Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Vraag om uitleg over de werking van de autokeuringscentra
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Minister, het is niet de eerste keer dat ik u hier vragen stel over de autokeuring. Een paar maanden geleden kaartte ik aan dat er problemen rezen om tijdig een afspraak te kunnen maken. U stelde toen dat u niet echt signalen had dat er een probleem was, maar kondigde wel aan eventueel bereid te zijn om de groene oproepingskaart vroeger te versturen. Ondertussen is dit echt geëscaleerd. Wat ik al aankaartte, is ondertussen echt ontploft, maar was toen al absoluut een probleem. Deze zomer zagen wij taferelen die we, dachten wij, normaal alleen zien in verre landen, met grote problemen in de administraties en de diensten, maar het was hier het geval dat mensen ‘s morgens heel vroeg moesten gaan aanschuiven bij de autokeuring. Dat was onze regio echt onwaardig.
U hebt toen een aantal maatregelen aangekondigd en ook genomen. U bent in overleg gegaan om dat probleem op korte termijn op te lossen. Dat is natuurlijk goed, maar ik denk dat men dit vroeger had kunnen aanpakken, indien mijn vraag au sérieux was genomen. Maar goed, het is opgelost.
Ik heb deze vraag in de loop van de zomer ingediend. Ondertussen is het begin oktober. U hebt nu op korte termijn die problemen opgelost, maar wat zult u op lange termijn doen om dat ook structureel aan te pakken? Ik kijk naar het buitenland: bijvoorbeeld in Nederland moet men eigenlijk iets minder naar de keuring. Daar zit wat meer tijd tussen. Bij ons moeten auto’s redelijk intensief worden gekeurd vanaf een bepaalde leeftijd. Zijn er in dat opzicht structurele maatregelen die u zult nemen om ervoor te zorgen dat die problemen niet meer rijzen en dat mensen niet nodeloos lang moeten aanschuiven en eigenlijk voor een stukje worden gepest door het feit dat hun auto moet worden gekeurd?
Mevrouw Moors heeft het woord.
Voorzitter, minister, sinds begin augustus kunnen bezoekers van autokeuringscentra voor het eerst sinds lang hun voertuig overal weer zonder afspraak aanbieden. In vele centra waar dat na de coronaperikelen niet meer mogelijk was, zorgde dat enkele dagen voor een massale toestroom, zoals collega Schauvliege aanhaalde, met verkeershinder in de omgeving tot gevolg. Er rijzen al geruime tijd problemen met de autokeuringscentra. Eerst waren er de coronapandemie en de daaraan gekoppelde lockdowns, waardoor heel wat Vlamingen niet naar de autokeuring konden en een gerechtvaardigd uitstel kregen. Daarna volgde de achterstand die daardoor werd gecreëerd en moest worden ingehaald, waardoor heel wat keuringscentra weken op voorhand waren volgeboekt, en dat nog steeds zijn. Het aanbieden van een voertuig zonder afspraak is dan de enige manier om een toeslag te vermijden, met alle hallucinant lange wachttijden en gefrustreerde klanten van dien.
De sectorfederatie van keuringscentra GOCA Vlaanderen (Groepering van Erkende Ondernemingen voor Autokeuring en Rijbewijs) gaf te kennen het systeem van autokeuring zonder afspraak te evalueren. Uit cijfers van GOCA Vlaanderen bleek verder ook dat 20 procent van de Vlamingen te laat naar de autokeuring gaat. In 2020 en 2019 was dat nog respectievelijk 14 en 15 procent. Het gros van de laatkomers wegens vergetelheid meldt zich binnen de maand wel voor het vernieuwen van hun keuringsbewijs, maar zorgwekkender zijn natuurlijk de auto’s waarvan de keuring langer dan een half jaar is verlopen. Bij die laatste categorie zien we ook een verontrustende stijging tegenover de jongste twee jaren, wat risico’s schept voor de verkeersveiligheid op onze wegen.
Minister, dat brengt mij tot de volgende vragen. Hoe reageert u op de massale toestroom die we zagen? Zult u extra sensibiliseren of in maatregelen voorzien inzake te laat bij de autokeuring aangeboden voertuigen?
Minister Peeters heeft het woord.
Collega’s, dank u wel voor de vragen. De autokeuring gebeurt natuurlijk in het kader van verkeersveiligheid. Maar we hebben inderdaad allemaal gezien dat er in augustus ellenlange wachtrijen waren aan bepaalde keuringcentra, niet aan allemaal. Daarom hebben we onmiddellijk geschakeld. We zijn onmiddellijk met GOCA aan tafel gaan zitten om te kijken hoe we snel soelaas konden brengen.
