Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Meremans heeft het woord.
Een tijdje geleden, op 13 december 2014, stond er in De Standaard een artikel ‘Bredene wil afrekenen met afvaltoeristen in Oostende’. Een woordvoerder van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) zegt in het artikel dat een tiental gemeenten de nieuwe regels inzake afvaltarifering nog steeds niet implementeerden. De betreffende gemeenten halen aan dat ze vrezen dat vanwege de betalende fracties het fenomeen sluikstorten zal toenemen.
Nochtans is het motto: de vervuiler betaalt. Dat adagium uit vorige regeerperiodes wordt geoperationaliseerd door de OVAM. De OVAM pleit al langer voor een harmonisering van de afvaltarieven op containerparken. In het Materialendecreet en het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA) zie je heel duidelijk dat men wil komen tot een grotere harmonisering van die afvaltarieven. De Vlaamse overheid besloot immers in het VLAREMA minimum- en maximumprijzen voor bepaalde afvalfracties op te nemen. Deze regels zijn sinds juli 2013 van kracht. Dat is toch al een hele tijd.
Minister, welke gemeenten stelden zich nog niet in regel met de gewijzigde regelgeving? Hoe zult u ervoor zorgen dat de laatste containerparken, waar men nog steeds gratis grofvuil kan aanleveren, zich conformeren met het VLAREMA? Die volgen niet de filosofie van het decreet. En binnen welke termijn? Is de vrees terecht van de gemeenten dat er meer sluikstortingen zouden worden vastgesteld na de overgang van een gratis containerpark naar een betalend containerpark? Hebt u oplossingen om afvaltoerisme tegen te gaan? Ik dank u.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Meremans, er zijn inderdaad gemeenten nog niet in regel. Ik som ze voor u op: Drogenbos, Nieuwpoort, Oostende, Gent, Brugge, Koksijde, Kortrijk, Knokke-Heist, Heusden-Zolder, Zonhoven, Ham, Houthalen-Helchteren, Destelbergen, Genk, Zulte, Zoersel, Aalter, Herstappe, Lille, Kortenaken en Knesselare. Het heeft meestal niet te maken met de tarieven, dat ze meer of minder zouden vragen dan wat bepaald is. Eerder heeft het te maken met andere zaken waaraan ze niet voldoen, bijvoorbeeld het gratis ophalen van grof huisvuil of één jaarlijkse gratis beurt op het containerpark. Dat zijn vaak knelpunten.
De OVAM handhaaft nog niet, maar treedt in dialoog met de steden en gemeenten. Ze geven ook goede voorbeelden en proberen tot oplossingen te komen. Er wordt een stappenplan opgemaakt. Als dat niet helpt, zal er ook worden opgetreden via handhaving. Maar u weet dat we eerst kijken naar de knelpunten, dat heb ik altijd gezegd.
Het sluikstorten baart ons allemaal zorgen. We doen in 2015 een nieuwe studie om te kijken hoe we het nog kunnen verminderen. In het verleden zijn er wel al studies gebeurd, ook steekproeven in gemeenten waar het van gratis naar betalend ging. Uit die resultaten blijkt dat er niet plots veel meer sluikstorten gebeurde. Al is de perceptie vaak anders. Uit onderzoeken van OVAM blijkt dat er geen oorzakelijk verband is met de prijs voor afval, maar we doen dus een nieuwe studie, om nog betere inzichten te krijgen.
Hoe kun je afvaltoerisme tegengaan? Afvaltoerisme treedt vooral op bij steden en gemeenten die geen goede opvolging hebben, zoals de identificatieplicht, waarbij je je identiteitskaart moet gebruiken om het containerpark binnen te gaan. Als je dat niet doet, scoor je slecht op afvaltoerisme. Uiteraard gaan de afvaltoeristen ook waar het goedkoper of gratis is. De oplossingen zijn: een harmonisatie van de tarieven, een betere identificatie, een toezicht op de containerparken en hulp bij het sorteren van het afval. Ook daar loopt het wel eens fout. Daarop moeten we inzetten.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. U zegt dat u in dialoog gaat. Er wordt een stappenplan opgesteld. Het moet me wel van het hart: onder andere mijn provinciehoofdstad profileert zich als klimaatstad. Toch kun je daar nog steeds twaalf keer gratis naar het containerpark gaan. Wij houden een actualiteitsdebat over klimaatverandering, maar dit heeft er ook mee te maken. Ik kan alleen constateren dat een aantal steden en gemeenten – waar mensen aan het bewind zijn die het klimaat toch gunstig gezind zijn, zou je verwachten – dat niet doen, terwijl ze op voorhand op de hoogte waren.
Men mag wat strenger en kordater optreden. Als je gratis naar het containerpark kan, krijgen de mensen geen incentive om op te letten. Eigenlijk zou iedereen in de winkel bij een verpakking al moeten weten dat het afval is. Dat zou in het achterhoofd moeten zitten. Begin bij jezelf, natuurlijk, voor klimaatverandering.
Ik stond ook versteld van het afvaltoerisme. Het ergert me dat ik altijd mijn identiteitskaart in een gleuf moet steken in het containerpark, maar dat is volledig terecht. Een betere identificatie is belangrijk. Ik wil u ook vragen om de OVAM aan te sporen, om naast de dialoog, kordaat te melden dat de steden en gemeenten zich zo snel mogelijk in regel stellen. 1 juli 2013 was er gezegd. Een gewone burger had waarschijnlijk al een boete aan zijn been.
De vraag om uitleg is afgehandeld.