Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Bex heeft het woord.
Ook na de tweede zomer van FLOW vraag ik u in deze commissie een evaluatie. Vorig jaar was dat openluchtzwembad, waar zo’n grote nood aan is in Brussel, bijzonder succesvol, met 11.000 bezoekers. Dit jaar was de toegang niet langer gratis. Er werd een bijdrage gevraagd van 1 euro voor kinderen tussen 6 en 11 jaar en 2 euro voor volwassenen.
We weten allemaal dat het zwembad er kwam op initiatief van POOL IS COOL, maar de Vlaamse Gemeenschap heeft een belangrijke bijdrage geleverd, net zoals het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en de gemeente Anderlecht. Het is het eerste openbare openluchtzwembad in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in 40 jaar. Hopelijk geeft dat inspiratie voor Brusselse overheden om op dat pad verder te gaan en hebben we binnenkort ook een permanent openluchtzwembad.
Volgens de organisatie POOL IS COOL komen de kosten van het uitbaten van het zwembad gedurende een seizoen neer op ongeveer 300.000 euro. Ze ontvangt ongeveer 250.000 euro aan subsidies van verschillende overheden die ik daarnet al opnoemde. Daarnaast haalde de organisatie POOL IS COOL ook 60.000 euro op via een crowdfundingactie.
Het zwembad was deze zomer open van 1 juli tot 18 september. Dat is een halve maand langer dan vorig jaar, toen het van 1 juli tot 31 augustus open was. De eerste twee weken van september was het nog schitterend weer. Het was zeker een goede zaak dat die verlenging kon plaatsvinden. Ik ken heel wat mensen die nog gebruikgemaakt hebben van het zwembad. Vorig jaar mikte de organisatie nog op de periode van mei tot september als ze hiervoor de financiële middelen zou kunnen vinden. Minister, u sprak er toen uw steun voor uit. Dat zou nog altijd een goede zaak zijn.
Minister, vorig jaar hebt u erkend dat het voor mensen met een beperking niet eenvoudig was om in die tijdelijke constructie te zwemmen en u hebt toen extra steun toegezegd om het zwembad toegankelijker te maken.
Ik stel vandaag een aantal vragen over hoe u de tweede zomer van het zwembad FLOW evalueert.
Minister, hoeveel zwemmers bezochten het zwembad FLOW deze zomer?
Hoeveel culturele en sociale activiteiten vonden plaats op de site?
Vonden er incidenten of inbreuken op het reglement plaats in de periode van 1 juli tot 18 september? Vorig jaar was dat nog iets dat vele geesten beroerde.
Trok de Vlaamse Gemeenschap haar steun aan het project op ten opzichte van vorige jaar om de opening over een langere periode, tot midden september, mogelijk te maken?
Welke initiatieven werden er genomen om de toegankelijkheid voor personen met een beperking te vergroten? Welke middelen werden daarvoor vanuit de Vlaamse Gemeenschap vrijgemaakt? Kunnen we dit jaar nog lessen trekken over de toegankelijkheid van FLOW voor personen met een beperking, zowel voor rolstoelgebruikers, blinden en slechtzienden?
In welke mate zal de Vlaamse Gemeenschap FLOW ook in de toekomst verder ondersteunen? Bent u van plan om de subsidie volgend jaar op te trekken om zo de opening van het zwembad in de hele periode van mei tot en met september mede mogelijk te maken?
Minister Dalle heeft het woord.
Dank u wel, collega Bex, voor deze vraag, die me de gelegenheid geeft om dit bijzonder positieve project nog eens onder de aandacht te brengen. Ik wil wel een kleine nuance aanbrengen bij uw inleiding: u stelt dat de toegang tot het zwembad dit jaar niet meer gratis was. Dat gold eigenlijk enkel voor de mensen die online boekten. Het moet gezien worden als een soort van ‘booking fee’. Ter plaatse was de reservatie en de last-minutetoegang tot het zwembad nog altijd gratis. De booking fee was nodig omdat de organisatoren vorig jaar hadden gemerkt dat er te veel mensen gratis een reservatie deden en dan niet kwamen opdagen. Vorig jaar was dat bijna 50 procent. Dat was natuurlijk soms ook te wijten aan het minder goede weer in 2021. Dat leidde tot nogal wat frustraties bij mensen die niet meer konden reserveren omdat het zwembad volgeboekt was. Dit jaar is het ‘no-show’-aandeel gezakt naar ongeveer 35 procent. Dat heeft tot een grotere mix van bezoekers uit de wijk en heel Brussel geleid, zelfs al is een directe causale relatie natuurlijk moeilijk te bewijzen. Maar we geloven wel dat dit een positieve maatregel was.
