Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
De heer Van Malderen heeft het woord.
Voorzitter, minister, ik heb ondertussen al een beetje voorkennis verworven. U hebt hier al voor een deel naar verwezen in een antwoord op vragen van collega Bothuyne en anderen. Ik zal mijn inleiding bijzonder kort houden, uw vaststelling van daarnet in gedachten dat naarmate de tijd vordert, het allemaal wat makkelijker gaat. Ik hoop dat het verkrijgen van een antwoord van u dan ook per uur in de positieve zin evolueert.
Er is al eerder, zowel in het regeerakkoord als in de debatten over het Banenpact, gezegd dat we naar een nieuw PWA-systeem (plaatselijk werkgelegenheidsagentschap) moeten gaan, gekoppeld aan allerlei zaken met betrekking tot de activering, artikel 60, enzovoort. In essentie gaat mijn vraag daar niet over, mijn vraag gaat vooral over de beheerstructuur erachter. Vooral diegenen die vandaag in de praktijk instaan voor het runnen van het PWA-vehikel staan voor een heel grote omvorming.
U verstuurde onlangs een brief waarin stond dat per 1 januari 2016 het personeel wordt overgenomen door de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). Dat zet de vraag naar die beheeragentschappen echt op scherp. We zijn begin mei. 1 januari 2016 zal er heel snel zijn. Ik snap dat u zegt dat er een aantal overgangsmaatregelen zijn. Maar mijn heel concrete vraag is wat die PWA’s de komende weken en maanden eigenlijk moeten doen bij wijze van bewarende maatregel om correct met die transitie om te springen. Welke juridische, beheersmatige en financiële stappen moeten zij zetten? Zij hebben ook te maken met een sociaal passief en met reserves. Ik heb begrepen dat ongeacht de overgangsmaatregel het personeel wel op 1 januari overgaat. Dat zet dat debat toch scherper, zeker als het gaat over de dienstenchequeondernemingen.
Als u een nieuw kader maakt voor de PWA’s en de PWA-werknemers in de enge zin van het woord, dan is diezelfde transitie er niet voor de PWA-dienstenchequebedrijven. Moeten die worden overgenomen? Zal de VDAB ze overnemen? Dat lijkt mij nogal moeilijk. Hoe zal men het beheer van die dienstenchequeondernemingen kunnen overnemen?
De vraag over de reserves heb ik gesteld.
Het PWA is vandaag een tripartiet forum waar op het lokale niveau de sociale partners en lokale bestuurders elkaar vinden om werk te maken van een lokaal arbeidsmarktbeleid. Is het de bedoeling dat dit ophoudt? Ziet u daar alternatieven? Deze voormiddag had u het over het operationaliseren. Daar moest de vraagsteller het mee doen. Ik snap dat u niet kunt voorlezen uit een nog niet goedgekeurde conceptnota, maar het moet toch mogelijk zijn om de richting aan te geven als het gaat over de beheersmaatregelen die deze mensen moeten nemen.
Minister Muyters heeft het woord.
Door de vragen die vanmorgen werden gesteld en de verwijzing die ik had, heb ik het antwoord eigenlijk al gegeven aan de heer Bothuyne, mevrouw Claes en nog anderen. Ik wil mij daarvoor excuseren, maar ik kon niet anders. Ik vat dus kort samen, en ik stel dan voor dat u voor meer details het verslag leest. Dan kunt u eventueel nog bijkomende vragen stellen.
Het is belangrijk dat je een aantal zaken met kennis van zaken doet. We hebben daarvoor heel wat werk: op de planken en ook al uitgevoerd. Ik heb alles opgesomd. Ik noem er een: de VIONA-studie ‘Het PWA-stelsel in kaart gebracht’. Maar er zijn nog andere aspecten, onder meer vanuit de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). Ik heb gewacht op de sociale partners om de conceptnota te schrijven. Ik heb ze niet gekregen, ik ben ze nu zelf aan het schrijven. Ik ga ervan uit dat ik die voor het zomerreces aan de Vlaamse Regering kan voorleggen en dat ze de basis wordt van de hervorming van de PWA’s en de andere. Na de goedkeuring van de conceptnota kunnen we voortwerken naar de hervorming met een tijdspad, de operationalisering, enzovoort. Alle elementen die u hebt aangebracht, zullen dan ook moeten worden uitgerold of voorgesteld.
