Report meeting Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme

– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Ik wil u graag enkele vragen stellen over de recente bevestiging van de Pre-Trial Chamber van het International Criminal Court (ICC) dat er wel degelijk territoriale jurisdictie is over de situatie in bezet Palestijns gebied. Deze uitspraak is wel opmerkelijk en belangrijk. Ze opent de weg naar een formeel onderzoek in het Palestijns gebied.

We hebben in de pers gezien dat deze beslissing werd verwelkomd door vele mensenrechtenorganisaties en door de Palestijnse autoriteit. Maar anderzijds was er ook de reactie van de Israëlische premier, die redelijk furieus reageerde en de geldigheid ervan volledig ontkent. Hij kondigde dan ook aan dat hij een diplomatieke campagne zal starten, om aan landen te vragen om het Internationaal Strafhof onder druk te zetten om geen formeel onderzoek te voeren naar de situatie in bezet Palestijns gebied. Dat is niet de eerste keer dat er druk wordt gezet op de onafhankelijkheid van het instituut. In september 2020 legden de Verenigde Staten onder voormalig president Trump sancties op aan het personeel van het Strafhof. Voorlopig blijven deze sancties ook nog onder de nieuwe president van kracht.

Op dit moment staan de mensenrechten op heel wat plaatsen nog onder druk. We mogen de strijd tegen straffeloosheid absoluut niet loslaten. De rol van het Strafhof is hierin heel belangrijk. We moeten die verdedigen en versterken. We moeten absoluut waken over de onafhankelijkheid en neutraliteit van het Strafhof en elke aanval of poging tot politieke beïnvloeding tegengaan.

Minister-president, wat denkt u van deze uitspraak van het Internationaal Strafhof? Wat zal de impact ervan zijn? Zal dit een impact hebben op de aangekondigde verkiezingen door Palestijns president Abbas?

Hoe staat de Vlaamse Regering ten aanzien van de uitspraken om een diplomatieke campagne op te starten om die druk op te voeren?

Wat kan Vlaanderen zelf of via onze Vlaamse delegatie bij de Europese Unie doen om de neutraliteit en de belangrijke onafhankelijkheid te beschermen?

Hebt u zicht op de houding van de Bidenadministratie wat betreft die sancties tegen het personeel? Zit daar beweging in of blijft dit voorlopig onveranderd?

Minister-president Jambon heeft het woord.

Zoals u weet, is Vlaanderen zelf geen partij bij het Internationaal Strafhof. De Vlaamse Regering hecht wel groot belang aan de naleving van het internationaal recht. Deze recente beslissing opent, zoals u zelf aangaf, de weg naar een formeel onderzoek van het Internationaal Strafhof in het Palestijns gebied. Wij zullen de verdere ontwikkelingen met belangstelling volgen. Eventuele invloed op de aangekondigde Palestijnse verkiezingen valt af te wachten. Daar kan ik nu moeilijk uitspraken over doen. Had ik een glazen bol, ik zou op de Lotto spelen, denk ik dan maar.

Hoe staan wij tegenover de uitspraken? Vlaanderen vindt de politieke neutraliteit van het Internationaal Strafhof van cruciaal belang. Als het Strafhof zo’n uitspraak doet, kun je daar je mening over hebben, maar dan moet je daartegen niet in het verweer gaan. Wij vinden die politieke neutraliteit dus van cruciaal belang.

Wat we als Vlaanderen kunnen doen? Zoals vastgelegd in het Statuut van Rome is Vlaanderen geen partij bij het Internationaal Strafhof. Vlaanderen kan in dezen dus moeilijk zelf actie ondernemen.

Dan uw vraag over de Bidenadministratie. Voorlopig is er nog geen verandering van de sancties onder de Bidenadministratie ten aanzien van het personeel van het Internationaal Strafhof. Maar onze informatie is dat men dit aan het herbekijken zou zijn, maar dat is onder voorbehoud.

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Dank u wel voor uw duidelijke en positieve antwoord. Ik ben tevreden dat u ook het belang van het Strafhof en zeker van die onafhankelijkheid en neutraliteit ziet en van het vermijden van enige politieke druk, dat we ons daartegen moeten verzetten. Vlaanderen heeft daar inderdaad geen rechtstreekse poot in, maar dat betekent dat we met België dat federaal wel kunnen doen. Ik weet dat mijn collega’s in de Kamer daar de minister ook over zullen bevragen. Het kan dus wel interessant zijn om daar ook even de lijn te openen, zodat we hier samen een sterk signaal kunnen geven.