Verslag vergadering Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën en Begroting
Verslag
De heer Bertels heeft het woord.
Voorzitter, minister, dit is nog een praktisch probleempje met betrekking tot de inning van de belastingen. Vanaf 1 januari 2015 kunnen notarissen enkel nog via e-registration aktes indienen: een fysieke aanbieding in een registratiekantoor is sinds die datum niet meer mogelijk. In de praktijk worden notarissen echter met nogal wat problemen geconfronteerd, want deze nieuwe werkwijze staat nog niet helemaal op punt.
Meerdere aktes zouden ‘in de elektronische wereld verdwenen’ zijn. In het wereldje van de notarissen wordt gewag gemaakt van meer dan tweeduizend aktes. De betrokken notarissen ontvangen wel een ontvangstmelding, maar de aktes zelf komen blijkbaar niet aan op het bevoegde registratiekantoor. Noch het IT-platform Credoc, dat ten dienste staat van de notarissen, noch de bevoegde overheidsdiensten, dus in eerste instantie voornamelijk de FOD Financiën, maar ook VLABEL, hebben momenteel een sluitende verklaring, en wijzen elkaar impliciet met de vinger.
Voor de betrokkenen – de notarissen en de andere betrokkenen – brengt dat natuurlijk geen zoden aan de dijk en leidt deze situatie tot heel wat ergernis en onrust. Gewoonweg een tweede keer een akte versturen voor registratie is ook geen simpele en pasklare oplossing, want dan loopt men het risico dat de akte twee keer zou worden geregistreerd. Als we dat tot in het extreme doortrekken, dan zou dat betekenen dat men twee keer moet betalen.
Minister, bent u op de hoogte van deze problemen, gezien het feit dat de administraties enigszins naar elkaar verwijzen? Welke oplossingen worden er uitgewerkt, en op welke termijn? Is er overleg tussen VLABEL en de FOD Financiën ter zake? Ik weet dat de FOD Financiën de primaire partner is wat dit betreft. Dan kom ik tot mijn belangrijkste vraag. Op welke wijze wordt er gecommuniceerd ten overstaan van de betrokken notarissen, en vooral van de burgers die daarachter zitten? Wat is de eventuele budgettaire impact van deze problemen op de Vlaamse registratierechten? Zijn er gevolgen voor de betrokkenen of de betrokken notarissen naar aanleiding van deze praktische toepassingsproblemen van een IT-tool?
De heer Lantmeeters heeft het woord.
Voorzitter, minister, geachte leden, begrijp me niet verkeerd: mijn betoog zal helemaal niet verwijtend zijn. Mijn eerste vaststelling is dat de heer Bertels me enigszins voor is geweest met betrekking tot deze vraag. (Opmerkingen van de heer Jan Bertels)
Het is goed om snel te zijn. Dat maakt het me ook wat gemakkelijker. Ik wil hier echter een iets uitgebreidere problematiek te berde brengen. Minister, er zijn inderdaad problemen met e-registration, maar ik had mijn vraag nog niet gesteld, omdat ik natuurlijk geen vragen ga stellen zonder dat ik hieromtrent enige zekerheid heb.
Op dit ogenblik krijg ik gewoon meldingen in verband met de registratie. Dan gaat het vooral over contacten met VLABEL. Het zijn maar beweringen die ik hier vandaag naar voren ga brengen, zonder dat ik me daar op dit ogenblik achter zet. Mijn vraag is gewoon of u op de hoogte bent van de problemen die collega Bertels heeft aangehaald.
Het volgende is me ter ore gekomen. Een notaris schrijft me: “Ik heb nog geen enkel aanslagbiljet in de erfbelasting ontvangen. Dossiers blijven hierdoor geblokkeerd, cliënten worden lastig, om niet te spreken van het gemis aan inkomsten voor Vlaanderen.” Iemand anders schrijft: “Tal van notarissen hebben nog geen enkele kwijting ontvangen van de betaalde registratiebelasting. Zo kunnen wij in het notariaat de eigendomstitels van cliënten niet opsturen en de dossiers evenmin afsluiten. Het werk hoopt zich op.” Dan is er nog een heel belangrijke vaststelling. Een notaris zegt: “Ik heb vernomen dat het personeel bij VLABEL massaal vertrekt of zich ziek meldt. Ik hoor spreken van één derde dat ontslag zou nemen of ziektedagen opneemt.”