In afwachting blijft de bestaande regelgeving gelden. De huidige werking van de PWA’s en van de PWA-stelsels blijft ongewijzigd.
Samengevat komt het erop neer dat we voor de zomer van dit jaar een conceptnota zullen opstellen. Hierin zal met betrekking tot alle elementen een tijdspad worden opgenomen.
De heer Van Malderen heeft het woord.
Minister, aangezien ik uw antwoord al had zien aankomen, heb ik al vermeld dat u niet uit de conceptnota kunt citeren. Een aantal vragen worden echter vanuit een andere invalshoek beantwoord.
Ik denk hierbij aan de VDAB, die in beeld komt om het personeel over te nemen. Ik ga ervan uit dat het om de PWA-beambten gaat. Ik denk heel concreet aan de dienstenchequeondernemingen die hieraan verbonden zijn. Tenzij u nu het tegendeel zou beweren, lijkt dit me niet tot de kerntaken van de VDAB te behoren. Als het vehikel van het PWA als agentschap verdwijnt, moet een overname en omkadering worden gezocht.
We zouden kunnen redeneren dat de markt dit wel zal overnemen. Als de aanbieder wegvalt en de vraag constant blijft, kunnen die mensen, bij wijze van spreken, in een andere dienstenchequeonderneming terecht. Dat is een optie. Wat de continuïteit en dergelijke betreft, lijkt deze optie me echter niet zo goed.
Ik zou ervoor willen pleiten die mensen zo snel mogelijk een degelijk antwoord te geven. Moet een overnamestrategie worden bepaald? Gaat het om een externe overname? Kunnen steden, gemeenten of OCMW’s die agentschappen overnemen? Kunnen ze hiervoor desgevallend hiervoor een beroep doen op de activa? Dat zijn technische vragen die verder gaan dan een conceptnota over de toekomst van de PWA’s als arbeidsmarktmaatregel. Als we naar andere zaken kijken, lijken die vragen zichzelf te beantwoorden. Ik vermoed dat u me nu niet zult antwoorden dat de VDAB hier in de toekomst voor zal instaan.
Ik kan nu gewoon herhalen wat ik daarnet al heb geantwoord. Volgens mij moeten we eerst weten waar we heen gaan. Om te weten hoe het er in de toekomst zal uitzien, moeten we eerst over een conceptnota beschikken. Vervolgens moeten we bepalen welke hervormingen nodig zijn, hoe de inkanteling in de VDAB moet gebeuren en hoe we met betrekking tot alle net aangehaalde elementen een tijdspad moeten opstellen.
Ik heb nooit verklaard dat het nieuwe stelsel vanaf 1 januari 2016 volledig zal worden uitgevoerd. Dat heb ik deze voormiddag nog eens herhaald. Ik heb altijd verklaard dat we met een nieuw stelsel zullen starten. Dat kan een jaar of langer duren. Dat zullen we nog zien.
Er komt een conceptnota. Vervolgens komt er een tijdspad. In dat verband zullen we beslissen wat tegen welke datum moet gebeuren en wat op welke manier moet gebeuren. Dan zullen we ook praktische oplossingen naar voren schuiven. Meer kan en zal ik daar nu niet over zeggen.
Minister, u hebt natuurlijk al iets geantwoord. In een brief hebt u verklaard dat het personeel naar de VDAB overgaat. Dat is een oriënterende maatregel. Dit heeft consequenties voor de aansturing en het praktisch beheer van die agentschappen. Als die mensen voor de VDAB werken, vermoed ik dat ze niet onmiddellijk een dienstenchequeonderneming zullen uitbaten. Dat doen ze nu in heel wat steden en gemeenten echter wel. Het lijkt me evident dat hierover ongerustheid ontstaat.
U hebt verklaard dat de conceptnota tegen de zomer van dit jaar klaar zal zijn. Ik vind dat onevenwichtig. U had uw brief op een andere manier moeten stofferen of verwijzingen maken. Nu zullen we tot de zomer onzekerheid kennen. We zullen u op dat ogenblik opnieuw vragen stellen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.