Report meeting Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken

De heer Verheyden heeft het woord.

Met het complex project Nieuwe Sluis Zeebrugge wil de Vlaamse overheid de haven van Zeebrugge en haar omgeving klaarmaken voor de toekomst.

Het project bestaat uit drie pijlers: de bouw van een nieuwe sluis, die voor een tweede toegang tot de achterhaven zorgt. Hierdoor worden de bedrijvigheid en werkgelegenheid langdurig verankerd in de regio. De aanleg van de nieuwe weg ‘Nx’, die het doorgaand verkeer en het havenverkeer scheidt van het plaatselijk verkeer. Door deze verbeterde mobiliteit neemt de huidige verkeersdrukte in en rond de kern van Zeebrugge af. Een verbetering van de bestaande infrastructuur en voorzieningen in het projectgebied, om zo de leefbaarheid te garanderen en waardoor het na realisatie aangenaam wonen en werken is.

Het project moet niet enkel zorgen voor economische zekerheid, maar ook een einde maken aan de onzekerheid over de toekomst in de omgeving. Apzi-Voka vraagt aan de Vlaamse overheid om ondertussen het complex project Nieuwe Sluis Zeebrugge te versnellen. Ze vrezen dat zoals het project nu loopt, de werf tot eind 2037 zou duren. Apzi-Voka meent dat vijftien jaar veel te lang is voor de omwonenden en de bedrijven.

Minister, ik heb de volgende vragen voor u.

Wat is de stand van zaken van het complex project Nieuwe Sluis Zeebrugge?

Kan men het tijdspad schetsen waarbinnen het project gerealiseerd moet zijn?

Hoe wil men tegemoetkomen aan de vraag van Apzi-Voka om het project te versnellen?

Minister Peeters heeft het woord.

Bedankt voor uw vraag, mijnheer Verheyden.

Ik begrijp absoluut de bekommernissen en de vragen van Apzi-Voka om zo snel mogelijk te komen tot de bouw van de Nieuwe Sluis Zeebrugge. Het is een dossier dat al lang meegaat, maar waarin we deze legislatuur alleszins heel wat belangrijke stappen vooruit hebben gezet. Ik wil u nog even meegeven dat in juli 2016 een startbesluit is genomen om dit verhaal via de procedure complexe projecten te faciliteren. In december 2018 is er een ontwerp van een voorkeursbesluit gekomen en in juni 2019 een definitief voorkeursbesluit, en dat was dan meteen ook de start van de uitwerkingsfase. Een uitwerkingsfase waar het studiebureau plots kwam met een twintigtal inrichtingsalternatieven, hetgeen de verdere onderzoeken in de uitwerkingsfase enorm zou vertragen. We hebben dan ook onmiddellijk geschakeld en hebben ervoor gezorgd dat dat gedownsized kon worden tot maar enkele inrichtingsalternatieven, om daaromtrent het geïntegreerd onderzoek te laten doorvoeren en zodoende het studiewerk en het technisch voorontwerp verder te laten uitwerken. Dus we hebben sowieso al heel wat maatregelen genomen om het een versnelling hoger te doen schakelen.

Op dit ogenblik is het volop werken aan dat inrichtingsalternatief, dat in juni 2022 is afgeklopt, om daarvan een technisch voorontwerp te krijgen en het geïntegreerd onderzoek daarover te laten lopen. Alle trajecten voor de opmaak van een projectbesluit zijn op dit ogenblik lopende. Het gaat over onder andere het planologisch onderdeel waarin een aantal planprocessen moeten worden opgenomen, maar ook de milieueffectrapporten (MER’s) of milieueffectenbeoordelingen, de maatschappelijke kosten-batenanalyse, de financiering en dergelijke meer. Wij hebben alleszins de intentie om tegen de zomer met een voorontwerpprojectbesluit te komen en om nog deze legislatuur, dus voor mei 2024, tot een definitief projectbesluit te komen. Dat betekent dan ook dat het openbaar onderzoek begin 2024 zal moeten plaatsvinden, zodat het nog voor mei op de Vlaamse Regering afgeklopt kan worden. Als dat projectbesluit definitief is, dan zullen de omgevingsvergunningen en de aannemer aangesteld kunnen worden. Wanneer dat exact zal zijn, hangt af van of er al dan niet procedures worden aangeduid, maar dat is in ieder geval onze kalender waarmee we verdergaan.

