Report meeting Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding

Mevrouw Groothedde heeft het woord.

Minister, u hebt de evolutie de laatste weken gevolgd. Er is inderdaad grote bezorgdheid over het RSV-virus (respiratoir syncytieel virus). Er zijn afdelingen in de pediatrie die zwaar belast zijn, kunnen we toch wel zeggen. En daar is publiek grote bezorgdheid over geuit. Het RSV-virus en de impact merken we natuurlijk zowel in ziekenhuizen als in de persoonlijke situatie en in de kinderopvang. Daarom heb ik u initieel drie vragen gesteld.

Welke maatregelen worden er genomen rond preventie tegenover de ouders? Merkt u daar enig effect? Want intussen is die vraag een of twee weken geleden gesteld. Misschien is er al effect merkbaar, ook in de cijfers.

Wordt er compensatie voorzien voor ouders die hun kind niet naar de kinderopvang brengen? Want natuurlijk is het zo dat in de kinderopvang ouders met respijtdagen werken. Maar als de overheid echt expliciet vraagt om de kinderen minder naar de kinderopvang te brengen, dan is het wel een beetje cru dat die ouders daar met hun eigen respijtdagen voor zouden moeten opdraaien, of daar extra geld voor zouden moeten betalen.

Hoe zullen mogelijke tekorten in de zorg worden opgevangen? Wordt er bijkomende steun of capaciteit voorzien, zeker na de lange covidcrisis? Hoe stellen de zorgverleners op de desbetreffende diensten het? Kan alle andere zorg plaatsvinden? En wordt er ook enige steun of compensatie voorzien aan die diensten en zorgverleners?

Minister Crevits heeft het woord.

Het RSV-virus geeft bij de meeste besmette personen veelal alleen maar een verkoudheid. Maar bij de jongste kinderen kan het inderdaad een ernstige tot zeer ernstige ziekte veroorzaken.

Voorkomen dat de ziekte zich verspreidt, en dat mensen besmet worden, kan eigenlijk alleen wanneer we met zijn allen de basismaatregelen volgen die aangeraden worden om de diverse winterluchtweginfecties te vermijden. Concreet gaat het dan om een aantal zaken. Ten eerste is er basispreventie: altijd zorgen voor een optimale ventilatie en een goede en frequente handhygiëne toepassen. Ten tweede blijf je het best thuis wanneer je ziek bent, tot de symptomen zijn verdwenen. Als je ten derde toch het huis uit moet, zelfs met matige luchtwegsymptomen, draag dan een masker op het publiek transport en op dichtbevolkte plaatsen binnenshuis.

Deze eenvoudige adviezen zijn die van het gezond verstand, en zouden we het best in algemeen gevolgd gedrag trachten om te zetten. Dit zijn ook de aanbevelingen van de wetenschappelijke experten van de Risk Assessment Group (RAG), die de interministeriële conferentie (IMC) heeft gevalideerd.

Op zich is de huidige piek van RSV-besmettingen niet ongewoon. Voor de covidperiode zagen we bijna altijd een relatief korte maar zeer hoge piek van besmettingen van november tot januari. Tijdens de covidpandemie wijzigde dat beeld wel met lagere, maar meer in de tijd gespreide besmettingen. En in de winter van 2020-2021 was er uitzonderlijk helemaal geen piek. De piek die we nu zien, is in timing erg vergelijkbaar met de situatie precovid. Het is belangrijk om dat te onderstrepen.

Het aantal griepinfecties die de huisarts verzorgt, is nog vrij laag op dit ogenblik, gelukkig maar. Maar we weten dat die ook een piek zullen gaan vormen de komende weken of maanden, en dat de huisartsen en ziekenhuizen tien dagen na de top van griepinfecties een longontstekingspiek zullen ondervinden, aangezien tot een tiende van de griepinfecties kan uitmonden in een longontsteking. Vandaar ons blijvend advies voor alle kwetsbare personen en gezondheidswerkers: laat je vaccineren tegen COVID-19 en tegen influenza. Voor kwetsbare personen is ook de pneumokokkenvaccinatie aanbevolen. Op die manier zorgen we bijkomend voor minder belasting van onze gezondheidszorg.

Dan was er uw tweede vraag, over de compensaties. Tijdens deze wintergolf met een aantal infecties blijven de algemene regels van toepassing. Ouders kunnen binnen de inkomensgerelateerde opvang een gerechtvaardigde afwezigheid of respijtdag gebruiken wanneer hun kind niet naar de opvang komt op een dag die gereserveerd werd. Voor die respijtdag moeten ouders uiteraard niet betalen.

Het minimum aantal respijtdagen is achttien dagen op jaarbasis voor wie voltijds opvang reserveert. De respijtdagen worden door de overheid gecompenseerd. Een kinderdagverblijf kan er ook voor kiezen om meer dan het minimum aantal respijtdagen te voorzien.

