Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw Rombouts heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, in het verleden hebben we in de commissie al verschillende keren een debat gehad over dierenmishandeling en berichten die ons bereiken uit de handel waar er soms malafide praktijken gebeuren. Er zijn een aantal zaken aan het licht gekomen die maken dat het belangrijk is dat er duidelijkheid komt over de grootte, de omvang. Zij die problemen zouden hebben, zouden op een goede en correcte manier moeten kunnen worden aangepakt.
Dierenartsen spelen een belangrijke rol bij controle omdat zij vaak met dieren in aanraking komen. Een specifiek meldpunt voor hen zou dus interessant kunnen zijn.
Dinsdag 9 juni verscheen er een persbericht op uw website dat u een meldpunt lanceert. We hebben hier in de commissie al eerder over gedebatteerd. Ik stel me dan de vraag hoe zo’n meldpunt zal werken en zal worden georganiseerd. Het kan een belangrijke rol spelen, maar er zijn toch ook wel wat vragen rond.
Bovendien gaf u bij eerdere besprekingen ook aan dat controle voor u belangrijk is. Het mag niet blijven bij klachten, maar deze moeten worden opgevolgd en gesanctioneerd indien nodig. Daarvoor zou u onder andere praktijkdierenartsen willen inzetten om de inspectie te versterken.
Minister, het meldpunt voor dierenartsen is van start gegaan. Hoe kunnen dierenartsen welzijnsproblemen aankaarten? Kan dat anoniem? Hoe zullen de klachten worden beoordeeld op hun gegrondheid?
Hoe worden de klachten opgevolgd? Welk gevolg zal hieraan worden gegeven? Welke gegevens moet een dierenarts achterlaten over zichzelf en over de mensen? Gaat het ook over private mensen? U sprak in het persbericht over de handel. Gaat het enkel over handel of ondernemingen of gaat het over alle klachten?
In een eerste fase zouden er enkel meldingen voor honden gesignaleerd kunnen worden. Waarom wordt dit eerst enkel voor honden opgericht? Wilt u uitbreiden naar andere diersoorten? Welke? Welke timing zult u hieraan verbinden?
Bij het opstarten van het meldpunt is er overleg geweest met vertegenwoordigers van dierenartsen. Hoe is dit overleg verlopen? Met wie is dit gebeurd? Wat waren hun bezorgdheden?
Zijn de dierenartsen geïnformeerd over dit nieuwe meldpunt? Hoe zal dat gebeuren? Ik ken een aantal dierenartsen die daarover nog geen richtlijnen hebben ontvangen. Zij zijn wel de eersten die op de hoogte moeten zijn. Hoe zal dat gebeuren?
Eerder zei u al dat u meer praktijkdierenartsen wil inzetten bij controles voor het versterken van de inspectie. Welke hiaten wilt u hiermee ondervangen en hoe ziet u dit precies? Wat is de stand van zaken over het inzetten van praktijkdierenartsen bij controles?
Mevrouw Vermeulen heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, ik ben zeer tevreden met het nieuwe meldpunt, zeker omdat het ook een specifieke doelgroep afbakent. We spreken nu enkel over de dierenartsen die een melding kunnen doen waardoor vooral gegronde klachten zullen binnenkomen die niet meer moeten worden getrieerd. De duizenden klachten van particulieren moeten nog worden ingeschat op hun ernst en waarheid. Bij klachten van dierenartsen zal dit niet meer of veel minder het geval zijn.
Ik vind het zelf zeer belangrijk dat het meldpunt geen sociaal meldpunt wordt maar eerder een controlesysteem waarbij de dierenarts met respect voor de privacy van de patiënt en van de cliënt de zieke dieren kan rapporteren. Enkel op deze manier zal men echt een zicht kunnen krijgen op de problemen en doeltreffend kunnen ingrijpen en controleren.
Ik hoop ook dat het meldpunt een veel efficiëntere toekomst tegemoet zal gaan dan het meldpunt voor erfelijke aandoeningen, dat te vinden is op de website van het Departement Landbouw en Visserij. Dit meldpunt wordt zo goed als niet gevonden en er zijn zeer weinig aanmeldingen terwijl de problematiek van erfelijke aandoeningen en inteelt binnen de fokkerij stijgt. Het nieuwe meldpunt voor dierenartsen kan binnen de fokkerij dan ook een zeer nuttig instrument zijn om daar ook iets aan te doen. Want rasclubs, verenigingen en particuliere kwekers hangen hun problemen niet aan de grote klok, en ik hoop dat de dierenartsen deze klok wel zullen kunnen laten luiden.
Onze fractie is tevreden met dit nieuwe meldpunt. Het is belangrijk dat klachten kordaat en snel worden aangepakt. Aansluitend op de vragen van de collega’s, wou ik even informeren naar het volgende: u hebt op de bijeenkomst van GAIA gemeld dat ook anonieme klachten zullen worden toegelaten in dit meldpunt. Ik wou informeren hoe u dit in de praktijk ziet. Hoe weet u dat het effectief over dierenartsen gaat of anderen?
Minister Weyts heeft het woord.
