Report meeting Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding

Mevrouw Wouters heeft het woord. 

‘Stop it Now!’ biedt ondersteuning aan mensen die zich zorgen maken over hun eigen seksuele gevoelens of gedrag naar minderjarigen of hun naasten. Bij de hulplijn kunnen mensen zowel via mail, chat of telefoon terecht met vragen over pedofiele gevoelens. Ook naasten kunnen de hulplijn raadplegen. Er kan gepraat worden over hun gevoelens, maar ook kan er samen gezocht worden, indien gewenst, naar gepaste hulpverlening.

Er zou een nieuw naastenproject worden opgestart waarbij er lotgenotengroepen georganiseerd worden voor naasten en vrienden van mensen die pedofiele gevoelens hebben. De bedoeling is dat deze mensen hierdoor steun bij elkaar kunnen vinden. Daarnaast zou er ook een online forum worden geopend waar er ervaringen gedeeld kunnen worden door naasten.

‘Stop it Now!’ is uitgerold in verschillende landen. Sommigen werken ook met een gespecialiseerde app. Vanwege het gebrek aan financiering gebeurt dit hier niet. Het bedrag dat wordt voorzien voor het preventieproject zou ook onvoldoende zijn om iedereen te kunnen helpen. Wekelijks zijn er mogelijk 37 mensen die niet geholpen kunnen worden en waarvan het gedrag dus niet ingeschat kan worden. Een uitbreiding van het aantal contactmomenten is dus wel degelijk nodig.

Wat is uw visie, minister, op het feit dat er mogelijk 37 personen per week niet geholpen kunnen worden door een gebrek aan capaciteit?

Zult u initiatieven nemen om te voorzien in extra subsidies voor deze hulplijn?

Hoe zal het nieuwe naastenproject opgevolgd worden zodat deze de beoogde doelen behaalt?

Gaat er onderzocht worden of er ook hier met een gespecialiseerde app gewerkt kan worden? Wordt er samen met de organisatie bekeken welke meerwaarde dit zou hebben?

Minister Crevits heeft het woord.   

Elke persoon die hulp wenst en niet geholpen wordt, is er uiteraard een te veel. U zei het zelf, gemiddeld zijn er 37 personen die buiten de openingsuren contact proberen op te nemen met de hulplijn. (Opmerkingen van Koen Daniëls) 

Dat betekent wel niet, collega Wouters, dat er mogelijk 37 personen niet geholpen zouden worden. Als we kijken naar de unieke personen, dan zien we dat iets meer dan de helft van de telefonische contactnamen gaat om unieke personen. Wat betreft de chat, is 63 procent van de contactnamen uniek. Dit betekent dat een groot deel van de personen die ‘Stop it Now!’ buiten de openingsuren proberen te bereiken, op een ander, geschikter moment opnieuw contact opnemen. Dat is belangrijk om te weten. Als men buiten de openingsuren telefonisch contact neemt met de hulplijn, vermeldt het antwoordapparaat altijd de uitnodiging om een boodschap na te laten, via het mailadres, en er wordt ook naar de website verwezen. Het is dus zeker niet zo dat je niet geholpen wordt.

‘Stop it Now!’ werd van 2017 tot eind december 2021 door twee organisaties gedragen. Op het moment dat de subsidie vanuit het Fonds Gerald Futter wegviel, hebben we beslist om vanuit mijn bevoegdheden het project volledig te dragen. De investering is toen gestegen van 231.000 euro naar meer dan 350.000 euro voor de periode tot 31 december 2024. We voorzien jaarlijks ook de middelen voor een nieuwe campagne om ‘Stop it Now!’ in de kijker te zetten. Op vraag van ‘Stop it Now!’ heb ik vorig jaar nog een extra financiering goedgekeurd van 23.850 euro voor de uitbouw van een aanbod voor naasten van de doelgroep, omdat dit ook zo belangrijk is. Dit naastenproject, waarover u een vraag stelde, wordt door de hulplijn zelf georganiseerd met betrokkenheid van alle belangrijke partners.

Het Universitair Forensisch Centrum (UFC) werkt mee aan een omvangrijk, door de Europese Unie gefinancierd onderzoeksproject, om de groeiende vraag naar online beeldmateriaal waarop seksueel misbruik van kinderen voorkomt, terug te dringen. Dat gebeurt met behulp van een app die realtime het netwerkverkeer en beeldscherm van de gebruiker volgt en die beelden waarop misbruik voorkomt preventief detecteert en blokkeert, voordat de gebruiker ze te zien krijgt.

Het tweejarige Protechproject, dat in maart 2023 van start is gegaan, onderzoekt of op vrijwillige basis een app kan worden geïnstalleerd op de apparaten van personen die risico lopen op toegang tot materiaal, of die bezorgd zijn over hun seksuele gedachten over kinderen. De app is in potentie een essentieel instrument voor de duurzame, langdurige preventie van kindermisbruik. Via de stuurgroep van ‘Stop it Now!’ worden mijn kabinet en administratie op de hoogte gehouden van de vorderingen van het project.

Mevrouw Wouters heeft het woord.

Minister, dank u wel voor uw antwoorden. Het is zeer goed dat de werking is uitgebreid om tegemoet te komen aan de noden van partners en familieleden of vrienden van mensen die worstelen met hun seksuele gevoelens, want dat was ook heel erg nodig. Het hulpaanbod voor die mensen was vroeger immers zeer beperkt. Ik verwees er daarnet al even naar dat ‘Stop it Now!’ is uitgerold in diverse landen. Het lijkt me dan ook interessant om met die andere landen informatie en ‘good practices’ uit te wisselen, zodat die hulplijn steeds kan worden verbeterd.

Minister, mijn bijkomende vraag is dus: is er momenteel structureel overleg met andere landen om goede praktijken met betrekking tot deze hulplijn uit te wisselen?

Mevrouw Sleurs heeft het woord.

Minister, enkele weken geleden hebben we ook al van gedachten gewisseld over ‘Stop it Now!’, naar aanleiding van de tussentijdse evaluatie van het actieplan seksueel geweld. Daarin zijn vijf actiepunten opgenomen met betrekking tot ‘Stop it Now!’. Hoe ver staat u met de implementatie van de tussentijdse evaluatie sinds de gedachtewisseling?

Mevrouw Schryvers heeft het woord.

Minister, ik heb hierover in december nog een schriftelijke vraag gesteld. Toen hebt u geantwoord dat het aantal oproepen voor de hulplijn licht is gedaald ten opzichte van 2021. Toen was er ook al een daling tegenover 2020. U wees er ook wel op dat de telling nog niet helemaal exact was. Is dat inderdaad bevestigd, en is er een zicht op wat de oorzaak daarvan is? We weten natuurlijk allemaal dat 2020 het coronajaar was. Is er dan een grote vraag, een groot aantal oproepen geweest specifiek naar aanleiding van de lockdown, of zijn er mogelijk andere redenen? Wordt daar onderzoek naar gedaan?

Minister Crevits heeft het woord.

Collega’s, op jullie beider vragen kan ik melden dat deze namiddag de stuurgroep ‘Stop it Now!’ heeft vergaderd. Ik heb daar echter nog geen resultaat van. Ik zal dus bekijken of ik daaruit iets kan afleiden voor uw aanvullende vragen. Ik weet dat jullie mij bij gelegenheid nog eens een vraag zullen stellen.

Mevrouw Wouters heeft het woord.

Voorzitter, ik heb geen verdere vragen meer.