiezen. En er komen er 20 per jaar. Het finetunen, het concreet afstellen op het terrein van waar dat moet komen, hoe lang dat exact moet zijn, dat staat allemaal open voor discussie. Wij willen daar volledig tegemoet treden. Maar het is wel de bedoeling om efficiënt vooruit te gaan en resoluut te kiezen voor de installatie van die trajectcontroles, en daarin dapper door te doen.

Dat is heel belangrijk wat u nu zegt, minister. Ik noteer de samenspraak wat betreft de locaties en het verfijnen van de implementatie van die trajectcontrole. Inderdaad, AWV overlegt met de lokale besturen. Dat gebeurt vandaag, zeggen die lokale besturen tegen mij, te weinig. Maar dat is een belangrijk engagement.

U gaat nu voor twintig trajectcontroles en u hebt de locaties daarvoor bekendgemaakt. Is het de bedoeling om dat jaarlijks vol te houden, uiteraard altijd onder de voorwaarde dat die middelen aanwezig zijn in de begroting? En gaat dat dan eventueel leiden tot minder vaste flitspalen? Gaat u dat geld ook gebruiken voor trajectcontroles? Ik denk immers dat dat het probate middel is om effectief tot een lagere snelheid te komen op onze wegen. Of blijven ze parallel naast elkaar bestaan, de trajectcontroles aan de ene kant en de vaste en de mobiele flitscontroles aan de andere kant?

De heer de Kort heeft het woord.

Minister, in het verleden is er ook over gesproken om een aantal andere functionaliteiten te koppelen aan de trajectcontrole. Het zou niet alleen een controle zijn op het gebied van snelheid, maar het zou ook kunnen functioneren als bewakingscamera en voor het aanleveren van informatie en data over het verkeer. Ik denk dat ook die andere facetten en functionaliteiten van belang zijn. Zijn er bij deze twintig trajectcontroles ook andere functionaliteiten opgenomen?

De heer Vandenbroucke heeft het woord.

Minister, uiteraard steunen wij uw beleid op het vlak van het uitrollen van trajectcontroles. Die trajectcontroles hebben een positief effect op de verkeersveiligheid en op de doorstroming. Ze verminderen ook de uitstoot van het verkeer, door het feit dat het beter doorstroomt. Maar er werd gisteren door een aantal mensen opgemerkt dat er in het verleden ook al wat aankondigingen waren rond trajectcontroles, die er nog altijd niet zijn. Ik geef een voorbeeld: in april 2015 is er aangekondigd dat er een trajectcontrole zou komen op de E40 tussen Leuven en Brussel, maar op dit moment is die er nog niet. Ik wou even informeren hoever het staat met die trajectcontroles die toen zijn aangekondigd.

De heer Rzoska heeft het woord.

Minister, ook in de Groen-fractie vindt u een bondgenoot om die trajectcontroles ook op de gewestwegen te gaan uitrollen. Ik denk dat iedereen ervan overtuigd is, aangezien snelheid een belangrijke factor is bij verkeersveiligheid om te vermijden dat er doden vallen op de wegen, dat je die trajectcontrole ook moet installeren om dat af te dwingen.

Wij proberen bij te houden wat u wekelijks aankondigt. Dat is niet zo simpel, dat is bijna een fulltime weekendtaak. (Opmerkingen)

Ja, ‘Zondag Bendag’.

Wij zagen ook een aantal trajectcontroles aangekondigd die er nog steeds niet zijn. Zitten die nog altijd, met hun timing, in de pijplijn?

De heer Van Miert heeft het woord.

Collega’s, als inwoner van een politiezone die een voortrekkersrol heeft gespeeld in alles wat met ANPR-camera’s (‘automatic number plate recognition’) en trajectcontrole te maken heeft, kan ik alleen maar getuigen dat de resultaten van die systemen veel hebben bijgedragen, zowel voor de verkeersveiligheid als voor de algemene veiligheid in onze regio.

Minister, ik hoor u verkondigen dat u zowel de financiering als de uitwisseling van data tussen die verschillende zones gaat bevorderen. Ik kan dat alleen maar toejuichen.

Minister, als we dat systeem nu in Vlaanderen verder gaan uitrollen, zou het dan geen goed idee zijn om die extra data, waar ook de heer de Kort naar verwees, in een Vlaamse databank te verzamelen?

