Report meeting Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme

Mevrouw Coudyser heeft het woord.

Voorzitter, op 24 oktober 2019 heeft de directie van Brussels Airlines aangekondigd dat de luchtvaartmaatschappij ten gevolge van het toekomstplan ‘Reboot’ de komende jaren zal worden afgeslankt tot een kleiner, maar winstgevender bedrijf. Op 7 november 2019 heeft de directie tijdens een bijzondere ondernemingsraad aangekondigd dat de luchtvaartmaatschappij tegen 2020 een kostenbesparing van meer dan 160 miljoen euro per jaar wil realiseren.

Deze besparingsoefening zal ongetwijfeld een impact hebben op het vluchtaanbod van Brussels Airlines. Vanaf de winter van 2020 zal Brussels Airlines het netwerk van bestemmingen optimaliseren en kunnen eventueel ook routes sneuvelen. In tegenstelling tot toeristische speler Thomas Cook, die vooral Vlamingen naar hun buitenlandse bestemmingen brengt, vervoert Brussels Airlines naast Vlaamse toeristen ook veel internationale toeristen naar Vlaanderen.

Brussels Airlines is voor Toerisme Vlaanderen dan ook een belangrijke partner voor de promotie van Vlaanderen als een toeristische bestemming. Het Vlaams agentschap werkt al vele jaren samen met Brussels Airlines. Recent heeft Toerisme Vlaanderen een versterkte samenwerking met de luchtvaartmaatschappij aangeknoopt in verband met het driejarig evenementenprogramma rond de Vlaamse Meesters. Brussels Airlines, dat zichzelf ‘official carrier of the Flemish Masters’ mag noemen, en Toerisme Vlaanderen bundelen de krachten om toeristen te laten afreizen naar Vlaanderen en naar de thuishavens van de Vlaamse Meesters Rubens, Bruegel en Van Eyck. Sinds begin mei 2019 heeft Brussels Airlines een Bruegelvliegtuig in de vloot. Deze Airbus A320 is beschilderd en ingericht met verwijzingen naar de werken van de Vlaamse Meester Bruegel. Daarnaast hebben Toerisme Vlaanderen en Brussels Airlines naar analogie met de ‘Hi Belgium Pass’ de ‘Flemish Masters Experience’ ontwikkeld. Dit is een voucher waarmee toeristen vanuit 48 verschillende Europese bestemmingen met Brussels Airlines naar Vlaanderen kunnen vliegen, onbeperkt gebruik kunnen maken van het treinnet van de NMBS en gratis toegang krijgen tot tal van culturele bezienswaardigheden die deel uitmaken van het evenementenprogramma rond de Vlaamse Meesters. Toerisme Vlaanderen streeft ernaar op die manier tussen 2018 en 2020 minstens 1,5 miljoen internationale bezoekers naar Vlaanderen te halen.

Minister, hebt u zicht op de impact van de voorliggende afslankoperatie bij Brussels Airlines op de omvang van het inkomend toerisme voor Vlaanderen? Werd Toerisme Vlaanderen op voorhand geconsulteerd door Brussels Airlines met betrekking tot de bestemmingen die al dan niet zullen worden geschrapt? Zo niet, acht u het wenselijk om daarover alsnog met Brussels Airlines in overleg te treden? Acht u het noodzakelijk om maatregelen te nemen om het vooropgestelde doel van 1,5 miljoen internationale bezoekers naar aanleiding van het project Vlaamse Meesters en het inkomend toerisme in zijn geheel te vrijwaren? Welke concrete mogelijkheden ziet u daarvoor?

Minister Demir heeft het woord.