We hebben sowieso aan de keuringscentra gevraagd om terug te gaan naar de precoronatijd, dat mensen zowel via afspraak als via vrije aanbieding hun auto kunnen laten keuren. Dat hebben we gedaan, omdat we zagen dat heel veel mensen inderdaad een boete moesten betalen omdat ze zich te laat aangemeld hadden in een keuringscentrum.
Zoals mevrouw Schauvliege gezegd heeft, hebben we al een aantal maatregelen doorgevoerd. Bepaalde keuringscentra hebben de vrije aanbieding één dag in de week mogelijk gemaakt, met die ellenlange files en verkeersonveilige toestanden. Wat hebben we dan gedaan? We hebben aan alle keuringscentra gevraagd om minstens alle dagen ook de vrije aanbieding mogelijk te maken en dat onmiddellijk de week die volgde op het overleg, dus vanaf 16 augustus. Dat kon perfect in overeenstemming met het feit dat heel wat mensen al een afspraak geboekt hadden. Men kan bepaalde lijnen open laten voor de mensen die een afspraak hebben en andere lijnen voor de vrije aanbieding. Men heeft dat dan ook opgevolgd.
Tegelijkertijd hebben we ook duidelijk meegegeven dat we nog andere maatregelen willen. We vragen onder meer een audit op korte termijn om een aantal verbetervoorstellen uit te rollen om in de toekomst dergelijke feiten niet meer voor te hebben. Die audit gebeurt binnen een raamcontract van de Vlaamse overheid en die bestaat uit vier deelopdrachten. Een eerste is de kwaliteit van de klantengerichte processen. Een tweede is de operationele werking, een derde het businessmodel en een vierde een benchmark.
Zeker rond de benchmark krijg ik opmerkingen waarom er niet een systeem zoals in Nederland kan zijn, waar bepaalde onderdelen van de keuring door garagisten gebeuren. Ik denk dan onder andere aan de spanning van de banden, het checken of de groeven van de banden nog voldoende zijn, de remmen, enzovoort. Bepaalde elementen zouden inderdaad perfect in een garage kunnen gebeuren. Uiteraard staan onze keuringscentra er ietwat huiverig tegenover. Zij zitten op dit ogenblik wat dat betreft in een comfortabele situatie. We vragen dan ook een benchmark om te kijken hoe we een en ander kunnen vereenvoudigen en er alleszins voor kunnen zorgen dat met het oog op verkeersveiligheid toch alle auto’s aan alle technische vereisten voldoen. Tegelijk vragen we hoe we de malaise die op dit ogenblik heerst in een aantal keuringscentra, kunnen voorkomen.
Wat de eerste elementen betreft, de kwaliteit van de klantgerichte processen en de operationele werking, heeft mijn administratie me beloofd dat we tegen het einde van het jaar de resultaten van de audit kunnen verwachten. Tegelijkertijd hebben we ook al een aantal quick wins doorgevoerd. Zo is er nu aan elk keuringscentrum een live webcam, waar ook de mensen via het internet kunnen volgen of er veel volk is. Er wordt ook een druktebarometer gepresenteerd bij elk keuringscentrum. Ook de capaciteit van de callcentra bleek een groot probleem. Ook dat wordt versterkt.
Daarnaast kregen we ook de melding dat er in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest alleen op afspraak gewerkt kan worden. Daardoor kwamen heel veel mensen in het Brusselse Hoofdstelijke Gewest zich ook in de Vlaamse keuringscentra aanbieden. Daarom hebben we aan de keuringscentra, aan GOCA gevraagd om ook daar contact mee op te nemen en ook te zorgen dat er een bijsturing komt.
Ten slotte blijft er natuurlijk ook de sensibilisering naar de mensen zelf om niet tot het laatste moment te wachten om naar het keuringscentrum te gaan, maar om tijdig te checken wanneer het keuringsattest vervalt en om tijdig aan te melden of een afspraak te maken. Want een afspraak betekent nog altijd de snelste wijze om je door de keuring te laten begeleiden.
Daarmee hebben we een aantal maatregelen genomen. We komen daar later op het jaar zeker nog op terug, als we de resultaten van de audit hebben.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Minister, ik ben bijzonder tevreden dat u zowel een audit als een benchmarkt hebt besteld. Er zijn daar ook geen heilige huisjes. Kijk eens hoe het in de buurlanden gaat. Kunnen wij ook zo’n systeem invoeren? Daar zit inderdaad misschien wel muziek in. We zullen zien wat er uit die benchmark en die audit komt. Ik vind dat een heel goede zaak.