Het is belangrijk dat jullie met velen, en vooral ter linkerzijde van de corona, mijn communicaties opvolgen. Ondertussen doet u geen ander onheil. (Opmerkingen)

We hebben inderdaad ondertussen op 3 jaar tijd 22 trajectcontroles geïnstalleerd. Ik heb u geschetst dat heel die overlegprocedure met de gemeenten ons soms nodeloos in de problemen heeft gebracht. Daarnaast geef ik wel toe dat we bepaalde installaties hebben uitgesteld omdat we ze hebben meegenomen in de grote bulk die we samen met collega Jambon in de markt hebben geplaatst. We spreken daarbij over enkele honderden trajectcontroles en palen, die we samen met de federale overheid in één bestelling hebben geplaatst. Daarvoor loopt momenteel de offerte.

Er werden goede vragen gesteld over de extra functionaliteiten. Ook daar is het overleg met de lokale politiezone belangrijk omdat we dan altijd kunnen vragen of de lokale politiezone extra functionaliteiten wil toevoegen, bijvoorbeeld inzake ANPR-toepassingen rond criminaliteitspreventie. Dat vergt enige extra last en verwerkingscapaciteit voor de politiezone, maar het kan in onderlinge samenspraak.

Ik las dat sommigen een beetje kritisch waren omdat ze vreesden dat dit meer overlast zou teweegbrengen, bijvoorbeeld in de verwerking van de boetes door de lokale politiezone. Daar is er gelukkig op federaal niveau het initiatief van minister Geens en minister Jambon om te komen tot een samenwerking met Bpost, waardoor vanaf september enkel nog de vaststelling moet gebeuren door de lokale politiezone, terwijl vervolgens Bpost instaat voor de rechtstreekse afhandeling. Het versturen van het proces-verbaal zal niet meer moeten gebeuren door de lokale politiezone, maar wordt geautomatiseerd via Bpost. Dat maakt ook dat de lokale politiezones zullen worden ontlast van die hele administratie. Ook dat is een zeer grote stap vooruit.

We zijn nog met een andere oefening bezig. Naast de 20 trajectcontroles per jaar op de gewestwegen, hebben we ook nog enkele initiatieven met betrekking tot de trajectcontroles op de autosnelwegen, en daarnaast ook een modernisering, een automatisering, van de bestaande flitspalen. Van de 1400 flitspalen in Vlaanderen zijn er 400 nog steeds analoog. Die gaan we digitaliseren, maar meteen ook een voorsprong laten nemen. Als we ze dan toch aanpakken, willen we ze niet alleen louter digitaliseren, maar ook meteen gaan naar een digitale trajectcontrole. We zullen die 400 analoge flitspalen, die nog werken met een natte filmrol, tegen 2020 omvormen tot digitale trajectcontroles. Dit jaar alleen al zouden we een 50 palen moeten vervangen door een 30 trajectcontroles. Volgend jaar zijn het er veel meer. Ik wil ervan af zijn, maar het zijn er alleszins meer dan 100. Het is dus echt een uitgestippeld traject om te komen tot een verhoging van de controle, van een objectieve pakkans, en vooral ook van het gevoel, de subjectieve pakkans.

Zo maken we iedereen in de samenleving diets dat we de strijd tegen de schande van de vierhonderd verkeersdoden in Vlaanderen serieus nemen, niet alleen op het vlak van sensibilisering en rijopleiding, maar ook inzake ordehandhaving.

Ik rond af. Een eerste luik is de verkeersveiligheid verhogen door middel van trajectcontroles. Daarvoor hebt u kamerbrede steun, minister. Dat weet u trouwens ook. Er zijn nu stappen gezet. Vooral belangrijk is dat overleg met de lokale besturen. Maar geef dat dan ook door aan het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV). Plus est en vous. Op dat vlak kan die belangrijke Vlaamse dienst nog altijd beter presteren.

Het tweede luik aan de camera’s is de politionele vertaling. We moeten ervoor zorgen dat die toepassingen zo snel mogelijk kunnen worden geïmplementeerd, want dan krijg je een dubbel voordeel: onze wegen worden verkeersveiliger en onze samenleving wordt ook politioneel gesproken een stuk veiliger. Ik denk dat heel Vlaanderen daarvoor vragende partij is.