Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
De heer Meremans heeft het woord.
Het project de Waalse Krook is een stadsvernieuwingsproject in Gent vlakbij het Woodrow Wilsonplein. De site bestaat uit het te renoveren Wintercircus, een nieuwbouwproject waarin onder meer de nieuwe Stedelijke Bibliotheek zal worden gehuisvest, pleinen, verlaagde kades, fiets- en voetgangersbruggen, commerciële ruimtes en appartementen.
De Krook wil een moderne bibliotheek worden met internationale allures. De Vlaamse overheid steunt dit bouwproject en besliste in 2009 om te participeren in de oprichting en hiervoor zelf 25 miljoen euro te investeren.
De Waalse Krook speelt ook een belangrijke rol in het faciliteren van strategische doelstelling 5 uit de beleidsnota Cultuur: “Het realiseren van culturele en maatschappelijke meerwaarde door in te zetten op e-cultuur en digitalisering als integraal onderdeel van de culturele praktijk.”
Het Vlaams Instituut voor Archivering (VIAA), de aangewezen actor om een bovenlokale rol te vervullen op het vlak van digitalisering, archivering en ontsluiting van cultureel materiaal, zal er gehuisvest worden.
De Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigde onlangs de bouwvergunning voor het bouwproject de Waalse Krook. Hierdoor werden de werken op de werf stilgelegd. De vernietiging van de vergunning komt er op vraag van de nv VOP, een investeringsmaatschappij die eigenaar was van 60 procent van de grond waarop nu de nieuwe bibliotheek wordt gebouwd.
VOP vecht al jaren een strijd uit met het Gentse stadsbestuur. Zij slaagden erin om de onteigeningsvergoeding voor de gronden op te drijven van 3,6 miljoen euro naar 8,1 miljoen euro.
Volgens Annelies Storms, Gents schepen van Cultuur gaat het enkel om een aantal formele bezwaren die het project niet in gedrang brengen. VOP meldt echter dat ze deze princiepskwestie niet loslaten en ook vergunningsaanvragen zullen aanvechten.
Minister, welke effect heeft de vernietiging van de bouwvergunning op de realisatie van bouwproject de Waalse Krook waar VIAA als aangewezen actor om een bovenlokale rol te vervullen, gehuisvest zal worden?
Welk tijdspad wordt vooropgesteld om het bouwproject te finaliseren en er huisvesting te bieden aan het VIAA?
Mevrouw Bastiaens heeft het woord.
Minister, ik sluit me aan bij de zorg van de heer Meremans wanneer het gaat over de investering van Vlaamse middelen. Wat is de stand van zaken in dat dossier? De middelen van het Fonds Culturele Infrastructuur (FoCI) kunnen een belangrijke bijdrage bieden aan de culturele infrastructuur in Gent.
Ik kan me echter geenszins aansluiten bij de automatische koppeling die in dezen wordt gemaakt met het VIAA. Bij de bespreking van de beleidsnota heeft mijn fractie benadrukt groot belang te hechten aan de rol die het VIAA zal kunnen spelen. We moeten alles op alles zetten en dat verhaal rond proberen te krijgen. We willen ondersteunen en verder uitbouwen. Verder uitbouwen hoeft echter niet onmiddellijk te betekenen dat er een fysieke toonplaats wordt gerealiseerd. Indien zo’n plaats noodzakelijk zou zijn, dan is de vraag of dat de Waalse Krook moet zijn.
De heer Gatz heeft het woord.
Eerst en vooral wil ik enige duidelijkheid te scheppen over de benaming van het project Waalse Krook. De correcte benaming van dit project is ‘De Krook’.
Het project De Krook bestaat inderdaad uit diverse delen: de nieuwbouw voor de bibliotheek en het Centrum voor Nieuwe Media, de renovatie van het voormalig Wintercircus, het gebouw Mahy, de omgevingswerken met onder andere de kaaien en de voetgangersbruggen.
Het FoCI is enkel betrokken bij het nieuwbouwproject dat onderdak zal bieden aan de bibliotheek van de Stad Gent en het Centrum voor Nieuwe Media. Het FoCI heeft een investeringssubsidie toegekend van 25 miljoen euro. De rest wordt aangebracht door de Stad Gent met 22,55 procent, de provincie Oost-Vlaanderen met15,51 procent, iMinds met 11,57 procent en UGent met 11,57 procent.
De bouwheer van De Krook is CVBA Waalse Krook, de Vlaamse overheid is niet vertegenwoordigd in de CVBA. Zoals al gemeld geeft het FoCI enkel een investeringssubsidie.
