Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw Segers heeft het woord.
Voorzitter, tijdens de hoorzitting van 18 juni 2015 werd de toekomstvisie van de VRT voor de periode 2016 tot 2020 toegelicht onder de noemer ‘Een sterke VRT voor een sterk verbonden Vlaanderen’. Daarbij kwam ook het budgettaire kader uitgebreid aan bod, met als uitgangspunten – onder andere – een efficiënte en meer compacte VRT en het genereren van bijkomende inkomsten.
Enerzijds vraagt de VRT een engagement van de Vlaamse Regering om de financiering van potentiële herstructureringskosten, die gepaard gaan met de oefening om tot een efficiënte en meer compacte organisatie te komen, op zich te nemen. Anderzijds geeft de openbare omroep aan bijkomende inkomsten te willen genereren uit distributie, betaalmodellen (previews), commerciële afgeleiden en commerciële communicatie. Wat dat laatste punt betreft, is de VRT vragende partij om binnen een globaal plafond op een flexibele manier over de verschillende media heen – tv, radio en online – commerciële inkomsten te mogen genereren. In het regeerakkoord lezen we in dit verband: “De openbare omroep moet zich terughoudend opstellen tegenover de advertentiemarkt. Advertentievrij is niet realistisch, maar de plafonds blijven onverkort gelden. Waar nodig werken we eventuele onduidelijkheden of grijze zones weg, bijvoorbeeld inzake sponsoring.”
Minister, hoe staat u tegenover de vraag van de openbare omroep om de financiering van de potentiële kosten, gepaard gaande met een herstructurering van de organisatiestructuur van de VRT, te dragen? Kan dit element in de nieuwe beheersovereenkomst worden verankerd?
Nu is er een absoluut plafond voor inkomsten uit commerciële communicatie, zijnde een bepaald percentage van commerciële inkomsten ten opzichte van de inkomsten uit overheidstoelagen. Tijdens de hoorzitting vanochtend is toelichting gegeven over hoe die verhouding is in de verschillende Europese openbare omroepen die in de vergelijking werden opgenomen. Bent u bereid om in plaats van dat absoluut plafond de piste te overwegen van een proportioneel plafond, namelijk een bepaald bedrag uit commerciële inkomsten dat groeit (of krimpt) parallel met de globale evolutie van de reclamemarkt?
Wat is uw visie op de ‘flexibele manier’ waarop de VRT inkomsten uit commerciële communicatie wil werven? Indien u hier afwijzend tegenover staat, impliceert dit dat de nieuwe beheersovereenkomst specifieke beperkingen zal opleggen voor de aandelen van reclame-inkomsten opgedeeld voor de verschillende media (tv, radio, online)?
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, we weten allen dat onze openbare omroep moet besparen. Tijdens de hoorzitting heeft de top van de openbare omroep zelf aangegeven dat hij zich daar terdege van bewust is en ook zelf de oefening wil doen, of nog eens wil doen, om te gaan naar een meer performante, compactere en flexibelere organisatie. Het doet me ook plezier dat de collega van sp.a daar ook over meedenkt.
De huidige plafonds zijn bekend. Ik dacht dat het om 68,4 miljoen euro gaat voor de commerciële communicatie en ongeveer 16,5 miljoen euro uit sponsoring. Ik weet niet of proportionele plafonds zouden bijdragen tot een stabiele financiering. Nu gaat het om een vast bedrag, en de openbare omroep weet dan ook goed dat de middelen tot dat bedrag zijn begrensd, in goede en slechte tijden. Met een proportioneel systeem heb je dat niet. Als het wat slechter gaat in de markt, dan dalen de middelen. De VRT vraagt een stabiele financiering. Ik weet niet of proportionele plafonds daartoe de beste manier zijn.
Minister, tijdens de hoorzitting ging de VRT ervan uit dat de dotatie met 27 miljoen euro daalt. Ik neem aan dat het gaat om een graduele daling gedurende de periode dat de volgende beheersovereenkomst van kracht zal zijn. Klopt dat? Waren die bedragen opgenomen in de meerjarenbegroting van de Vlaamse Regering? Bij de voorstelling ging de VRT blijkbaar al uit van die vermindering. Ik was eerlijk gezegd verbaasd toen ik het bedrag hoorde, want ik kon het niet plaatsen. Ik dacht niet dat die bedragen in het regeerakkoord en de meerjarenbegroting stonden. Het gaat dus wellicht om een politieke afspraak met de regering. Kortom, klopt het dat het om een graduele daling gaat?