Het beëindigen van de werken voor eind 2037, zo ver wil ik niet gaan. Wij kijken nu vooral naar de zomer van 2023 en de volgende stap naar het openbaar onderzoek en het definitief projectbesluit in 2024. We zijn dus nog een heel eindje af van 2037. Het is alleszins een groots project, maar we blijven volop de agenda en de timing opvolgen, want het is een terechte bekommernis van iedereen in de economische sector, zeker het havengebeuren, dat hier vooruitgang geboekt moet worden en we hebben daaromtrent dan ook in de zomer van vorig jaar een versnelling hoger geschakeld. Bedankt.        

De heer Verheyden heeft het woord.

Dank u wel, minister, voor uw antwoord.

Het is inderdaad zo dat het een bijzonder groot project is met een belangrijke economische return tot gevolg in de toekomst. U zult zich misschien afvragen – misschien vragen de West-Vlaamse collega’s zich dat af – waarom ik als Antwerpenaar die vraag stel. Wel, sedert de fusie van de Antwerpse haven en die van Zeebrugge kunnen we ervan uitgaan dat wanneer het regent in Zeebrugge, het druppelt in Antwerpen en omgekeerd. Het feit dat die havens nu samenwerken, heeft natuurlijk ook wel zijn gevolgen. Dat project gaat dan ook wel zijn gevolgen hebben voor Antwerpen, onrechtstreeks dan.

Ik heb geen bijkomende vragen voor u. Ik kan u gewoon maar alle succes toewensen om toch binnen dat tijdsschema te blijven.

De heer Maertens heeft het woord.

Minister, ik denk dat het belang van het project niet meer onderstreept moet worden, dat hebt u zelf al veelvuldig gedaan. Het staat ook niet toevallig met grote letters in het regeerakkoord. Er zijn middelen voorzien om nu zo snel mogelijk naar heel concrete plannen te gaan en dan is dat projectbesluit natuurlijk van cruciaal belang.

Ik denk dat het politieke signaal in dezen bijzonder belangrijk is. Als je een rondgang zou doen bij alle verschillende partijen hier in het parlement, zou er heel weinig kritiek zijn op het feit dat daar een nieuwe zeesluis moet komen. Alleen is er altijd wel wat getouwtrek over waar en hoe dat moet gebeuren en met welke middelen, en over wat de mitigerende maatregelen voor de bewoners zijn en dergelijke meer. Maar ten gronde is iedereen het er, denk ik, over eens. Ik heb dus geen schrik dat een volgende regering, ongeacht haar samenstelling, de plannen plots in de vuilnisbak zou gooien, maar ik denk dat het belangrijk is voor de haven zelf – de nieuwe haven, de fusiehaven –, maar ook voor alle omwonenden, betrokkenen, bedrijven en dergelijke meer, dat er echt wel eens een vorm van daadkracht wordt getoond en dat dat projectbesluit er voor de volgende verkiezingen komt met deze regering, waarna de volgende regering daarop verder kan bouwen. Volgens mij is het van cruciaal belang. Het zijn van die monsterprojecten die jaren en jaren duren. Eer je tot uitvoering komt, heb je al een enorme weg afgelegd, met alle risico’s van dien, met heel wat mogelijkheden voor anderen, voor burgers, voor andere partijen om daartegen protest aan te tekenen enzovoort. Dat is nu eenmaal hoe wij te werk moeten gaan, maar ik denk dat het belangrijk is dat deze regering de keuze gemaakt heeft en die keuze ook zal bestendigen in zo’n projectbesluit.

Alle succes en alle voorspoed wat betreft het verder uitwerken van dit bijzonder belangrijke en grote miljardeninvesteringsproject.

Minister Peeters heeft het woord.

Dank u wel. Het zijn heel belangrijke investeringsprojecten voor de toekomst. Ik wil u bij dezen geruststellen: het is niet het een of het ander. Zowel de sluis van Zeebrugge alsook Extra Containercapaciteit Antwerpen (ECA): het zijn miljardenprojecten, maar economisch gezien hebben we ze zeker nodig. We werken daar dus op voort.