Op 17 november 2014 heeft het FoCI het volgende bericht vanwege de leidende ambtenaar van de opdrachtgever en bouwheer CVBA Waalse Krook ontvangen: “De CVBA Waalse Krook beslist, in toepassing van artikel 29, §1 AAV en in afwijking van artikel 15, §5 AAV , om de werken voor de basisopdracht (projectonderdeel A: Het kennis- en cultuurcentrum met daarin geïntegreerd een bibliotheek voor de toekomst en een centrum voor nieuwe media en ondergrondse fietsenberging en enkele bijkomende structuurwerken) met onmiddellijke ingang tijdelijk te onderbreken omdat ze op dit ogenblik niet zonder bezwaar kunnen worden voortgezet. De tijdelijke onderbreking bedraagt 14 kalenderdagen. De uitvoeringstermijn van projectonderdeel A wordt voorlopig verlengd met 14 kalenderdagen. Voor projectonderdelen B en C kunnen de werken voortgezet worden gezien zij deel uitmaken van separate vergunningen. Studiewerk met betrekking tot de voltooiingswerken en (de coördinatie van) de technische installaties van projectonderdeel A kunnen eveneens verder gezet worden. U wordt verzocht alle nodige voorzorgsmaatregelen te treffen teneinde de werken en de materialen te vrijwaren tegen mogelijke beschadigingen door ongunstige weersomstandigheden, diefstal of kwaadwillige daden. Tevens moeten volgens de regels van de kunst alle nodige bewarende maatregelen worden genomen om de stabiliteit en veiligheid van de reeds uitgevoerde werken te verzekeren.”
Mijn administratie heeft gisteren telefonisch vernomen dat de termijn voor onderbreking werd verlengd naar vijftig dagen, in afwachting van een nieuwe bouwkundige vergunning.
In het strategische plan voor het VIAA wordt inderdaad de ambitie geformuleerd om het VIAA fysiek te huisvesten op de site De Krook, maar dan wel in het Wintercircus, niet in de nieuwbouw voor de bibliotheek en het Centrum voor Nieuwe Media. De Vlaamse Regering heeft echter nog geen definitieve beslissing genomen over de huisvesting van het VIAA in het Wintercircus.
De evaluatie van het VIAA, die vorige legislatuur werd toevertrouwd aan het departement Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI), werd pas vorige maand afgerond – ik maakte er vorige week nog melding van. De resultaten van de evaluatie dienen nog verder bestudeerd te worden door mij en mijn collega’s binnen de Vlaamse Regering alvorens knopen door te hakken. De contacten daarover zijn aan de gang.
Er zijn inderdaad drie elementen van belang. Op de eerste vraag of er een toekomst is voor de instelling, kan, wil en moet iedereen bevestigend antwoorden. Het tweede element is het budget en de opdracht. Natuurlijk zijn er daarover nog een aantal besprekingen aan de gang. De derde vraag betreft de fysieke landing van de instelling op die plaats of elders. Die knoop is nog niet doorgehakt.
Mijnheer Meremans, u vroeg welk tijdspad vooropgesteld wordt om het bouwproject te finaliseren en er huisvesting te bieden aan het VIAA. In de eerste fase ligt de nadruk van de werking van het VIAA vooral op het digitaliseren, het archiveren en het ontsluiten voor de doelgroepen onderwijs, onderzoek en het grote publiek via openbare bibliotheken. De archivering van de gedigitaliseerde content gebeurt in datacenters verdeeld over twee geografisch gescheiden sites in Oostkamp en Gent. De ontsluiting gebeurt momenteel enkel langs digitale weg.
Door het voorstel van het VIAA, zijnde in het Wintercircus in een fysieke plek met grote zichtbaarheid te voorzien, zou men een breder gebruik van het rijke Vlaamse archief en de digitale competenties in Vlaanderen kunnen realiseren. Zoals reeds gesteld in het antwoord, heeft de Vlaamse Regering momenteel nog geen definitieve beslissing genomen over deze fysieke plek. En indien u mij erop zou wijzen: ik ben mij ervan bewust dat de tijd dringt.
De heer Meremans heeft het woord.
Minister, ik heb hier niet veel aan toe te voegen.
Ik wil wel graag iets verduidelijken. Het is niet zo dat ik pleit voor één heel grote belevingsplaats. Ik heb altijd gelezen dat het de bedoeling was dat de fysieke landing op die plek zou gebeuren. In die context wilde ik u vragen hoe het daarmee zit. Als ik het goed begrijp, gaat het over de kantoren.
Natuurlijk is de hoofdtaak, zoals ook in het regeerakkoord staat, de digitalisering en de ontsluiting, voornamelijk de digitale ontsluiting. Dat is heel iets anders dan één grote belevingsruimte. Het ging mij vooral over de vraag of de blokkering kon leiden tot de vertraging van deze hoofdtaak.
De vraag om uitleg is afgehandeld.