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Collega Vandaele, het klopt dat de VRT een stabiele financiering vraagt, maar dat gaat in de eerste plaats over de dotatie. Ik dacht dat collega Segers bedoelde om voor de commerciële inkomsten het plafond te laten evolueren met de markt. We hebben het er nog niet grondig over gehad, maar dat zijn misschien zaken waar ooit over kan worden gesproken. Alleen zitten we met het regeerakkoord, dat zeer duidelijk is en zegt dat het plafond blijft wat het is. Maar ik hoor graag de mening van de minister daarover. Voor de rest denk ik dat uw vraag vooral een vraag is naar wat ons de komende maanden allemaal benieuwt, namelijk hoe de beheersovereenkomst zal worden onderhandeld en hoe de standpunten definitief zullen worden ingenomen.
Minister Gatz heeft het woord.
Mevrouw Segers, de wijze waarop eventuele toekomstige herstructureringskosten bij de VRT gefinancierd kunnen en mogen worden, en de wijze waarop de VRT inkomsten zal mogen verwerven uit commerciële communicatie, zijn voorwerp van de onderhandeling die ik momenteel namens de Vlaamse Regering met de VRT voer. In het belang van een goed resultaat is het wenselijk deze onderhandelingen niet op het publieke forum te voeren. De VRT heeft tijdens de hoorzitting in de commissie transparant haar toekomstvisie en haar wensen met de commissie gedeeld. Het parlement kan hierover uiteraard een of meerdere aanbevelingen aan de Vlaamse Regering doen.
Uw vragen zijn pertinent, maar ik kan er voorlopig niet op ingaan, temeer daar ik wens om binnen de Vlaamse Regering een goed werkbaar draagvlak te vinden. Dat is een beetje een saaie manier van werken, maar volgens mij de beste die standhoudt.
Wat betreft de precieze vraag van de heer Caron, is het inderdaad zo dat ik de cijfers die de VRT hier gegeven heeft op 18 juni, kan bevestigen. In die zin is dat traject een correct traject. Dat past natuurlijk in het kader van de volledige meerjarenbegroting van de Vlaamse Regering zelf. Dat laat ik aan mijn collega-minister Turtelboom. Maar de informatie die zij gegeven hebben, is de juiste.
Ik dank mevrouw Brouwers en de heer Vandaele voor de suggesties en de elementen van discussie om mee te nemen de komende dagen en weken.
Het spijt me: meestal zijn mijn antwoorden langer, maar ik vraag verschoning.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Opnieuw verwondert me dat natuurlijk niet. Zie mijn vraag dan vooral als een aanbeveling. Voor mij was het een van de syntheses die ik gemaakt heb nadat we de vele hoorzittingen achter de rug hadden met de verschillende partijen en waarbij heel duidelijk is dat onze fractie een holistische openbare omroep, een sterke openbare omroep wil bewaren, maar die ook de aanjager is voor de andere spelers in dat media-ecologische systeem. Ook wij zijn bezorgd dat in dat media-ecologische systeem een pax media blijft bestaan en dat iedereen daar beter van wordt. Ik herinner me niet meer wie dit precies gelanceerd heeft, maar de idee van een proportioneel plafond lijkt me wel zinvol. Ik ga ervan uit dat de economie de komen jaren hopelijk een vlucht zal nemen, maar dat valt af te wachten. Dan kunnen de zaken alleen maar groeien. Zo kan er een entente bestaan als de markt ineenstuikt of sterk daalt. Dan kunnen we de situatie bekijken. Er is de angst van de andere partijen dat de VRT met alles gaat lopen, zeker ook in het licht van wat online beweegt. U weet dat ik vind dat de VRT zich online maximaal moet kunnen ontplooien. Om dat te bewaren, leek me dat een goede suggestie.
De heer Vandaele heeft het woord.
Collega Brouwers heeft gelijk. Als de VRT een stabiele financiering vraagt, hebben ze het in de eerste plaats over de dotatie van 270 miljoen euro. Als je de stabiliteit gaat beperken tot alleen maar de dotatie en men gaat voorbij aan de commerciële inkomsten, dan spreken we ook over 85 miljoen euro uit advertenties en uit sponsoring. Als dat stuk niet stabiel is, dan denk ik dat het geheel dat ook niet is.
Ik dacht dat we dan toch in consensus een voorstel van resolutie zouden kunnen maken. Ik vrees ervoor.
De vraag om uitleg is afgehandeld.