Report meeting Commissie voor Wonen en Onroerend Erfgoed

– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.

Mevrouw Van Werde heeft het woord.

De historische liften zijn al uitgebreid aan bod gekomen hier, in een aantal commissies. We hebben het al gehad over de problematiek. Als oplossing is er een verlenging van de termijn voor modernisering aangekondigd, maar het blijft wachten op de aanpassing van het KB om die aangekondigde verlenging officieel te maken. Ondertussen staat er op de website van de FOD Economie nog steeds te lezen dat liften in dienst gesteld voor 1958 ten laatste op 31 december 2022 gemoderniseerd moeten zijn. Het uitstel met een jaar voor deze liften zonder erfgoedwaarde en het uitstel tot 2027 voor deze liften met erfgoedwaarde staat onder voorbehoud. Eind december, daar zijn we aanbeland. Nog een week en dan zitten we in het nieuwe jaar, geloof ik.

Dus ik vroeg mij af: is er nog overleg geweest tussen de bevoegde federale en gewestelijke partijen? Hoever staat men met de aanpassing van het KB? Hebt u enig idee wanneer er gestart kan worden met duidelijke communicatie naar de eigenaars en de beheerders van historische liften?

Minister Diependaele heeft het woord.

Mevrouw Van Werde, dank u wel voor uw vragen. Ik ga ze samen nemen.

Het dossier van de historische liften wordt regelmatig behandeld in deze commissie. In oktober gaf ik u nog de laatste stand van zaken mee. Ik ga dus niet de volledige historiek herhalen. Wel kan ik u intussen vorderingen aankondigen.

Ten eerste, de beslissing om de moderniseringsdeadline voor de oudste liften te verschuiven, blijkt op federaal niveau eindelijk te zijn genomen. Dat is toch al een grote hervorming die men doorgevoerd heeft.

De wijziging van het KB van 9 maart 2003 betreffende de beveiliging van de liften is ondertekend door federaal minister Pierre-Yves Dermagne, bevoegd voor Economie en Werk, en de koning. Het besluit zou nog in de loop van deze maand gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad en zal op 1 januari 2023 in werking treden. De informatie op de website van het agentschap Onroerend Erfgoed vermeldt ondertussen al informeel de verlengde deadline voor het moderniseren van het oudste liftensegment, met name tot 31 december 2027.

Ten tweede, ook de zoektocht naar uitzonderingen voor het beveiligen van historisch waardevolle liften blijkt te vorderen. De FOD Economie heeft een werkgroep samengesteld die in uitvoering van het gewijzigde KB concrete voorstellen uitwerkt voor een modernisering van historische liften met respect voor de erfgoedwaarde. De voor onroerend erfgoed bevoegde, gewestelijke instanties zijn hierin vertegenwoordigd. De werkgroep kwam dit najaar al zes keer bijeen. Op de agenda stond de beveiliging van open liftschachten, vouwdeuren en glazen kooidaken, telkens zeer specifieke erfgoedkenmerken van historische liften. Eenmaal deze werkzaamheden afgerond zijn en er een consensus bereikt is omtrent de voor historische liften specifieke beveiligingsmaatregelen, zullen de resultaten gecommuniceerd worden naar de eigenaars en beheerders van historische liften.

U kon tot slot ook in de pers vernemen dat steeds meer eigenaars hun lift als historisch waardevol laten attesteren. Eind oktober ondertekende ik persoonlijk het honderdste attest. U was daar trouwens aanwezig, mevrouw Van Werde, toevallig of niet in een pand waar u zelf nog gewoond hebt, als ik mij niet vergis.

Ik ben dus tevreden dat dit dossier traag maar gestaag in de juiste richting evolueert.

Mevrouw Van Werde heeft het woord.

Dank u, minister. Goed nieuws, eindelijk.

Ik heb eens opgezocht wanneer ik mijn eerste vraag over deze problematiek heb gesteld. Dat was mei 2017. Het was nog aan toenmalig minister-president Bourgeois. Zo lang is het geleden.

Ik ben heel blij dat het KB uiteindelijk gewijzigd is. De deadline is dus officieel verschoven naar 2027: goed nieuws, alleen maar goed nieuws.

Wat die werkgroep betreft, dat is natuurlijk ook goed nieuws. Ik hoop alleen dat er niet nog eens vijf jaar over gaat voordat de eigenaars weten waar ze aan toe zijn. Laat ons hopen dat dat sneller gaat.

Nu, ik ben bijzonder blij met deze evolutie. Het is natuurlijk allemaal op de valreep. Ik zei het al: over een week is het Nieuwjaar. Enfin, iets meer dan een week, maar goed. Het minste wat je kunt zeggen van het federale niveau, is dat ze de spanning er toch wel tot op het laatste moment ingehouden hebben. Maar het is allemaal zeer goed nieuws.

Mevrouw Schauvliege heeft het woord.

Ik sluit mij uiteraard graag aan bij collega Van Werde. Het is goed dat de deadline is opgeschoven.

Maar ik heb een bijkomende vraag. Ik merk dat de communicatie federaal niet zo vlot is, dat daar zo weinig communicatie rond is. Ik vroeg mij af, ook al is het uw bevoegdheid niet, minister, of het toch niet kan dat Vlaanderen daar ook ergens een mededeling of een communicatie rond doet, zodanig dat de eigenaars ook weten waar ze aan toe zijn? Want ik merk dat de informatie toch niet zo duidelijk doorstroomt vanuit het federale niveau.

Minister Diependaele heeft het woord.

Ik denk inderdaad, mevrouw Schauvliege, dat wij daar onze rol vervullen. Wij hebben dat, zoals gezegd, ook op de website gezet waarop mensen die met erfgoed bezig zijn eerst gaan kijken. Maar ik betreur inderdaad ook – en dat is ook gericht aan mevrouw Van Werde – dat het federaal een beetje lang geduurd heeft en dat die communicatie daar achterwege blijft, zoals mevrouw Schauvliege aangeeft.

Ik moet wel zeggen dat we nu in overleg zijn. We zijn ook vertegenwoordigd in die werkgroepen. Sindsdien zijn die, dit najaar alleen al, zes keer – heb ik daarnet gezegd in het antwoord – samengekomen. Dus ik hoop dat wij nu, doordat we betrokken zijn in die werkgroepen, er ook wat mee achter kunnen zitten en duwen, zodat het nu vooruitgaat en niet stil komt te liggen. Maar mevrouw Van Werde, ik zou u toch aanraden om eind volgend jaar uw vraag nog een keer te herhalen, zodat we daar druk op blijven zetten.