Report meeting Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media

Mevrouw Lambrecht heeft het woord.

Generatie Rookvrij is een brede beweging van burgers en organisaties die streven naar een samenleving waar niemand nog lijdt aan de gevolgen van roken en meeroken. Ze houdt jaarlijks een bellenblaasactie onder het motto ‘Ik blaas liever bellen dan rook’. Dit jaar focust de actie zich op sportterreinen. De campagne werd op 31 mei 2022, de Werelddag zonder Tabak, afgetrapt in het stadion van Club Brugge.

Sporten bevordert het welzijn en de gezondheid van mensen. Het is daarom vanzelfsprekend dat sportclubs het goede voorbeeld geven en hun terreinen rookvrij maken. In de kantine, de kleedkamer en andere afgesloten ruimtes is roken wettelijk niet toegelaten. Buiten op de terreinen mag dat wel, terwijl veel kinderen en jongeren een groot deel van hun tijd daar doorbrengen. Kinderen kopiëren gedrag, zeker van mensen naar wie ze opkijken, zoals sporters, trainers en ouders.

Het is belangrijk dat jonge sporters de kans krijgen om in een gezonde en rookvrije omgeving op te groeien, omringd met goede voorbeelden. Zien roken, doet roken en iedereen weet dat roken ongezond is en het sporters onmogelijk maakt om voor de volle honderd procent te presteren. Daarom vraagt Generatie Rookvrij aan sportclubs om ook hun sportterreinen buiten rookvrij te maken. Om de sportclubs daarbij te helpen, ontwikkelde deze organisatie een start- en communicatiepakket met ondersteunend materiaal, zoals een stappenplan.

Minister, hoe staat u tegenover dit initiatief?

Hoe zet u sportclubs vandaag aan om hun terreinen rookvrij te maken? Zult u dit initiatief aangrijpen om nog meer inspanningen te doen?

Binnen welke termijn zou u alle sportterreinen in Vlaanderen rookvrij willen maken?

Minister Weyts heeft het woord.

Het initiatief Generatie Rookvrij geniet natuurlijk onze volle steun. Vanuit het sportbeleid zijn we al in 2018 op die kar gesprongen. Sport Vlaanderen heeft ook een voortrekkersrol opgenomen en sinds 2018 zijn de eigen sportcentra rookvrij, niet enkel indoor maar ook outdoor.

In elk centrum van Sport Vlaanderen zijn duidelijke afspraken met een aanduiding bij de ingang van het centrum. Er zijn wel nog specifieke, goed afgebakende en visueel afgeschermde zones waar nog wel gerookt kan worden, maar dus visueel afgebakend en afgeschermd, uit de buurt van kinderen.

Sport Vlaanderen heeft ook het charter ondertekend. Het rookvrij krijgen van alle sportterreinen is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. We onderschrijven de campagne en Sport Vlaanderen neemt die ook mee op in de communicatie.

Naar het voorbeeld van Sport Vlaanderen heeft ook de Vlaamse Sportfederatie (VSF) in 2021 het charter ondertekend en haar leden aangespoord dit ook te doen. Tal van federaties hebben dit gedaan, maar ook verschillende federaties en sportclubs zijn zelf bezig met rookvrije initiatieven en sportterreinen zonder dat ze het charter hebben ondertekend. Verschillende sportorganisaties linken hun rookvrije plekken wel aan Generatie Rookvrij door het label en de materialen te gebruiken. Daarnaast werd er ook een bewustwordingswebinar gegeven rond Generatie Rookvrij.

Als het gaat over gezond sporten, is onze partnerorganisatie Gezond Sporten. Ook zij ondersteunen dat initiatief en helpen mee om het tot bij de sportclubs en organisaties te brengen. Ze promoten de campagne via de eigen socialemediakanalen en hebben dit ook opgenomen in hun toolbox.

We werken nog aan een inspiratiebox voor sportclubs die we in september zouden lanceren in het kader van de Week van de Sportclub. Zowel de tools vanuit de sportsector, als de tools vanuit het agentschap Zorg en Gezondheid krijgen hierin een plaats, dus ook Generatie Rookvrij. Deze inspiratiebox zal maximaal verspreid worden naar de sportclubs via de VSF en Sport Vlaanderen. Ook op de website van Clubgrade voorzien we een landingspagina. Op 26 november 2022, de Dag van de Sportclubbestuurder, krijgt Gezond Sporten de kans om de inspiratiebox voor te stellen.

Tot slot wil ik nog meegeven dat we voortaan ook op het vlak van het evenementenbeleid aandacht schenken aan de problematiek. In de criteria om in aanmerking te komen voor evenementsubsidies vragen we binnen het luik duurzaamheid aandacht voor welzijn en gezondheid, waaronder gezonde voeding en rookvrije evenementen. Het WK Wielrennen vorig jaar was rookvrij voor die zones die onder controle stonden van de organisatie, zoals de fan- en vipzones.

Mevrouw Lambrecht heeft het woord.

Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik zie dat u het initiatief zeer genegen bent en dat er binnen Sport Vlaanderen al heel veel gebeurt. Ook tijdens de vorige legislatuur werden er op Vlaams niveau inspanningen geleverd in de sportcentra van Sport Vlaanderen en werden de terreinen in de buitenlucht rookvrij gemaakt. Nu er veel gemeentes en clubs initiatieven in dezelfde richting nemen, is het misschien noodzakelijk om voor rookvrije sportterreinen als norm in heel Vlaanderen te gaan. Clubs merken dat ouders de bordjes die wijzen op rookvrije zones goed respecteren. Het zal dus helemaal geen heksenjacht zijn. Ik denk dat er brede steun voor is.

Ik heb goed begrepen dat er in september nog een inspiratiebox komt waarin Generatie Rookvrij wordt opgenomen.

Ik neem er akte van dat subsidies in het evenementenbeleid afhankelijk zijn van het rookvrij zijn. Is het in de toekomst mogelijk om een subsidieaanpassing te doen zodat het krijgen van subsidies voor clubs buiten Sport Vlaanderen afhankelijk wordt van het rookvrij maken van buitenterreinen? Kan er daar een extra stimulans voor komen?

Minister Weyts heeft het woord.

De neuzen staan in dezelfde richting. Ik bekijk de criteria voor de subsidiëring van federaties, want daar gaat het uiteindelijk over. Gezond sporten is daar een element van. Ik moet u het antwoord schuldig blijven in welke mate dit gedetailleerd is en ook gaat over een rookvrij engagement. Ik zou dat moeten bekijken.

Mevrouw Lambrecht heeft het woord.

Minister, ik ben blij dat u het niet weet want misschien is het al zo en vraag ik iets wat er al is, wat fantastisch zou zijn. Ik stel voor dat ik daarover een schriftelijke vraag indien om niet opnieuw een vraag om uitleg te moeten stellen, tenzij we hier afspreken dat uw kabinet mij het antwoord  op deze vraag – wordt er ergens gestipuleerd dat rookvrije buitenruimtes een meerwaarde krijgen in de subsidieregeling? – bezorgt.