Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Minister-president, inderdaad, ‘let the beast go’. Het is ondertussen een klein jaar geleden dat ik aan u een vraag heb gesteld over het initiatief van vijf Brusselse arthousebioscopen om een abonnement te lanceren. Ik denk dat het heel belangrijk is om hier te benadrukken dat het gaat over ‘arthouse’. Ze hadden daarvoor een opstartsubsidie gekregen van het netwerk Europa Cinemas. Vlak voor de zomervakantie is dit initiatief er gekomen. Voor een bedrag van 21 euro per maand kan de abonnee onbeperkt de Brusselse arthousefilmhuizen bezoeken. Blijkbaar heeft men ook de wens om in 2023 uit te breiden naar Vlaanderen en Wallonië.
Een dergelijke formule bestaat in Nederland al langer. Uit een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam bleek dat de bezoekfrequentie verdubbelt. We hebben dat ook gezien met de museumpas, die we ook overgenomen hebben van Nederland. Daardoor zijn de museumbezoeken substantieel gestegen. Het zou dus ook een meerwaarde kunnen zijn voor arthousecinema’s die het in deze tijden moeilijker en moeilijker hebben.
Een jaar geleden hebt u in uw antwoord gezegd dat het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) aan de slag ging met een marktonderzoek. U suggereerde ook om publiq, en de expertise over museumpas daarin mee te nemen.
Het is blijkbaar wel zo dat het Nederlandse model niet zo gemakkelijk te transponeren is, omdat wij over een veel kleinere schaal beschikken. Niettemin heeft het VAF het voorstel op tafel gelegd en plande het in 2022 nog een marktonderzoek. De bevindingen van het marktonderzoek, in combinatie met de ervaringen rond het Brusselse filmabonnement, zouden de Vlaamse arthousebioscopen kunnen helpen bij een mogelijke beslissing over hun aansluiting bij het initiatief.
Daarover heb ik de volgende vragen, minister-president.
Hebt u de suggestie doorgegeven om met publiq aan tafel te zitten, en werd daarop ingegaan?
Kunt u de bevindingen van het marktonderzoek van het VAF en de ervaringen rond het Brusselse initiatief toelichten?
Zijn er voldoende elementen om de knoop door te hakken en eventueel uit te rollen naar de Vlaamse arthousebioscopen?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Mevrouw D’Hose, het VAF ging tussen 2020 en 2022 meermaals in gesprek met publiq. Bij drie gelegenheden werd ook over de potentie van een filmpas in Vlaanderen gesproken en de eventuele rol daarin van publiq. Het voorstel van publiq werd vervolgens ook voorgelegd aan de Vlaamse arthouses. Publiq volgt met veel interesse de ontwikkelingen van de abonnementsformule in enkele Brusselse bioscopen en trad zelf eveneens in gesprek met de Brusselse arthouses over de haalbaarheid van een filmpas, gerealiseerd met de expertise van de museumpas.
U vroeg ook naar het marktonderzoek. In het kader van het relanceplan ‘Vlaamse Veerkracht’ en initiatieven rond de heropbouw van het filmpubliek, legde het VAF het filmabonnement in 2022 opnieuw op de tafel van de Vlaamse arthousebioscopen. De introductie van de filmpas naar Nederlands voorbeeld is immers al langer een piste, maar botste bij de Vlaamse arthouses steeds op tal van argumenten voor en tegen. Om de arthouses te helpen om hieromtrent een beslissing te nemen, gaf het VAF aan iVOX de opdracht tot het uitvoeren van een marktonderzoek. De opdracht bestond erin om het potentieel van een filmpas na te gaan in Vlaanderen en te peilen naar de drijfveren en natuurlijk ook naar de hindernissen van zo’n concept. Het marktonderzoeksbureau iVOX voerde tussen 9 en 18 november 2022 een online survey uit bij een staalkaart van 1000 respondenten uit het iVOX researchpanel, representatief naar leeftijd, geslacht en diploma. Daarnaast ontving iVOX ook nog antwoorden van 571 arthousebezoekers. 1000 plus 571 dus.
Ik overloop de vijf belangrijkste conclusies van het marktonderzoek rond het eindpotentieel van een Vlaamse filmpas.
