Report meeting Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie

– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.

De heer Bothuyne heeft het woord.

Minister, ik heb een korte vraag in opvolging van een aantal schriftelijke vragen, waarbij u wat duiding gaf bij uw plannen om gevelscans en thermografische kaarten te gaan gebruiken om in Vlaanderen in beeld te brengen welke woningen nood hebben aan bijkomende renovatie, aan bijkomende energierenovatie en vooral -isolatie.

Thermografische kaarten worden vanuit de lucht in beeld gebracht. Gevelscans worden gemaakt met een rondrijdend voertuig, zo’n Google-achtig autootje heb ik begrepen. Er zijn eigenlijk wel wat vragen over op welke manier we die gegevens kunnen gebruiken, en wie daarmee aan de slag kan gaan. Tegelijk hebt u aangekondigd dat u werkt wilt maken van ontzorging, dus ondersteuning van mensen met renovatieplannen of -ideeën door onder andere de aanwerving van twintig coaches. Ook daar zijn een aantal vragen over:

Hoe gaat u die scans en thermografische kaarten concreet laten opmaken? Hoe zorgt u ervoor dat die ontsloten worden en bij de juiste mensen komen, terwijl tegelijk de privacy van de betrokkenen gerespecteerd wordt?

Op welke manier worden mensen eigenlijk geïnformeerd dat er van hun woning een thermografische kaart of een dak- of gevelscan wordt gemaakt, of beschikbaar is?

Op welke manier zullen de renovatiecoaches dan aan de slag gaan met de verzamelde informatie?

Hoe zullen we, naast de aan te duiden coaches, ook energiehuizen, lokale besturen, architecten, makelaars, aannemers, notarissen enzovoort inschakelen in onze renovatiestrategie? Zullen zij ook gebruik kunnen maken van de gegevens van de scans en de thermografische kaarten?

Minister Demir heeft het woord.

Collega, ik begrijp uw issue over de privacy. Ik kan u wel geruststellen: enkel diegenen die hun huis willen renoveren en geïnteresseerd zijn in zo’n thermische foto, zullen die kunnen bekijken. Het is dus niet de bedoeling dat de hele straat, de hele wijk of heel Vlaandern meekijkt. Het is vooral de bedoeling om deze tool mee te geven aan mensen die willen renoveren, zodat ze op een heel laagdrempelige manier die foto kunnen bekijken en nagaan op welke manier ze waarop kunnen inzetten.

We zullen renovatiecoaches aanwerven. Zoals u weet, zijn de warmteverliezen in een woning meestal niet zichtbaar met het blote oog. Daarom zijn er die thermografische beelden, die op een heel laagdrempelige manier warmteverliezen visualiseren, maar voor alle duidelijkheid dus enkel voor de eigenaar van die woning. Ik vind het heel belangrijk om dat nogmaals te benadrukken. De renovatiecoach kan dan helpen bij het maken van de juiste keuzes.

De oproep voorziet dat de promotor een methodiek uitwerkt om eigenaars individueel duiding te geven bij het beeldmateriaal. Een combinatie van collectieve infosessies, eventueel gevolgd door een afspraak voor een individueel gesprek voor een correcte interpretatie van de foto, is een praktijk die al succesvol gebleken is volgens de raadgevers op mijn kabinet. Zij kunnen het uiteraard weten.

De finale doelstelling van de projecten is om zoveel mogelijk eigenaars te informeren. Naast de aan te duiden coaches zullen natuurlijk ook de energiehuizen, lokale besturen, architecten, notarissen enzovoort hierbij betrokken worden. De energiehuizen staan op het lokale niveau in voor de coördinatie.

De pool van renovatiecoaches, waarvoor ik de call op hetzelfde moment als die voor thermografie zal lanceren, betekent hiervoor een belangrijke versterking. Er is ook een belangrijke versterking van de energiehuizen. Medewerkers en renovatiecoaches van de energiehuizen zullen ook, na de nodige instructies over de correcte interpretatie, over zo’n foto beschikken.

Naast de versterking van het lokale niveau met de projecten voor renovatiecoaches en thermografie, is uiteraard ook het Netwerk Klimaat van belang, naast andere stakeholders, zoals als de Confederatie Bouw en architecten. 

De notarissen hebben meldingsplicht bij afwezigheid van een energieprestatiecertificaat (EPC). Ook hebben ze een sensibiliserende en uitvoerende rol bij de toekenning van verlaagde registratierechten bij ingrijpende energetische renovatie (IER).

Voor alle duidelijkheid: bouwprofessionals en notarissen zullen niet rechtstreeks gebruik kunnen maken van de scans en thermografische kaarten. Dat wil ik toch wel heel duidelijk stellen: dit is voorbehouden voor diegenen die hun huis willen renoveren. We proberen dat op een laagdrempelige manier te doen.

De heer Bothuyne heeft het woord.

Dank u wel voor uw antwoord, minister. Het is goed dat de privacy gerespecteerd wordt. We weten dat een grote groep mensen zich niet bewust is van energieverliezen. We moeten dus een goede communicatie opzetten en proberen om mensen te informeren over de staat van hun woning via het maken van die thermografische kaarten, gevelscans en dergelijke. Daar waar we vaststellen dat een woning als het ware in het rood gaat, zou er toch een automatische communicatie moeten komen naar de betrokkene, eventueel met een doorverwijzing naar de coaches of naar de energiehuizen die in dat gebied actief zijn. Zal er zo’n automatische communicatie opgezet worden voor elke woning die na scanning en screening duidelijk nood heeft aan bijkomende renovatie?

Naast die coaches en energiehuizen vind ik het ook belangrijk om private actoren te betrekken en te sensibiliseren, om hen te gebruiken in die renovatiestrategie. Architecten zijn natuurlijk cruciaal, maar ook aannemers en makelaars kunnen een heel belangrijke rol spelen om, wanneer die eengemaakte renovatiepremie er is, mensen te ondersteunen. Ik denk dat er een heel netwerk klaarstaat van mensen uit de private sector die hierin een heel belangrijke en nuttige rol kunnen spelen.

De heer Pieters heeft het woord.

Dank u wel, minister, voor uw antwoord. Ik denk dat het met het oog op het respecteren van de privacy wel nodig is dat de betrokkene ervan op de hoogte gesteld wordt dat er een thermografische foto wordt genomen van zijn woning. Ik neem aan dat dit het gevolg is van die privacywetgeving. Ik bedoel: alles moet gebeuren in volledige transparantie.  Wat de betrokken persoon daar naderhand mee kan doen, moet dan duidelijk gemaakt worden in de communicatie daarover. Wat kan hij daarmee doen en wat hoort hij daarmee te doen? Mij lijkt het dus logisch dat de betrokken persoon, de eigenaar van de woning, daarvan automatisch op de hoogte wordt gesteld.

Minister Demir heeft het woord.

Collega Pieters, ik denk dat ik heel duidelijk geweest ben over de privacy-issues: enkel mensen die zo’n thermografische foto van hun huis willen hebben, kunnen daar een beroep op doen. Het is vooral de bedoeling om mensen te ondersteunen, opdat de renovaties op een juiste manier gebeuren en om te visualiseren waar het probleem zich situeert.

De heer Bothuyne heeft het woord.

We kijken alvast uit naar de eerste resultaten van de oproep en van de scans en we hopen dat we op deze manier een versnelling in de renovatiestrategie kunnen bewerkstelligen, die cruciaal is voor onze klimaatdoelstellingen en voor de relance van onze economie.