Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
De heer Poschet heeft het woord.
Zopas is in Canada het WK Voetbal voor vrouwen afgelopen, en het moge duidelijk zijn: het vrouwenvoetbal zit in de lift. In het Commonwealth Stadium zaten maar liefst 53.058 toeschouwers voor de openingswedstrijd tussen Canada en China. Het was het grootste aantal toeschouwers voor een wedstrijd van een nationale ploeg in Canada. Over het hele toernooi hebben 1.353.506 voetballiefhebbers de matchen bijgewoond, 1,3 miljoen tickets.
Ook de kijkcijfers deden het zeer goed. Zo keken op Fox meer dan 8 miljoen Amerikanen naar de halve finale, de Amerikanen wonnen trouwens het toernooi. Daarmee was dit de best bekeken voetbalwedstrijd ooit, over mannen en vrouwen heen. De website van de FIFA trok maar liefst 20 miljoen unieke bezoekers. Jammer genoeg waren onze vrouwelijke Duivels dit jaar niet aanwezig op het WK. Onze vrouwelijke voetballers halen in clubverband wel al een aantal jaar een hoog niveau.
Dat is mede te danken aan de Women’s BeNe League, de Belgisch-Nederlandse vrouwenvoetbalcompetitie. In het eerste jaar van de BeNe League, 2012-2013, werkten de Belgische en Nederlandse teams hun wedstrijden eerst nog af in de eigen nationale competitie. De vier beste ploegen van beide competities speelden vervolgens voor de titel. Vanaf het seizoen 2013-14 werd beslist om de Belgische en Nederlandse ploegen meteen in één en dezelfde competitie te steken. Daar werd bij het mannenvoetbal ook al over gebrainstormd en door sommigen over gedroomd.
Op 12 juni 2014 spraken de Koninklijke Belgische Voetbalbond en de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond zich gezamenlijk uit voor een voortzetting van de Women’s BeNe League voor minstens drie jaar. Helaas werd eind vorig jaar beslist om er na drie seizoenen al de brui aan te geven. De voornaamste reden daarvoor was dat de Nederlandse clubs niet tot een akkoord kwamen met de Nederlandse voetbalbond over de financiering.
Deze beslissing heeft een grote impact op onze vrouwenvoetbalcompetitie, namelijk op het niveau van ons vrouwenvoetbal. Het spelniveau, dat omhooggehaald werd door het organiseren van de competitie op het niveau van de lage landen, dreigt opnieuw onder druk te komen. Verschillende sterspeelsters kozen al voor een carrière bij buitenlandse ploegen.
Minister, wat is uw reactie op het stopzetten van de Women’s BeNe League? Hebt u begrip voor de Nederlandse beslissing? Wat is de impact op het vrouwenvoetbal in Vlaanderen? Hebt u weet van een mogelijke heropstart van de Women’s BeNe League in de komende jaren? Wat zijn de voorwaarden hiertoe? Op welke manier promoot u sport bij vrouwen in het algemeen? Wat zijn volgens u de belangrijkste uitdagingen om vrouwelijke sportwedstrijden de plaats te geven die ze verdienen?
De heer Wouters heeft het woord.
Mijnheer Poschet, bedankt voor deze interessante vraag. Dat die wedstrijd zo druk bekeken werd, u weet het zelf ook, komt doordat in Amerika en Canada voetbal als een vrouwensport aanzien wordt. Dat zet mij soms aan het denken, maar ik zie het toch wel graag. Het is meer technisch dan bij de mannen. (Gelach. Opmerkingen)
Ik volg u dat de Women’s BeNe League een positief effect had. Veel jonge speelsters zijn op die manier een trapje hoger gaan voetballen. Dat is logisch: hoe sterker de tegenstander, hoe sterker je zelf wordt. Uiteraard kunt u nu het sportieve aspect betreuren, maar kunt u volgens mij weinig doen om de Women’s BeNe League te organiseren.
Ook bij andere clubs groeit het vrouwenvoetbal. Er wordt al bij de jeugd meer aandacht aan gegeven. Men probeert een kwaliteitsvolle opleiding te geven aan de meisjes. Dat de betere speelsters andere horizonten opzoeken, is misschien niet zo slecht om het op volgende WK weer aanwezig te kunnen zijn. Van alle Rode Duivels die op dit moment voetballen voor ons, spelen er heel weinig in de Belgische competitie, ik dacht op dit moment zelfs geen enkele.
Minister Muyters heeft het woord.
De uitslag was 5-2. De stand was 4-0 na 16 minuten, met een prachtige goal van Lloyd in de 12e minuut. Het was de moeite.
De Women’s BeNe League was een goed proefproject, dat is opgezet met UEFA, de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) en de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) voor een periode van drie jaar. De afspraak vanaf het begin was dat de drie organisaties een afzonderlijke evaluatie zouden maken. Die van de UEFA en van de KBVB waren positief, die van de KNVB was negatief. Voor een goede samenwerking moesten de evaluaties van de drie partijen overeenstemmen. Maar dat is dus niet gebeurd.
Het proefproject had een grote waarde voor de Belgische en Vlaamse ploegen. Behalve Standard, dat dit jaar kampioen was, stonden wij vooral onderaan de tabel. Ook Standard stond daar in het begin maar is opgeklommen. De achterstand van de Belgische en Nederlandse ploegen is voor een groot deel ingelopen. In het begin stonden wij ongeveer op de zes laatste plaatsen, maar we hebben wel vooruitgang geboekt.
Ik vind het jammer dat wij geen gezamenlijk Belgisch-Nederlandse voetbalcompetitie meer zullen hebben. Het gevolg van die stopzetting is dat we opnieuw een Belgische competitie met acht vrouwenploegen zullen hebben.
