Verslag vergadering Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën en Begroting
Verslag
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Voorzitter, ik verontschuldig me dat ik te laat was. Ik was daarnet in de commissie Bestuurszaken om de minister over zijn beleidsnota te ondervragen. Dank dat ik nu de kans krijg mijn vraag hier te stellen.
Ik ben eigenlijk op zoek naar informatie en hopelijk naar geruststelling over de noord-zuidverbinding in Limburg en de middelen die nodig zijn voor de onteigeningen. Mijn ongerustheid is ontstaan door een interview dat minister Weyts gaf aan TV Limburg de dag dat de regering in Limburg de taskforce voor de opvolging van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) organiseerde op 17 oktober 2014. Minister Weyts gaf in dat interview aan dat voor de onteigeningen van de noord-zuidverbinding 105 miljoen euro nodig is, dat daarvoor tot nu toe een budget van 21 miljoen euro is ingeschreven op de begrotingen voor 2013 en 2014 en dat hij nog op zoek is naar de resterende middelen om die onteigeningen te kunnen betalen.
Ik heb daarop een vraag aan minister Weyts ingediend, die op 11 december 2014 werd behandeld en waarin ik hem vroeg of hij intussen de financiering had gevonden en hoe hij er verder mee om zou gaan, want intussen liggen, laten we hopen, alle procedureproblemen stilaan achter ons. De diensten hebben al heel veel met de eigenaars onderhandeld om in der minne afspraken te maken. Minister Weyts heeft ons daarvan ook een goed overzicht gegeven. Dat was nodig, zeker omdat heel wat bedrijven betrokken zijn en zij de tijd moeten krijgen om hun continuïteit te kunnen waarborgen. De diensten hebben heel goed gewerkt, er liggen princiepsakkoorden ter tafel, maar die worden uiteraard pas werkelijkheid wanneer het nodige geld er is om ze ook te kunnen uitvoeren. Minister Weyts verklaarde dat hij in zijn zoektocht naar geld misschien een oplossing had. Hij zou zijn collega’s namelijk voorstellen FFEU-middelen te gebruiken. Hij verklaarde bovendien dat hij geen indicaties had dat zijn collega’s daarover zouden dwarsliggen.
We weten allemaal dat FFEU-middelen fondsen zijn die ingeschreven zijn op de begroting van voorgaande jaren, maar om een of andere reden niet werden vastgelegd en gebruikt en eenmalig beschikbaar zijn om investeringsprojecten te financieren. Uit ervaring weet ik dat die middelen heel gegeerd zijn bij heel veel ministers, namelijk alle ministers die nog heel veel investeringsprojecten op stapel hebben staan. We hebben het hierover in het parlement al gehad. Onderwijs, Welzijn, Mobiliteit: allemaal hebben ze nog heel wat op hun verlanglijstje staan. De middelen moeten dan worden verdeeld en volgens mijn ervaring gebeurt dat tijdens de begrotingsbesprekingen en worden er daarbij politieke afspraken gemaakt over welke minister over welk deel van de FFEU-middelen kan beschikken en hoe groot het absoluut bedrag is.
Ik heb toen minister Weyts gevraagd of hij daarover afspraken had gemaakt en hoeveel FFEU-middelen er voor de minister van Mobiliteit beschikbaar waren. Hij antwoordde dat ik die vraag aan de minister van Begroting moest stellen. Dat doe ik dus nu.
Heeft de regering al afspraken gemaakt over welke minister welk aandeel van de FFEU-middelen zal krijgen? Welk aandeel daarvan is uitgetrokken voor Mobiliteit en hoe verhoudt zich dat tot het geheel? Komen deze eventuele middelen bovenop het jaarlijks budget dat AWV Limburg heeft om alle haar projecten te financieren? Dat is natuurlijk het grote probleem. Het budget wordt verdeeld over de verschillende provincies. Zij moeten daarmee niet alleen het onderhoud, maar ook hun nieuwe projecten financieren. Zo’n groot project als de noord-zuidverbinding kan niet worden gefinancierd met het jaarlijks aandeel. Daarom ook heeft de vorige Vlaamse Regering de noord-zuidverbinding erkend als een SALK-project, zodat ze daarvoor extra middelen kon uittrekken. Komen de FFEU-middelen inderdaad bovenop het jaarlijks budget van 35 miljoen euro dat AWV Limburg nu al heeft en bovenop de middelen die minister Weyts al voor de onteigeningen had uitgetrokken?
De heer Lantmeeters heeft het woord.