Nogmaals, dat zijn niet mijn woorden. Omdat de heer Bertels echter vandaag die vraag stelt, wou ik me aansluiten. Anders moet ik daar nodeloos op blijven terugkomen enzovoort, en dan kan wel eens worden gezegd dat die vraag eigenlijk al werd behandeld.
Minister, bent u op de hoogte van het feit dat er bij VLABEL problemen zijn die eventueel kunnen te maken hebben met e-registration of de gevolgen daarvan, tenminste op het vlak van successie- of registratierechten? Bent u op de hoogte van de problemen die ik zonet heb opgesomd?
Minister Turtelboom heeft het woord.
De geschetste problemen bij de FOD Financiën bij de e-registration van de akten zijn mij bekend. Zoals u weet wordt de formaliteit van de registratie van de akte nog verleend door de FOD Financiën, in het bijzonder door de patrimoniumdocumentatie. De patrimoniumdocumentatie bezorgt dan de nodige gegevens aan VLABEL, zodat kan worden overgegaan tot de heffing van de verschuldigde registratiebelasting. De doorstroming van de nodige gegevens vanuit de FOD Financiën is traag op gang gekomen. Het is pas sinds eind januari-begin februari dat er min of meer een normale hoeveelheid akten aan VLABEL wordt bezorgd.
Ten einde noch de burgers noch de notarissen het slachtoffer te laten zijn van de problemen bij de FOD Financiën, heeft VLABEL dan ook in nauw overleg met het notariaat acties ondernomen en met name een aantal administratieve toleranties ingevoerd. VLABEL had in december 2014 al toegezegd tot 31 maart 2015 geen belastingverhoging voor laattijdige registratie toe te passen. Na overleg met het notariaat en wegens het aanhouden van de technische problemen bij de FOD Financiën, waardoor akten laattijdig worden geregistreerd ondanks de tijdige aanbieding ter registratie door de notaris, is VLABEL akkoord gegaan om de bestaande tolerantie te verlengen tot 31 mei 2015. Dit betekent dat er tot dan geen boete of belastingverhoging zal zijn voor laattijdige aanbieding ter registratie.
Naast deze tolerantie voor de belastingverhoging wegens laattijdige registratie werd ook nog in een bijkomende tolerantie voorzien. De Vlaamse Codex Fiscaliteit voorziet dat uitgiften, afschriften of uittreksels van een burgerlijke authentieke akte die aan de registratie onderworpen is het bedrag en de datum van betaling van de registratiebelasting, een kwijting dus, moet vermelden. VLABEL aanvaardt echter dat dergelijke uitgiften tot 31 december 2015 toch worden afgeleverd zonder deze verplicht te vermelden kwijting indien de notaris deze niet heeft ontvangen binnen de termijn van zeven dagen volgend op de aanbieding ter registratie. Zolang VLABEL van de FOD Financiën niet de nodige gegevens voor de inkohiering ontvangt, kan hij ook geen belasting aanrekenen en kwijting verlenen.
De vertraging in de informatiedoorstroming zal weliswaar de eerste maanden een beperkte invloed hebben op de thesaurie. Wij gaan ervan uit dat de achterstanden kunnen worden ingelopen door VLABEL zodra de vaak technische administratieve problemen zijn weggewerkt, en dat dit dus geen effect zal hebben op de inkomsten van de gewestbelastingen. We zullen dit wel concreet en van zeer nabij monitoren.
De heer Bertels heeft het woord.
Minister, ik neem aan dat u de aangekondigde tolerantiemaatregelen zult communiceren aan het werkveld. In het wereldje van het notariaat gaan er mails en meldingen rond waarbij wordt gesteld dat de eventuele schadegevallen mogen worden gedeclareerd. Dat veroorzaakt nog meer onrust in plaats van geruststelling. De tolerantiemaatregelen zijn dus nog niet voldoende bekend. Men vraagt om de schadegevallen in te dienen bij de verzekering. Burgers die zo’n melding krijgen, weten niet wat hun overkomt. U moet daar toch even op letten.