Eén op de vijf Vlamingen behoort tot het potentieel voor de filmpas, 18 procent om precies te zijn. Zij geven aan dat ze bereid zijn om de filmpas te kopen en zijn ook geïnteresseerd in film en cultuur. Bij de arthousebezoekers behoort het overgrote deel, namelijk 87 procent, tot het potentieel.
18- tot 34-jarigen behoren vaker tot het potentieel voor de filmpas dan 55-plussers. Dat is het geval zowel bij de staalkaart Vlamingen als bij de staalkaart arthousebezoekers.
Gemiddeld zouden de Vlamingen die tot het potentieel behoren om de filmpas te kopen deze 3 keer per maand gebruiken. Het gemiddelde ligt iets hoger voor de arthousebezoekers die tot het potentieel behoren. Het is 3,4 bij de staalkaart van de 1000 respondenten, en 3,7 bij de arthousebezoekers.
Zeven op de tien Vlamingen en zes op de tien arthousebezoekers die tot het potentieel behoren, zouden de filmpas ook in verschillende steden gebruiken. Vooral bij de vertoning van een specifieke film die ze zeker willen zien.
De optimale prijsstelling ligt ergens tussen de 19 en 21 euro. De arthousebezoekers zijn net zoals de Vlamingen niet bereid om meer te betalen voor de filmpas. Daarover zijn ze dus unisono.
De Brusselse Cinevillepas werd in juni 2022 opgestart door Kinograph, Vendôme, Cinema Galeries en Cinema Palace. Ondertussen sloten ook Cinema Nova, Cinéma Aventure, Cineflagey en CINEMATEK aan. Cinevillepas Brussel telt sinds de lancering in juni bijna 2500 abonnees en 5000 bezoeken. De initiatiefnemers verenigden zich in de coöperatieve vennootschap Belgian Arthouse Cinema Pass. Voor de realisatie van de website, het platform, de pas, het scansysteem en aanverwante technologie ging deze vennootschap een overeenkomst aan met Cineville Nederland, dat kan buigen op haast veertien jaar expertise rond de ontwikkeling van een filmabonnement voor arthouses. De opstart van de Brusselse filmpas werd mede gefinancierd vanuit Europa Cinemas met een Collaborate to Innovate-premie. Deze premie werd ondertussen ook toegekend aan de uitrol van een Oostenrijkse filmpas, ‘Nonstop – dein Kinoabo’, die eveneens gebruikmaakt van de Nederlandse Cinevilletechnologie.
U vroeg of er voldoende elementen zijn om de knoop door te hakken. Op 13 december laatstleden organiseerde het VAF een overlegmoment met de Vlaamse arthouses, waarop de resultaten van het marktonderzoek en de eerste cijfers van de Brusselse Cinevillepas werden voorgesteld. De Vlaamse arthouses maakten vervolgens de afspraak om het gesprek over de implementatie van de filmpas samen verder te zetten. Gezien de onafhankelijkheid van deze overwegend commerciële vennootschappen neemt het VAF in dit dossier in de eerste plaats een faciliterende rol op. De beslissing over de aansluiting van de Vlaamse arthouses bij het Brusselse filmpasinitiatief en de uitrol van een filmpas in Vlaanderen ligt dan ook in de handen van de betrokken organisaties. Maar ik denk dat zij nu wel alle elementen op tafel hebben liggen om tot een besluitvorming te komen. Wij zullen dat vanuit het VAF natuurlijk verder opvolgen en faciliteren, maar de ultieme beslissing ligt natuurlijk bij hen.
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Dank u wel, minister-president. Ik ben toch wel blij om de resultaten van dat marktonderzoek te horen. Die zijn eigenlijk redelijk positief en tonen dat er een potentieel kan zijn dat redelijk substantieel is.
Ik denk dat het absoluut waar is dat het VAF hierin een faciliterende rol heeft. Het is fijn dat men dat wil opnemen. Het is natuurlijk wel interessant dat Brussel een beroep heeft kunnen doen op Europese subsidies. Er moet dus wel een mogelijkheid zijn, denk ik, dat de Vlaamse arthousebioscopen dan ook een beroep kunnen doen op die subsidies, om dat verhaal op te starten.
Goed, met deze cijfers lijkt het mij toch echt wel van belang om daarmee aan de slag te gaan en om ook de Vlaamse arthousecinema’s voor een stuk bij te staan. Ik heb eigenlijk geen bijkomende vragen. Ik denk dat we vooral moeten afwachten hoe het verder loopt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.