Report meeting Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn

De heer Beenders heeft het woord.

Voorzitter, minister, dit is een simpele vraag, met eigenlijk een logisch gevolg. Het gaat namelijk over de herinneringsbrieven die watermaatschappijen vandaag de dag versturen op het moment dat de betalingstermijn van de factuur is verstreken. Op zich heb ik er geen enkel probleem mee dat facturen moeten worden betaald. Dat hoort u ons zeker niet zeggen. Het lijkt ons echter wel logisch dat dat op een uniforme manier gebeurt en het niet afhangt van uw woonplaats hoeveel zo’n herinneringsbrief juist kost. Het is nogal bizar dat, als je bijvoorbeeld in Knokke woont, je de betalingstermijn perfect mag laten verstrijken en een herinneringsbrief krijgt die 0 euro kost, terwijl, als je in het mooie Limburg woont, je na vijftien dagen een factuur krijgt van 7,5 euro boven op de reeds gestuurde factuur. Dat lijkt ons gewoon niet logisch. Het lijkt ons het meest evidente dat elke watermaatschappij dat op dezelfde manier regelt. Je kunt tenslotte ook niet kiezen bij welke watermaatschappij je je aansluit. Ik denk dus dat men ter zake een uniforme regel moet toepassen. Op basis van een aantal schriftelijke vragen blijkt ook dat het niet maar een paar herinneringsbrieven zijn die worden verstuurd. In 2016 waren het er namelijk 1,1 miljoen, wat toch wel enorm veel is. Volgens mij is dat aantal ook gewoon hoog omdat de betalingstermijn zo kort is. Je kunt dat dus van twee kanten zien. Als men die betalingstermijn van vijftien naar dertig dagen zou brengen, dan zal men volgens mij al veel minder herinneringsbrieven moeten sturen, omdat heel wat mensen dikwijls hun facturen tot het einde van de maand laten liggen en ervan uitgaan dat dat ook nog tijdig is, dat men dat op dertig dagen kan doen. Ik denk dat hier ook heel veel goede trouw achter zit, dat het niet allemaal mensen zijn die kwade bedoelingen hebben, die hun factuur niet willen betalen.

Kortom, sp.a heeft een voorstel ingediend waarin we voorstellen om die betalingstermijn te verlengen van vijftien naar dertig dagen voor elke watermaatschappij. We stellen ook voor om de eerste herinneringsbrief gratis te houden. Die mag zelfs ook digitaal worden verstuurd. Ik denk immers dat we in de huidige tijden via digitale middelen mensen ook kunnen bereiken. Sms, mail, tal van applicaties kunnen we vandaag inzetten. Die zijn ook niet zo duur. Het goede aan ons voorstel is dat dat nog bijna binnen hetzelfde uur bijval kreeg van uw collega van de Federale Regering, minister Peeters, die bevoegd is voor de consumentenzaken. Hij herhaalde eigenlijk datgene waartoe wij hadden opgeroepen, namelijk dat men die eerste herinneringsbrief gratis zou maken. Hij zei dat hij dat ook zo had geregeld voor de telecomsector, en het leek ook logisch dat door te trekken naar de watermaatschappijen. De Vlaamse ombudsman ging zelfs nog een stap verder. Hij roept de mensen er zelfs toe op om de eerste herinneringsbrief gewoonweg niet te betalen. Hij gaf op dat vlak dus ook steun aan het voorstel. (Opmerkingen van Wilfried Vandaele)

Dat is geen burgerlijke ongehoorzaamheid. Dat is vooral gezond verstand gebruiken. Het geeft ook wel aan, denk ik, dat we inzake deze kwestie op één lijn zitten.

Er zijn dus een aantal uitspraken gedaan vanuit de Federale Regering. We hebben een voorstel ingediend. Er liggen heel wat cijfers en analyses op tafel.