Dan kom ik tot uw vragen. Er kwamen deze zomer 19.800 mensen zwemmen. Dat aantal bestaat uit 5 groepen: mensen die vooraf online hebben gereserveerd en dus die booking fee hebben betaald, mensen die ter plekke hebben gereserveerd, mensen die last-minute vrije plaatsen hebben ingenomen, groepen tijdens de groepsmomenten in de voormiddagen en deelnemers aan de zwemcursussen.
Met dit getal heeft FLOW bijna zijn maximum behaald. Het doorgaans goede weer deze zomer heeft daarbij ongetwijfeld een rol gespeeld. Tijdens de zomer was de vraag van bezoekers veel groter dan de capaciteit van FLOW, wat natuurlijk ook tot een aantal ontgoochelde kandidaat-zwemmers heeft geleid. De organisatoren hebben daarop bijgestuurd en op de website een toelichting geplaatst met zowel context als een aantal tips. Zo werden enthousiastelingen onder andere aangemoedigd om zich meteen aan het zwembad zelf aan te melden om mogelijke no-shows op te vangen.
Er vonden in totaal 34 specifieke activiteiten plaats op 30 dagen, waaronder multiculturele festivals – bijvoorbeeld performances en kinderactiviteiten –, concerten, dansavonden, waterfitness, yoga en qi gong.
Op de website van POOL IS COOL staat een volledige lijst van de sportieve en van de socioculturele activiteiten. U zult zien dat ons Nederlandstalig netwerk in Brussel daar opnieuw heel actief bij betrokken was.
Wat de incidenten betreft, kan ik opnieuw melden dat er geen noemenswaardige incidenten zijn geweest deze zomer. De afspraken in de badzone, zoals ‘niet rennen of springen’, en op de terrassen, zoals ‘niet roken’, werden gerespecteerd; slechts af en toe dienden de badgasten hierop geattendeerd te worden. De Brusselaars hebben zich ook dit jaar weer van hun beste kant laten zien bij FLOW, een duidelijk signaal dat ze dit initiatief weten te appreciëren en ook dat de aanpak van POOL IS COOL werkt op het terrein.
Dan ga ik in op de subsidiëring. De subsidie vanuit de Vlaamse overheid, vanuit de subsidielijn Polsslag Brussel, werd opgetrokken van 40.000 euro vorig jaar tot 75.000 euro dit jaar vanuit een overtuigende argumentatie. Zo was er de noodzaak om POOL IS COOL intern beter te organiseren, met een rechtvaardige verloning voor het personeel binnen een professioneler kader, wat inhoudt dat de subsidie over een langere periode ingezet kan worden. Dit jaar was er een langer zwemseizoen en waren er langere openingstijden: van dertien weken in 2022 tegenover negen weken in 2021, bijkomend ochtendzwemmen, twee groepsmomenten per dag enzovoort. Tot slot was er ook een doorgedreven coördinatie van samenwerkingen met Vlaamse partners en nog meer lokale organisaties, clubs en leden.
U peilde ook naar de toegankelijkheid voor mensen met een handicap. Ik heb vorig jaar ook gezegd dat dat voor mij heel belangrijk is. Via het Vlaams Brusselfonds verleende ik een investeringssubsidie van 6500 euro om de toegankelijkheid van het openluchtzwembad te verbeteren. Het leek me wel een evidentie dat ook mensen met een beperkte mobiliteit voluit toegang moeten hebben tot het enige publieke openluchtzwembad van Brussel, hoe klein dat voorlopig ook nog is.