Zolang de Nederlandse voetbalbond niet opnieuw wil meedoen aan een gezamenlijke competitie, kunnen we geen heropstart doen. Dat is zijn autonomie. De KNVB heeft ook geen bijkomende voorwaarden gesteld. Als zij neen zeggen, is het over. ‘It takes two to tango.’
We willen de sportfederaties stimuleren om het aanbod open te trekken en om te voorzien in een aanbod op maat van iedereen. Dat staat ook in de conceptnota voor de sportfederaties. Ik heb dat ook in de plenaire vergadering al gezegd in het antwoord op een actuele vraag. Dat geldt zowel voor initiatie en recreatie als voor het competitief niveau.
Vlaanderen streeft ernaar om tijdens de organisatie van sportpromotionele acties en evenementen een sportaanbod vanuit elke levensfase te kunnen aanbieden, ongeacht afkomst, geslacht, talent, handicap. Wat de ‘Sport na School’-acties betreft, waarbij jongeren na schooltijd verschillende sporten kunnen uitproberen, ligt het succes bij meisjes tussen 12 en 18 jaar veel hoger dan bij jongens. De verhouding is 60/40. 60 procent van de meisjes heeft een ‘Sport na School’-pas.
Wat de plaats van vrouwensporten in de media betreft, is er een duidelijk verschil tussen het uitzenden van vrouwencompetities en mannencompetities. Dat valt echter buiten mijn bevoegdheden. Jaarlijks is er het overleg tussen mijn sportadministratie en de VRT. In de beheersovereenkomst van de VRT staat dat de VRT aandacht moet besteden aan kleinere sporttakken en moet bijdragen tot een actievere sportbeoefening met een brede kijk op sport. We moeten daar tijdens de volgende gesprekken zeker rekening mee houden.
De heer Poschet heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Het klopt dat u als minister van Sport in de Vlaamse Gemeenschap een beperkte wettelijke of decretale macht hebt om hier rechtstreeks invloed op uit te oefenen. Er is natuurlijk zoiets als de wettelijke en decretale bepalingen en dat is iets anders dan invloed uitoefenen, aan de kar trekken of initiatieven nemen. Ziet u ergens een mogelijkheid om stimulansen te geven om die BeNe League, die ons veel heeft opgebracht, een doorstart te geven?
U hebt gezegd dat de Nederlandse voetbalbond als enige van de drie een negatieve evaluatie heeft gemaakt. Wat is de precieze reden daarvoor? Zij stellen immers geen extra voorwaarden. Is het om financiële redenen, omdat bijvoorbeeld de verplaatsingskosten te zwaar doorwegen, of zijn er principiële redenen? Wat is de filosofie daarachter?
Wat ik wel positief vind, minister, is dat u via Sport Na School, Sportsnack en andere initiatieven, waar wij uiteraard achter staan, wel een grote groep meisjes en jonge vrouwen bereikt. Dat is absoluut een positief element, waar verder op gewerkt moet worden.
Maar ik had dus graag nog wat uitleg gekregen over uw mogelijkheden en over de precieze redenen van de evaluatie van de KNVB.
De heer Wouters heeft het woord.
Minister, bedankt voor uw antwoorden. Mijns inziens gaat het in dit verhaal, zoals zo vaak in de sport, over centen. Voor de Nederlandse liga liggen de kosten waarschijnlijk te hoog ten opzichte van de baten.
Ik maak een bruggetje naar wat we gehoord hebben over de VRT, die iets meer nichesporten zou moeten uitzenden. Dat is misschien een mogelijkheid om het vrouwenvoetbal ook breed te promoten, zodat het voor mogelijke investeerders wel interessant wordt. Op die manier kan het een win-winsituatie worden om daar als sponsor meer op in te zetten om ook onze dames mooie opschriften op hun shirts te laten krijgen.
Minister Muyters heeft het woord.
Bij die evaluatie, mijnheer Poschet, denk ik dat het belangrijkste element de winst is die men heeft tegenover de kostprijs. Een BeNe League is natuurlijk altijd duurder dan een eigen nationale competitie, alleen al vanwege de veel grotere verplaatsingen. Vanuit Groningen naar West-Vlaanderen rijden is heel wat anders dan je binnen eigen land verplaatsen.
De Nederlanders hebben gezien dat ze de facto minder geprofiteerd hebben van de BeNe League. Onze Belgische en Vlaamse ploegen hebben uiteindelijk een inhaalbeweging gedaan op het vlak van kwaliteit. Als je op een hoger niveau speelt, haal je nu eenmaal in. De Nederlanders hebben op een lager niveau gespeeld, doordat er Belgische ploegen meedoen. Je hebt daar dus een nadeel tegenover een grotere kostprijs. De winst was alles bij elkaar te eenzijdig voor onze ploegen ten opzichte van de kostprijs.
Ik sta ervoor open om te kijken of we daar iets aan kunnen doen, maar ik betwijfel het. Ik vind ook niet dat wij de Nederlandse ploegen moeten gaan sponsoren om toch nog mee te doen. Dat lijkt mij er wat over. Maar laat ons het wat en het hoe wel bekijken.
Wat de VRT betreft, collega Wouters, onthoud ik mij van elk commentaar.
De heer Poschet heeft het woord.
Ik zal het glas als halfvol beschouwen en hopen dat u mee speurt naar openingen die er alsnog zouden kunnen komen. Met een open geest kunnen we kijken of we in de toekomst toch opnieuw tot een samenwerking kunnen komen. Als het niveau in België ondertussen zou stijgen, kunnen onze bovenste beste buren misschien minder naar de geldbeugel kijken en kunnen we opnieuw de sportieve handen en voeten in elkaar slaan.
De vraag om uitleg is afgehandeld.