Report meeting Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie

– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.

Mevrouw Claes heeft het woord.

Minister, op zaterdag 19 november was het niet alleen mijn verjaardag, maar ook Women’s Entrepreneurship Day, die sommige vrouwen hopelijk net dat laatste duwtje in de rug geeft dat ze nodig hebben om zelf te beginnen met ondernemen. Ongeveer 30 procent van onze ondernemers is een vrouw, een mooi cijfer, dat ook jaarlijks blijft stijgen en hoger ligt dan het Europese gemiddelde. Onderzoek bij techstart-ups, bijvoorbeeld, wijst uit dat bedrijven die worden opgericht door vrouwen, 12 procent meer omzet realiseren en 35 procent meer return on investment behalen. Vrouwelijke ondernemers hebben bovendien 30 procent minder kans om failliet te gaan dan hun mannelijke collega’s. Misschien is dat omdat ze beter voorbereid zijn of rationeler of iets meer berekend zijn, wie weet.

Met het project Fempreneurs wil de Vlaamse Regering op twee jaar tijd zeshonderd ondernemende vrouwen in Vlaanderen versterken. Het project voorziet in drie verschillende types van begeleidingsactiviteiten: mentoring, bootcamps en digitale workshops. Voor deze opdracht werkt het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) samen met Markant vzw, het netwerk van ondernemende vrouwen.

Minister, kunt u wat meer duiding geven bij dit project? De inschrijvingen werden twee weken geleden afgesloten, dacht ik. Wat is het resultaat van deze inschrijvingsronde en hoe evalueert u dat? Hoe verloopt de samenwerking met Markant? Waarom werd er specifiek voor hen gekozen in dit project?

Minister Brouns heeft het woord.

Collega Claes, dank u wel. Met Fempreneurs wil Markant op twee jaar tijd zeshonderd zelfstandig ondernemende vrouwen bereiken. Mentoring is de centrale werkvorm van dit project, dat vrouwelijke ondernemers die recent zijn gestart met hun eigen zaak, koppelt aan ervaren ondernemers die bereid zijn om hun expertise te delen. Doelgroep zijn vrouwen die minstens zes maanden en maximaal vijf jaar actief zijn als zelfstandige. De mentoren zijn ondernemers die meer dan vijf jaar ervaring hebben als zelfstandige. De doelstelling is dat de mentor luistert, meedenkt en adviseert. Finaal moet de mentee zich als gevolg van het mentorschap beter beslagen voelen om op een meer solide manier te kunnen ondernemen. De mentor stelt dan weer haar kennis en ervaring ten dienste van de mentee om op die manier specifiek bij te dragen aan de groei van een jonge onderneming, en meer in het algemeen aan het versterken van het vrouwelijk ondernemerschap. Ook de mentor kan daar uiteraard nog veel uit leren.

Tijdens elk projectjaar vindt er ook een fysieke bootcamp plaats, waarop een vijftal collectieve workshops worden aangeboden rond diverse actuele topics, zoals de digitale versnelling, duurzaamheid, financiering, marketing, technologie en dergelijke meer. Daarnaast is er de mogelijkheid om per projectjaar een drietal digitale workshops te volgen. Die workshops spelen vooral in op de transitie richting een slim en duurzaam Vlaanderen, met sessies over bijvoorbeeld artificiële intelligentie, slimme toepassingen op basis van data, innovatieve toepassingen op het vlak van energie, cybersecurity en dergelijke meer.

De deadline van 20 november voor inschrijvingen gold alleen voor de mentoren en mentees in West- en Oost-Vlaanderen. De andere provincies komen in een tweede ronde aan bod. In totaal wil het project op 2 jaar tijd 180 unieke mentees bereiken, waarvan 70 in het eerste werkjaar. In Oost- en West-Vlaanderen alleen al meldden zich al 75 kandidaten. Het project lijkt dus op een grote belangstelling te mogen rekenen, en heeft dus een mooie en goede start genomen.