Dan zijn er de tekorten, uw derde vraag. Hier gaat het vooral om, zoals u stelt, de werkdruk op pediatrische en intensieve ziekenhuisdiensten. Die zijn een federale bevoegdheid. Wel is het zo dat geschoold personeel voor een specifieke doelgroep van personen met zorgnood niet zomaar bij te creëren is. RSV is een van de infecties in het stuwmeer van de winterinfecties.

Dat betekent meteen ook dat het loont om in te zetten op preventie. De boodschap rond de in wezen eenvoudige preventiemaatregelen die pieken van winterinfecties kunnen dempen, moeten we dus met zijn allen uitdragen. Er zijn wel hoopvolle gegevens dat we binnen afzienbare tijd zullen kunnen beschikken over een vaccin tegen RSV. En dat zou natuurlijk heel veel zorgen kunnen wegnemen.

Mevrouw Groothedde heeft het woord.

Bedankt, minister. Ik vind het echt fantastisch – dit is geen verkapte kritiek – hoe u heel welsprekend dingend weet te brengen, maar het is wel een beetje spijtig dat ouders dus effectief hun eigen respijtdagen moeten gebruiken voor de kinderopvang, en dat er daar eigenlijk geen compensatie is, zeker op dit moment, waar ouders al zo vaak moeten wringen om hun kind naar de kinderopvang te kunnen brengen, waar ze heel vaak moeten bijspringen en heel vaak ook in een moeilijke relatie zitten tegenover hun werknemer.

Als er dan wordt gevraagd vanuit de overheid om te zorgen dat je kinderen minder naar de opvang gaan of om ze zoveel mogelijk thuis te houden … (Opmerkingen van minister Hilde Crevits)

Ik apprecieer het, en het is ook niet om u op de vingers te tikken. Het is om u de mogelijkheid te geven om dat te doen. Ik meen dat, voorzitter. U lijkt alles wat ik zeg ironisch op te vatten, maar ik meen het echt. Een mens kan het oneens zijn, en desondanks toch overeenkomen.

Maar ik denk dat die respijtdagen belangrijk zijn, en niet alleen nu. Want RSV is inderdaad altijd voor een beperkte periode. Die moeten ouders doorkomen. Intussen zitten we natuurlijk al een paar weken verder, en is de golf al bijna voorbij, hopelijk. Maar er zullen nog van dit soort periodes komen. En zeker op dit moment is het dan heel belangrijk dat de overheid in een situatie van absolute crisis zowel tegenover de kinderopvang zelf als tegen de ouders echt tegemoetkomt.

Er zijn al heel veel momenten geweest die voor heel veel wrevel hebben gezorgd, en ook hierrond heb ik dat gehoord. Hetzelfde zien we natuurlijk rond die diensten. De diensten in de ziekenhuizen en in de pediatrie, en de intensieve diensten, zijn echt nog niet bekomen van COVID-19, en die hebben bijkomende steun nodig. Het is absoluut nodig dat, op een moment dat die heel stilletjes aan aan het recupereren zijn – nog altijd intensief belast – van jaren bijna traumatisch werk, zij alle steun krijgen wanneer dat nodig is. Ik zou er echt op willen aandringen om dat in gedachten te houden tijdens de crisissen die nog zullen komen. In de kinderopvang is het volop gaande.

Ik heb dus ook geen bijkomende vragen, want ik hoor dat er geen bijkomende steun is. Maar zelfs hierbij zou ik u willen vragen om dat te herzien.

Minister Crevits heeft het woord.

Ik begreep uw vraag niet zo goed, maar ondertussen begrijp ik ze wel. U moet weten dat er op dit ogenblik, vandaag, een stuwmeer is aan uitgestelde zorg door covid, nog altijd. Maar er is ook een stuwmeer aan uitgestelde infecties die ons allen belagen. Het is een combinatie van verschillende winterinfecties die het zorgsysteem op zich belasten.

Sowieso zal ik niet voor het RSV-virus zeggen dat dat virus wel telt bij de respijtdagen, en andere virussen niet. Dus ik begrijp uw vraag dat als kinderen ziek zijn, dat eigenlijk niet onder de respijtdagen mag vallen. Maar die respijtdagen zijn net in het leven geroepen in de inkomensgerelateerde zorg, zodat als je kindje in de crèche ingeschreven is en er omstandigheden zijn waardoor het niet kan gaan, je er ook niet voor hoeft te betalen. En dan is zo’n situatie natuurlijk een van die redenen.

Ik heb ook gezegd dat ik zeer fel hoop dat er snel een vaccin is. Dat zou veel problemen kunnen oplossen. En ik ben blij dat u dat welsprekend vindt, maar weet dat mijn betrokkenheid in de sector bijzonder groot is, en dat we ook ondersteunen waar we kunnen, ook vandaag nog, voor de meer dan 40.000 mensen die werken in de zorg. Maar we kunnen niet alle vragen positief beantwoorden.

Dat snap ik, maar in dit geval heeft de overheid zelf gevraagd om het kind thuis te houden. En als dat soort vragen worden gesteld, dan vind ik ook dat er een antwoord moet komen.