Verslag vergadering Commissie voor Wonen, Armoedebeleid en Gelijke Kansen
Verslag
Mevrouw Christiaens heeft het woord.
Minister, de functie van de huurschatter werd onder de vorige legislatuur gelanceerd als hulpmiddel voor het berekenen van een correcte huurprijs. Het was de bedoeling de transparantie op de private huurmarkt te verhogen, zowel voor de huurder als voor de verhuurder. Op een website kunnen huurders en verhuurders terecht voor de berekening van een correcte huurprijs van een woning in een regio. Op de site kunnen de ligging en de eigenschappen van de woning worden ingevuld. Op basis daarvan krijgt men een prijsvork met de bedragen waarbinnen de maandelijkse huurprijs moet liggen.
De gegevens in de databank zijn gebaseerd op een analyse van de huurmarkt door de KU Leuven. Bij de lancering in april 2013 leek de huurschatter alleszins een succesvolle actie.
Dat leek alleszins een zeer succesvolle actie, want in de eerste maand waren er meer dan 134.000 opvragingen via die website, zodat de capaciteit van de website zelfs moest worden verhoogd om aan de vraag te voldoen.
Ik heb u hierover in januari een schriftelijke vraag gesteld. U hebt mij de opzoekingen daarover meegedeeld. We merken toch een heel duidelijke dalende trend, in die mate dat we nu aan een gemiddelde zitten van nog geen 2000 opzoekingen per maand. De gegevens die de gebruikers van de huurschatter ingeven, worden anoniem verzameld in de achterliggende databank. Dat heeft zijn voordelen, want daarvoor was er heel weinig informatie beschikbaar over de huurprijzen op de private huurmarkt, en de huurschatter is daarvoor een handig instrument. In uw beleidsnota stelt u het verder te willen ondersteunen, maar dat daarom ook de data van het gebruik van de huurschatter geëvalueerd zouden worden.
U hebt op een schriftelijke vraag van mij de gegevens tot januari 2015 bezorgd. Misschien beschikt u zelf over de cijfers tot en met nu, want er was aangekondigd dat er in juli een evaluatie zou gebeuren van het gebruik van de huurschatter. Minister, wat is de trend in het aantal opzoekingen? Hebt u al een zicht op de conclusies van de evaluatie die u hebt aangekondigd? Wat zijn daarvan de resultaten? Acht u het wenselijk dat de huurschatter in het huidige concept blijft bestaan of voorziet u in een wijziging van het concept? De gegevens zijn natuurlijk wel nuttig en het doel van het instrument is nuttig, maar misschien moeten we concluderen, als de trend voortgezet wordt, dat het misschien niet het meest nuttige instrument blijkt te zijn. Voorziet u dan in andere middelen of maatregelen om de transparantie op de private huurmarkt voor zowel huurder als verhuurder te verhogen?
De heer Anseeuw heeft het woord.
Zoals de collega aanhaalt, leek het in april 2013 inderdaad een succes. De cijfers van april 2013 geven aan dat er inderdaad interesse en plaats is voor een huurschatter. Alleen denk ik dat de huurschatter in zijn huidige vorm bijzonder ingewikkeld is en potentiële gebruikers meer zal afschrikken dan uitnodigen. Ik heb zelf eens de proef op de som genomen. Je moet al beginnen met aan te geven dat je wel degelijk een mens van vlees en bloed bent. Tegen dat je aan stap vier bent, hebben de meeste mensen het al opgegeven, denk ik, want het is een bijzonder lange lijst met verplichte parameters die je moet ingeven. Ik begrijp wel dat je, om tot een goed resultaat te komen, een minimum aantal parameters nodig hebt, maar ik vrees dat het evenwicht een beetje zoek is, namelijk heel veel parameters en een heel lage gebruiksvriendelijkheid. Ik denk dat dat de verklaring is van het steeds dalende aantal gebruikers van dit platform, waar wel een plaats voor is en dat wel nuttig kan zijn. Ik denk alleen dat de huurschatter in zijn huidige vorm hoe langer hoe minder mensen kan bekoren. Dat is alvast de tendens tot op vandaag.
Minister, wilt u de huurschatter in stand houden, maar dan in een aangepaste vorm die gebruiksvriendelijker is en misschien een grotere vork qua schatting zal geven aan de mensen maar toch nog bruikbaar zal zijn?
Mevrouw Hostekint heeft het woord.
Ik wil me graag aansluiten omdat ik denk dat de huurschatter een zeer nuttig instrument kan zijn, zowel voor huurders als verhuurders, en niet het minst voor het woonbeleid op zich. Ik denk dat het een goed middel is voor huurders en verhuurders om een zicht te krijgen op wat een correcte en faire huurprijs is. Bovendien denk ik dat het een schat aan data bevat en heel veel informatie die we anders vanuit het beleid niet zouden hebben omtrent de huurprijzen en omtrent de private huurmarkt. Ik wil er zeker voor pleiten om dat niet te laten schieten. Minister, als u het woonbeleid vorm wilt geven, kan dat voor u een schat aan informatie geven.
