Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Gryffroy heeft het woord.
De uitrol en voorbereiding van de slimme netten via onder andere de slimme energiemeters slepen nu al een hele tijd aan. Het project is belangrijk voor ons toekomstig energienet. Naast de nieuwe slimme energiemeters, komen er ook slimme budgetmeters die al dan niet geïntegreerd kunnen worden in de slimme meters.
Er zijn verschillende problemen met de huidige budgetmeters. Hun effectiviteit kan daarenboven in twijfel getrokken worden. Ongeveer 70.000 budgetmeters zijn geïnstalleerd. Hoe slimmer men deze module wil maken, hoe duurder de meters zullen zijn. Straks zitten we met een standaardisatie van een slimme budgetmeter, een standaardisatie die veel hoger ligt dan in de omliggende landen, waardoor we niet meer met een standaardproduct zitten op Europees niveau. De prijs zal naar omhoog gaan en iemand zal die prijs moeten betalen, de burger of – gesolidariseerd – alle gebruikers.
Het garanderen van de minimumlevering, de toegankelijkheid en de communicatie naar de burgers is voor ons heel belangrijk. Of er dan nog veel andere modaliteiten moeten kunnen worden toegevoegd, daar hebben wij vragen bij.
Minister, welke functionaliteiten wilt u verbinden aan de slimme budgetmeters? Werkt u aan een preventietraject zodat gezinnen niet opgezadeld worden met een dure budgetmeter? Voorkomen in plaats van genezen.
Hoe gaan de slimme meter en slimme budgetmeter van elkaar verschillen? Of zijn ze integreerbaar?
Hoever staat het met het advies van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) omtrent de definitieve uitrol van de slimme meters? Hoe gaat u ervoor zorgen dat de kost voor de slimme meters zo laag mogelijk wordt gehouden?
De heer Danen heeft het woord.
Door de slimme budgetmeter – het is al aan bod gekomen – dreigen we afkoppelingen te anonimiseren of ontmenselijken. Het is gemakkelijker om vanop afstand een ingreep op een budgetmeter of een afsluiting te doen dan aan huis te gaan. Ik vraag om aandacht hiervoor. Ik vernam van de sector dat de afsluiting van meters kan worden vermeden met kleine ingrepen, als men de situatie goed kent, met kleine bijsturingen, die weinig kosten. Een afsluiting daarentegen kan bijzonder veel onwelzijn veroorzaken. Ik wil waarschuwen voor dat soort systemen. Op zich zijn wij voor budgetmeters, maar we zouden de voordelen van het ene systeem met die van het andere moeten combineren.
Minister Turtelboom heeft het woord.
Slimme meters waren tot nog toe eerst het voorwerp van een proof of concept (POC) technisch proefproject en vervolgens van een uitgebreider proefproject, dat op het ogenblik nog lopende is. Er was in deze projecten weinig tot geen relevantie voor mensen in armoede. De VREG doet het nodige om organisaties die de mensen met armoedeproblematiek vertegenwoordigen, te betrekken bij het overleg met de netbeheerders over het proefproject en over de functionaliteiten van de slimme meter.
Hierover werd ook al gecommuniceerd op het beleidsplatform van 26 januari, waar Eandis en Infrax een stand van zaken van de proefprojecten slimme meters voorstelden. Het is echter aan de Vlaamse Regering om de concrete functionaliteiten voor de slimme meters te bepalen. Hierbij is ook specifieke aandacht voor de doelgroep die momenteel gebruikmaakt van een budgetmeter. Essentieel hierbij is het evenwicht tussen minimale functionaliteiten en de kostprijs hiervan. Die bekommernis delen we wellicht allemaal.
Zoals hoger aangehaald, werken distributienetbeheerders op vraag van de VREG samen met de armoedeorganisaties om te onderzoeken in hoeverre slimme meters kunnen worden afgestemd op de groep van mensen met betalingsmoeilijkheden. Dat aspect moet dus worden onderzocht. Voor mij moet het perfect mogelijk zijn dat de slimme meter de budgetmeter vervangt.
De VREG heeft op 20 april haar advies met als referentie ADV 200503 aan mij bezorgd. Dat advies kun je lezen op de website van de VREG. Het Vlaams Energieagentschap (VEA) heeft een bestek uitgeschreven voor onder andere de praktische uitrol van de slimme meters. De aanbesteding daarvan loopt. Er zijn heel veel adviezen, maar vaak zijn de adviezen geschreven vanuit een bepaalde insteek en zijn ze niet allesomvattend. Na deze studie zal ik een voorstel opmaken en voorleggen aan de Vlaamse Regering.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Kunt u een timing voor de studie geven?
De planning is dat dat advies klaar zal zijn tegen eind september.
Dan kunnen we het er opnieuw over hebben.
Ik ondersteun uiteraard de bezorgdheid van de heer Danen. Het kan ook niet de bedoeling zijn om met de slimme budgetmeters mensen nul procent elektriciteit te leveren. Het voordeel van een slimme budgetmeter is dat men ook een minimum kan leveren, zoals het nu ook is.
Wat ook een belangrijk aandachtspunt is, is wie de data nadien zal beheren. U weet ook dat data beheren, macht is. Ik weet dat de distributienetbeheerders vragende partij zijn om zoveel mogelijk data te hebben en zoveel mogelijk aan te sturen. Dat betekent ook macht voor hen. Bepaalde zaken kunnen nuttig zijn, bijvoorbeeld voor zonnepanelen kan men sturen vanop afstand en kan men pieken opvangen. Het mag wel niet verder gaan dan dat. Als ik praat met topmensen van de distributienetbeheerders, dan hoor ik ze dromen over veel meer dan enkel maar vanop afstand beheren. We moeten daar zeer voorzichtig mee zijn. Wat zij zouden willen, kost ook meer en dat zou ook moeten worden betaald.
De vraag om uitleg is afgehandeld.