Er werden binnen de limieten van het mogelijke van een tijdelijke constructie met niet te vermijden hoogteverschillen de volgende maatregelen genomen. Een helling gaf toegang tot de zwemzone en binnen de zwemzone werden er bijkomende hellingen aangebracht om kleine hoogteverschillen te overbruggen. Een kleedkamer en toilet waren dankzij een specifieke inrichting en een schuifdeur toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Een trap in het zwembad gaf makkelijker toegang tot het water dan de bestaande ladders. Trappen werden gemarkeerd voor een betere zichtbaarheid en ontbrekende leuningen werden toegevoegd. Het hele team werd erop attent gemaakt om mensen met beperkingen of moeilijkheden actief te helpen om zo overblijvende drempels weg te nemen. Ik was zelf aanwezig bij de opening, samen met personen met een beperking en een tweetal Nederlandstalige vzw’s die daarbij geholpen hebben. Er werd dus echt wel gebruik van gemaakt.
Tot slot zal ik ook de volgende editie van FLOW ondersteunen. Het is moeilijk om op dit ogenblik al uitspraken te doen over het bedrag, omdat er natuurlijk telkens opnieuw een reguliere aanvraag ingediend moet worden. De administratie zal het ingediende dossier dan beoordelen. Maar het engagement om hier verder onze schouders onder te zetten, hebben de mensen van POOL IS COOL zeker!
De heer Bex heeft het woord.
Dank u wel voor uw antwoord, minister.
Ik denk dat het goed is en ook plezant dat we hier af en toe – en wat mij betreft, vaak – over Brussel kunnen spreken, over dingen die goed gaan, over dingen die mooi zijn. Ik denk dat dit initiatief er zo een is. Als we zien dat het aantal zwemmers van 11.000 vorig jaar naar 19.800 is kunnen stijgen, dankzij de inzet van vooral veel vrijwilligers, maar toch ook dankzij de Vlaamse Gemeenschap en uw inspanningen daarvoor, dan denk ik dat dat een zeer goede zaak is. Zeker als we dan ook vaststellen dat dat allemaal kan gebeuren zonder noemenswaardige incidenten.
Ik heb nog twee aanvullende vragen.
Dat is, ten eerste, of u ook hebt kunnen monitoren in welke mate die inspanningen om het zwembad toegankelijk te maken voor mensen met een beperking in de loop van de zomer geleid hebben tot bezoeken van die doelgroep. Misschien kan in een volgende editie nog extra bekendgemaakt worden dat dat ook mogelijk is. Dat is een vraag die ik heb.
Ten tweede, we zien dat er in Brussel, en met name bij de stad Brussel, ook een idee groeit om in het kanaal een openluchtzwembad tot stand te brengen. Dat is natuurlijk iets wat nog in de conceptiefase, in de ideefase zit, en nog niet concreet is, maar is dat iets waar u ook een rol ziet voor de Vlaamse Gemeenschap, om daar samen over na te denken? Zou u daar mee willen over nadenken en bekijken of er een rol weggelegd kan zijn voor de Vlaamse Gemeenschap?
Minister, ik denk inderdaad dat dit een succes is. De cijfers bewijzen het. Het is een mooi initiatief dat sterk wordt ondersteund door de Vlaamse Gemeenschap. U hebt de bedragen vermeld – van 40.000 naar 75.000 euro –, het is langer open, er zijn veel meer zwemmers en er worden heel wat maatregelen genomen voor mensen met een beperking.
Er is door collega Bex reeds verwezen naar het initiatief dat genomen wordt, of dat in een conceptfase zit, over een openluchtzwembad in Brussel langs het kanaal. Kan Vlaanderen daarin betrokken worden? Wordt erover nagedacht, wordt daarover samengezeten met de verschillende partners of diegenen die het idee lanceren?
Ik heb ten slotte nog een vraag. We hebben vorig jaar ook gediscussieerd over het openluchtzwembad, onder andere over het vrouwenuurtje. Kunt u misschien toelichting geven? Is daar nog altijd vraag naar? Gebeurt dat? We leven in tijden van genderneutraliteit. Ik herinner mij de debatten van vorig jaar nog levendig. Gebeurt dat nog, een afzonderlijk vrouwenuurtje? Is dat nog absoluut noodzakelijk en zijn er ook cijfers bekend over hoeveel personen daarvan gebruikmaken? Treedt u ook in dialoog met POOL IS COOL om na te gaan of dat nog absoluut noodzakelijk is?
Minister Dalle heeft het woord.