Minister, u zegt dat de tolerantie geldt. Waar ligt de bewijslast? Wie moet het bewijs aandragen voor bijvoorbeeld de zeven dagen, die u in uw antwoord hebt vermeld?
De heer Lantmeeters heeft het woord.
Minister, ik stel met plezier vast dat er op dit ogenblik toleranties zijn. Ik verneem van u dat de problemen die ik zonet heb opgesomd hun oorzaak vinden ofwel bij de FOD Financiën ofwel bij de gegevensuitwisseling. Ik meen dat uit uw antwoord te kunnen afleiden. Maar dan begrijp ik niet dat men bij VLABEL massaal vertrekt of zich ziek meldt.
Dat noopt mij tot de herhaling van twee vragen. De eerste vraag heeft de heer Bertels al gesteld: de vraag naar openheid, duidelijkheid en transparantie, zowel ten aanzien van de notarissen als van de mensen die te maken krijgen met het betalen van registratierechten. Er zijn overal grote vragen op dit ogenblik. De tweede vraag luidt: hoe staat het op dit ogenblik met de werking bij VLABEL? Werkt deze dienst zoals het hoort? Zijn de feiten die mij ter kennis zijn gebracht dan niet waar?
Ik kan me moeilijk voorstellen dat als er een gebrek aan informatie van de FOD Financiën zou zijn, men daar bij VLABEL ziek van wordt of niet meer gaat werken. Men zou bijna het tegenovergestelde kunnen denken, maar toch niet dat men daar ziek van gaat worden. Hoe zit het daar mee?
Ik heb vernomen dat wij hier volgende week meer over de werking van VLABEL zullen horen. Misschien zullen wij dan op dat punt terugkomen. Ik hoop dat u mij dat toelaat en dat u niet zegt dat wij dat al de vorige keer hebben behandeld. Klopt het wat ik daarnet heb aangehaald, of klopt dat niet?
Minister Turtelboom heeft het woord.
Er is juridische informatie doorgestuurd vanuit het notariaat op 13 maart en ook op 20 maart 2015.
Die van 20 maart verwijst naar de tolerantie. De zeven dagen moeten niet worden bewezen, net omdat we de tolerantieperiode hebben uitgebreid. (Opmerkingen van de heer Jan Bertels)
Het probleem van het ziekteverzuim is me niet in die mate bekend. Ik beschik niet direct over die informatie en ik kan de statistieken inzake ziekteverzuim niet onmiddellijk uit mijn mouw schudden. Ik heb alleszins geen informatie in die zin.
De verlenging van de administratieve tolerantie staat dus in de juridische info van 20 maart, die is verstuurd door Hilde Pelgroms, juridisch adviseur van de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat.
Voor alle duidelijkheid, VLABEL heeft die overeenkomst gemaakt in gemeenschappelijk overleg met het notariaat. In die zin vind ik het goed dat de heer Lantmeeters en anderen allerlei vragen stellen. We moeten immers blijven monitoren. Een overdracht heeft soms onbedoelde neveneffecten. De overeenkomst is met het notariaat opgesteld op basis van opmerkingen die vanuit het notariaat komen. Elke mail die we hierover ontvangen, bekijken we ook aandachtig. Soms zijn problemen gewoon misverstanden, maar soms gaat het om echte problemen die terecht worden aangekaart. Zo is momenteel de gegevensoverdracht vanuit de FOD Financiën niet wat ze moet zijn om over de goede gegevens te kunnen beschikken. Vandaar de uitbreiding van de tolerantieperiode.
Minister, ik sluit mij aan bij de opmerking dat de communicatie vanuit VLABEL een tijdje op zich heeft laten wachten. Ik raad dan ook aan om proactief op te treden. Nu heeft dit probleem gedurende meer dan een maand – u gaf zelf aan dat de problemen van januari of februari dateren – voor onrust gezorgd binnen het notariaat, en ook bij mensen die niet begrijpen wat er gebeurt als ze van hun notaris de melding krijgen dat er een probleem is omdat een stuk in Brussel blijft zitten. We moeten dan ook proactief reageren om de onnodige onrust te vermijden.
De vraag om uitleg is afgehandeld.