De samenwerking tussen Fempreneurs en Markant verloopt vlot. De VLAIO-relatiebeheerder heeft samen met Markant het initiële projectvoorstel verder verfijnd om de aansluiting op de beleidsprioriteiten te kunnen verzekeren. De relatiebeheerder onderhoudt voortdurend contacten met Markant. Vier keer per jaar vindt er ook een formeel opvolgingsmoment plaats. Dan wordt vastgesteld in welke mate de KPI’s worden gerealiseerd en de bijhorende steun kan worden uitbetaald. Markant vzw, voluit het netwerk van actieve en ondernemende vrouwen, beschikt over een ruime expertise met betrekking tot de doelgroep van de zelfstandig ondernemende vrouwen in het algemeen en projecten rond vrouwelijk ondernemerschap in het bijzonder. Markant organiseert ook al jaren met succes de WOMED Award en is grondlegger en medeorganisator van de inspiratiecafés ondernemerschap. Markant vzw kon ook twee projecten uit het verleden voorleggen waaruit specifieke ervaring bleek op het vlak van mentoring van vrouwelijke ondernemers, namelijk het ESF-project (Europees Sociaal Fonds) ‘WE MentorCoach’ en het meer recente ‘OnderneemstersDUET’, die beide met succes zijn uitgevoerd. Belangrijk voor dit project is dat deze organisatie beschikt over een zeer groot netwerk. Dat is natuurlijk belangrijk, aangezien de mentoren pro bono, dus op vrijwillige basis participeren.

Collega Claes, dit is dus een project waarmee we het vrouwelijk ondernemerschap in Vlaanderen een extra en sterke duw in de rug geven.

Mevrouw Claes heeft het woord.

Minister, ik wil u bedanken voor uw verdere toelichting bij hoe het project in zijn werk gaat. Ik was immers vooral geïnteresseerd in het vervolg van de projecten. Nu hoor ik u zeggen dat er nog een tweede oproepronde komt. Werkt die oproepronde dan provinciaal? Wat is de timing voor die tweede ronde? Welke regio’s worden dan aangesproken?

Ik hoop vooral dat dit mensen kan overtuigen om de stap naar het ondernemerschap te zetten. Het is niet altijd gemakkelijk om die sprong te wagen. Ik denk dat er ook wel heel veel inspirerende succesverhalen zijn die we mogen delen. De goede raad van Markant, die de expertise heeft, en van gelijkgezinden kan alvast motiverend werken. In die zin geloof ik ook sterk in het project. Ik wil nog duidelijk zeggen dat ik die stereotypes over mannen en vrouwen niet wil ontkennen of bevestigen. Men moet de focus zowel op mannen als op vrouwen kunnen leggen. Het is duidelijk dat er drempels zijn voor beide groepen om te kiezen voor het ondernemerschap. Er zijn net heel veel troeven om een onderneming uit te bouwen. De Vlaamse overheid moet zich richten op het ondersteunen van al die ondernemers in elke fase van het ondernemerschap.

Ik kan me ook voorstellen dat bepaalde categorieën in dezen met gelijkaardige problematieken worden geconfronteerd. In dat geval lijken ook specifieke projecten me nuttig, bijvoorbeeld voor jonge ouders die het ondernemerschap moeten combineren met een jong gezin, of voor jonge ondernemers die de stap zetten, maar nog geen grote financiële buffer hebben en dus met heel veel onzekerheden zitten. Zijn er dus nog specifieke projecten die zich richten tot die specifieke groepen? Ik kijk alvast uit naar het verdere verloop van dit project.

Minister Brouns heeft het woord.

Collega Claes, het project loopt inderdaad twee jaar. Er wordt inderdaad gewerkt aan een vervolgtraject, zoals u vraagt, met dus ook een verdere uitrol over de andere Vlaamse provincies, naast Oost- en West-Vlaanderen, waar dit dus als pilootproject werd gebruikt. Er is niet noodzakelijk een aparte oproep in elke provincie, maar wel wordt heel Vlaanderen finaal bediend. Dat blijft onze ambitie. Dat komt uiteraard boven op het structurele beleid, bijvoorbeeld het contract ondernemerschap, dat u welbekend is en waarbij we met diverse partners samenwerken.

Wat uw vraag over specifieke projecten voor specifieke doelgroepen betreft, daarin is op dit ogenblik niet voorzien. In de bestaande trajecten wordt natuurlijk ook rond specifieke topics gewerkt. Dat kan daarin misschien ook een aandachtspunt zijn.

Mevrouw Claes heeft het woord.

Dank u wel voor de verduidelijking. We zullen dat zeker opvolgen en daar in de loop der tijd nog wel eens een vraag om uitleg over stellen.