We zien met nieuwe instrumenten dat het vaak niet zo simpel is om mensen de weg ernaartoe te laten vinden. Vaak duurt het even voor bepaalde nieuwe instrumenten ingang vinden. Ik verwijs bijvoorbeeld naar het instrument van de verzekering gewaarborgd wonen. Dat kende een zeer moeizame start om uiteindelijk uit te groeien tot een succes. Het gaat er natuurlijk altijd over dat mensen een instrument kunnen gebruiken op het moment dat ze het kennen. Vaak staat of valt een dergelijk instrument met de promotie, de sensibilisering en de bekendmaking ervan. Ik wil er zeker voor pleiten om dit instrument niet zomaar op te geven. Het kan een zeer nuttig instrument zijn, zeker ook voor u, minister. Elk instrument moet worden geëvalueerd, en alles kan beter. Als dingen kunnen worden vereenvoudigd, dan moet u dat zeker niet laten, maar ik wil ervoor pleiten om het te behouden en er een nieuwe schwung aan te geven door een betere bekendmaking, een betere promotie en door mensen er effectief op te wijzen dat het instrument bestaat.
Minister Homans heeft het woord.
Ik ben het eens met de analyse van collega Anseeuw, die zegt dat het een nuttig instrument is maar dat het veel gebruiksvriendelijker zou kunnen worden gemaakt. Is het een goed instrument? Ja. Kan het nog beter? Ja. Het is niet altijd even gebruiksvriendelijk. Een kat vindt haar jongen er zelfs niet in terug. Het zegt bijvoorbeeld ook niets over het comfort van een woning, en dat vind ik ook een heel belangrijk aspect.
Mevrouw Christiaens, u hebt via een schriftelijke vraag de cijfers gekregen tot januari. Ik hoop u blij te kunnen maken, want ik heb de cijfers tot mei 2015 bij. Ik zal ze even heel saai aflezen. Het cijfer wat het aantal afgewerkte opzoekingen betreft van januari 2015 was 1838, van februari 2015 1837, van maart 2015 1953, van april 2015 1444 en van mei 1877.
Ik ben begonnen met te zeggen dat ik de huurschatter een zeer nuttig instrument vind, hoewel ik het iets meer gebruiksvriendelijk zou willen maken. We gaan het onderwerpen aan een evaluatie. Het is een jong instrument, opgericht door mijn voorgangster, maar ik vind het een zeer nuttig en waardevol instrument.
De resultaten van de evaluatie van de huurschatter zullen in het najaar van 2015 beschikbaar worden gemaakt.
We hebben een aantal opdrachten gegeven over waaruit die evaluatie moest bestaan. Belangrijke aspecten van het verbeteren van de accuraatheid van de huurschatter zijn de verfijning van het achterliggende model en het analyseren van de beleidsmogelijkheden van de databank van de huurschatter. Dat zijn zeer belangrijke aspecten waarmee rekening moest worden gehouden in de evaluatie.
Vind ik het nu wenselijk dat de huurschatter in het huidige concept blijft bestaan? Ik kan niet vooruitlopen op de evaluatie. Maar ik denk dat het een waardevol instrument is, dat wel nog een aantal verbeteringen kan ondergaan. Bijvoorbeeld, zoals de heer Anseeuw zei, de gebruiksvriendelijkheid. Als we die verbetering kunnen aanbrengen, kan de huurschatter in het algemeen een eenvoudige en kosteloze manier blijven voor huurders en verhuurders om een idee te krijgen van de markthuurprijs van een woning. Dat is een belangrijk instrument voor mensen die geen andere tools hebben om dat te kunnen doen. Wij willen dat instrument, dat op zich zeer goed is, absoluut houden. De evaluatie volgt, en dan kunnen wij de noodzakelijke bijsturingen doen.
Mevrouw Christiaens heeft het woord.
Minister, dank u wel. Ik meende te hebben begrepen dat de evaluatie zou worden afgerond in juli, en dat we dan over de resultaten konden beschikken. Of geeft u een nieuwe opdracht?
De evaluatie zal inderdaad afgerond zijn in juli, maar alle resultaten moeten nog verwerkt worden en zullen pas in het najaar van 2015 beschikbaar zijn.
Oké. We wachten op die evaluatie. Maar u zei al dat we het idee van de huurschatter behouden. We zullen het verfijnen en gebruiksvriendelijker maken. We zullen het naar een breder publiek brengen, zoals het oorspronkelijk de bedoeling was en ook werd gebruikt. Maar er is toch een sprekende dalende trend, van 134.000 naar nauwelijks 2000. Dus is dat wel nodig. De data met betrekking tot kwaliteit en comfort, en tot prijsschatting, zijn belangrijk om rekening mee te houden. Ik hoop dat u die conclusies zult kunnen koppelen aan de resultaten van die evaluatie.
De vraag om uitleg is afgehandeld.