Voorzitter, ik hoor dat collega Lieten ongerust is. Ik zal niet beweren dat ik vandaag voor honderd procent gerust ben, maar heel ongerust ben ik ook niet. Als we er het regeerakkoord op naslaan, dan zien we dat de uitvoering van de noord-zuidverbinding in Limburg een prioriteit is en daarvan kan vanzelfsprekend niet worden afgeweken. Ook voor onze fractie spreekt het vanzelf dat de noord-zuidverbinding een prioriteit is en we zullen ook aandringen op de zeer snelle uitvoering ervan. Ik kijk uit naar het antwoord van de minister, maar ik wil er even de nadruk op leggen dat er, ook via SALK, voor dit project nog talrijke andere middelen zijn uitgetrokken, zodat rond de uitvoering ervan geen nodeloze ongerustheid kan en mag worden gecreëerd. We hebben er alle vertrouwen in dat het project wordt uitgevoerd, we dringen erop aan dat dit inderdaad gebeurt, maar we vragen dat collega Lieten zich niet al te zeer ongerust maakt, want de middelen die de minister zo dadelijk zal bekendmaken, zijn vanzelfsprekend niet de enige middelen die voor het project in aanmerking komen.
De heer Danen heeft het woord.
Voorzitter, ik was ook aanwezig in de commissievergadering van 11 december 2014 waar minister Weyts toezeggingen deed over de FFEU-middelen. Ik heb toen onmiddellijk een schriftelijke vraag gesteld met dezelfde inhoud als de vraag van mevrouw Lieten. Toch wil ik enkele nuances aanbrengen.
Ik begreep dat de FFEU- middelen niet alleen bedoeld zijn voor de onteigeningen, maar ook voor de tijdelijke maatregelen. Zoals u misschien weet is onze partij niet echt gewonnen voor het omleidingstraject. We kiezen eerder voor de tijdelijke maatregelen die ook op stapel staan. Minister Weyts suggereerde dat de FFEU-middelen ook voor deze laatste konden worden aangewend, om op kortere termijn een snelle oplossing te bieden voor het mobiliteitsprobleem, maar ik had de indruk dat de minister daar niet heel zeker van was. Hij liet een beetje twijfel bestaan en schoof de hete aardappel door naar minister Turtelboom. Dat mag hij natuurlijk doen.
Mijn vraag is heel concreet of de FFEU-middelen al werden toegewezen voor het werkingsjaar 2015. Zoals de minister allicht weet, was er een samenwerkingsakkoord tussen AWV en de minister van Mobiliteit voor 2011-2015, waarin middelen werden toegewezen.
Wat is de grootte van het bedrag dat kan genomen worden uit die FFEU-middelen, en vooral dan op basis van de tijdelijke maatregelen die op stapel staan op dat traject?
Minister Turtelboom heeft het woord.
Jaarlijks worden de middelen bepaald die aan het FFEU ter beschikking worden gesteld. De hoogte van deze middelen is afhankelijk van de mate waarin er in het vorige begrotingsjaar overschotten werden geboekt. Ik kan dus ook niet vooruitlopen op de grootte van de middelen voor het FFEU voor de volgende jaren. De berekening over het begrotingsjaar 2014 moet nog gebeuren.
In 2014 werden de middelen over het begrotingsjaar 2013 bepaald op 122 miljoen euro. Hiervan werd 42 miljoen euro toegekend voor grote culturele projecten en werd 80 miljoen euro toegewezen aan Mobiliteit en Openbare Werken (MOW). Momenteel zijn de protocollen die in een verdere detaillering van deze bedragen voorzien, in voorbereiding. Van de 80 miljoen euro toegewezen aan MOW, zou 45 miljoen gebruikt worden voor de onteigeningen in het kader van de missing links. De besteding van deze middelen zal worden verspreid op basis van de effectieve afhandeling van de minnelijke akkoorden en onteigeningen over de jaren 2014, 2015 en 2016. Iedere afzonderlijke aankoop of verwerving moet ter goedkeuring worden voorgelegd.
Momenteel zijn een aantal dossiers in voorbereiding, in behandeling en in eindfase. Zo is er voor vervroegde onteigeningen 45,5 miljoen euro onder voorwaarden vastgelegd. Dat is een budget op de kredieten. Dat gaat specifiek over de noord-zuidverbinding. Dat is bovenop de andere middelen, in de eigen kredieten van MOW. Dat is onder voorwaarden vastgelegd.
Voor meer informatie over het gedeelte dat zou worden gebruikt voor de realisatie van de noord-zuidverbindingsweg Limburg alsook de concrete uitwerking van de aangehaalde dossiers na de voorziene vastleggingen, verwijs ik naar de minister van Mobiliteit en Openbare Werken omdat hij exact de stand van zaken van de dossiers kent. De FFEU-middelen staan altijd los van reguliere middelen waarin wordt voorzien in de gewone begroting of de begroting van het Vlaams Infrastructuurfonds. Deze FFEU-middelen bepalen wel mee het te behalen ESR-begrotingsresultaat. Net als andere instellingen en agentschappen behoort het FFEU tot de ESR-consolidatiekring.