Minister, wat is uw reactie op de wildgroei aan tarieven van watermaatschappijen bij het versturen van herinneringsbrieven? Kunnen facturen en herinneringsbrieven van watermaatschappijen op vraag van de klant digitaal verstuurd worden? Is daar een wettelijk kader voor? Zo nee, waarom kan dit niet? Er lopen een aantal proefprojecten om herinneringsbrieven via sms of mail te versturen. Op welke manier zijn deze proefprojecten georganiseerd? Wie past ze toe en is hierover een evaluatie beschikbaar? Steunt u het voorstel van minister Peeters, en dus ook eigenlijk van sp.a, om de eerste herinneringsbrief van de watermaatschappijen gratis te maken? Minister Peeters heeft aangekondigd dat hij hierover overleg zal plegen. Hij zei dat hij overleg zou plegen met de watermaatschappijen, maar ook in overleg zou gaan met de bevoegde ministers. Is het initiatief voor een overleg al genomen? Zo ja, wat is daaruit gekomen? Bent u bereid om de betalingstermijn van vijftien dagen te verlengen naar dertig dagen?

Minister Schauvliege heeft het woord.

Ik wil beginnen met een schets van het waterlandschap. Er zijn zeven drinkwatermaatschappijen in Vlaanderen met een kader waarbinnen ze moeten werken. Er is het Drinkwaterdecreet, er zijn de uitvoeringsbesluiten, maar daarnaast hebben zij ook managementvrijheid. Ze kunnen een aantal tarieven vastleggen waarop toezicht is vanuit de WaterRegulator. De drinkwatermaatschappijen worden ook bestuurd door heel wat vennoten die daar heel wat over te zeggen hebben. Zij kunnen daar ook in sturen. Daar maken trouwens heel wat lokale bestuurders deel van uit.

De digitale factuur is vandaag nog niet de regel, maar die mogelijkheid bestaat wel. De watermaatschappij kan dit aanbieden aan klanten. Alle drinkwatermaatschappijen zijn van plan of zijn reeds bezig met de overstap naar digitale facturatie. Een digitale herinnering is momenteel enkel mogelijk bij water-link, AGSO Knokke-Heist en IWVA, indien de klant zich heeft aangemeld voor digitale facturatie.

Er is binnenkort overleg, namelijk op 23 maart, tussen de drie gewesten en de federale overheid. Er bestaat een algemeen waterverkoopreglement waarin een aantal zaken staan die door de drinkwatermaatschappijen moeten worden toegepast. In dat algemene waterverkoopreglement staat inderdaad een minimumbetalingstermijn van vijftien dagen. We zijn bezig met een traject om na te gaan op welke manier we dat waterverkoopreglement kunnen aanpassen. Een van de zaken die ik zeker wil aanpassen, is die termijn van vijftien dagen. We moeten daar een langere termijn van maken, bijvoorbeeld dertig dagen. Dat is terecht. Vijftien dagen is heel kort. Dit zal zeker worden opgenomen in de aanpassing van dat algemeen waterverkoopreglement.

Het doorrekenen van een tarief voor het versturen van de eerste verwittiging zal ook op 23 maart worden besproken. We zullen samen met de drie gewesten bekijken hoe we daar een oplossing aan moeten bieden.

De heer Beenders heeft het woord.

Minister, ik vind dit een positief antwoord. U zegt dat u ook voor gelijke regels bent of dit alleszins zult bespreken op 23 maart. Ik vind het goed dat de betalingstermijn verlengd kan worden, want vijftien dagen is inderdaad te kort. Het gebeurt nu ook dikwijls dat mensen zelfs een herinneringsbrief krijgen nog voordat ze een factuur hebben gekregen omdat die met de post verloren was gegaan. Er is dan zo weinig speling en er ontstaat een discussie die alleen maar frustraties opwekt.