Het is ook goed dat dat niet te lang duurt. We moeten proberen om tegen het einde van het jaar een juiste analyse te maken en te bekijken hoe we het structureel kunnen oplossen en aanpakken. Het is ook goed dat u in augustus snel hebt gereageerd om het op te lossen. Dat waren situaties die iedereen op zo’n moment kon missen. Ik wil u daar ook voor bedanken. We moeten structureel een aantal zaken op een rijtje zetten.
Mevrouw Moors heeft het woord.
Minister, ik sluit mij aan bij collega Schauvliege. Het is goed dat er wordt voortgewerkt. U denkt na over het Nederlandse systeem waarbij de garages de keuring overnemen van de nu onafhankelijke keuringscentra. Maar wij moeten er wel attent voor zijn dat we niet verzeilen in een situatie waarbij garagisten onnodige herstellingen uitvoeren en de consument bijkomende kosten laten betalen om zo een snellere keuring te verkrijgen. Hoe zult u erover waken dat we de consumenten daar voldoende in tegemoetkomen?
Minister Peeters heeft het woord.
Dank u wel voor de bijkomende vragen.
Vooraleer we effectief overgaan tot structurelere oplossingen, wachten we sowieso op de audit en op de benchmark. Ik zal nu niet vooruitlopen op de feiten van die benchmark, maar er zijn bepaalde activiteiten die in het keuringsproces zitten, zoals bijvoorbeeld het controleren van de remmen en de banden, die perfect in een garage zouden kunnen. Maar er zijn ook andere elementen. We hadden het er al vaak over in deze commissie. Zo is vandaag niet elke garagist uitgerust met meettoestellen om de luchtkwaliteit te meten. Daarom wil ik echt even afwachten wat de audit naar voren brengt rond de verbeterprocessen.
Ik zei het daarnet al: we zien een heel grote discrepantie in de werking van bepaalde keuringscentrabedrijven aan de ene kant van het land versus de andere kant van het land. Ik wil daar nu niet op vooruitlopen.
Ik wil wel zeker de audit afwachten, bekijken welke verbeterprocessen er zijn, en nadien aan de hand van de benchmark de mogelijkheid onderzoeken of het beter is om welbepaalde taken te laten doorvoeren bij garagisten. Ik ga ervan uit dat elke garagist die vaststelt dat bijvoorbeeld de banden of de remblokjes versleten zijn, omwille van de verkeersveiligheid onmiddellijk de klant aanmaant om het nodige te doen en ervoor te zorgen dat er andere remblokjes kunnen worden geplaatst of dat de banden kunnen worden vervangen. Dat is alleszins essentieel in het kader van de verkeersveiligheid.
We wachten dus eventjes op de audit. Ik ben blij dat er op dit ogenblik geen ellenlange wachtrijen meer zijn. Onze opzet van augustus is alleszins geslaagd. We willen zeker ook de boetes van mensen die zich te laat aanmelden bij een keuringscentrum, zeker als het te wijten is aan redenen buiten hun persoonlijke wil om … Daar moeten we alleszins alert voor blijven.
Kortom, ik hoop dat we snel de resultaten van de audit hebben. Dan kunnen we eventueel bijkomende maatregelen nemen inzake de procesmethodologie maar ook eventueel in andere zaken.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Het te laat aanmelden of het te laat laten keuren van de wagen ligt vaak niet aan de betrokkene zelf. Op het moment dat men de keuringskaart krijgt, probeert men direct een afspraak te maken. Maar dat lukt al niet meer binnen de voorziene termijn. Je moet dus al verder gaan. Je moet d’office die boete betalen. Dan is het antwoord dat je het zelf moet opvolgen tot wanneer je keuringsbewijs goed is. Maar ja, mensen staan daar niet bij stil omdat ze weten dat ze zo’n kaart krijgen. Het is goed dat die kaart vroeger wordt verstuurd.
In Nederland is er niet alleen het systeem dat ook de garages worden ingeschakeld, private ondernemers dus. Er is ook meer tijd tussen de keuringen. Zonder af te doen aan verkeersveiligheid lukt dat daar wel. Dat is dus misschien een optie. Wagens worden steeds beter. De technologie is steeds beter. Moeten wij wel telkens op zo’n korte termijn de wagens opnieuw volledig laten keuren? Dat zou ook deel van de benchmark moeten uitmaken.
Mevrouw Moors heeft het woord.
Het is absoluut noodzakelijk om de problematiek met een open geest te bekijken. We moeten niet over één nacht ijs gaan. De huidige regelgeving bestaat al meer dan veertig jaar. Het is tot de coronapandemie allemaal vrij goed gegaan. Verbeteringen zijn inderdaad aan de orde en ook nodig. Maar we moeten natuurlijk alles in functie van de verkeersveiligheid en in het kader van een optimale dienstverlening bekijken.
De vragen om uitleg zijn afgehandeld.