Collega, ook Brussels Airlines gaat niet voorbij aan de economische realiteit en het streven naar een hogere winstcoëfficiënt en wil via het 'Reboot'-plan ruimte creëren om onder andere te investeren in brandstofzuinigere en minder milieubelastende vliegtuigen. De verbindingen die onlangs werden geschrapt, hebben voornamelijk betrekking op vluchten waarbij voormalig touroperator Thomas Cook verantwoordelijk was voor 80 tot 100 procent van de bezettingsgraad. Voor Vlaanderen zijn vooral volgende bestemmingen van strategisch belang voor het inkomend toerisme: Duitsland, Zuid-Frankrijk, Groot-Brittannië, Spanje, Italië, Oostenrijk, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Zwitserland en Noord-Amerika. Op dit moment hebben wij geen concreet zicht op de plannen van Brussels Airlines voor die bestemmingen. Het 'Reboot'-plan is uiteraard nog niet volledig uitgerold, maar er zijn geen aanwijzingen dat er vluchten die belangrijk zijn voor het inkomende toerisme op bovenvermelde markten, zouden verdwijnen. De frequentie kan daar eventueel wel wijzigen, maar de verbindingen blijven hoogstwaarschijnlijk behouden. Vanzelfsprekend zijn er ook andere aspecten, zoals het optimaliseren van het netwerk binnen de Lufthansa Group en de Star Alliance, die in dit plan meespelen.

Toerisme Vlaanderen werd hier niet over geconsulteerd. Dat is ook niet vereist. De samenwerking tussen Brussels Airlines en Toerisme Vlaanderen wordt positief geëvalueerd. Toerisme Vlaanderen focust op de optimalisering van de ‘incoming traffic’ binnen het nieuwe strategische kader van Reizen naar Morgen.

Het 'Reboot'-plan wordt nu pas opgestart en zal tegen 2022 op kruissnelheid zijn. De impact in 2020 zal bijgevolg nog minimaal zijn. Momenteel lijkt het mij niet noodzakelijk om met betrekking tot de hervormingen bij Brussels Airlines maatregelen te nemen om de vooropgestelde doelstellingen van Toerisme Vlaanderen naar aanleiding van het project Vlaamse Meesters bij te sturen.

Bedankt voor uw antwoord, minister. Ik begrijp dat onze belangrijke vluchtroutes hoogstwaarschijnlijk behouden zullen blijven, maar dat er wel een aantal wijzigingen kunnen zijn in de frequenties van en naar die bestemmingen. Ik onthoud ook dat het 'Reboot'-programma nog moet worden uitgevoerd en dat de impact in 2020 echt wel minimaal zal zijn, maar dat voor de rest de samenwerking tussen Brussels Airlines en Toerisme Vlaanderen heel positief geëvalueerd wordt.

Wellicht zal men nu, in de plaats van een samenwerking in het kader van het project Vlaamse Meesters, stilaan overstappen naar een nieuwe samenwerking met Brussels Airlines, gebaseerd op het nieuwe verhaal van Reizen naar Morgen en onze nieuwe florerende bestemmingen.

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Minister, collega Coudyser, ik hoop dat de impact inderdaad zeer beperkt zal zijn. Vaak wordt de soep niet zo heet gegeten als ze geserveerd wordt. Er zijn ook al onderhandelingen aan de gang, heb ik gehoord. De ceo is aan tafel gaan zitten met de vakbonden. Vorige week hadden we ook de samenwerkingsovereenkomst met Brussels Airlines en TUI, wat ook al een opsteker was.

U had het daarnet over Star Alliance, minister, het netwerk waar Brussels Airlines lid van is. Dat is toch een belangrijk vraagteken, want als de afslanking gevolgen zou hebben voor dat lidmaatschap, heeft dat wel een grote impact. We spreken over 1,3 miljoen transferpassagiers die via dat netwerk passeren op onze luchthaven. Ik geef het maar mee. U kunt daar wellicht niet meteen op antwoorden. Maar we moeten daar wel bijzondere aandacht voor hebben.

Ik dank de parlementsleden voor hun reacties. Ik neem die laatste opmerking mee. Ik ben daar inderdaad geen specialist in, ik geef het door aan de administratie.