Ik heb zelf kunnen vaststellen dat er inderdaad personen met een handicap meegekomen zijn. Ik weet dat dat de hele zomer gebeurd is. Ik heb er op dit moment geen cijfers van. Met ons netwerk van Nederlandstalige voorzieningen hebben we dat ook echt in de kijker gezet. Verschillende hebben daarvan gebruikgemaakt. We kunnen zeker kijken of daar cijfers van ter beschikking zijn, of we ons via ons netwerk ook kunnen bevragen of ze daarvan vaak gebruikgemaakt hebben.
Ten tweede, er is het interessante of het intrigerende voorstel – het is nog geen voorstel, het is een idee van Benoit Hellings en de architect die eraan verbonden was – om in het kanaal een zwembad te organiseren. Het waren prachtige beelden. Ik vind het zeer fascinerend. Natuurlijk is gemeentelijke sportinfrastructuur op zich geen taak van de Vlaamse Gemeenschap voor Brussel. Dat is eerder voor de stad en het gewest, maar we willen zeker mee reflecteren om dat te realiseren. Het is heel goed dat de vzw POOL IS COOL dit initiatief genomen heeft, maar op zich is het een overheidstaak om te voorzien in voldoende zweminfrastructuur en ook voldoende openluchtzweminfrastructuur. In die zin gaan we alle initiatieven die daarrond bestaan, zeker ook bekijken en zijn we heel constructief om daaraan mee te werken.
Naast dat voorstel – het is nog niet echt uitgewerkt of nog niet concreet – zijn er ook concrete plannen om op de Abattoirsite op het dak een openluchtzwembad te realiseren en ook om dat met Belirismiddelen, met federale middelen, bij de vijvers van Anderlecht te doen. Maar alle initiatieven zijn welkom. Eén initiatief zal ook niet voldoende zijn. We moedigen iedereen aan om daarrond verder te werken. De Vlaamse Gemeenschap werkt eerder ondersteunend vanuit ons Nederlandstalig netwerk.
Collega Vanlouwe, het vrouwenzwemuurtje bestaat nog altijd, net zoals vorig jaar. Ik heb geen cijfers over hoe populair dat was, maar ik ga ervan uit dat dat net zoals de andere uurtjes goed ingevuld was. We hebben vorig jaar inderdaad de discussie gehad. Ik denk dat we een beetje van mening verschilden. Toen werd soms vanuit een bepaalde geloofsovertuiging geduid dat dat relevant zou zijn. Dat kan voor bepaalde mensen vanuit die context relevant zijn, maar de motieven die ik gehoord heb waarom vrouwen dat soms aangenaam vinden, gaan over soms heel andere zaken: men voelt zich meer op z’n gemak, men wil een uurtje eens onder elkaar zijn. Een uurtje per week lijkt me zeer verdedigbaar. Dat is een keuze geweest van de vzw. We hebben daarover met hen gesproken, maar zij hebben die keuze gehandhaafd. Ik wil de cijfers hierover zeker opvragen.
– Els Ampe treedt als voorzitter op.
De heer Bex heeft het woord.
Minister, dank u wel voor het antwoord. Wat mij betreft moet de parlementaire controle niet zodanig opgedreven worden dat u nu ook nog cijfers moet geven over hoeveel mensen met een handicap deze zomer FLOW bezocht hebben. Het volstaat voor mij om te weten dat het een aandachtspunt is, dat het ook bekendgemaakt wordt aan de doelgroep. Als u dat zegt, geloof ik u daarin.
Wat betreft de verdere ontwikkeling van openluchtzweminfrastructuur in Brussel: u hebt absoluut gelijk dat het fantastisch is dat er bepaalde burgerinitiatieven genomen worden, maar dat het uiteindelijk een opdracht van de overheid is. Die mening deel ik volledig. Hopelijk kunnen zich in de nabije toekomst verschillende projecten ontwikkelen. Het doet me plezier dat u met de Vlaamse overheid alleszins – zonder engagementen, dat heb ik ook begrepen – wilt kijken in welke mate u daar een steentje toe kunt bijdragen. Voor zover het nodig is, zal ik dat ook doorgeven aan de bevoegde, groene schepen die met dat dossier bezig is.
De vraag om uitleg is afgehandeld.