Report meeting Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie

– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.

De heer Ronse heeft het woord.

Collega’s, ik ga jullie ontzettend hard moeten teleurstellen, want ik kan u geen beeld van mezelf doorzenden. Ook ten aanzien van de miljoenen kijkers die online volgen, wil ik mij excuseren. Maar u kunt zich allemaal wel een beeld van mij vormen.

Minister, mijn vraag over de werkbaarheidscheque kan ik vrij kort stellen. Dat is een heel nuttig instrument, zeker nu in het kader van de ‘war for talent’. Het geeft bedrijven op een heel laagdrempelige manier de kans om na te gaan op welke manier het werk dat zij aanbieden, goed georganiseerd is in functie van het mentale welzijn, werkbaar werk, het werkgeluk en noem maar op. We hebben gezien dat de steunmaatregelen tot 10.000 euro kunnen gaan. Voor een kmo is dat toch wel een mooi bedrag om een aantal zaken professioneel in kaart te laten brengen.

De start daarvan was een beetje aarzelend maar, onder meer dankzij uw inspanningen om dat goed in de markt te zetten, zien we dat het nu gestegen is. In 2021 hebben 544 bedrijven een prijsaanvraag ingediend. Dat is een verdubbeling. Fantastisch! U besliste ook om dat te verlengen tot 2022, en bovendien wordt ook de verhoging van de kmo-portefeuille verlengd. Dat betekent dat wie het plafond van de kmo-portefeuille bereikt heeft, nog een verhoging kan krijgen tot maximum 5000 euro, voor acties rond werkbaar werk. Men vertelle het voort.

Minister, heel wat ondernemers kampen met uitdagingen rond werkbaar werk en telewerken. Hoe vermijden we dat telkens het warm water opnieuw zal uitgevonden worden? Ik bedoel daarmee: als daar oplossingen uit komen, kunnen die dan in een slim lerend netwerk gestoken worden? Op welke manier kan dat worden gedeeld?

Zal die cheque verder gepromoot worden? Dat geldt zeker ook voor de verhoging van de kmo-portefeuille met 5000 euro extra.

Is er een verschil tussen kmo’s, eenmanszaken en grote ondernemingen, bij de aanvraag? Als we kijken naar die 544 aanvragen, is er dan een bepaald type onderneming – uit een bepaalde sector of van een bepaalde grootte – die daar heel veel beroep op doet? Zijn er andere die daar geen beroep op doen? Hoe evalueert u zelf het gebruik van die cheques, tot nu toe, minister? Een ondernemer kan tot drie keer steun aanvragen. Zijn er eigenlijk al ondernemingen die daar het plafond hebben bereikt?

Minister Crevits heeft het woord.

Dank u wel, collega, voor deze interessante vraag. U hebt blijkbaar ook schermproblemen?

Uiteraard is het onze bedoeling om de aanwezige kennis en ervaringen zoveel mogelijk te delen en te verspreiden. Onze website www.werkbaarwerk.be is in 2021 sterk uitgebouwd om kennis, informatie, goede voorbeelden, tips, ondersteunende tools en maatregelen rond werkbaar werk beter te ontsluiten. Ik kan een paar voorbeelden geven.

Er zijn vijftien minireportages gemaakt met getuigenissen rond werkbaar werk. Er zijn ook ‘masterclasses’ ontwikkeld en verspreid over hoe je aan de slag kunt gaan met de vier grote werkbaarheidsthema’s. Specifiek gericht tot werkgevers was er ook het improvisatietheater ‘Werkbaar werkt!’. Daar waren meer dan duizend deelnemers. Ook rond telewerk is er een webpagina gemaakt, waarop veel informatie gedeeld wordt over hoe je een duurzaam telewerkbeleid kunt uitbouwen.

Rond die vier elementen zijn er heel wat communicatieacties uitgevoerd. Dat merk je ook, want er zijn zeer veel weergaven op de website. Het zijn er meer dan 100.000, en meer in detail, collega Ronse: 116.661. Ik ben ervan overtuigd, collega, dat u een van die 116.661 bezoekers bent geweest. Ook de aparte telewerkpagina is op korte termijn een hit geworden, met bijna 13.000 paginaweergaven.

We zijn op dit ogenblik met de sociale partners aan het bekijken hoe we kunnen komen tot een echte referentie voor het thema werkbaar werk op de website. Er worden nu een aantal gebruikersanalyses uitgevoerd, om te kijken hoe dit verbeterd kan worden.

Dan kom ik bij uw tweede en derde vraag. De werkbaarheidscheque zit in de lift. Er zijn in 2021 dus 544 cheques aangevraagd, en dat is een verdubbeling in vergelijking met 2020, maar het kan natuurlijk nog beter. Vandaar dat we beslist hebben om de maatregel van de cheque in 2022 te verlengen en nog verder te promoten, zowel bij de bedrijven als bij de hr-dienstverleners.

Mijn administratie plant op 24 februari een digitale infosessie voor bedrijven en dienstverleners om de inhoud toe te lichten. Daarnaast krijgen we de laatste maanden meer en meer signalen van organisaties en federaties dat ze op eigen initiatief communicatieacties rond de werkbaarheidscheque inplannen. Dat is een heel goede zaak. De werkbaarheidscheque wordt ook in 2021 geëvalueerd naar gebruik op basis van een online bevraging die we doen.

Wat zijn daar de vaststellingen? Bij het verspreiden en bekendmaken van de werkbaarheidscheque geven de gebruikers aan dat vooral de erkende dienstverleners hierin een rol spelen. Op basis van deze informatie zullen we nu de communicatie over de maatregel in de toekomst nog gerichter laten gebeuren. De gebruikers zeggen ook dat ze de maatregelen vooral leren kennen via de communicatiekanalen van de overheid.