Samengevat: van de 122 miljoen euro is 80 miljoen euro toegewezen aan MOW, waarvan 45 miljoen euro voor de missing links. In het eigen budget van MOW is er 45,5 miljoen euro onder voorwaarden vastgelegd voor de onteigeningen van de noord-zuidverbinding.
Mevrouw Lieten heeft het woord.
Minister, uw laatste zin heeft me weer een beetje doen twijfelen.
Er is dus 80 miljoen euro voor MOW. Daarvan is 45 miljoen euro voor missing links voor heel Vlaanderen. Dan is er in het eigen budget van MOW 45,5 miljoen, los van de 80 miljoen euro, voor de noord-zuidverbinding, die al onder voorwaarden is vastgelegd.
Die 45 miljoen euro is de 45 miljoen waarin minister Weyts al had voorzien in zijn budget, waar hij mij ook al over gerapporteerd heeft, rekening houdend met wat hij van het Vlaams Infrastructuurfonds heeft gekregen en wat hij ook al in de begrotingen 2013 en 2014 had gereserveerd. Of is het anders?
Dit is de 45,5 miljoen euro die op het einde van vorig jaar nog vastgelegd is in MOW.
Dat heeft hij ons gezegd. Dan moest er nog een heel deel van het budget dichtgereden worden. Daarvan zegt u nu voor 2015, op basis van de afrekening die er gemaakt is in 2013, dat we nu eenmalig hebben vastgesteld dat er 122 miljoen euro is voor het FFEU, waarvan 80 voor Mobiliteit, waarvan 45 miljoen euro voor onteigeningen voor alle missing links. Als ik 45 miljoen euro heb voor onteigeningen voor alle missing links, moet ik dan begrijpen dat dat bedrag eenmalig, voor één jaar, is vastgelegd omdat die verdeelsleutel nog niet doorgetrokken mag worden naar de volgende jaren? Is die verdeelsleutel pro rata? Zal die worden doorgetrokken de volgende jaren?
Je kunt noch over de grootte van het FFEU voor dit jaar, op basis van vorig jaar, noch over de verdeling uitspaken doen omdat er een arbitrage en een discussie is op dat moment. Dat zou vooruitlopen zijn.
Dat begrijp ik. Men heeft enkel beslist over wat er nu al te verdelen is. Men heeft nog geen voorafnames gedaan op de verdeelsleutel voor de volgende jaren. Daar heb ik alle begrip voor. Als ik op basis van uw informatie even een berekening maak, ga ik uit van 45 miljoen euro, eenmalig voor de missing links. Er zijn vijf provincies en er zijn in alle provincies missing links. Dat is een vijfde of misschien een vierde voor Limburg. Dat is 10 miljoen euro. Dan ben ik er nog lang niet. Dan moet ik jammer genoeg zeggen dat ik helemaal niet gerustgesteld ben. Ik ben wel dankbaar voor de informatie die de minister me geeft. Ik merk ook dat er gezocht wordt naar oplossingen, wat ik zeker waardeer en apprecieer, maar we zijn nog lang niet aan het budget dat we nodig hebben.
Minister, ik wil afsluiten met u te danken voor de informatie en u aan te moedigen om de volgende maanden in alle begrotingsonderhandelingen Limburg zeker niet te vergeten.
De heer Danen heeft het woord.
Wat ik vermoedde, wordt een stukje bewaarheid. Minister Weyts – hij is er niet, dus wil ik er niet te veel over vertellen – liet vermoeden dat het FFEU de mirakeloplossing was, wat blijkbaar helemaal niet het geval is. Nogmaals, mijn bezorgdheid gaat niet zozeer naar de onteigening op basis van de omleidingsweg maar wel de onteigening op basis van de tijdelijke maatregelen die wel op korte termijn zouden kunnen worden gerealiseerd en zullen kunnen zorgen voor een oplossing. Ik ben dus ook helemaal niet gerustgesteld.
De heer Lantmeeters heeft het woord.
Ik heb ook nooit gezegd dat ik 100 procent zeker ben. Dat ben ik nooit, tot het er staat. Als ik het allemaal goed begrijp, komen die 45 miljoen euro FFEU-middelen erbovenop. Het zijn extra middelen die zelfs op het ogenblik van het opstellen van het regeerakkoord niet bekend waren. Zo word ik met de tijd steeds meer gerustgesteld. Onze fractie zal erop toezien dat die noord-zuidverbinding er zal komen. Ik ben toch voor een groot gedeelte wel gerustgesteld. Het hangt er vaak vanaf aan welke kant van de tafel je zit, of je kunt zeggen of je gerust bent of niet. Wat ons betreft, is er toch een zekere geruststelling.
De vraag om uitleg is afgehandeld.