Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking, Toerisme en Onroerend Erfgoed
Verslag
Mevrouw Soens heeft het woord.
Vorige week verscheen in het magazine MO* het onderzoeksrapport van het International Consortium of Investigative Journalists over de Wereldbank. Twee onfrisse praktijken werden blootgelegd.
Eerst en vooral heeft de Wereldbank nauwelijks tot geen aandacht voor haar eigen safeguards die haar een financieringsaanvraag doen controleren. En ten tweede doet de Wereldbank niets aan het grote aantal mensen die hun huis verloren door projecten waaraan de Wereldbank geld gaf. Het gaat voornamelijk om projecten van de International Development Association (IDA).
Ik wil echter iets anders aankaarten, aangezien het vorige voornamelijk een federale materie betreft. Onze partij gaat dat aankaarten in het federale parlement.
Voor Vlaanderen legt Oxfam Solidariteit in het rapport The Suffering of Others enkele verontrustende praktijken van de International Finance Corporation (IFC) van de Wereldbank bloot. Het geld van IFC kwam via financiële tussenpersonen terecht bij private projectontwikkelaars in ontwikkelingslanden. De projecten waarvoor de middelen werden gebruikt, hebben helaas vaak grote schade veroorzaakt bij burgers en hun omgeving. Dat is uiteraard net het omgekeerde van wat je van ontwikkelingshulp mag verwachten.
Er zijn talrijke voorbeelden over de hele wereld. In Guatemala moest de regering de noodtoestand in een bepaalde regio uitroepen omdat een bedrijf land had opgekocht. Deze transactie gebeurde onder het mom dat er koffie en kardemom op het land zou worden verbouwd. Uiteindelijk bleek dat de grond zou worden gebruikt voor het aanleggen van een elektrische dam. In Honduras kreeg een bedrijf via een lokale bank 15 miljoen dollar van de Wereldbank. De conflicten in de regio omwille van de projecten van het bedrijf hadden verschillende doden tot gevolg. Het gaat hier helaas om een oud zeer, want dergelijke voorbeelden duiken al geruime tijd op.
Oxfam Solidariteit vraagt in het rapport dat de Wereldbank meer transparant wordt en de activiteiten van de financiële tussenpersonen beter monitort. België heeft een stem in de raad van bestuur van de Wereldbank en doneert jaarlijks ongeveer 220 miljoen euro. Zoals blijkt uit het antwoord op een schriftelijke vraag van de heer Diependaele uit 2011, gaf ook de Vlaamse overheid in de vorige legislatuur een vrijwillige financiële bijdrage aan IFC. Wat de hoogte van die bijdrage was, werd toen niet vermeld.
Minister-president, hoeveel bedroeg de financiële bijdrage aan IFC in de vorige legislatuur? Bent u van plan om in deze legislatuur ook een bijdrage aan IFC te leveren? Verloopt de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in de drie partnerlanden, maar ook daarbuiten, ook via financiële tussenpersonen?
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
Mevrouw Soens, zoals u zegt, is Vlaanderen niet betrokken bij de Wereldbank, het is de federale staat die aandeelhouder is en lid is van de 25-koppige raad van bestuur. Er is een eenmalige overeenkomst gesloten met IFC op basis van een beslissing van 12 augustus 2006. Op basis daarvan kwam een Vlaams ‘technical assistance trust fund’ tot stand binnen IFC, waardoor Vlaamse consultantbedrijven de kans kregen te participeren in assistentieprojecten in landen in ontwikkeling. De Vlaamse bijdrage was een eenmalige bijdrage van 2 miljoen euro.
Ik wil erop wijzen dat punt 6 van de oprichting van dit fonds breed uitweidt over het aspect ethisch en duurzaam ondernemen, zowel voor IFC als voor de deelnemende Vlaamse bedrijven. Flanders Investment & Trade (F.I.T.) geeft aan dat dit element van ethisch en duurzaam ondernemen een wezenlijk deel uitmaakt van het goedkeuringsproces van dit dossier.
Er zijn geen plannen voor een nieuwe bijdrage deze regeerperiode. De Vlaamse ontwikkelingssamenwerking in Zuidelijk Afrika maakt geen gebruik van de diensten van de Wereldbank of van andere indirecte financierders.
Mevrouw Soens heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw kort antwoord. Hebt u overleg met de minister van Financiën en de minister van Ontwikkelingssamenwerking over het wanbeheer bij de Wereldbank of trekt u zich daarvan niets aan? In uw beleidsnota lees ik: “We informeren Vlaamse bedrijven al gericht over opportuniteiten en projecten gefinancierd door internationale instellingen zoals de Wereldbank, regionale ontwikkelingsbanken en de VN-organisaties.” U hebt dus wel een band met de Wereldbank. Ik wil er toch op aandringen om daar voorzichtig mee om te springen na de recente berichtgeving.
We springen er zeer voorzichtig mee om. We hebben maar één project gedaan, en daarvan is ethisch en duurzaam ondernemen een wezenlijk onderdeel. Dit is een federale aangelegenheid. Het moet op federaal vlak worden aangekaart. Als het op de agenda van een Interministeriële Conferentie Buitenlands Beleid (ICBB) komt, is dat op een ICBB Financiën en Begroting, maar niet bij mij.
De vraag om uitleg is afgehandeld.