Als ondernemingen aangeven dat ze er geen gebruik van maken of dat ze geen impact van de cheque op hun onderneming vaststellen, dan is een van de hoofdredenen daarvoor dat de maximale projectperiode van zes maanden onvoldoende is. Daarom hebben we de periode verlengd naar een jaar.

Wat betreft de grootte van de onderneming, stellen we vast dat ongeveer 20 procent van de aanvragers organisaties zijn die 20 tot 49 werknemers in dienst hebben. Vervolgens zijn het organisaties die kleiner zijn en 5 tot 9 en 10 tot 19 werknemers hebben. Collega’s, ik heb daar een tabelletje van meegebracht. Ik kan dat moeilijk voorlezen. Ik zal dat als bijlage aan het antwoord laten hechten. Bij dezen is hopelijk de opdracht aan mijn kabinet goed gegeven. De werkbaarheidscheque wordt dus gebruikt door kmo’s en hoe groter de organisatie, hoe minder aanvragen. Dat is een heel goede zaak, want grote bedrijven hebben vaak een sterk uitgebouwde hr-afdeling en eigen budgetten, dat maakt het inzetten van de cheque dus minder noodzakelijk. We wilden ook vooral die kleinere bereiken.

Naast de jaarlijkse kwantitatieve analyse wordt ook werk gemaakt van een kwalitatieve analyse waarmee we in kaart willen brengen welke concrete effecten de werkbaarheidscheque heeft op de werkbaarheid in de organisatie. Dat is geen eenvoudige oefening aangezien er heel wat contextfactoren spelen.

Wat betreft de laatste vraag: per 1 januari 2022 werden enkele kleine wijzigingen doorgevoerd met betrekking tot de werkbaarheidscheque. De beperking dat eenzelfde onderneming maximaal drie keer een aanvraag kan indienen, is opgeheven, collega. Ook organisaties die voor januari 2022 al een beroep gedaan hebben op de werkbaarheidscheque, kunnen dit jaar opnieuw een aanvraag indienen, natuurlijk binnen de marge van het plafondbedrag van 10.000 euro subsidie.

Ik hoop u hiermee ingelicht te hebben over de meest recente mysteries van de werkbaarheidscheque.

Niets dan goed nieuws.

De heer Ronse heeft het woord.

Dank u wel, minister. Ik vond het helder. Ik wist inderdaad niet dat die begrenzingen opgeheven waren. Laat ons dat verhaal meer en meer wereldkundig maken. Het zou ook nuttig zijn als we als commissie eens een inzicht krijgen in een aantal heel goede praktijken over de werkbaarheidscheque, wat de concrete impact, het effect was. Meten is weten. Ik weet niet vanuit welk agentschap dit gestuurd wordt, maar misschien kunnen we de dossierbeheerder of diegene die dat behartigt, op een mooie dag, fysiek als het kan, in de commissie uitnodigen om eens een overzicht te geven van de meest succesvolle cases.

De heer Ongena heeft het woord.

Collega Ronse, dat is een interessante vraag. Het is jammer dat het klank zonder beeld is. Ik ben dat niet gewoon. In ieder geval passen we ons aan.

Minister, het is goed dat de maatregelen verlengd zijn. We zien ook een verdubbeling. Dat zijn allemaal positieve signalen. Maar het is wel belangrijk dat we dit goed opvolgen en dat er ook effectief resultaat is. We geven de cheque waarmee we bedrijven de kans geven om eens een doorlichting te laten doen, een scan, maar we moeten natuurlijk goed opvolgen – u verwees naar de kwalitatieve analyse – dat er ook effectief een verbetering merkbaar is. Ik zou willen aandringen dat men daar toch goed op blijft letten, niet enkel per bedrijf, en dat is dan misschien mijn suggestie of een vraag, maar ook in het algemeen. Als nu al vijfhonderd bedrijven een doorlichting gedaan hebben, dan zal er ongetwijfeld een rode draad in zitten. Ik weet niet of dat al gepland is dan wel of men dat al doet: van al die doorlichtingen die gebeuren eens nagaan of er algemene lijnen in zitten waarmee we dan verder aan de slag kunnen gaan om het breder uit te rollen, om suggesties en communicatie te doen naar alle bedrijven, ook de bedrijven die geen werkbaarheidscheque gebruikt hebben. Zitten er mogelijkheden in een soort kwalitatieve allround analyse van al die doorlichtingen?

Minister Crevits heeft het woord.

Dank u wel, collega’s, voor de interesse en de aanvullende vragen.

Collega Ronse, u kunt via de website een aantal interessante getuigenissen vinden. We hebben ook heel wat materiaal. Nadat we die kwalitatieve impactanalyse uitgevoerd hebben, kunnen de onderzoekers die misschien eens komen toelichten in de commissie. Ik denk dat dat nuttig zal zijn.

Collega Ongena, die impactanalyse is zeer belangrijk. U geeft dat terecht aan. We voeren die ook effectief uit. Nog dit voorjaar zal ze afgerond worden. Voorzitter, als jullie een hoorzitting over dit onderwerp willen vastleggen, zou ik wachten tot na het afwerken van die impactanalyse.

Minister, ik stel voor dat die impactanalyse overgemaakt wordt aan de commissie. Dan kunnen we beslissen of we daarover een zitting organiseren.

De heer Ronse heeft het woord.

Ik onthoud vooral dat collega Ongena mijn beeld mist.