Collega’s, het meldpunt voor dierenartsen is inderdaad op dinsdag 9 juni gelanceerd en bekendgemaakt. Het is tot stand gekomen op basis van overleg met de verschillende dierenartsenverenigingen. Er is de afspraak gemaakt dat ze intern zouden instaan voor de communicatie naar hun leden. Daags na de bekendmaking kregen we al de eerste melding binnen. Er moet dus toch ergens een dierenarts zijn die op de hoogte was.
De gegevens die worden opgevraagd, hebben we doelbewust beperkt gehouden om de administratieve last niet te groot te laten worden. Het kan anoniem, met die beperking dat men het inschrijvingsnummer bij de orde van dierenartsen wel moet opgeven. Zo is er wel een filter. Waarom hebben we dit gedaan? Het kan ervoor zorgen dat de diensten sneller naar fokkers kunnen gaan of vaststellingen van dierenmishandeling kunnen signaleren. We stellen vast dat het algemeen meldpunt Dierenwelzijn, zoals mevrouw Vermeulen ook al zei, een grote toestroom van allerhande meldingen krijgt waarbij een selectie moet gebeuren om het kaf van het koren te scheiden. Sommige mensen doen, al dan niet met goede bedoelingen, meldingen van feiten die uiteindelijk dan toch niet zo zwaarwichtig blijken. Ik kan u daar een bloemlezing van geven, maar dat zal ik een andere keer doen, aan de toog of zo.
Het zal ook een inzicht geven in de herkomst, de oorzaken en de bronnen van ziekten en zieke pups. We kunnen er dus gegevens uit afleiden die nuttig zijn voor het beleid. Het zal een beeld zijn dat natuurlijk pas na enkele jaren tot stand kan komen. Meten is weten en leidt ertoe dat we een exacter beleid kunnen gaan voeren.
Ik vertrouw er ook op dat de informatie die ik van de dierenartsen zal ontvangen, diagnostisch correct zal zijn. Ik geloof dus niet dat er nog een extra systematische controle van de gegevens nodig zal zijn. Mocht dat toch nodig zijn, dan zal dat snel uit de empirie blijken. Als de Diereninspectie ter plaatse merkt dat de klachten toch niet gegrond zijn, dan weten we dat we een screening van de klachten zullen moeten doen. Vooralsnog hebben we geen indicatie ter zake.
Ik heb geen termijn vooropgesteld voor het uitbreiden naar eventueel andere diersoorten. In eerste instantie ligt de klemtoon nu op honden. Dat is de grootste markt en daarover gaan ook de meeste meldingen. De meeste klachten gaan over de verkoop via kwekers.
Het inzetten van praktijkdierenartsen bij de inspectie is besproken bij de beleidsnota Dierenwelzijn. Het is de volgende stap. We willen eigenlijk naar het systeem van dierenartsen op afroep gaan, een beetje zoals dierenartsen met opdracht. Ik moet nog wel de nodige middelen en een budget vinden. Het is de facto een uitbreiding van de dierenwelzijnsinspectie. Het zou de bedoeling zijn om in eerste instantie dierenartsen op pad te sturen in plaats van onmiddellijk de inspectie te sturen. Zij kunnen vaststellen of de klacht gegrond is en of er reden is voor nader onderzoek. Het is een volgende stap waarvoor ik nog geen exacte timing kan geven.
Mevrouw Rombouts heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Een aantal worden duidelijker, zoals de anonimiteit, de relatie dierenartsen en cliënten. Als ik het goed heb begrepen, worden de klachten die bij het meldpunt komen, onmiddellijk doorgestuurd naar de dierenwelzijnsinspectie. Er gebeurt geen screening of geen opvolging. Mag ik daar ook uit afleiden dat het meldpunt eigenlijk wordt beheerd door de inspectie, of wie beheert het meldpunt? Klopt het dat alle klachten die via dat meldpunt komen, rechtstreeks naar de inspectie gaan?
U zegt dat het meldpunt zich in eerste instantie op honden richt omdat de meeste klachten momenteel over fokkerijen of handel gaan. Is het dan ook effectief tot handel en fokkerij beperkt of kunnen honden uit een privésituatie ook worden aangemeld?
Er is overleg geweest met de dierenartsenverenigingen. Zij staan in voor de communicatie. Ik zou ervoor pleiten om het overleg kort te houden. Zijn er een aantal bezorgdheden naar voren gekomen die we in het oog moeten houden? U wilt ook dierenartsen op afroep inschakelen. Daarvoor is inderdaad een budget nodig. Ook hierover zou het overleg kort moeten zijn zodat we op de goede weg verder kunnen gaan. Zijn er dus een aantal bezorgdheden van dierenartsenverenigingen die we in het oog moeten houden bij het meldpunt?
Het beheer zit bij het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, niet bij de dierenartsen.
Er is nog altijd het meldpunt waar klachten over andere diersoorten en andere aspecten kunnen worden gemeld.
Het systeem van dierenartsen op afroep zal in overleg worden uitgewerkt, samen met de dierenartsen.
Kunt u bevestigen dat elke klacht rechtstreeks naar de dierenwelzijnsinspectie gaat?
Ja.
De vraag om uitleg is afgehandeld.