Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, volgens het rapport ‘Study on Safe and Secure Parking Places for Trucks’, opgemaakt in 2019 in opdracht van de Europese Commissie, werd het tekort aan vrachtwagenparkeerplaatsen langs de wegen van het Trans-Europees Netwerk voor Transport (TEN-T) toen geraamd op 100.000 plaatsen. Volgens die cijfers waren er immers slechts 300.000 beschikbare parkeerplaatsen voor de 400.000 vrachtwagens op het wegennet. Wie in Vlaanderen rondkijkt en de toestanden aan de parkings nabij de dienstenzones bekijkt, weet dat dit ook in Vlaanderen een probleem is.
In de beleids- en begrotingstoelichting (BBT) van 2022 hebt u hier ook aandacht voor en vermeldt u het volgende: “Er is een hoge vraag naar vrachtwagenparkings in heel Vlaanderen, langs verschillende wegen en knooppunten. Ik heb daarom de opdracht gegeven om de reële parkeerbehoefte in kaart te brengen en na te gaan welke oplossingen mogelijk zijn. Hiermee wil ik de basis leggen voor een Vlaamse beleidsvisie vrachtwagenparkeren.”
In een schriftelijke vraag over deze studie van november 2021 schreef u, minister: “De studie heeft als doel de uitwerking van een overkoepelende visie aangaande vrachtwagenparkeren in Vlaanderen. De gunning van deze studie werd eind november toegekend en start dit jaar nog op. De studie zal midden 2022 opgeleverd worden en zal als basis kunnen dienen om een beleidsvisie inzake vrachtwagenparkeren te formuleren.”
De studie moet ons een aanzet geven om het ontoereikend aantal parkeerplaatsen voor vrachtwagens aan te pakken, en iedereen weet dat een uitbreiding van de totale parkeercapaciteit zich opdringt.
Minister, wat zijn de resultaten van de studie? Hoe zult u de parkeercapaciteit voor vrachtwagens nog deze legislatuur verhogen? Welke doelstelling stelt u voorop?
Minister Peeters heeft het woord.
Dank u wel, mevrouw Fournier, voor uw vragen. Ik moet een beetje meer letten op de timings die ik geef. Want ja, midden 2022, dat zou inderdaad kunnen dat de studie volledig klaar is, maar ik moet, wat dat betreft, een teleurstellend antwoord geven, mevrouw Fournier. De studie is nog lopende en de oplevering wordt verwacht na de zomervakantie. Maar ik vrees nu al dat ik op de eerstvolgende zitting na het reces een nieuwe vraag ga krijgen.
Hoe willen we de parkeercapaciteit voor vrachtwagens nog deze legislatuur verhogen? Voor de uitwerking van een strategie voor capaciteitsuitbreidingen wordt het eindrapport van die studie afgewacht. Tijdens deze legislatuur wordt er, los van die studie, wel al 38 miljoen euro vrijgemaakt voor het verbeteren van het algemeen beeld van de dienstenzones en voor een verdere gefaseerde uitrol van de herinrichting. Daarnaast zal er ook bij elke herinrichting getracht worden om de bestaande capaciteit te optimaliseren. Zo worden tijdens deze legislatuur onder andere de vrachtwagenparkings in Jabbeke, Groot-Bijgaarden, Boutersem en Diepenbeek al verder uitgebreid. Het is uiteraard niet mogelijk, en ook niet wenselijk, dat al het vrachtwagenparkeren op de dienstenzones langs de snelwegen wordt opgevangen.
Een ideale oplossing voor het tekort aan vrachtwagenparkeerplaatsen bestaat bovendien niet. Er wordt daarom gekeken naar verschillende deeloplossingen. Zo zou de bestaande infrastructuur beter benut kunnen worden, zijn er mogelijk optimalisaties te vinden door het gebruik van ITS-toepassingen (intelligent transportsysteem) alsook een betere handhaving op het oneigenlijk gebruik, et cetera. Hierbij zijn dan ook verschillende stakeholders betrokken – gemeenten met lokale initiatieven, logistieke knooppunten met parkings, private exploitanten met parkings, handhavers, et cetera – die allemaal mee een rol kunnen spelen opdat het ontoereikend aantal vrachtwagenparkeerplaatsen kan worden aangepakt.
Welke doelstelling stellen we voorop? Vlaanderen is en blijft sowieso een logistieke draaischijf van Europa, daarom is het antwoord op de steeds groter wordende parkeervraag noodzakelijk. Deze studie zal dan ook een eerste aanzet zijn om een visie uit te werken die door alle betrokken stakeholders wordt gedragen. Eenmaal de visie volledig uitgewerkt wordt, zal worden nagegaan hoe dit kan worden omgezet in een concreet actieplan of masterplan.
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, het is inderdaad opnieuw wachten op het plan. Na het zomerreces zal ik u dan ook vragen naar de stand van zaken van het plan.
Iedereen kent de overvolle parkings. Ik zie dat in Nazareth als ik naar huis rijd, maar we zien dat ook in andere provincies langs de autosnelwegen. Minister, door dergelijke parkings te optimaliseren zullen we inderdaad een beetje winst kunnen boeken, maar dit zal het volledige probleem niet kunnen oplossen. We kijken dan ook uit naar het plan, naar wat er eventueel mogelijk is om die grote aantallen vrachtwagens een geschikte parkeerplaats te geven.