Ik weet dat u overleg hebt gehad met drinkwatermaatschappijen, bijvoorbeeld Pidpa. Daar is besproken of het al dan niet aangewezen zou zijn om de herinneringsbrieven digitaal te versturen. Er is communicatie waarin staat dat u hebt beslist om de papieren versie liever te behouden. U zou zelf geen voorstander zijn van digitale herinneringsbrieven omdat uit onderzoek zou blijken dat papieren herinneringsbrieven vaker worden gelezen dan digitale. Ik vind dat een rare communicatie. Ik denk dat we met sms en digitale brieven wel heel wat kunnen bereiken zonder dat het iets extra kost voor de klant. Ik wil u vragen om dat standpunt te herzien.

U gaat op 23 maart naar het overleg met minister Peeters. Wat zal uw standpunt daar zijn? Bent u er zelf vragende partij voor om die eerste herinneringsbrief gratis te maken? Bent u vragende partij om de tarieven voor de tweede, derde en daaropvolgende brieven die worden verstuurd, gelijk te brengen? U hebt daar eigenlijk niet op geantwoord. Met welk standpunt gaat u volgende week naar minister Peeters?

Minister Schauvliege heeft het woord.

Ik ben bijzonder nieuwsgierig naar het verslag van een overleg dat ik zou hebben gehad met Pidpa. Dat is er niet geweest. Ik zou daar het standpunt hebben ingenomen dat ik de papieren versie verkies? Misschien hebben onze diensten dat zo verkondigd, maar dit is niet met mij doorgepraat. Ik wil wel graag eens zien waar u dat hebt gelezen.

Welk standpunt zal ik innemen? Ik kan vandaag alleen maar vaststellen dat de tarieven voor de verwittigingen goedgekeurd zijn door de verschillende drinkwatermaatschappijen met de verschillende vennoten, dus ook de vertegenwoordigers uiteraard van heel wat lokale besturen. Dat is ook zo aanvaard door de WaterRegulator. Als het een algemene lijn is om die eerste brief gratis te versturen, dan kan ik mij daar wel in vinden. We zullen dan wel moeten kijken hoe die procedure verder moet lopen, want op dit moment is dit goedgekeurd door de verschillende raden van bestuur van de drinkwatermaatschappijen. Ik kan me in deze fase wel inschrijven als dit de algemene lijn zou worden. Ik kan erin komen dat iedereen wel eens iets over het hoofd ziet en dat het misschien soms om exuberante bedragen gaat. Ik denk dat dit tegemoetkomt aan uw vraag over wat mijn standpunt zal zijn.

De heer Beenders heeft het woord.

Het is niet altijd gemakkelijk om een debat tussen oppositie en meerderheid te hebben. U probeert dat inderdaad goed te doen, maar ik heb begrepen, tussen de regels, dat u ons voorstel wel steunt. Ik denk dat de wijsheid van het parlement dat zo meteen ook kan bevestigen met de resolutie die we ter goedkeuring voorleggen. Het is een hele simpele resolutie waarbij ik zelf één voorstel wil aanpassen. Om toch maar de eerste herinneringsbrief gratis te krijgen en de betalingstermijn te verlengen, zijn wij zelfs bereid om het tweede voorstel, namelijk de tarieven die we willen bepalen voor twee, drie en vier, te schrappen. Wij denken echt dat we het in dit voorstel voor de consument makkelijker moeten maken, eenvormiger moeten maken, duidelijker moeten maken zoals we dat ook bij telecom hebben gedaan.

Ik kijk dus uit naar de conclusies van het overleg van 23 maart, maar we kunnen het u gewoon gemakkelijker maken. Wij kunnen u vanuit het parlement al een resolutie meegeven zodat u dat standpunt ook kunt verdedigen op die vergadering. U ziet dat de oppositie ook een positief voorstel kan doen.

Ik zal u trouwens ook de mail bezorgen die vanuit uw kabinet is verstuurd naar aanleiding van het overleg met Pidpa waarin er eigenlijk letterlijk wordt gezegd dat u de bepaling niet wilt veranderen en de huidige regeling wilt behouden, en daarmee bedoel ik het behouden van het versturen van herinneringsbrieven, niet via digitale weg maar via papier. Ik zal u die bezorgen.