Vorige week of twee weken geleden hadden we het in deze commissie tijdens de repliek over de vrachtwagenroutes. U zei toen dat de vervoerregio’s daarmee bezig zijn. Hebt u er zicht op welke vervoerregio’s al een vrachtwagenroutenetwerk hebben gepland en of die netwerkroutes aan elkaar hangen? U zei dat het niet stopt aan de gemeentegrenzen maar volgens mij stopt het ook niet aan de grenzen van een vervoerregio. Het gaat van het verre Adinkerke naar het verre Limburg. Ik denk dat er ergens toch een overzicht moet zijn van de verschillende vervoerregio’s om dit allemaal aan elkaar te kunnen koppelen.
Ik heb nog een bijkomend vraagje. Ik denk dat het niet alleen een probleem is van vrachtwagenparkings langs de autosnelweg. We hebben het hier in de commissie ook al heel vaak gehad over het feit dat vrachtwagens niet meer in een stadskern, in een centrum mogen komen. Het is de bedoeling dat grote vrachtwagens hun vracht overladen in kleinere bestelwagens, cargofietsen of wat dan ook. Er is dus ook parkeerplaats nodig aan de rand van de steden. Ik denk niet dat iedere burgemeester veel ruimte zal kunnen vrijmaken om dergelijke parkings aan te leggen. Mijn vraag aan u is dan ook hoe deze parkings aan de rand van steden moeten worden aangelegd.
De heer Verheyden heeft het woord.
Minister, iedereen weet dat vrachtwagenchauffeur een knelpuntberoep is. Die mensen zijn vaak dagenlang van huis, en een nette en veilige parking is voor hen dan ook een basisbehoefte. Het kan niet dat chauffeurs door strenge rij- en rusttijden, gecombineerd met overvolle parkings, hun vrachtwagens her en der moeten parkeren op pechstroken, opritten van parkings of soms zelfs op de snelweg. Bovendien brengt dat niet alleen de veiligheid van de chauffeurs zelf maar ook die van andere weggebruikers in het gedrang.
Daarnaast weten we ook allemaal dat de veiligheid van die chauffeurs op die parkings niet altijd gegarandeerd is. Denken we maar aan de blijvende problematiek van illegalen die zich in vrachtwagens willen dringen, maar ook aan andere criminaliteit. Veiligheid op de parkings is in deze commissie al een aantal keren aan bod geweest. Mijn vraag is dan ook hoever u staat met de bijkomende veiligheidsmaatregelen op de Vlaamse snelwegparkings die ervoor moeten zorgen dat onze chauffeurs daar op een veilige manier kunnen vertoeven.
Minister Peeters heeft het woord.
Mevrouw Fournier, ik noteer dat u Limburg op gelijke voet plaatst met Adinkerke. (Gelach)
Ik vond niet onmiddellijk een gemeente in Limburg. Ik kon nog Lanaken gezegd hebben. (Opmerkingen van Marino Keulen. Gelach)
De vervoerregioraden zijn bezig met die vrachtwagenroutes, mevrouw Fournier. Ze nemen die mee in hun mobiliteitsplannen. Ik heb intussen van één vervoerregioraad de vraag gekregen om daar wat meer tijd voor te kunnen uittrekken omdat het momenteel erg druk is om alles te kunnen finaliseren.
Wanneer het gaat over het overladen van goederen van vrachtwagens op cargofietsen of bestelwagens, kijken we naar kleinere dienstenzones, naar logistieke hubs. We bekijken samen met de lokale besturen enerzijds en Transport en Logistiek Vlaanderen (TLV) anderzijds hoe we daar een antwoord op kunnen geven om het goederentransport veel vlotter te laten verlopen.
Dat neemt niet weg dat er inderdaad nood is aan voldoende ruimte voor vrachtwagens. We doen trouwens niet alleen een optimalisatie van bestaande parkings, er zijn ook parkings die ik daarnet al heb genoemd die op korte termijn zullen worden uitgebreid. Ik was recent nog op de snelwegparking in Tongeren, en dat zorgt daar effectief voor veel meer ruimte. Maar we kunnen niet alles overal tegelijk doen. We kijken uit naar wat die studie oplevert, hoe we dat verder kunnen monitoren en hoe we aan de hand van dat masterplan finaal kunnen bekijken waar de noden het hoogst zijn en waar dus het eerst moet worden geïnvesteerd.
Mijnheer Verheyden, de veiligheid is uiteraard van essentieel belang. Vandaar dat wij vanaf het begin hebben gezegd dat wij willen dat al die vrachtwagenchauffeurs niet alleen hun rij- en rusttijden moeten kunnen respecteren, maar dat zij dat ook in veilige en comfortabele omstandigheden kunnen doen. We kennen de problematiek van het sanitair en het sluikstorten. Daar wordt nu volop op ingezet, en er zijn ook camera’s om ervoor te zorgen dat alles in veilige omstandigheden gebeurt. Ik heb daar recent geen klachten meer over gekregen en ik ga er dan ook van uit dat op dat vlak alles goed verloopt. Maar wanneer er klachten zijn, mogen die natuurlijk altijd worden gemeld.
De vraag om uitleg is afgehandeld.